MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI

SARGIN, FÜGEN

MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI

Fügen SARGIN (Boş)

Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi

7 0

Yıl: 2015 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 39 - 96 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI

Öz:

4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanununun 15. maddesi ile milletlerarası unsurlu Türk hakem kararlarının iptal dâvası açılmak suretiyle hukuka uygunluk denetimine tâbi kılınabilmesi imkânı sağlanmış; maddenin (A) (III). paragrafında,aynı zamanda hakemlerin tahkim anlaşmasının kapsamı dışında kalan konu(lar) da karar vermiş olması iptal nedenini esas alan özel bir hükümle bu halde hakem kararının kapsam dışı kalan konuları içerir kısmının iptal edilebileceği öngörülmüştür. Bu suretle, kısmî iptal imkânının 15. madde ile en azından bu şart ekseninde kanunî bir gerekçeye kavuştuğu söylenebilecektir. Bununla birlikte, maddede yer alan bu özel hüküm ve temelinde yatan ayrılabilirlik prensibi (principle of severability) diğer iptal nedenleri bakımından kısmî iptal kararı verilebilmesi ihtimali/gerekliliği bağlamında bir tartışmayı da beraberinde getirmektedir. Bir başka ifade ile, Kanunda yer verilen bahis konusu düzenlemenin, diğer iptal nedenlerine dayanılarak iptal kararı verilen hallerde hakem kararını tümüyle ortadan kaldıran bir sınırlama hükmü niteliği mi taşıdığı/taşıması gerektiği yoksa, diğer iptal nedenleri bağlamında dâvanın somut şartları gerektirdiğinde kısmî iptal kararı verebilme konusunda hâkimin takdir yetkisini sınırlamayan bir hüküm olarak mı yorumlanacağı/yorumlanması gerektiği çözüme kavuşturulması gereken bir soru olarak önem arz etmektedir. Bu soru ekseninde çalışmada, diğer iptal nedenleri bakımından da kısmî iptal kararı verilebilmesinin gerekliliği nedenleri üzerinde durulmuş ve bu gerekliliğin 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanununun 15. maddesi ile milletlerarası unsurlu Türk hakem kararlarının iptal dâvası açılmak suretiyle hukuka uygunluk denetimine tâbi kılınabilmesi imkânı sağlanmış; maddenin (A) (III). paragrafında,aynı zamanda hakemlerin tahkim anlaşmasının kapsamı dışında kalan konu(lar) da karar vermiş olması iptal nedenini esas alan özel bir hükümle bu halde hakem kararının kapsam dışı kalan konuları içerir kısmının iptal edilebileceği öngörülmüştür. Bu suretle, kısmî iptal imkânının 15. madde ile en azından bu şart ekseninde kanunî bir gerekçeye kavuştuğu söylenebilecektir. Bununla birlikte, maddede yer alan bu özel hüküm ve temelinde yatan ayrılabilirlik prensibi (principle of severability) diğer iptal nedenleri bakımından kısmî iptal kararı verilebilmesi ihtimali/gerekliliği bağlamında bir tartışmayı da beraberinde getirmektedir. Bir başka ifade ile, Kanunda yer verilen bahis konusu düzenlemenin, diğer iptal nedenlerine dayanılarak iptal kararı verilen hallerde hakem kararını tümüyle ortadan kaldıran bir sınırlama hükmü niteliği mi taşıdığı/taşıması gerektiği yoksa, diğer iptal nedenleri bağlamında dâvanın somut şartları gerektirdiğinde kısmî iptal kararı verebilme konusunda hâkimin takdir yetkisini sınırlamayan bir hüküm olarak mı yorumlanacağı/yorumlanması gerektiği çözüme kavuşturulması gereken bir soru olarak önem arz etmektedir. Bu soru ekseninde çalışmada, diğer iptal nedenleri bakımından da kısmî iptal kararı verilebilmesinin gerekliliği nedenleri üzerinde durulmuş ve bu gerekliliğin

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Öz:

