Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı
Yıl: 2014 Cilt: 13 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 63 - 82 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı
Öz: Bu makalede, Hz. Peygamberin göz aydınlığının (kurretü ayn) namazda olması hadisinin, mutasavvıflar tarafından nasıl anlaşıldığı ortaya konulmaktadır. Hadîsin tasavvufî şerhlerine geçmeden önce Arap dilinde "kurretü ayn" tabirinin, gözün bir şeyde karar kılması ve sevinçten kinaye olmak üzere, iki esas anlamı açıklanmıştır. Hadis şarihlerinin her iki mana ile ilgili, hadisi muhabbet ve müşâhede doğrultusundaki izahlarına kısaca yer verilmiştir. Ardından mutasavvıfların hadîse getirdikleri, zengin açıklamalar değerlendirilmiştir. Mutasavvıflar namazdaki göz aydınlığının Allaha muhabbetten kaynaklandığına kanidirler. Kişinin göz aydınlığı muhabbeti nisbetinde gerçekleşmektedir. Kimi için bu göz aydınlığı Hakkın huzurunda durma, Hakka vuslat iken, kimi için de müşâhede makamına erme sevincini yaşamaktır. Müşâhede makamından nasibi olanlar ise peygamberler ve velilerdir.
Anahtar Kelime: Konular:
Sufi s comments on the term of kurretu ayn in that hadith ...It was pointed out as pray the light of my eyes
Öz: In this article, bright eyes of the Prophet's in prayer of the hadith, is demonstrated what understanding by the sufis. Before proceeding to the mystical commentary of the hadith, this term "kurretü ayn in the Arabic language, the eye fixing something and the joy of being trope, two essentially means are explained. Hadith commentators are given descriptions briefly, related to both meanings, in the direction of love and observation with the hadith. Sufis rich descriptions on hadith are evaluated. Sufis agree that brignt eyes in prayer result from love of Allah. The more the person has love of Allah, the more has bright eyes. According to some the bright of eyes is to stand in the presence of Allah when Reunion time and according to some people to feel joyful about attain observation rank. Prophets and saints can rank among observation rank.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- el-Askalânî, Ahmed b. Ali b. Hacer, Fethul-Bârî, Dârul-Mârife, Beyrut 1379.
- el- Bağdâdî, Alâeddîn Ali b. Muhammed b. İbrâhim (Hâzin), Lübâbüt-Tevil fî Meânit-Tenzîl (Tefsîrül-Hâzin), tahk.: Muhammed Ali Şâhin, Dârul-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1415.
- el- Bezzâr, Ebû Bekir Ahmed b. Amr, Müsnedü Bezzâr, tahk.: kurul, Mektebetül-Ulûm vel-Hikem, Medine 2005.
- el-Buhârî, Ebu Abdullah Muhammed b. İsmail, es-Sahîh, tahk.: Muhammed Züheyr b. Nâsır, Dâru Tavkin-Necât, Beyrut 1422 H.
- Bursevî, İsmâil Hakkı, Kırk Hadis Şerhi, haz.: Hikmet Gültekin, Sami Erdem, İnsan Yay., İstanbul 1998.
- Çakmaklıoğlu, M. Mustafa, İbadetlerin Tasavvufi Yorumu: Muhyiddin İbn Arabi Örneği, Hitit Kitap Yay., Ankara 2009
- el- Cevzî, İbn Kayyım, Tarîkul-Hicrateyn, Dârus-Selefiyye, Kâhire 1394.
- el- Cevzî, Ebul-Ferec, Sıfatüs-Safve, tahk.: Ahmed b. Ali, Dârul-Hadîs, Kâhire 2000.
- Demirci, Mehmet, İbadetlerde Mânevî Boyut, Mavi Yay., İstanbul 2004
- Ebû Bekir b. Ebî Şeybe, el-Kitâbul-Musannıf, tahk.: Kemâl Yusuf Hût, Mektebetür-Rüşd, Riyâd 1409H.
- Ebû Muhammed Hâris, Müsnedü Hâris, tahk.: Hüseyin Ahmed Sâlih el-Bâkirî, Merkezü Hizmetis- Sünne ves-Sîretin-Nebeviyye, Medine 1992.
