Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu

Aypak, Cenk; KOÇ, Asım; GÖRPELİOĞLU, Süleyman; YIKILKAN, Hülya

Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu

Cenk AYPAK, (SB Dışkapı Yıldırım Beyazıt. Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye)

Asım KOÇ, (SB Dışkapı Yıldırım Beyazıt. Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye)

Hülya YIKILKAN, (SB Dışkapı Yıldırım Beyazıt. Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye)

Süleyman GÖRPELİOĞLU (SB Dışkapı Yıldırım Beyazıt. Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ankara, Türkiye)

Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK)

20 2

Yıl: 2012 Cilt: 34 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 423 - 428 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu

Öz:

Amaç. Ayak komplikasyonları, gelişmekte olan ülkelerde Diabetes Mellitus (DM) hastalarındaönde gelen mortalite nedenlerindendir. Diyabetik ayağın önlenmesinde, düzenli ayak bakımı enetkili yöntemdir. Bu çalışmada, aile hekimliği polikliniklerine başvuran diyabetik hastaların, ayakbakımı uygulama konusundaki yeterliliklerini tespit etmek amaçlanmıştır. Yöntem. Bu kesitselçalışma, Şubat-Nisan 2012 döneminde Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma HastanesiAile Hekimliği polikliniklerinde gerçekleştirildi. Araştırmaya katılan diyabetik hastalara, ayakbakımı davranışlarıyla ilgili yapılandırılmış anket formu uygulandı. Ayak bakımı açısından; 0-4puan alanlar yetersiz, 5-8 puan alanlar Orta, 9-12 puan alanlar ise İyi olarak değerlendirildi.Bulgular. Çalışmaya katılan 200 diyabetik hastanın yaş ortalaması 61,5 (±11,3) yıldı. Hastalarınortalama ayak bakımı değerlendirme puanı 5,99 (±2,4) olarak bulundu. Evli olan hastaların vedaha önce herhangi bir sağlık kuruluşunda diyabetik ayak bakımı konusunda bilgilendirildiğinibelirten hastaların ortalama puanları, daha yüksekti (p<0,05). Düşük öğrenim düzeyi, yetersiz ayakbakımı ile ilişkiliydi (p=0,000). Hastaların çoğunluğunun (%83) ayak bakımı yetersiz veya ortaolarak değerlendirildi. Sonuç. Diyabetik hastalarının ayak bakımı yetersizdir. Diyabetik ayağınönlenebilmesi için, tüm hastalara, ayak bakımı konusunda eğitim verilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik

Diabetic foot care: Self reported practice among patients attending f amily medicine outpatient clinics

Öz:

Aim. Diabetes Mellitus (DM) foot complications are a leading cause of mortality in developingcountries. Regular foot care is the most effective method to prevent diabetic foot. The aim of thisstudy was to determine the practice of foot care among diabetes patients attending FamilyMedicine outpatient clinics. Methods. This is a cross-sectional study carried out from February toApril 2012 in Family Medicine outpatient clinics of Dışkapı Yıldırım Beyazıt Training andResearch Hospital. Structured questionnaires about foot care behavior were administered todiabetic patients. The practice scores were classified as poor if score was 0-4, avarage if scorewas 5-8 and good if score was 9-12. Results. The study involved 200 diabetic patients with amean age 61.5 (±11.3) years. The mean foot care assessment score was 5.99 (±2.4). Marriedpatients and patients who were previously informed about diabetic foot care in any health facilityassessment scores, were higher (p <0.05). Low educational status was significantly associated withpoor practice of foot care. Majority (83%) of patients were with poor or average practice offoot care. Conclusion. Diabetic patients foot care is inadequate. In order to prevent diabetic foot,training in foot care should be given to all patients.

Anahtar Kelime:

