TY - JOUR TI - Toprak sıcaklığı ve ısısal yayınımın belirlenmesi AB - Topraklardaki s ıcaklık de ğ iş imi ve ıs ısal yay ın ım toprak mikro klimas ın ın olu ş umuna, topraközelliklerinin de ğ iş imi ve bitki geliş imi süreçlerine önemli düzeyde etki yapmaktadır. Bu çalış ma,Samsun ili Çarş amba ilçesinde çim örtüsü ile kaplı aç ık (I. deneme alan ı) ve ş eftali bahçesinde a ğ açlarıngölgeleme yaptığ ı (II. deneme alan ı) alanlarda yürütülmü ştür. Deneme alanlarında toprakların yüzeyinde n100 cmye kadar her 10 cm derinliğ inde 7 00, 12 00, 18 00 saatlerindeki günlük toprak s ıcaklıkları 21 ağ ustos19 eylül 2011 tarihleri aras ında ölçülmü ştür. Ölçülen toprak s ıcaklık de ğ erlerinden faydalanarak; günlü ks ıcaklık de ğ iş imi ve bu de ğ iş ime ba ğ lı olarak amplitüt, ısısal yay ın ım katsay ıs ı gibi ıs ısal özellikler,topra ğ ın temel ısı taş ın ım denkleminin çözüme göre elde edilen teorik günlük sıcaklık de ğ erleri ile ölçü mde ğ erlerinin karşılaş tırılmas ı irdelenmiş tir. I. ve II. deneme alanların ın 0-50 cm katmanlarındaki 7 00, 12 00ve 18 00 saatlerinde ölçülen günlük s ıcaklık de ğ erleri sırasıyla 16.5-24.0; 21.0-34.0; 19.5-27.0°C ve 16.5-23.0; 19.0-27.5; 19.0-24.8°C ve 50-100 cm katmanlarında ise s ıras ıyla 19.1-23.0; 21.0- 25.5; 19.2-25.0°Cve 18.9-22.0; 19.2-24.5; 19.0-24.0°C arasında de ğ iş mektedir. Genel olarak her iki deneme alan ında datoprakları yüzeye yakın katmanlarındaki s ıcaklık de ğ iş imleri az olup, aş ağ ı katmanlara do ğ ru (>50 cm)inildikçe bu de ğ iş imler daha da azalmaktadır. Amplitüt de ğ erleri I. deneme alan ında toprak yüzeyinde2.03-5.60ºC, 10 cmden derin katmanlarda ise 0.93-3.07ºC aras ında, II. deneme alan ında ise s ırasıyla1.97-2.77ºC ve 0.94-2.46ºC arasında belirlenmiştir. Ortalama ısısal yay ın ım I. deneme alan ında 10-100cm toprak derinliğ inde 0.0835-0.8830 cm2sn -1; II. deneme alan ında ise 0.2578-1.9692 cm2sn -1aralıklarında bulunmu ştur. Topra ğ ın ısı taş ın ım denklemine göre hesaplanan sıcaklık de ğ erleri ile ölçülens ıcaklık de ğ erleri arasındaki ortalama nispi hata 0.015 - 0.089 aralığ ında belirlenmiştir. AU - EKBERLİ, İmanverdi AU - SARILAR, Yıldız PY - 2015 JO - Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi VL - 30 IS - 1 SN - 1308-8750 SP - 74 EP - 85 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/173348 ER -