- Ebul-Fidâ, İsmâil b. Muhammed Aclûnî, Keşful-Hafâ, Dâru İhyâit-Türâsil-Arabiyye, Beyrut 1932.
- el- Ensârî, Ebû Yusuf, Kitâbul-Âsâr, tahk.: Ebul-Vefâ, Dârul-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1355.
- el- Herevî, Ali b. Muhammed, Mirkâtül-Mefâtîh Şerhu Mişkâtül-Mesâbîh, Dârul-Fikr, Beyrut 2002.
- el- Hindî, Müttakî, Kenzül-Ummâl, tahk.: Bekrî Hayyânî, Müessesetür-Risâle, Beyrut 1981.
- el- Kahtânî, Saîd b. Ali, el-Huşû fis-Salât, Matbaatu Sefîr, Riyad 1412.
- el-Kârî, Ebül-Hasan Nureddin Ali b. Sultan Muhammed Esrâril-Merfûa fî Ahbâril-Mevzûa, tahk.: Muhammed es-Sibâ, Dârul-Emânet, Beyrut 1971.
- el- Kastalânî, Ebul-Abbas Şihâbüddîn, İrşâdüs-Sârî li Şerhi Buhârî, Matbaatül-Kübrâ el-Emîriyye, Kâhire 1323.
- el- Kurtubî, Ebû Abdullah, el-Câmiul-Ahkâm, tahk.: Ahmed el-Berdunî ve İbrâhim Atfîş, Dârul- Kütübil-Mısriyye, Kâhire 1964.
- el- Mekkî, Muhammed b. Ali Ebû Tâlib Kûtul-Kulûb fî Muâmeletil-Mahbûb, tahk.: Âsım İbrâhim el- Geylânî, Dârul-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 2005.
- el- Mervezî, Ebû Abdullah Muhammed b. Nasr, Tazîmu Kadris-Salât, tahk.: Abdurrahman Abdul- cebbâr el-Ferîvâî, Mektebetüt-Dâr, Medîne 1406.
- el- Münâvî, Zeynüddîn Muhammed, Feyzül-Kadîr Şerhu Câmius-Sağîr, Mektebetüt-Ticâriyye el- Kübrâ, Kâhire 1356.
- er- Rûmî, Mevlânâ Celâleddîn, Mesnevî, çev.: Şefik Can, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2002.
- es- Sehavî, Muhammed, el-Makâsidül-Hasene, tahk.: Muhammed Osman el-Haşet, Dârul-Kütübil- İlmiyye, Beyrut 1985.
- es- Senedî, Nûreddîn, Hâşiyetüs-Senedî alâ Sünenün-Nesâî, Mektebetül-Matbûatil-İslâmiyye, Ha- lep 1986.
- es-Suyûtî, Celâleddîn, Hâşiyetüs-Suyûtî alâ Sünenün-Nesâî, Mektebetül-Matbûatil-İslâmiyye, Halep 1986.
- et-Tabarânî, Süleyman b. Ahmed, ed-Duâ, tahk.: Mustafa Abdulkadir Atâ, Dûrul-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1413.
- et- Tabarânî, Ebül-Kâsım Süleyman b. Ahmed b. Eyyub el-Lahmi, Mucemul-Kebîr, tahk.: Hamdi b. Abdulmecid, Mektebetü İbn Teymiyye, Kâhire 1994.
- et-Taberî, Muhammed b. Cerîr, Câmiul-Beyân, tahk.: Ahmed Muhammed Şâkir, Müessesetür- Risâle, Beyrut 2000.
- et-Tirmizî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Hasan Hakîm, Nevâdirul-Usûl fî Mârifeti Ehâdîsir- Resûl, tahk.: Mustafa Abdülkadir Ata, Dârül-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1992.
- et-Tirmizî, Ebû İsâ, el-Câmiul-Kebîr (Sünenü Tirmizî), tahk.: Beşşâr Avâd Marûf, Dârul-Ğarbil- İslâmî, Beyrut 1998.
- et-Tüsterî, Ebû Muhammed Sehl b. Abdullah, Tefsîr-i Tüsterî, derleyen Ebû Bekir Muhammed Bele- di, tahk.: Muhammed Bâsil Uyûn es-Sûde, Dârul-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1423.
- Isfahânî, Ragıb Ebul-Kasım el-Hüseyin, Müfredâtün fî Garîbil-Kuran, tahk.: Safvan Adnan ed- Davudî, Darul-Kalem, Dımaşk 1412.
