TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME

KÖROĞLU, Özlem

TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME

Özlem KÖROĞLU (Balıkesir Üniversitesi, Turizm Fakültesi, Balıkesir, Türkiye)

Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

8 0

Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 16 Sayfa Aralığı: 91 - 112 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME

Öz:

Turist rehberleri; turistlere seçtikleri dilde liderlik yapan, bulunduğu bölgenin kültürel ve doğal miraslarınıonlara tercüme eden ve bulunduğu bölgenin uygun bir yönetimi tarafından kabul edilmiş donanımınasahip kişilerdir. Turist rehberlerinin iş yaşamında önemli ve çok yönlü pek çok rolü bulunmaktadır. Rol, belirlibir konumda yer alan ya da belirli bir fonksiyonla görevlendirilen kişiden beklenen davranıştır. Rehberler,ziyaretçilerin daha önce hiç bilmediği, deneyim yaşamadığı bölgelerde ve çevrede yol gösteren, onlaraöncülük eden ve örnek olan kişilerdir. Buna göre; turist rehberlerinin iş yaşamındaki rollerinin incelenmesi,ortaya konulması ve anlaşılması sürdürülebilir turist rehberliği mesleği açısından önem taşımaktadır. Buçalışmada; turist rehberlerinin iş yaşamlarında üstlendiği/üstlenmesi gerekli olduğu rollerin incelenmesiamaçlanmaktadır. Bu çalışmanın amacına yanıt vermeyi sağlayacak bilgilere ulaşmak için konuyla ilgiliyerli ve yabancı alan yazın taraması yapılmış ve kavramsal bir çerçeve oluşturulmuştur. Yapılan incelemesonucunda en fazla doğaya yönelik turizm faaliyetleri içerisinde rehberlerin kaynak yöneticiliği rolüne,liderlik rolüne, bununla birlikte rehberlerin kültürel arabuluculuk rolüne ve yorumcu rolüne vurgu yapıldığıbelirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

A CONCEPTUAL EVALUATION OF THE TOUR GUIDES ROLES IN THE WORKING LIFE

Öz:

