Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Mesut KURULGAN, (Anadolu Üniversitesi, Açıköğretim Fakültesi, Eskişehir, Türkiye)
DİDEM PAŞAOĞLU BAŞ (Anadolu Üniversitesi, İşletme Fakültesi, Eskişehir, Türkiye)
Türk Kütüphaneciliği
4 2
Yıl: 2013 Cilt: 27 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 52 - 78 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma

Öz:
Bilgi ve iletişim teknolojileri günümüzde, her sektörde olduğu gibi bilgi sektöründe de yaygın olarakkullanılmaya başlamıştır. Bilgi profesyonelleri, kütüphane hizmetlerinde el ile yapılan işleri artık bilgiteknolojisi kullanarak gerçekleştirmektedirler. Bu çalışmada bilgi profesyonellerinin bilgi teknolojisikullanma eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Sözü edilen amaca ulaşabilmek için, TeknolojiKabul Modeli (TKM), kuramsal bir çerçeve olarak kullanılmış ve modelin genişletilmiş modellerindebulunan bazı kişisel özellikler de dikkate alınmıştır. Çalışmada Teknoloji Kabul Modeli kapsamında;yaş, cinsiyet, eğitim durumu ve örgüt kültürü gibi kişisel ve örgütsel faktörler incelenmiştir. Çalışma,Anadolu Üniversitesi ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi kütüphanelerinde çalışan 139 personel ilegerçekleştirilmiştir. Araştırma bulguları, Teknoloji Kabul Modelinin bilgi teknolojisinin benimsenmesi- ni anlamak açısından yararlı bir kuram olduğunu, kişisel (yaş, cinsiyet ve eğitim durumu) farklılıklarınalgılanan kullanım kolaylığı ve algılanan fayda üzerinde etkili olmadığını ancak algılanan fayda vealgılanan kullanım kolaylığının kullanıma dönük tutum üzerinde etkili olduğunu göstermiştir. Örgütkültürünün ise; Anadolu Üniversitesi ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi kütüphanelerinde, kullanımadönük tutum üzerinde etkisi bulunmamaktadır. Buna ek olarak örgüt kültürü değişkeninin, her iki kütüp- hanede de, davranışa dönük niyet üzerine olumlu bir etkisinin olduğu saptanmıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi Bilgisayar Bilimleri, Bilgi Sistemleri Davranış Bilimleri

A Comp arative Study Conducted in the University Libraries on Determining the Tendencies of the Inf ormation Prof essionals towards Utilization of the Inf ormation Technologies

Öz:
Today, the information and communication technologies are stated to be utilized densely in information sector just like in any other sectors. The Information experts undertake tasks in Library Services, which were handled jointly and cooperatively once before, by utilizing information technologies now. In this study it is aimed to outline the tendencies of the information experts to utilize information technologies. In order to reach to the objective, the Technology Acceptance Model was used as a conceptional framework and some of the individual characteristics that can be found in the expanded versions of the model were also taken into account. In the study, within the scope of the Technology Acceptance Model, individual and institutional factors, such as age, gender, educational status and organizational culture were analyzed. The study has been conducted with 139 personnel who work in the libraries of Eskisehir Osmangazi University and Anadolu University. The findings of the study showed that the Technology Acceptance Model is a useful model in order to understand the adaptation of the technology, proved that the individual differences (age, gender and educational status) have no influence over the perceived ease of use as well as on the perceived advantage however also indicated that the perceived ease of use and the perceived advantage do have an influence on the tendency of the attitude towards the utilization. On the other hand; the organization culture does not have any influence on attitude towards the utilization in the libraries of Eskisehir Osmangazi University and Anadolu University. In addition to this, it was revealed that the variable of the organization culture has a positive influence on the intent towards the behavior in both libraries.
Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi Bilgisayar Bilimleri, Bilgi Sistemleri Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Agarwal, R. ve Prasad, J. (1999). Are individual differences germane to the acceptance of new information tech- nologies? Decision Sciences, 30(2): 361-391.
  • Al-Jaafreh, A.B. ve Al-Abedallat, A.Z. (2012). The effect of national culture on the information quality in Jordan; Conceptual framework. International Journal of Economics and Research, 3(5): 22-40. 4 Aralık 2012 tari- hinde http://www.doaj.org/doaj?func=abstract&id=1182613 adresinden erişildi.
  • Albayrak, A.S. (2006). Uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil.
  • Bagchi, K., Cerveny, R., Hart, P. ve Peterson, M. (2003). The influence of national culture in information technol- ogy product adoption. Proceedings of the Ninth Americas Conference on Information Systems içinde (ss. 957-965). Tampa, Florida.
