Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma

YÜCEL, ELİF; ÇABUK, Adem

Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma

Adem ÇABUK, (Uludağ Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Bursa, Türkiye)

Elif YÜCEL (Uludağ Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Bursa, Türkiye)

Muhasebe ve Finansman Dergisi

20 0

Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 56 Sayfa Aralığı: 67 - 84 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma

Öz:

Küreselleşme ile birlikte tüm dünya pazarlarının yoğun bir rekabet ortamı içinde olması özelliklesermaye piyasalarındaki şirketleri paniğe sürüklemektedir. Şirketler en iyi olma yarışı içerisindeyken pek çokzaman çeşitli hile, yolsuzluk veya manipülasyonlara başvurabilmektedirler. Gelişen teknoloji de bu konudaşirketlerin en önemli yardımcısıdır. Özellikle 21. yüzyılda yaşanan küresel e tkili şirket ve denetim skandallarımevcut deetim sistemlerinin yetersizliğini kanıtlamış ve tüm denetim uygulamalarına yeniden yön verilmeyebaşlanmıştır. Bu süreçte yaşanan en önemli gelişmelerden biri de adli muhasebe kavramının ortaya çıkmasıdır.Adli muhasebe, hukuk ve muhasebe bilimleri arasında bir köprü görevi üstlenerek daha çok işletmelerdeyaşanan hile ve yolsuzlukların tespit edilmesi, önlenmesi ve caydırılması ile hile ve yolsuzluklara ilişkinbaşlatılan hukuksal süreçte etkin bir rol üstlenmektedir. Adli muhasebe, başta muhasebe, denetim ve hukukolmak üzere istatistik, matematik, bilgi teknolojileri, psikoloji gibi pek çok bilim dalında bilgi v e yetenek sahibiolmayı gerektirdiğinden hile ve yolsuzluklarla mücadelede önemli bir araçtır. Adli m uhasebenin bu önemidoğrultusunda bu çalışmada öncelikle adli muhasebecilik mesleğine yönelik açıklamalar yapılarak mesleğinülkemizdeki mevcut durumu incelenmiştir. Daha sonra Yeminli Mali Müşavirlik Şirketleri ve SermayePiyasasında Bağımsız Denetimle Ye tkili Kuruluşların bakış açılarıyla Türkiyede adli muhasebecilik mesleğiningelişimine yönelik önerileri SPSS 17.0 paket programı aracılığı ile analiz edilerek değerlendirilmiştir. Analizsonucunda ülkemizde mevcut denetim sisteminin, adli muhasebe için gerekli alt yapının ve eğitim sistemininyetersiz olduğu tespit edilmiş ve mesleğin gelişimi için yapılması gereken faaliyetler değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Hukuk İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

A survey about the development of forensıc accountıng professıon in Turkey

Öz:

