Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi

Dalkıran, Ömer; KÜLCÜ, Özgür

Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi

Özgür KÜLCÜ, (Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Ömer DALKIRAN (Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)

Türk Kütüphaneciliği

3 0

Yıl: 2013 Cilt: 27 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 340 - 360 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi

Öz:

Kütüphanecilik alanında dernekler, mesleki ve bilimsel gelişimi desteklemeden, hakların korunmasıve geliştirilmesine, sosyal faaliyetlerden toplumsal farkındalığın artırılmasına dönük girişimlere ka- dar önemli işlevlere sahiptir. Türkiyede TKD (Türk Kütüphaneciler Derneği) ve ÜNAK (Üniversite veAraştırma Kütüphanecileri Derneği) alanda faaliyet gösteren iki köklü dernektir. Bu çerçevede çalış- manın amacı; bilgi profesyonellerinin tanımlanmış faaliyet konularına yönelik olarak TKD ve ÜNAKhakkındaki görüşlerinin değerlendirilmesidir. Bu kapsamda hazırlanan anket KUTUP-L ve ÜNAK-Listüzerinden dağıtılmış ve yanıtlanan 175 form değerlendirmeye alınmıştır. Bulgular derneklerin özelliklemesleki çalışmalar, toplumda farkındalık oluşturma ve lobi faaliyetleri ile işbirliği ve üyelik bilinciningeliştirilmesi konularına daha fazla ağırlık vermesi gerektiğini, meslek mensuplarının da faaliyetlerdedaha aktif rol almasının önemli olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi

A Look at the Professional Associations of Information Professionals: An Evaluation of the Examp les of TKD and ÜNAK

Öz:

Associations in the field of librarianship are important services for supporting professional and scien- tific developments, keeping and promoting rights, increasing social activities, and developing socialawareness. As professional associations, the TKD (Türk Kütüphaneciler Derneği, the Turkish Librar- ians Association) and ÜNAK (Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği, the University and Re- search Librarians Association) are well-established in Turkey. Within this framework, the study evalu- ates certain activities of the TKD and ÜNAK from the point of view of information professionals. In thiscontext, a survey was developed and realized on KUTUP-L and ÜNAK-List, and 175 response formswere evaluated. The results show that the following are among the most important for associationsactivities: developing professional activities, creating social awareness, activities for lobbying and con- sciousness of membership, and cooperation. In addition, the results suggest that professionals should bemore active in the work of the associations.

Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akay, T. (2007). Türkiyede ve ABDde bilgi ve belge yönetimi alanında sivil toplum örgütlerinin duru- mu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Akın, M. A. (1994). Bilgi toplumu ve dernekler. Türk Kütüphaneciliği, 8 (1), 5-7.
Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Derneği [ANKOS]. (2012a). Tarihçe. 12 Mayıs 2013 tarihinde http:// www.ankos.org.tr/index.php/hakkimizda/tarihce adresinden erişildi.
Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Derneği [ANKOS]. (2012b). Haberler. 13 Mayıs 2013 tarihinde http://www.ankos.org.tr/index.php/haberler adresinden erişildi.
Avrasya Kütüphaneciler Birliği [AKB]. (2011a). Avrasya Kütüphaneciler Birliği. 12 Mayıs 2013 ta- rihinde http://avrasyakutuphanecilerbirligi.org/index.php?sid=misyon&m=hakkimizda adresin- den erişildi.
Avrasya Kütüphaneciler Birliği [AKB]. (2011b). Etkinlikler. 13 Mayıs 2013 tarihinde http://avrasyaku- tuphanecilerbirligi.org/index.php?sid=etkinlikler adresinden erişildi.
Baldwin, C. (1997). International library associations. Library Trends, 46 (2), 392-410.
Baş, T. (2001). Anket: Anket nasıl hazırlanır, anket nasıl uygulanır, anket nasıl değerlendirilir. Ankara: Seçkin.
Bayter, M. (2004). Türkiyede sürekli kütüphanecilik eğitiminde Türk Kütüphaneciler Derneğinin yeri. S. Aslantekin ve F. Özdemirci (Haz.), Kütüphaneciliğin Destanı Uluslararası Sempozyumu: 21- 24 Ekim 2004 Ankara (Bildiriler) içinde (ss. 268-274). Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü
Bulgun, B. (2006), ÜNAK; Dün, bugün, yarın. A. Yıldızeli ve H. K. Bahşişoğlu (Ed.); B. Bulgun ve F.
Başar (Yrd. Ed.), ÜNAK05: Bilgi hizmetlerinin organizasyonu ve pazarlanması, İstanbul, 22-24 Eylül 2005: Bildiriler içinde (ss. 18-34). İstanbul: Kadir Has Üniversitesi.
Cragg, E. (2010). Use of social media in the member libraries of the Business Librarians Association, SCONUL Focus, 49, 12-14. 16 Şubat 2013 tarihinde http://www.sconul.ac.uk/sites/default/files/ documents/4_8.pdf adresinden erişildi.
Dick, A. L. (2012). Library associations: a leadership role?, Information Development, 28 (1), 1112.
Dowling and Fiels (2009). Global roles of library associations. İ. Abdullahi (Ed.), Global library and information science: a textbook for students and educators: with contributions from Africa, Asia, Australia, New Zealand, Europe, Latin America and the Carribean, the Middle East, and North America içinde (ss. 564-577). München: K.G. Saur.
Eldredge, J. D., Morley, S. K., Hendrix, I., Carr, R. D. ve Bengtson, J. (2012).Library and informatics skills competencies statements from major health professional associations, Medical Reference Services Quarterly, 31 (1), 34-44.
Garraway, J. (2006).Te Wero: the challenge to reposition a library association, Library Management, 27 (1), 77 82.
Ghikas, M. (2003). American Library Association: organization and structure, Encyclopedia of Library and Information Science, vol.1, New York: Marcel Dekker, 117-129.
Ghosh, M. (2006). The emerging role of national and regional associations in library development: an Indian perspective. Library Review, 55 (1), 45-58.
Gülle, M. T. (2010). Türk Kütüphaneciler Derneğinin 60. Kuruluş Yıldönümü: Kamuya yararlı dernek anlayışından sivil toplum örgütlüğüne. Türk Kütüphaneciliği, 24 (1), 158-164.
Hartsell-Gundy, J. (2011).Western Association of Map Libraries Map Librarians Toolbox http://www. waml.org/maptools.html, Technical Services Quarterly, 28 (4), 463-464.
IFLA. (1998). Guidelines for library service to Braille users. 21 Şubat 2013 tarihinde http://www.ifla. org/publications/guidelines-for-library-service-to-braille-users adresinden erişildi.
IFLA. (2012). More about IFLA, 5 Aralık 2012 tarihinde http://www.ifla.org/about/more adresinden erişildi.
IFLA/ FAIFE. (2008). Statement on freedom of expression. 31 Ekim 2012 tarihinde http://archive.ifla. org/faife/ifstat/tlastat.htm adresinden erişildi.
Jenkins, C. G., ve Bader, S. A. (2003). The Association of Academic Health Sciences Libraries collabo- ration with the Association of American Medical Colleges, Medical Library Association, and ot- her organizations, J Med Libr Assoc., 91 (2), 161167. 14 Şubat 2013 tarihinde http://www.ncbi. nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC153156/pdf/i0025-7338-091-02-0161.pdf adresinden erişildi.
Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. (21. bs.). Ankara: Nobel Yayın.
KUTUP-L. (2012). KUTUP-L üyeleri, 31 Ekim 2012 tarihinde https://mailman.metu.edu.tr/mailman/ roster/kutup-l adresinden erişildi.
Lydenberg, H. M. (2005). The library rehabilitation programme of the American Library Association, Journal of Documentation, 61 (3), 341 347.
Lynch, B. P. (2010). Professional associations and library education, RBM: A Journal of Rare Books,