  • Burton-Jones, A. ve Hubona, G.S. (2005). Individual differences and usage behavior: Revisiting a technology ac- ceptance model assumption. Database for Advances in Information Systems, 36(2): 58-77.
  • Chanasuc, S. ve Praneetpolgrang, P. (2008). An empirical study on the effect of organizational culture on the ac- ceptance of elearning in Thai Higher Education. Special Issue of the International Journal of the Computer, the Internet and Management, 16(SP3): 22.1-22.6.
  • Chanasuc, S., Praneetpolgrang, P., Suvachittanont, W., Jirapongsuwan, P. ve Boonchai-Apisit, P. (2012). The acceptance model for adoption of information and communication technology in Thai public organizations. International Journal of Computer Science Issues, 9(4): 100-107.
  • Chau, P.Y.K. (1996). An empirical assessment of a modified technology acceptance model. Journal of Management Information Systems, 13(2): 185-204.
  • Chen, C., Czerwinski, M. ve Macredie, R. (2000). Individual differences in virtual environments: Introduction and overview. Journal of the American Society for Information Science, 51(6): 499-507.
  • Cho, A. (2009). Attributes of librarian 3.0. 3 Aralık 2012 tarihinde http://buildingthree.blogspot.com/2009/07/ attributes-of-librarian-30.html adresinden erişildi.
  • Çakın, İ. (2000). Üniversitelerimizin bilgi erişim sorunları ile Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi. Bilgi Dünyası, 1(1): 26-41.
  • Darsono, L. I. (2005). Examining information technology acceptance by individual professionals. Gadjah Mada International Journal of Business, 7(2): 155-178.
  • Dasguta, S. ve Gupta, B. (2010). Organizational culture and technology use in a developing country: An em- pirical study. Proceedings of Sustainable IT Collaboration Around the Globe. 16th Americas Conference on Information Systems, Lima, Peru: AMCIS. 4 Aralık 2012 tarihinde http://www.researchgate.net/publi- cation/220889567_Organizational_Culture_and_ Technology_Use_in_a_Developing_Country_An_Empiri- cal_Study adresinden erişildi.
  • Davis, F.D. (1989). Perceived usefulness, perceived ease of use, and user acceptance of information technology. MIS Quarterly, 13(3): 319-340.
  • Davis, F.D., Bagozzi, R.P. ve Warshaw, P.R. (1989). User acceptance of computer technology: A comparison of two theoretical models. Management Science, 35(8): 982-1003.
  • Elbeltagi, I., McBride, N. ve Hardaker, G. (2005). Evaluating the factors affecting DSS usage by senior manag- ers in local authorities in Egypt. Journal of Global Information Management, 13(2): 42-65. 2 Ocak 2013 tarihinde http://www.cse.dmu.ac.uk/~nkm/PAPERS/JGIM %20Revision %202.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Erdem, F. ve İşbaşı, J.Ö. (2001). Eğitim kurumlarında örgüt kültürü ve öğrenci alt kültürünün algılamaları: Ak- deniz Üniversitesi İİBF son sınıf öğrencileri fakülte kültürünü nasıl algılıyor? Akdeniz Üniversitesi İİBF Dergisi, 1(1): 33-57.
  • Erdoğan, I. (1998). Araştırma dizaynı ve istatistik yöntemleri. Ankara: Emel. Erumban, A. ve Jong, S. (2006). Cross-country differences in ICT adoption: A consequence of culture? Journal of World Business, 41(4): 302-314.
  • Farkas, M. Librarian 2.0: The future of library education and the 2.0 organization. 3 Aralık 2012 tarihinde http:// www.slideshare.net/librarianmer/librarian-20-presentation#btnNext adresinden erişildi.
  • Gantz, J.F., Reinsel, D., Chute, C., Schlichting, W., McArthur, J., Minton, S. ve diğerleri. (2010). The expanding digital universe: A forecast of worldwide information growth through 2010. IDC White Paper. 2 Aralık 2012 tarihinde http://www.emc.com/collateral/analyst-reports/expanding-digital-idc-white-paper.pdf adresinden erişildi.
  • Gefen, G. ve Straub, D.W. (1997). Gender differences in the perception and use of e-mail: An extension to the technology acceptance model. MIS Quarterly, 21(4): 389-400.
  • Gopal, A., Mirande, S.M., Robichaux, B.P. ve Bostrom, R.P. (1997). Leveraging diversity with information tech- nology: Gender, attitude, and intervening influences in the use of group support systems. Small Group Re- search, 28(1): 29-71.
  • Heinrich, J.H., Lim, K.S., Lim, J-S. ve Spangenberg, M.A. (2007). Determining factors of academic library web site usage. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 58(14): 2325-2334.