A person who guides visitors in the language of their choice and interprets the cultural and natural heritageof an area which person normally possesses an area-specific qualification usually issued and/or recognisedby the appropriate authority. Tour guides have an important and multifaceted role in tourism industry. Therole is defined as the expected behavior from the person who is in a specific location or is assigned witha specific function. Tour guides are role model persons who show the way to the visitors in a local regionwhere the visitors never know and experience before. Therefore it is very important to examine and definethe roles of the tour guides in their working life for the sustainable tour guiding. In this study it is aimedto examine the roles which the tour guides have undertaken / have to undertake in their working life. Toreach the information that provides answers to the aims of the study, national and international literaturehave been reviewed about the study and a conceptual framework has been established. At the end of theexamination it has been determined that the guides roles have been made more emphasis on the roleof resource management and leadership in the nature based tourism activities and the role of culturalmediation and interpreter.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ahipaşaoğlu, H. S. (2001). Turizmde Rehberlik, Detay Yayıncılık, Ankara.
Akan, V. (2003). Birey ve Toplum, Sosyolojiye Giriş, (Ed: İ. Sezal), Martı Kitap ve Yayınevi, Ankara, 79-104.
Aktan, C. C. (2006). Organizasyonlarda Yanlış Uygulamalara Karşı Bir Sivil Erdem, Ahlaki Tepki ve Vijdani Red Davranışı: WHISTLEBLOWING, Mercek Dergisi, (12.01.2010) http://www. canaktan.org/yonetim/whistleblowing/aktan-whistle.pdf.
Ap, J. ve Wong, K. K. F. (2001). Case Study on Tour Guiding: Professionalism, Issues and Problems, Tourism Management, 22/5, 551-563.
Arı, G. S. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi, 15/1, 131-148.
Aslan, Ş. (2008). Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile Örgütsel Bağlılık ve Mesleğe Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Araştırılması, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi, 15/2, 163-179.
Avcıkurt, C. (2009). Turizm Sosyolojisi: Genel ve Yapısal Yaklaşım, 3. Baskı, Detay Yayıncılık, Ankara.
Balcı, A. (1981). Lise Yöneticisinin Rolleri, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 14/ 1, 279-290.
Başaran, İ. E. (1989). Yönetim, 2. Baskı, Gül Yayınevi, Ankara.
Birkök, M. C. (2004). Sosyal Rol ve İşbölümü, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1/1, (03.03.2013) http://www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/viewArticle/ 159.
Black, R. ve Weiler, B. (2005). Quality Assurance and Regulatory Mechanisms in the Tour Guiding Industry: A Systematic Review, The Journal of Tourism Studies, 16/1, 24-37.
Bowie, D. ve Chang, J. C. (2005). Tourist Satisfaction: A View from a Mixed International Guided Package Tour, Journal of Vacation Marketing, 11/4, 303322.
Ceylan, A. ve Ulutürk, Y. H. (2006). Rol Belirsizliği, Rol Çatışması, İş Tatmini ve Performans Arasındaki İlişkiler, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 7/1, 48-58.
Cohen, E. H., Ifergan, M. ve Cohen, E. (2002). A New Paradigm in Guiding-The Matric as a Role Model, Annals of Tourism Research, 29/4, 919-932.
Dahles, H. (2002). The Politics of Tour Guiding Image Management in Indonesia, Annals of Tourism Research, 29/3, 783-800.
Değirmencioğlu, Ö. ve Ahipaşaoğlu, S. (2003). Anadoluda Turizm Rehberliği Temel Bilgileri, 4. Baskı, Gazi Kitabevi (Fersa Maatbacılık), Ankara.
Duyar, İ. (1990). Rol Kaynakları ve Geleneksel Yönetim Etkileşiminde Uyma Davranışı Üzerine Bir Deneme, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 23/ 1, 129-144.
Erdoğan, T. (2008). Toplumsal Sistemin Düzen Sağlayıcı Unsuru Olarak Cinsiyet Rolü, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12/3, 123-145.
Fennell, D. A. ve Eagles, P. F. J. (1990). Ecotourism in Costa Rica: A Conceptual Framework, Journal of Park and Recreation Administration, 8/1, 23-34.
Gülnar, B. (2007). Örgütlerde İletişim ve İş Doyumu, Literatürk, İstanbul.
Güney, S. (2007). Yönetim ve Organizasyonların Bazı Temel Kavramları, Yönetim ve Organizasyon, (Ed: S. Güney), 2. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 25-58.
Güven, M. (2005). Davranış Düzlemi Sosyal Statü ve Roller, Örgütsel Davranış Boyutlarından Seçmeler, (Ed: M. Tikici), Nobel Yayın, Ankara, 55-83.
Güzel, Ö. (2007). Türkiye İmaj ının Geliştirilmesinde Profesyonel Turist Rehberlerinin Rolü: Alman Turistler Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi.
Heken, H. (2006). Toplumsal Cinsiyet Olgusu Temelinde Mesleğe İlişkin Rol İle Aile İçi Rol Etkileşimi: Türk Silahlı Kuvvetlerindeki Kadın Subaylar, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15, 247-281.
Holloway, J. C. (1981). The Guided Tour: A Sociological Approach, Annals of Tourism Research, 8/3, 377-401.
Howard, J., Thwaites, R. ve Smith, B. (2001). Investigating the Roles of the Indigenous Tour Guide, The Journal of Tourism Studies, 12/2, 32-39.
İçli, G. (2005). Sosyolojiye Giriş, Anı Yayıncılık, Ankara.
Kasapoğlu, A. M. (1994). Aile ve Kadın Araştırmaları İçin Yedi Temel Rol ve Statü, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 15, 217-233, (02.04.2013) http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/34/1131/13287.pdf.