As a general rule, final awards rendered pursuant to Turkish International Arbitration Act, No. 4686 may be set aside by the competent Turkish court only if the limited grounds spesified in the mentioned Act, article 15 are satisfied. Besides, the same article, paragraf (A)(III), which states that ... the award contains decisions on matters beyond the scope of the submission to arbitration, may be set aside, provided that, if the decisions on matters in the scope of the submission to arbitration can be separated from those not matters beyond the scope of the submission, only that part of the award which contains decisions on matters beyond the scope of the submission to arbitration may be set aside also authorizes the Turkish courts to set aside the award partially. On account of the interpretation of the article depending on its literal meaning, it seems that its language explicitly or implidly refers legislative intent which prohibits the courts from applying principle of severability to all setting aside grounds mentioned in article. Nonetheless, by taking into account the function of the principle of severability, which is to lie at the root of this particular provision, of the main aim/object of the Act in its entirety, it is necessary to argue on the questions whether the principle of severability may be considered for entire setting aside grounds spesified in the Article, and if the answer is affirmative, whether the process of construction depending on purposive interpretation may be adequate to achieve this aim. In this context, in order to assist the Turkish courts interpretation within the limits of the article, this study aims to stress the nature of the Article 15(A)(III) and the probability and necessity to expand the scope of the principle of severability, by referring both literal and purposive meaning of the Act.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Bibliyografik

A Guide to NAI Arbitration Rules: Including a Commentary on Dutch Arbitration Law, (Eds. van der Bend, B./Leijten, M./Ynzonides, M.) Kluwer Law Publishing, The Netherlands, 2009, (Anılış: Commentary).
Akıncı, Z.: Milletlerarası Tahkim, B. 2, Ankara 2007.
Akıncı, Z.: Milletlerarası Tahkim, B. 3, Ankara 2013 (Anılış: B. 3).
Alangoya, Y.: Medenî Usul Hukukumuzda Tahkimin Niteliği ve Denetlenmesi, İstanbul 1973.
Bělohlávek, A. J.: Arbitration Law of Czech Republic: Practice and Procedure, March, 2013.
van den Berg, A. J.: Should the Setting Aside of the Arbitral Award be Abolished?, ICSID Review 2014, s. 1-26:doi:10.1093/icsidreview/sit053. (25.02.2015).
van den Berg, A. J.: Enforcement of Arbitral Awards Annulled in Russia, J. Int’l Arb 2011, Vol. 28, I. 6, 2011, s. 617-642.
Born, G. B.: International Commercial Arbitration, Vol. II, Netherlands 2009.
Cairns’, D. J.A./Ortiz, A. L.: Spain’s New Arbitration Act, ASA Bull. 2004, Vol. 22, I. 4, s. 695-721.
Coşkun, M. K.: İçtihatların Birleştirilmesi, ABD 2001, S. 1; s. 87-146.
Craig, L./Park, W. W./Paulsson, J.: International Chamber of Commerce Arbitration, 3th Ed., Oceana Publications Inc., ICC Publications No. 594, 2000.
De Brauw Blackstone WestBroek: New Arbitration Act to further boost Netherland’s competetive position as arbitration venue: http://www.debrauw.com/ newsletter/new-arbitration-act-boost-netherlands-competitive-positionarbitration-venue/?output=pdf, (25.02.2015).
Edis, E.: Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, B. 6, Ankara 1997.
Ekşi, N.: 4686 sayılı Milletlerarası Tahkim Kanunu’na İlişkin Yargıtay Kararları, İstanbul 2009.
Emilia ONYEMA, E.: Enforcement of Arbitral Awards in Sub-Sahara Africa, Arb. Int’l 2010, Vol. 26, I. 1, 2010, s. 115-138.
Esen, E.: Uluslararası Ticarî Tahkimde Tahkim Anlaşmasının Üçüncü Kişilere Teşmili, İstanbul 2008.
Güriz, A.: Hukuk Başlangıcı, B. 8, Ankara 2001.
Harris, B./Planterose, R./Tecks, J.: The Arbitration Act 1996 A Commentary, 4th Edition, 2007.
Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunundan Hukuk Muhakemeleri Kanununa, T.C. Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü, Ankara 2011 (T.C. Adalet Bakanlığı Kanunlar Genel Müdürlüğü).
Kalpsüz, T.: Yeni Milletlerarası Tahkim Kanununun Değerlendirilmesi, Milletlerarası Tahkim Semineri, 5 Kasım 2011, Ankara, s. 110-127.