With the globalization, the companies in the capital market drift into panic because of an intensecompetitive environment of all world markets. While companies atte mpt to be the best, they can apply fraud,corruption or manipulations. The advanced technology is most important assistance of companies. Globaleffective corporate and auditing scandals experienced in especially 21. Century has improved the ine fficiency o fauditing systems and has caused to re -emphasized all auditing practices. In this process one of the mostimportant improvments is the occurrence of forensic accounting. Forensic accounting functions as a bridgebetween law and accounting sciences, and it plays an active role in determination, prevention and deterrence offraud and corruption mostly experienced in corporate and in the legal process initiated against fraud andcorruption. Forensic accounting requires to have knowledge and skills in many fie lds particularly accounting,auditing and law, and many other branches of science such as statistics, mathematics, information te chnology,and psychology; so it is important tool in the fight against fraud and corruption. In line with importance offorensic accounting, we have made descriptions for forensic accounting profession at first, and have studie dpresent situation of forensic accounting in our country. Then we have analyzed and assessed the suggestions fordevelopment of profession in Turkey with SPSS 17.0 pack program with point of view of Sworn- in CertifiedPublic Accountancy companies and Organizations Having Authority in İndependent Audit in Capital Market. Atthe end of analysis, we have determined that present audit system, infrastructure required for forensicaccounting and education system is insufficient and we have assessed activities required to do for developmentof profession.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme Hukuk İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aktaş Hüseyin Kuloğlu, Gökhan, (2008). Adli Muhasebe ve Adli Muhasebecilik Mesleği, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, Yıl 8, Sayı 25, ss.101 120
Anthony A.O. Asaolu, T. O. (2009), The Role of Forensic Accounting in Solving the Vexed Problem of Corporate World, European Journal of Scientific Research, Vol.29 No.2, pp.183 187
Arlı, M. - Nazık, H. (2001), Bilimsel Araştırmaya Giriş, Gazi Kitabevi, Ankara Bell, Susan. (2008), Encyclopedia of Forensic Science, Rev. Ed., Facts On File Inc., USA,
Boys, Jenni. (2008), Forensic Accounting in New Zealand: Exploring The Gap Between Education And Practice, AFAANZ Conference, 6- 8 July, Sydney, Australia
Bozkurt, Nejat. (1998), Muhasebe Denetimi, Alfa Yayınevi, İstanbul
Bozkurt, Nejat. (2000), Muhasebe Ve Denetim Mesleğinde Yeni Bir Alan: Adli Muhasebecilik, Yaklaşım Dergisi, Yıl:8, Sayı:94, Ekim, ss.56- 61
Clark, Franklin Ken Diliberto. (1996), Investigating Computer Crime, CRC Press, USA Dıgabrıele, James A. (2008), An Empirical Investigation of the Relevant Skills of Forensic Accountants, Journal of Education for Business, Vol.83, No.6, (pp.331 338)
Dıgabrıele, James A. (2009), Implications of Regulatory Prescriptions And Audit Standards On The Evolution Of Forensic Accounting in The Audit Process, Journal of Applied Accounting Research, Vol. 10 No. 2, pp. 109- 121
Erkuş , A. (2005), Bilimsel Araştırma Sarmalı, 1. Baskı., Seçkin Yayıncılık, Ankara Fujınama, Aki. (2002), Globalization and The Role of The Accounting Profession in The 21st Century, The 16th World Congress of Accountants, Hong Kong, Nov. 18 21
Gökçe, B . (1988), Toplumsal Bilimlerde Araştırma, Savaş Yayınları, Ankara Gray, Dahli. (2008), Forensic Accounting And Auditing: Compared And Contrasted To Traditional Accounting And Auditing, American Journal of Business Education, Vol.1, No.2, Fourth Quarter, pp.115 126
Grıppo Frank J. Ibex J.W. Ted, (2003). Introduction To Forensic Accounting, National Public Accountant, June, pp.4- 5
Gunasegaran, M. Quaddus, M. Evans , R. (2010), Behavioral Intention to Use Forensic Accounting Services: A Critical Review of Theories and an Integrative Model." The Business Review, Cambridge 15, pp.42- 48.
Hao, Xianghua. (2010), Analysis of the Necessity to Develop the Forensic Accounting in China, International Journal of Business and Management , Vol.5, No.5, pp. 185 187
Harrıs, Cindy K., - Brown, Amy M. (2000), The Qualities of a Forensic Accountant. Pennsylvania CPA Journal, Vol. 71, No. 1, pp.2- 3
Hecht, Marion Redmond, MaryEllen. (2010), Unveiling the Mystery of Forensic Accounting, http://www.dhgllp.com/resources/articles/pdf/Hecht_UnveilingForensic Accounting_Article.pdf, (08.06.2011)
Houck, M.M. Kranacher M.J. Morrıs, B. Rıley R.A. Robeıtson J.J. Wells, J.T. (2006), Forensic Accounting as an Investigative T ool: Developing a Model Curriculum for Fraud and Forensic Accounting, The CPA Journal, Vol.76, No.8, pp.68- 70
Hukuk Muhakemeleri Kanunu, No: 6100, 04.02.2011 Tarihli Resmi Gazete, Sayı: 27836 Kasum, A. S. (2009), The Relevance of Forensic Accounting To F ınancıal Crimes in Private and Public Sectors of Third World Economies: A Study From Nıgerıa The 1st International Conference on Governance Fraud Ethics and Social Responsibility, Edirne, April, pp.1 12
Kaya, Uğur. (2005), Muhasebe Mesleğinde Adli Muhasebe Uzmanlığı ve Türkiye Açısından Gerekliliği, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt. 7, Sayı.1, ss.49- 64
Khan, U. (2009) "Does Fair Value Accounting Contribute to Systemic Risk in the Banking Industry?", SSRN Working Paper Series http://ssrn.com/abstract=1327596, (01.06.2010)
Kuloğlu, Gökhan. (2007), Adli Muhasebe Kapsamında Kredi Kartı Dolandırıcılıkları ve Türkiye Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Danışman: Hüseyin Aktaş, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa
Messmer, Max. (2004), Exploring Options in Forensic Accounting, National Public Accountant, Vol. 5, Dec/Jan, pp. 1920
Brazıl, MK, Forensic Accounting and Litigation Support,Service Brochures,http://www.mkbrazil.com/publications/Service%2Brochures/Forensic%20 Accounting.pdf, (07.07.2011)
Mohd, S. Ibrahim - Abdullah Mazni. (2007), An Overview of Forensic Accounting in Malaysia International Conference on Business and Information, July 11 - 13, Tokyo Nolan, Kenneth. (2008), Forensic accounting, Long Island Business News, Vol. 55, No. 61, December, pp: 33A- 34A
Chukwunedu, Okaro S. Okoye, Emma I.. (2011), Forensic Accounting and Audit Expectation Gap The Perception of Accounting Academics, SSRN Working Papers, http://ssrn.com/abstract=192086, (07.06.2011)
Okunbor, Jonathan A. - Osasumwen Obaretin. (2010), Effectiveness of the Application of Forensic Accounting Services in Nigerian Corporate Organisations, AAU Journal of Management Sciences, Vol. 1, No. 1, December, pp.171 184
Owojorı A.A. Asaolu, T.O. (2009), The Role of Forensic Accounting in Solving the Vexed Problem of Corporate World, European Journal of Scientific Research, Vol.29 No.2, pp.183 187
Özkul, Fatma Ulucan Pektekın, Pınar. (2009), Muhasebe Yolsuzluklarını Tespitinde Adli Muhasebecinin Rolü Ve Veri Madenciliği Tekniklerinin Kullanılması, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, Cilt:11, Sayı:4, ss.57- 87
Öztop, B. (2010), Yeni Tür Dedektif: Adli Muhasebeci Turkishtime, 96 / Nisan, ss.86- 89 Pazarçevıren, Selim Yüksel, (2005).Adli Muhasebecilik Mesleği, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 1, Sayı:2, 2005, ss.1 19
Ramaswamy, Vinita. (2005), Corporate Governance and the Forensic Accountant, The CPA Journal, Vol.70, No.,3, pp.68- 70
Rezaee Zabihollah Lander, Gerald Reınsteın, Alan, (1992), Forensic Accounting: Challenges and Opportunities. The Ohio CPA Journal, August, pp.2025.
Seddon, A.E. - Pass , A.D. (2009), Forensic Sciences - Vol: 2, Salem Press, Inc., California Thornhıll Wil liam T., (1995). Forensic Accounting How to Investigate Financial Fraud, Richard D. Irwin Inc., New York.
TMSK, TFRS 1 - Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının İlk Uygulaması, 20.03.2011 tarih ve 27880 sayılı Resmi Gazete, Ek- A
Toraman Cengiz Abdıoğlu, Hasan İşgüden, Burcu, (2009), Aklama Suçunun Önlenmesine Yönelik Çabalar: Adli Muhasebecilik Mesleği Ve Uygulamaları, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt..XI, Sayı. I, ss.17- 55
Verwey, I.G.F. (2009), The Differences Between Auditors And Forensic Accountants With Respect To Their Ability To İdentify Effective Additional Procedures To Mitigate İdentified Fraud Risks, Nyenrode Research Papers Series, No.09- 23, Netherlands
Vınten, Gerald. (2002), The Corporate Governance Lessons of Enron, Corporate Governance, Vol.2, No.4, pp.4- 9
Yıldırım, A. - Şımşek H. (2005), Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yay., Ankara
Zysman, Alan Forensic Accounting Demystified, http://www. forensicaccounting.com/ three(5) .htm# start, (08.07.2011)

