TY  - JOUR
TI  - Makrofungusların besin değeri ve biyolojik etkileri
AB  - Makrofunguslar klorofil içermeyen, Fungi aleminde bulunan Basidiomycetes ve Ascomycetes sınıflarında yer alan canlılardır. Ülkemizde doğal olarak yetişen ve kültürü yapılan makrofunguslar gıda olarak tüketilmektedir. Yabani makrofunguslar orman köylülerinin başlıca geçim kaynağını oluşturmakta ve ülkemize de döviz girdisi sağlamaktadır. Makrofungusların yapısında su, protein, yağ ve karbohidrat gibi bileşenler bulunmaktadır. Fruktifikasyon organları % 80-95 oranında su içermektedir. En yüksek protein ve yağ içeriğine sahip olanlar Agaricus türleridir. Boletus edulis türü ise en yüksek oranda karbohidrat içermektedir. Makrofungusların geneline bakıldığında % 40ın üzerinde karbohidrat ve % 20-40 arasında değişen oranda protein içerdikleri, buna rağmen yağ içeriklerinin % 8lerin altında kaldığı tespit edilmiştir. Makrofungusların içerdikleri aminoasitler arasında en yüksek orana sahip olanlar glütamin, asparajin ve metiyonindir. Makrofunguslarda doymamış yağ asidi oranı doymuş yağ asidi oranına göre yüksek miktardadır. Linoleik, oleik ve palmitik asit en yüksek oranda içerdikleri yağ asitleridir. İnsan metabolizması için gerekli olan tiamin, riboflavin ve niasin gibi vitaminler de bileşimlerinde bulunmaktadır. Aynı zamanda makrofunguslar antioksidan etkiye sahip flavonoit, askorbik asit, β-karoten ve likopen yapısındaki maddeleri de içermektedir. Makrofunguslardan izole edilen etkili maddeler arasında β-glukanlar, ergon, ganoderik asit vb. bulunmaktadır. Besin değerlerinin yanı sıra makrofunguslar antimikrobiyal, antioksidan, antikanserojen ve immünostimülan gibi biyolojik etkilere sahiptirler. Yabani makrofunguslar kültüre alınmalı, bunlardan izole edilecek aktif bileşiklerin standardizasyonları sağlanmalıdır. Geniş bir biyolojik aktivite yelpazesine sahip olan makrofungusların günümüzde kullanılan ilaçlara alternatif olmaları için de aktivite çalışmalarının yoğunlaştırılması gerekmektedir.
AU  - ÜSTÜN, Osman
PY  - 2011
JO  - Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi
VL  - 68
IS  - 4
SN  - 0377-9777
SP  - 223
EP  - 240
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/171543
ER  -