  • Hong, W.J. Thong, Y.L., Wong, W-M. ve Tam, K-Y. (2002). Determinants of user acceptance of digital libraries: An empirical examination of individual differences and system characteristics. Journal of Management In- formation Systems, 18(3): 97-124.
  • Hu, P.J., Chau, P.Y.K., Sheng, L. ve Tam, K.Y. (1999). Examining the technology acceptance model using physi- cian acceptance of telemedicine technology. Journal of Management Information Systems, 16(2): 91-112.
  • Hyatt, J.A. ve Santiago, A.A. (1987). University libraries in transition. Washington, DC.: National Association of College and University Business Officers.
  • Jensen, T.B. ve Aanestad, M. (2007). How healthcare professionals “make sense” of an Electronic Patient Record adoption. Information Systems Management, 24(1): 31-44.
  • Kanungo, S. (1998). An empirical study of organizational culture and network-based computer use. Computers in Human Behavior, 14(1): 79-91.
  • Kurtuluş, K. (1998). Pazarlama araştırmaları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi.
  • Kurulgan, M. (2005). Bilgi teknolojisinin üniversite kütüphanelerindeki planlama ve örgütleme işlevleri üzerine etkileri ve Türkiye’deki uygulamaya ilişkin bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 19(1): 41-55.
  • Kurulgan, M. ve Özata, F.Z. (2010). Elektronik kütüphane hizmetlerinin öğretim elemanları tarafından benimsen- mesinde etkili olan faktörler: Anadolu Üniversitesi öğretim elemanları üzerinde bir araştırma. Bilgi Dünyası, 11(2): 243-262.
  • Latham, J.M. (2002). A librarian, a technologist and an information specialist are out in a boat… New Library World, 103(1181): 393-398.
  • Lee, Y., Kozar, K.A. ve Larsen, K.R.T. (2003). The technology acceptance model: Past, present and future. Com- munications of the Association for Information Systems, 12(50): 752-780.
  • Legris, P., Ingham, J. ve Collerette, P. (2003). Why do people use information technology?: A critical review of the technology acceptance model. Information and Management, 40: 191-204.
  • Leidner, D. ve Kayworth, T. (2006). A review of culture and information systems research: Toward a theory of information technology culture conflict. MIS Quarterly, 30(2): 357-399.
  • Linjun, H., Ming-te, L. ve Bo K., W. (2003). Testing the cross-cultural applicability of technology acceptance model: Evidence from the PRC. Information Technology and Organization, içinde (ss. 383-386). USA: Idea Group Publishing. 15 Ocak 2013 tarihinde http://www.irma-international.org/viewtitle/32026/ adresinden erişildi.
  • Lyman, P. ve Varian, H.R. (2003). How much information 2003? 5 Ocak 2003 tarihinde http://www2.sims.berke- ley.edu/research/projects/how-much-info-2003/ adresinden erişildi.
  • Malhotra, Y. ve Galletta, D. (2005). A multidimensional commitment model of volitional systems adoption and usage behavior. Journal of Management Information Systems, 22(1): 117-151. 16 ocak 2013 tarihinde http:// www.brint.org/JMIS/JMISPaper.html adresinden erişildi.
  • Markus, M.L., Axline, S., Petrie, D. ve Tanis, S.C. (2001). Learning from adopter’s experiences with ERP: Prob- lems encountered and success achieved. Journal of Information Technology, 15(4): 245-265.
  • Mathieson, K. (1991). Predicting user intentions: Comparing the technology acceptance model with the theory of planned behavior. Information Systems Research, 2(3): 173-191.
  • Nanayakkara, C. (2007). A model of user acceptance of learning management systems: A study within Tertiary Institution in New Zealand. The International Journal of Learning, 13(12): 223-232.
  • Nov, O. ve Ye, C. (2008). Users’ personality and perceived ease of use of digital libraries: The case for resistance to change. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 59(5):845-851.
  • Pijpers, G. ve Montfort, K. (2005). An investigation of factors that influence senior executives to accept innova- tions in information technology. International Journal of Management, 22(4): 542-555.
  • Ramayah, T. (2006). Interface characteristics, perceived ease of use and intention to use an online library in Ma- laysia. Information Development, 22(2): 123-133.
  • Ramayah, T. ve Aafaqi, B. (2004). Role of self-efficacy in e-library usage among students of a public university in Malaysia. Malaysian Journal of Library & Information Science, 9(1): 39-57.
  • Ramzan, M. (2004). Effects of IT utilization and knowledge on librarians’ IT attitudes. The Electronic Library, 22(5): 440-447.