Konular: Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Güner A. Diabetik Hastaların Diabetik Ayak İle İlgili Bilgi ve Tutumlarının İrdelenmesi ve HbA1Cnin Diabetik Ayak İle İlişkisi, Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Uzmanlık Tezi, İstanbul, 2005.
2. Gordois A, Scuffham P, Shearer A, Oglesby A, Tobian JA. The health care costs of diabetic peripheral neuropathy in the US. Diabetes Care 2003; 26: 1790-5.
3. Boulton AJ, Vileikyte L, Ragnarson-Tennvall G, Apelqvist J. The global burden of diabetic foot disease. Lancet 2005; 366: 1719-24.
4. Mata-Cases M, Roura-Olmeda P, Berengué-Iglesias M, Birulés-Pons M, Mundet- Tuduri X, Franch-Nadal J, Benito-Badorrey B, Cano-Pérez JF; Diabetes Study Group in Primary Health Care (GEDAPS: Grup dEstudi de la Diabetis a lAtenció Primària de Salut, Catalonian Society of Family and Community Medicine). Fifteen years of continuous improvement of quality care of type 2 diabetes mellitus in primary care in Catalonia, Spain. Int J Clin Pract 2012; 66: 289-98.
5. International Diabetes Federation. Time to Act: diabetes and foot care. Brussels International Diabetes Federation 2005.
6. Dinççağ A, Baktıroğlu S. Diabetik Ayak: Amputasyon Önlenebilir mi? İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası 1999; 62: 1.
7. Batkın D, Çetinkaya F. Diabetes Mellitus Hastalarının Ayak Bakımı ve Diabetik Ayak Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışları, Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences) 2005; 14: 6-12.
8. Sriussadaporn S, Ploybutr S, Nitiyanant W, Vannasaeng S, Vichayanrat A. Behavior in self-care of the foot and foot ulcers in Thai non-insulin dependent diabetes mellitus. J Med Assoc Thai 1998; 81: 29-36.
9. Valk GD, Kriegsman DM, Assendelft WJ. Patient education for preventing diabetic foot ulceration. A systematic review. Endocrinol Metab Clin North Am 2002; 31: 633-58.
10. Barbui EC, Cocco MI. Knowledge of the diabetic patient on foot care. Rev Esc Enferm USP 2002; 36: 97-103.
11. Viswanathan V, Shobhana R, Snehalatha C, Seena R, Ramachandran A. Need for education on footcare in diabetic patients in India. J Assoc Physicians India 1999; 47: 1083-5.
12. Desalu OO, Salawu FK, Jimoh AK, Adekoya AO, Busari OA, Olokoba AB. Diabetic foot care: self reported knowledge and practice among patients attending three tertiary hospital in Nigeria. Ghana Med J 2011; 45: 60-5.
13. Pollock RD, Unwin NC, Connolly V. Knowledge and practice of foot care in people with diabetes. Diabetes Res Clin Pract 2004; 64: 117-22.
14. Khamseh ME, Vatankhah N, Baradaran HR. Knowledge and practice of foot care in Iranian people with type 2 diabetes. Int Wound J 2007; 4: 298-302.
15. Hasnain S, Sheikh NH. Knowledge and practices regarding foot care in diabetic patients visiting diabetic clinic in Jinnah Hospital, Lahore. J Pak Med Assoc 2009; 59: 687-90.
16. Moreno Hernández MI, Trilla Soler M, Espluga Capdevila A, Mengual Miralles N, Bundó Vidiella M, Juanola Costa J, Aubà Llambrich J. Self care and risk factors of diabetic foot in patients with type II diabetes mellitus. Aten Primaria 1997; 20: 185-90.
17. Esen M. Diabetes Mellitus Hastalarının Diabetik Ayak Hastalığı İle İlgili Bilgi ve Tutumlarının İncelenmesi, Uzmanlık Tezi, Şişli Etfal Araştırma Hastanesi, İstanbul 1999.

APA	Aypak C, KOÇ A, YIKILKAN H, GÖRPELİOĞLU S (2012). Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. , 423 - 428.
Chicago	Aypak Cenk,KOÇ Asım,YIKILKAN Hülya,GÖRPELİOĞLU Süleyman Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. (2012): 423 - 428.
MLA	Aypak Cenk,KOÇ Asım,YIKILKAN Hülya,GÖRPELİOĞLU Süleyman Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. , 2012, ss.423 - 428.
AMA	Aypak C,KOÇ A,YIKILKAN H,GÖRPELİOĞLU S Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. . 2012; 423 - 428.
Vancouver	Aypak C,KOÇ A,YIKILKAN H,GÖRPELİOĞLU S Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. . 2012; 423 - 428.
IEEE	Aypak C,KOÇ A,YIKILKAN H,GÖRPELİOĞLU S "Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu." , ss.423 - 428, 2012.
ISNAD	Aypak, Cenk vd. "Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu". (2012), 423-428.

APA	Aypak C, KOÇ A, YIKILKAN H, GÖRPELİOĞLU S (2012). Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK), 34(4), 423 - 428.
Chicago	Aypak Cenk,KOÇ Asım,YIKILKAN Hülya,GÖRPELİOĞLU Süleyman Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK) 34, no.4 (2012): 423 - 428.
MLA	Aypak Cenk,KOÇ Asım,YIKILKAN Hülya,GÖRPELİOĞLU Süleyman Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK), vol.34, no.4, 2012, ss.423 - 428.
AMA	Aypak C,KOÇ A,YIKILKAN H,GÖRPELİOĞLU S Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK). 2012; 34(4): 423 - 428.
Vancouver	Aypak C,KOÇ A,YIKILKAN H,GÖRPELİOĞLU S Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu. Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK). 2012; 34(4): 423 - 428.
IEEE	Aypak C,KOÇ A,YIKILKAN H,GÖRPELİOĞLU S "Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu." Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK), 34, ss.423 - 428, 2012.
ISNAD	Aypak, Cenk vd. "Diyabetik ayak bakımı: Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastalar tarafından bildirilen uygulama durumu". Cumhuriyet Tıp Dergisi (ELEKTRONİK) 34/4 (2012), 423-428.