Manuscripts, and Cultural Heritage, 11 (1), 32-46. 14 Şubat 2013 tarihinde http://rbm.acrl.org/ content/11/1/32.full.pdf adresinden erişildi.
Madden, M. J. (2008).Todays UK professional association library and information service: Challenges and best practice, Aslib Proceedings, 60 (6), 556 569.
Okul Kütüphanecileri Derneği [OKD]. (2013a). Tarihçe. 12 Mayıs 2013 tarihinde http://www.okulku- tuphanecileri.org/index.php/tr/hakkimizda/tarihce adresinden erişildi.
Okul Kütüphanecileri Derneği [OKD]. (2013b). Okul Kütüphanecileri Derneği. 13 Mayıs 2013 tarihin- de http://www.okulkutuphanecileri.org/ adresinden erişildi.
Ornager, S. (2005). Empowering Library Associations in Asia - south-south cooperation. World Library and Information Congress. 71th IFLA General Conference and Council Libraries - A voyage of discovery August 14th - 18th 2005, Oslo, Norway, 1-7. 14 Şubat 2013 tarihinde http://archive. ifla.org/IV/ifla71/papers/099e-Ornager.pdf adresinden erişildi.
Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi 1 (Statistical data analysis with sof- tware packages. Eskişehir: Pegem.
Rakunathan, P. (2002). Library Associations. 22 Şubat 2013 tarihinde http://archive.ifla.org/VII/s40/ pub/rakunathan.pdf adresinden erişildi.
Reitz, J. M. (2013). Online Dictionary for Library and Information Science (ODLIS). 8 Mayıs 2013 tarihinde http://www.abc-clio.com/ODLIS/odlis_a.aspx adresinden erişildi.
Scepanski, J. M. ve Wells, H. L. (1997). Library association staff: roles, responsibilities, relationships, Library Trends, 46 (2), 245-257. 14 Şubat 2013 tarihinde https://www.ideals.illinois.edu/bitstre- am/handle/2142/8153/librarytrendsv46i2d_opt.pdf?sequence=1 adresinden erişildi.
Schachaf, P. (2005). A global perspective on library association codes of ethics, Library & Information Science Research, 27, 513 533.
Schmetzke, A. (2007). Leadership at the American Library Association and accessibility: a critical view, Library Hi Tech, 25 (4) 528 537.
Smith, K., Hallam, G. ve Ghosh, S. B. (2012). Guidelines for Professional Library/Information Educa- tional Programs 2012. 21 Şubat 2013 tarihinde http://www.ifla.org/files/assets/set/publications/ guidelines/Guidelines%202012_revision_SET%20FINAL%202012.pdf adresinden erişildi.
Summers, F. W. (1986). Role of the association for library and information science education in lib- rary and ınformation science education, Library Trends, 34 (4), 667-677. 14 Şubat 2013 tari- hinde https://www.ideals.illinois.edu/bitstream/handle/2142/7453/librarytrendsv34i4i_opt. pdf?sequence=1 adresinden erişildi.
The Australian Library and Information Association [ALIA]. (2000). Guidelines for Australian home library services. 21 Şubat 2013 tarihinde http://www.alia.org.au/policies/home.library.service. html adresinden erişildi.
Thomas, V. K., Satpathi, C. ve Satpathi, J. N. (2010). Emerging challenges in academic librarianship and role of library associations in professional updating. ALSR 2010: Conference towards Fu- ture Possibilities, Session 3A, 14 Şubat 2012 tarihinde http://www.lib.polyu.edu.hk/ALSR2010/ programme/pdf/Session3A_Thomas&Satpathi.pdf adresinden erişildi.
Tonta, Y. (1985). Türk Kütüphaneciler Derneğinin gelişmesini engelleyen nedenler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Toplu, M. (2009). Mesleki bir örgüt olarak Türk Kütüphaneciler Derneğinin altmış yıllık gelişim çizgi- si, Türk Kütüphaneciliği, 23 (4), 678-741.
Toplu, M. (2007). Kütüphaneciliğin etik sorunu ve Türkiye yaklaşımı, Türk Kütüphaneciliği, 21 (2), 186-217.
Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe Sözlük. 5 Mayıs 2013 tarihinde http://www.tdk.gov.tr/index. php?option=com_gts&view=gts adresinden erişildi.
Türk Kütüphaneciler Derneği [TKD]. (2010). Türk Kütüphaneciler Derneği Mesleki etik ilkeleri. 31 Ekim 2012 tarihinde http://www.kutuphaneci.org.tr/ adresinden erişildi.
Türk Kütüphaneciler Derneği [TKD]. (2008). Düşünce özgürlüğü bildirgesi. 31 Ekim 2012 tarihinde http://www.kutuphaneci.org.tr/ adresinden erişildi.
Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği [ÜNAK]. (2012a). ÜNAK-OCLC Konsorsiyumu, 28 Şubat 2013 tarihinde http://www.unak.org.tr/unakoclc/ adresinden erişildi.
Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği [ÜNAK]. (2012b). ÜNAK Listesi, 31 Ekim 2012 tari- hinde http://groups.yahoo.com/group/unak/ adresinden erişildi.
Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği [ÜNAK]. (2001a). Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği, 31 Ekim 2012 tarihinde http://www.unak.org.tr/tarih.htm adresinden erişildi.
Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği [ÜNAK]. (2001b). Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği (ÜNAK) tüzüğü. 31 Ekim 2012 tarihinde http://www.unak.org.tr/tuzuk. htm adresinden erişildi.
Zabel, D. (2008). The mentoring role of professional associations, Journal of Business & Finance Lib- rarianship, 13 (3), 349 361.

APA	KÜLCÜ Ö, Dalkıran Ö (2013). Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. , 340 - 360.
Chicago	KÜLCÜ Özgür,Dalkıran Ömer Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. (2013): 340 - 360.
MLA	KÜLCÜ Özgür,Dalkıran Ömer Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. , 2013, ss.340 - 360.
AMA	KÜLCÜ Ö,Dalkıran Ö Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. . 2013; 340 - 360.
Vancouver	KÜLCÜ Ö,Dalkıran Ö Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. . 2013; 340 - 360.
IEEE	KÜLCÜ Ö,Dalkıran Ö "Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi." , ss.340 - 360, 2013.
ISNAD	KÜLCÜ, Özgür - Dalkıran, Ömer. "Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi". (2013), 340-360.

APA	KÜLCÜ Ö, Dalkıran Ö (2013). Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. Türk Kütüphaneciliği, 27(2), 340 - 360.
Chicago	KÜLCÜ Özgür,Dalkıran Ömer Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. Türk Kütüphaneciliği 27, no.2 (2013): 340 - 360.
MLA	KÜLCÜ Özgür,Dalkıran Ömer Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. Türk Kütüphaneciliği, vol.27, no.2, 2013, ss.340 - 360.
AMA	KÜLCÜ Ö,Dalkıran Ö Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. Türk Kütüphaneciliği. 2013; 27(2): 340 - 360.
Vancouver	KÜLCÜ Ö,Dalkıran Ö Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi. Türk Kütüphaneciliği. 2013; 27(2): 340 - 360.
IEEE	KÜLCÜ Ö,Dalkıran Ö "Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi." Türk Kütüphaneciliği, 27, ss.340 - 360, 2013.
ISNAD	KÜLCÜ, Özgür - Dalkıran, Ömer. "Bilgi Profesyonellerinin Meslek Derneklerine Bakışı: TKD ve ÜNAK Örneklerinin Değerlendirilmesi". Türk Kütüphaneciliği 27/2 (2013), 340-360.