APA	ÇABUK A, YÜCEL E (2012). Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. , 67 - 84.
Chicago	ÇABUK Adem,YÜCEL ELİF Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. (2012): 67 - 84.
MLA	ÇABUK Adem,YÜCEL ELİF Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. , 2012, ss.67 - 84.
AMA	ÇABUK A,YÜCEL E Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. . 2012; 67 - 84.
Vancouver	ÇABUK A,YÜCEL E Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. . 2012; 67 - 84.
IEEE	ÇABUK A,YÜCEL E "Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma." , ss.67 - 84, 2012.
ISNAD	ÇABUK, Adem - YÜCEL, ELİF. "Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma". (2012), 67-84.

APA	ÇABUK A, YÜCEL E (2012). Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, 0(56), 67 - 84.
Chicago	ÇABUK Adem,YÜCEL ELİF Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi 0, no.56 (2012): 67 - 84.
MLA	ÇABUK Adem,YÜCEL ELİF Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi, vol.0, no.56, 2012, ss.67 - 84.
AMA	ÇABUK A,YÜCEL E Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 2012; 0(56): 67 - 84.
Vancouver	ÇABUK A,YÜCEL E Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma. Muhasebe ve Finansman Dergisi. 2012; 0(56): 67 - 84.
IEEE	ÇABUK A,YÜCEL E "Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma." Muhasebe ve Finansman Dergisi, 0, ss.67 - 84, 2012.
ISNAD	ÇABUK, Adem - YÜCEL, ELİF. "Adli muhasebecilik mesleğinin Türkiye'deki gelişme potansiyeline yönelik bir araştırma". Muhasebe ve Finansman Dergisi 56 (2012), 67-84.