Kaynak, T. (1990). Organizasyonel Davranış ve Yönlendirilmesi, Alfa Basım Yayın, İstanbul.
Kline, J. D. (2001). Tourism and Natural Resource Management: A General Overview of Research and Issues, United States Department of Agriculture General Technical Report. (02.04.2013) http://sequoia.fsl.orst.edu/lulcd/Publicationsalpha_files/Kline _2001_GTR506.pdf.
Koçel, T. (2007). İşletme Yöneticiliği, 11. Baskı, Arıkan Basım Yayın, İstanbul.
Küçükaslan, N. (2006). Özel İlgi Turizminde Niş Pazarlamanın Yeri, Paradoks, Ekonomi, Sosyoloj i ve Politika Dergisi, 2/2, 1-32.
Kültür ve Turizm Bakanlığı. (2013). (01.06.2013) http://sgb.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/5879, turist- rehberi-sayisi.pdf?0.
Leclerc, D ve Martin, J. N. (2004). Tour Guide Communication Competence: French, German and American Tourists Perceptions, International Journal of Intercultural Relations, 28/3-4, 181-200.
McDonnell, I. (2001). The Role of The Tour Guide in Transferring Cultural Understanding. Working Paper, No. 3, (02.04.2013) http://195.130.87.21:8080/
dspace/bitstream/ 123456789/466/ 1/The%20role%20of%20the%20tour%20guide%20in%20 transferring%20cultural%20understanding.pdf.
McGrath, G. (2007). Towards Developing Tour Guides as Interpreters of Cultural Heritage: The Case of Cusco, Peru, Quality Assurance and Certification in Ecotourism, (Ed: R. Black ve A. Crabtree), CAB ınternational, United Kingdom.
Ormsby, A. ve Mannle, K. (2006). Ecotourism Benefits and the Role of Local Guides at Masoala National Park, Madagascar, Journal of Sustainable Tourism, 14/3, 271-287.
Özkalp, E. (2004). Toplum ve Toplumsal Yapı, Davranış Bilimlerine Giriş, (Ed: Enver Özkalp), 3. Baskı, Anadolu Üniversitesi Yayını, Eskişehir, 41-57.
Özkan, Ş. (2008). Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin Hekim ve Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Olan Etkileri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi.
Rabotic, B. (2011). American Tourists Perceptions of Tourist Guides in Belgrade, Journal of Economics, 2/2, 151161.
Randall, C ve Rollins, R. (2005). Role of the Tour Guide in National Parks, Eleventh Canadian Congress on Leisure Research, May 17-20, Nanaiami, Canada, (http://lin. ca/Uploads/cclr11/CCLR11-115.pdf).
Randall, C ve Rollins, R. (2009). Visitor Perceptions of The Role of Tour Guides in Natural Areas, Journal of Sustainable Tourism, 17/3, 357-374.
Reisinger, Y. ve Steiner, C. (2006). Reconceptualising Interpretation: The Role of Tour Guides in Authentic Tourism, Current Issues in Tourism, 9/6, 481-498.
Salazar, N. B. (2005). Tourism and Glocalization Local Tour Guiding, Annals of Tourism Research, 32/3, 628-646.
Seraphin, H. (2013). The Contribution of Tour Guides To Destination Understanding And Image.
The Case of Haiti Viaan Analysis of: Bonjour Blanc, A Journey through Haiti International Research Forum on Guided Tours, Breda 4-6 April 2013.
Şahin, D. (2009). Ankara Keçiören Eğitim ve Araştırma Hastanesi Hemşirelerinin Rol Çatışması-Rol Belirsizliği ve Tükenmişlik Durumları. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi.
Şimşek, M. Ş., Akgemci, T. ve Çelik, A. (2003). Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Adım Matbacılık, Konya.
Taylı, Ü. (2003). Turizm Rehberleri Sürdürülebilir Turizm İçin Ne Yapabilir?, Rehber Dünyası, 33, TUREB Yayınları, İstanbul, 16-17.
Tolan, B., İsen, G. ve Batmaz, V. (1991). Sosyal Psikoloji, Adım Yayınclık, Ankara.
Topuz, A. (2006), Hemşirelerde Rol Çatışması ve Rol Belirsizliği, İş Stresi ve Aralarındaki İlişkinin Belirlenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi.
TUREB (Turist Rehberleri Birliği). (2004). Turist Rehberleri Kataloğu, TUREB Yayını, İstanbul.
TUREB (Turist Rehberleri Birliği). (2006). Turist Rehberleri Kataloğu, 2. Baskı, TUREB Yayını, İstanbul.
Turist Rehberliği Meslek Yönetmeliği (23.02.2013 Tarih ve 28568 Sayılı Resmi Gazete).
Türker, M. ve Artan, İ. E. (2007). Çalışanların Rol Tanımlamalarının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi, 15. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, Sakarya 25-27 Mayıs 2007, 193-201.
Weiler, B. ve Ham, S. H. (2002). A Comparative Analysis of Ecotour Guiding on Cruise Based Tours, (04.04.2013) http://www.buseco.monash.edu.au/mgt/research/working -papers/2002/ wp40-02.pdf.
WFTGA. (2008). (06.08.2008) http://www.wftga.org/page.asp?id=15.
Yenen, Ş. (2007). Turizm Sektöründe Profesyonel Turist Rehberliğinin Yeri ve Önemi, Sürdürülebilir Rekabet Avantaj ı Elde Etmede Turizm Sektörü Sektörel Stratej iler ve Uygulamalar, (Ed: M. Bulu ve İ. H. Eraslan), Yayın No: 2007/1, Uluslararası Rekabet Araştırmaları Kurumu Derneği (URAK) Yayınları, İstabul, 923-931.
Yu, X., Weiler, B. ve Ham, S. (2001). Intercultural Communication and Mediation: A Framework for Analysis the Intercultural Competence of Chinese Tour Guides, Journal of Vacation Marketing, 8/1, 75-87.
Yu, X., Weiler, B. ve Ham, S. (2004). Cultural Mediation in Guided Tour Experiences: A Case Study of Australian Guides of Chinese Tour Groups, Department of Management Working Paper Series, 44/04, (04.04.2013) http://www.buseco.monash.edu.au/ mgt/research/working-papers/2004/wp44-04.pdf.
Zhang, H. ve Chow, Q. I. (2004). Application of Importance-Performance Model in Tour Guides Performance: Evidence From Mainland Chinese Outbound Visitors in Hong Kong, Tourism Management, 25/1, 81-91.
6326 Sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu (22 Haziran 2012 Tarih ve 28331 Sayılı Resmi Gazete).