Kuntman, O.: Hakem Kararı Yargıtayca Bozulunca Ortadan Kalkar, İBD 1972, C. 46, S. 3-4, s. 251-258.
Kuru, B.: Hukuk Muhakemeleri Usulü, B. 6, C. V, İstanbul 2001, (Anılış: C. V).
Kuru, B.: Hukuk Muhakemeleri Usulü, B. 6, C. VI, İstanbul 2001, (Anılış: C. VI).
Lew, J. D. M./Mistelis, L. A./Kröll, S. M.: Comparative International Commercial Arbitration, The Hague 2003.
van Leyenhorst, M./van den Nieuwendij, I.: Supreme Court Partially Sets Aside Arbitral Award: http://www.internationallawoffice.com/Newsletters/Detail. aspx?g=f5101b66-1d2e-497a-85c4-29788fa1cbf9&redir=1, (25.02.2015).
Merkin, R.: Arbitration Act 1996, London/NewYork/Hong Kong 1996.
Milletlerarası Tahkim Kanunu Tasarısı ve Anayasa ve Adalet Komisyonları Raporları (1/874): Dönem: 21, Yasama Yılı: 3, TBMM (S. Sayısı: 712): http://www. tbmm. gov.tr/sirasayi/donem21/yil01/ss712m. htm (25.02.2015).
Paulsson, J.: Delocalisation of International Commercial Arbitration: When and Why It Matters, Int’l & Comp. L.Q. 1983, Vol. 32, I. 1, s. 53-61.
Pavic, V.: Annulment of Arbitral Awards in International Commercial Arbitration, in Investment and Commercial Arbitration – Similarities and Divergences, (Ed. CKnahr, C./Koller, C./Rechberger, W./Reinisch, A.:), Eleven International Publishing, The Netherlands 2010, s. 131-152.
Pekcanıtez, H./Atalay, O./Özekes, M.: Medeni Usûl Hukuku, B. 14, Ankara 2013.
Redfern, A./Hunter, M./Lackaby, N./Partasides, C.: Law and Practice of International Commercial Arbitration, Sweet and Maxwell, London 2004.
Sanders, P.: The New Dutch Arbitration Act, Arb. Int’l 1987, Vol. 3, I. 3, s. 194-208.
Srinivasan, B.: Anugraha Engineers & Contractors V. Union Of India, 2014 (3) Ctc 116: A Critique, CTC, (Current Tamil nadu Cases) 2014 (3), s.133-138.
The International Comparative Legal Guide to: International Arbitration, 11th Ed. ICLG 2014: http://www.iclg.co.uk/practice-areas/international-arbitration-/ international-arbitration-2014/germany (20.03.2015).
Tschanz, T.: Bribery and Incompatibility with Public Policy: http://www. internationallawoffice.com/Newsletters/Detail.aspx?g=236f0760- 40d9-4609-b307-b66683625d0e&utm_source=ILO+Newsletter&utm_ medium=email&utm_campaign=Arbitration+%26+ADR+Newsletter&u tm_content=Newsletter+2015-04-16 (16.04.2015).
UNCITRAL 2012 Digest of Case Law on the Model Law on International Commercial Arbitration, s. 134-135. (Anılış: Digest): http://www.uncitral.org/uncitral/en/ case_law/digests/mal2012.html (25.02.2015).
Üstündağ, S.: Medenî Yargılama Hukuku Kanun Yolları ve Tahkim, C. II, B. 4, İstanbul 1984, s. 187 vd. (Anılış: Tahkim).
Üstündağ, S.: Medenî Yargılama Hukuku, C. I-II, B. 5, İstanbul 1992 (Anılış:Yargılama Hukuku).
Webster, T.: Functus Officio and Remand in International Arbitration, ASA Bull. 2009, Vol. 27, I. 3, 2009, s. 441-464.

APA	SARGIN F (2015). MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. , 39 - 96.
Chicago	SARGIN FÜGEN MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. (2015): 39 - 96.
MLA	SARGIN FÜGEN MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. , 2015, ss.39 - 96.
AMA	SARGIN F MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. . 2015; 39 - 96.
Vancouver	SARGIN F MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. . 2015; 39 - 96.
IEEE	SARGIN F "MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI." , ss.39 - 96, 2015.
ISNAD	SARGIN, FÜGEN. "MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI". (2015), 39-96.

APA	SARGIN F (2015). MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 31(2), 39 - 96.
Chicago	SARGIN FÜGEN MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 31, no.2 (2015): 39 - 96.
MLA	SARGIN FÜGEN MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, vol.31, no.2, 2015, ss.39 - 96.
AMA	SARGIN F MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2015; 31(2): 39 - 96.
Vancouver	SARGIN F MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2015; 31(2): 39 - 96.
IEEE	SARGIN F "MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI." Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 31, ss.39 - 96, 2015.
ISNAD	SARGIN, FÜGEN. "MİLLETLERARASI TAHKİM KANUNU'NA GÖRE HAKEM KARARLARININ KISMÎ İPTALİ İMKÂNI". Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 31/2 (2015), 39-96.