- Isfahânî, Ebû Nuaym, Hilyetül-Evliyâ, Dârul-Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1409.
- İbn Ebî Şeybe, Kitâbul-Musannıf, tahk.: Kemal Yusuf Hût, Riyad 1409.
- İbn Manzûr, Alî b. Ahmed el-Ensârî, Lisânül-Arab, Dârus-Sadr, Beyrût, ts.
- İbnü'l-Arabî, Ebû Abdullah Muhyiddin Muhammed b. Ali, Fusûsul-Hikem, tahk.: Ebul-Alâ Afîfî, Dârul-Kütübil-Arabîyye, Beyrut, 1980.
- --------, el-Fütuhâtül-Mekkiyye, (IV c.), Dârus-Sadr, Beyrût, ts.
- İmam Ahmed, Müsned, tahk.: Kurul, Müessesetür-Risâle, Beyrut 2001.
- İmam Gazzâlî, İhyâu Ulûmid-Dîn, Dârul-Mârife, Beyrut 1983.
- --------, Mîzânul-Amel, tahk.: Süleyman Dünyâ, Dârul-Mârife, Beyrut 1964.
- İmam Rabbânî, Mektûbât, Hakîkat Kitabevi, İstanbul 2002.
- el- Kâşânî, Kemaleddin Abdürrezzak b. Ebul-Ganâim Muhammed, Şerhu Fusûsil-Hikem, el- Matbaatül-Meymeniyye, Kâhire 1903.
- el-Kâşifî, Hüseyin Vaiz, Tefsîr-i Mevâkib, çev.: İsmail Ferruh Efendi, Mevakib Tefsiri, (Tibyan Tefsiri Kenarında), Âlem Matbaası, İstanbul 1318.
- el- Kelâbâzî, Ebû Bekir, Bahrul-Fevâid, tahk.: Muhammed Hasan, Ahmed Ferid el-Mezîdî, Dârul- Kütübil-İlmiyye, Beyrut 1999.
- el-Konevî, Sadreddîn, Kırk Hadis Şerhi ve Tercümesi, tahk. ve çev., Hasan Kamil Yılmaz, Mebkam, Konya 2010.
- Muhammed Pârsa, Şâh-ı Nakşibend Hazretlerinin Sohbetleri, çev.: Necdet Tosun, Erkam Yay., İstanbul 2002.
- Müslim b. Haccâc, Sahîh, tahk.: Muhammed Fuâd Abdulbâkî, Dâru İhyâi't-Türâsi'l-Arabî, Beyrut, ts.
- en- Nesâî, Ebû Abdurrahman Ahmed b. Ali b. Şuayb, Sünenül-Kübrâ, tahk.: Şuayb Arnavut, Mües- sestür-Risâle, Beyrut 2001. Tahralı, Mustafa, Ayn ve Ayniyyet, (A. Avni Konuk, Fusûsul-Hikem Tercüme ve Şerhi c. IV için- de), Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yay., İstanbul 1992.
APA | AKKAYA V (2014). Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. , 63 - 82. |
Chicago | AKKAYA Veysel Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. (2014): 63 - 82. |
MLA | AKKAYA Veysel Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. , 2014, ss.63 - 82. |
AMA | AKKAYA V Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. . 2014; 63 - 82. |
Vancouver | AKKAYA V Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. . 2014; 63 - 82. |
IEEE | AKKAYA V "Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı." , ss.63 - 82, 2014. |
ISNAD | AKKAYA, Veysel. "Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı". (2014), 63-82. |
APA | AKKAYA V (2014). Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13(26), 63 - 82. |
Chicago | AKKAYA Veysel Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13, no.26 (2014): 63 - 82. |
MLA | AKKAYA Veysel Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.13, no.26, 2014, ss.63 - 82. |
AMA | AKKAYA V Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2014; 13(26): 63 - 82. |
Vancouver | AKKAYA V Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2014; 13(26): 63 - 82. |
IEEE | AKKAYA V "Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı." Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 13, ss.63 - 82, 2014. |
ISNAD | AKKAYA, Veysel. "Sûfîlerin ...Gözümün Nûru Namazda Kılındı. Hadisindeki Kurretu Ayn a bakışı". Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 13/26 (2014), 63-82. |