APA	KÖROĞLU Ö (2013). TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. , 91 - 112.
Chicago	KÖROĞLU Özlem TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. (2013): 91 - 112.
MLA	KÖROĞLU Özlem TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. , 2013, ss.91 - 112.
AMA	KÖROĞLU Ö TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. . 2013; 91 - 112.
Vancouver	KÖROĞLU Ö TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. . 2013; 91 - 112.
IEEE	KÖROĞLU Ö "TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME." , ss.91 - 112, 2013.
ISNAD	KÖROĞLU, Özlem. "TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME". (2013), 91-112.

APA	KÖROĞLU Ö (2013). TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0(16), 91 - 112.
Chicago	KÖROĞLU Özlem TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 0, no.16 (2013): 91 - 112.
MLA	KÖROĞLU Özlem TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.0, no.16, 2013, ss.91 - 112.
AMA	KÖROĞLU Ö TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2013; 0(16): 91 - 112.
Vancouver	KÖROĞLU Ö TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2013; 0(16): 91 - 112.
IEEE	KÖROĞLU Ö "TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME." Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 0, ss.91 - 112, 2013.
ISNAD	KÖROĞLU, Özlem. "TURİST REHBERLERİNİN İŞ YAŞAMINDAKİ ROLLERİ ÜZERİNE KAVRAMSAL BİR DEĞERLENDİRME". Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 16 (2013), 91-112.