  • Sheikhshoaei, F. ve Oloumi, T. (2011). Applying the technology acceptance model to Iranian engineering faculty libraries. The Electronic Library, 29(3): 367-378.
  • Shiri, A. (2003). Digital library research: current developments and trends, Library Review, 52(5): 198-202.
  • Spacey, R, Goulding, A. ve Murray, I. (2004). The power of influence: What affects public library staff’s attitudes to the Internet? Library Management, 25(6-7): 270-276.
  • Straub, D. (1994). The effect of culture on IT diffusion: Email and fax in Japan and the US. Information Systems Research, 5(1): 23-47.
  • Suri, G. (2005). Organizational culture in ICT implementation and knowledge management in Spanish and Indian Universities: A conceptual model, (ss. 1-11). 9 Aralık 2012 tarihinde http://www.csi-sigegov.org/3/1_280_3. pdf adresinden erişildi.
  • Tonta, Y. (2009). Dijital yerliler, sosyal ağlar ve kütüphanelerin geleceği. Türk Kütüphaneciliği, 23(4): 742-768.
  • Twati, J.M. (2006). Societal and organisational culture and the adoption of management of information systems in Arab countries. PhD thesis, Griffith University, Brisbane, Australia.
  • Vaidyanathan, G. Sabbaghi, A. ve Bargelini, M. (2005). User acceptance of digital library: An ampirical explora- tion of individual and system components. Issues in Information Systems, 6(2): 279-285
  • Venkatesh, V. (2000). Determinants of perceived ease of use: Integrating control, intrinsic motivation, and emotion into technology acceptance model. Information Systems Research. 11(4): 342-365.
  • Venkatesh, V. ve Davis, F.D. (2000). A theoretical extension of the technology acceptance model: Four longitudi- nal field studies. Management Science, 46(2): 186-204.
  • Venkatesh, V. ve Morris, M.G. (2000). Why don’t men ever stop the ask for directions?: Gender social influence, and their role in technology acceptance and usage behavior. MIS Quarterly, 24(1): 115-139.
  • Wilkins, A.L. (1999). The creation of company cultures: The role of stories and human resource systems. Human Resource Management, 23(1): 41-60.
  • Worthley, J.A. (1999). Organization ethics in the compliance context. Chicago: Health Administration Pr.
  • Yi, Y., Wu, Z. ve Tung, L. (2005/2006). How individual differences influence technology usage behavior? Toward and integrated framework. Journal of Computer Information Systems, 46(2): 52-63.
  • Zmud, R.W. (1979). Individual differences and MIS success: A review of the empirical literature. Management Science, 25(10): 966-979.
APA KURULGAN M, PAŞAOĞLU BAŞ D (2013). Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. , 52 - 78.
Chicago KURULGAN MESUT,PAŞAOĞLU BAŞ DİDEM Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. (2013): 52 - 78.
MLA KURULGAN MESUT,PAŞAOĞLU BAŞ DİDEM Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. , 2013, ss.52 - 78.
AMA KURULGAN M,PAŞAOĞLU BAŞ D Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. . 2013; 52 - 78.
Vancouver KURULGAN M,PAŞAOĞLU BAŞ D Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. . 2013; 52 - 78.
IEEE KURULGAN M,PAŞAOĞLU BAŞ D "Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma." , ss.52 - 78, 2013.
ISNAD KURULGAN, MESUT - PAŞAOĞLU BAŞ, DİDEM. "Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma". (2013), 52-78.
APA KURULGAN M, PAŞAOĞLU BAŞ D (2013). Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 27(1), 52 - 78.
Chicago KURULGAN MESUT,PAŞAOĞLU BAŞ DİDEM Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği 27, no.1 (2013): 52 - 78.
MLA KURULGAN MESUT,PAŞAOĞLU BAŞ DİDEM Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, vol.27, no.1, 2013, ss.52 - 78.
AMA KURULGAN M,PAŞAOĞLU BAŞ D Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği. 2013; 27(1): 52 - 78.
Vancouver KURULGAN M,PAŞAOĞLU BAŞ D Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği. 2013; 27(1): 52 - 78.
IEEE KURULGAN M,PAŞAOĞLU BAŞ D "Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma." Türk Kütüphaneciliği, 27, ss.52 - 78, 2013.
ISNAD KURULGAN, MESUT - PAŞAOĞLU BAŞ, DİDEM. "Bilgi Profesyonellerinin Bilgi Teknolojisi Kullanma Eğilimlerinin Belirlenmesi Üzerine Üniversite Kütüphanelerinde Yapılan Karşılaştırmalı Bir Araştırma". Türk Kütüphaneciliği 27/1 (2013), 52-78.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 21:21

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları