TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ
Yıl: 2014 Cilt: 12 Sayı: 138 Sayfa Aralığı: 111 - 144 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ
Öz: Tacir, ticari işletmesinin hacmini artırmak ve piyasadaki faaliyet alanını genişletmek için hem 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununda (TBK) hem de 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununda (TTK) belirlenen aracılardan ve tacir yardımcılarından yararlanmaktadır. Bunlardan bağımsız ve sürekli olarak iş gören ve bu doğrultuda ticari işletmeye ilişkin sözleşmelerde aracılık etmeyi ya da bu sözleşmeleri tacir adına yapmayı üstlenen acente ve tacir arasındaki ilişkileri düzenleyen hükümler TTK 102-123. maddeleri arasında yer almaktadır. Acentenin ticari işletmeye kazandırdığı müşteri çevresinden müvekkilin önemli menfaatler elde etmesi fakat sözleşme sonrasında acentenin ücrete hak kazanamayacak olması nedeniyle, acentenin bu kaybı ile müvekkilin elde ettiği ekonomik değer, hakkaniyet gereğince müvekkilin yapacağı denkleştirme ödemesiyle dengelenmelidir. Bu çalışmada acentenin söz konusu denkleştirme talebi hakkı acentelik sözleşmesi bağlamında ele alınacaktır.
Anahtar Kelime: Konular:
(INDEMNITY CLAIM OF THE COMMERCIAL AGENT UNDER THE TURKISH COMMERCIAL CODE)
Öz: Merchant, with a view to increasing the volume of business of the commercial enterprise and widening the sphere of the business activity, has been making use of intermediaries and assistants which is set out both under the Turkish Code of Obligations No. 6098 (TCO) and the Turkish Commercial Code No. 6102 (TCC). The provisions regulating the relationship between the principal and the commercial agent, who is under a duty to act in continious and independent manner and whereby undertakes to negotiate and complete transactions pertaining to the commercial enterprise in the name of principal, are found in Art. 102 to 123 of TCC. By reason of the fact that the principal derives substantial benefits from new or existing customers brought by the commercial agent to the commercial enterprise, however, after the cessation of the agency contract, the commercial agent will be exposed to loss of commission, this loss of commission and economic value acquired by the principal ought to be balanced with indemnity payment to be made by the principal in accordance with equity. In this article, the commercial agent s right to claim indemnity will be addressed in the context of agency contract.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Arkan, Sabih: Ticari İşletme Hukuku, 17. Bası, Ankara 2012.
- Ayan, Özge: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanununun Acentelik Kısmında Getirdiği Yenilikler Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 12, S.2, 2010, s. 79-121. (Ayan, Makale)
- Ayan, Özge: Acentenin Denkleştirme Talep Etme Hakkı, 1. Baskı, Ankara 2008. (Ayan)
- Ayhan, Rıza/Özdamar, Mehmet/Çağlar, Hayrettin: Ticari İşletme Hukuku, 5. Bası, Ankara 2012.
- Beatson, J; Ansons Law of Contract, 28th Edition, Oxford University Press, 2002.
- Can, Ozan: Acentenin Denkleştirme İstemine ve Rekabet Yasağı Anlaşmasına İlişkin Hükümlerin 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 103(1). Maddesinde Sayılanlar Hakkında Uygulanırlığı Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. 2, S. 1, 2012, s. 27-36.
- Cengiz, Ali: Acente Kavramı ve Acentelik Sözleşmesinden Doğan Hak ve Borçları, Hacettepe Hukuk Fak. Derg., 1(2) 2011, s. 140165.
- Domaniç, Hayri/Ulusoy, Erol: Ticaret Hukukunun Genel Esasları, Gözden Geçirilmiş 5. Bası, İstanbul 2007.
- Erdem, Ercüment: Türk ve İsviçre Hukuklarında Denkleştirme Talebi, İsviçre Borçlar Kanununun İktibasının 80. Yılında İsviçre Borçlar Hukukunun Türk Ticaret Kanununa Etkileri, İstanbul 2009. Macgregor, Laura: Compensation for Commercial Agents: an
- End to Plucking Figures from the Air?, 12th. Edinburgh L. Rev., 2008, s. 86 vd.
- Masood, Ahmed: Case and Comments: Construing the Meaning of Commercial Agent, 19th Nottingham Law Journal, 2010. S. 36 vd.
- İmregün, Oğuz: Kara Ticareti Hukuku Dersler, 13. Bası, İstanbul 2005.
- Kayıhan, Şaban/Yasan, Mustafa: Ticari İşletme Hukuku, 2. Bası, Ankara 2013.
- Kayıhan, Şaban: Türk Hukukunda Acentelik Sözleşmesi, 2. Baskı, Ankara 2003.
- Kınacıoğlu, Naci: Acente ve Acentelik Sözleşmesi, Ankara 1963.
- Ormancı Altınok, Pınar: Sürekli Borç İlişkilerinin Haklı Sebeple Feshi, İstanbul 2011.
- Poroy, Reha/Yasaman, Hamdi: Ticari İşletme Hukuku, 13. Bası, İstanbul 2010.
- Puelinckx, A. H./Tielemans, H.A.; The Termination of Agency and Distributorship Agreements: A Comparative Survey, 3 Nw. J. Int'l L. & Bus., s. 452 vd., 1981.
- Rüzgar, Eser: Yeni Türk Ticaret Kanunu Işığında Acentelik Sözleşmeleri Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, C. 1, S. 5, 2011, s. 419- 450.
- Seliçi, Özer: Borçlar Kanununa Göre Sözleşmeden Doğan Sürekli Borç İlişkilerinin Sona Ermesi, İstanbul 1976.
- Sopacı, Birgül: Sigorta Acentesinin Portföy Akçesi Hakkı, Prof. Dr. Fahiman Tekilin Anısına Armağan, İstanbul 2003, s. 439-461.
- Tekinalp, Ünal: Türk Hukukunda Acentanın Portföy Akçası Talebi, Prof. Dr. Ali Bozere Armağan, Ankara 1998.
- Üçüncü, Hilal: Acentenin Temsil Yetkisinin Usul Hukuku Kapsamında Değerlendirilmesi Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt 17, Sayı 1-2 (O. Kürşat Ünal'a Armağan), 2013, s. 961-996.
- Ülgen, Hüseyin/Teoman, Ömer/Helvacı, Mehmet/Kendigelen, Abuzer/Kaya, Arslan/Nomer Ertan, N. Füsun: Ticari İşletme Hukuku, 3. Bası, İstanbul 2006. (Teoman)
- Vranaki, Asma: Compensation for Commercial Agents, 71th Model Law Review, 2008, s. 271 vd.
APA | KANIŞLI E (2014). TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. , 111 - 144. |
Chicago | KANIŞLI Erhan TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. (2014): 111 - 144. |
MLA | KANIŞLI Erhan TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. , 2014, ss.111 - 144. |
AMA | KANIŞLI E TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. . 2014; 111 - 144. |
Vancouver | KANIŞLI E TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. . 2014; 111 - 144. |
IEEE | KANIŞLI E "TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ." , ss.111 - 144, 2014. |
ISNAD | KANIŞLI, Erhan. "TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ". (2014), 111-144. |
APA | KANIŞLI E (2014). TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. Legal Hukuk Dergisi, 12(138), 111 - 144. |
Chicago | KANIŞLI Erhan TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. Legal Hukuk Dergisi 12, no.138 (2014): 111 - 144. |
MLA | KANIŞLI Erhan TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. Legal Hukuk Dergisi, vol.12, no.138, 2014, ss.111 - 144. |
AMA | KANIŞLI E TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. Legal Hukuk Dergisi. 2014; 12(138): 111 - 144. |
Vancouver | KANIŞLI E TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ. Legal Hukuk Dergisi. 2014; 12(138): 111 - 144. |
IEEE | KANIŞLI E "TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ." Legal Hukuk Dergisi, 12, ss.111 - 144, 2014. |
ISNAD | KANIŞLI, Erhan. "TÜRK TİCARET KANUNU'NA GÖRE ACENTENİN DENKLEŞTİRME TALEBİ". Legal Hukuk Dergisi 12/138 (2014), 111-144. |