Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi

DOGAN MERİH, Yeliz; ARSLAN, Hediye

Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi

YELİZ DOĞAN MERİH, (Zeynep Kamil Kadın ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürülüğü, İstanbul, Türkiye)

Hediye ARSLAN (Bilim Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Müdürüğlü, Sağlık Bilimleri Yüksekokulu, İstanbul, Türkiye)

Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma

34 13

Yıl: 2012 Cilt: 9 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 40 - 46 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi

Öz:

Amaç: Bu çalışma, kadın-doğum ve çocuk kliniklerinde çalışan hem- şirelerin ve ebelerin mesleki bilinç ve örgütlenme konusundaki görüş- lerinin alınması ve mesleki doyumlarının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı tipte olan bu çalışma, İstanbul Anadolu Yakasıında bulunan bir kadın doğum hastanesinde Ocak 2007-Mart 2007 tarihleri arasında yapıldı. Araştırmanın örneklemini bu süre içerisinde, aktif olarak kadın doğum ve çocuk kliniklerinde çalışan, araştırmaya katılmayı kabul eden toplam 102 hemşire ve ebe oluşturdu. Veri toplama aracı olarak Hemşire ve Ebe Bireysel Bilgi Formu ve Minnesota İş Doyum Ölçeği kullanıldı. Bulgular: Araştırmaya katılan hemşire ve ebelerin mesleki bilinci, %34.3 ile mesleğe sahip çıkmak olarak nitelendirdikleri ve mesleklerini icra edenlerin %90.2sinin bu bilince sahip olmadığını belirttikleri, bunun nedenini ise %35.9 oranıyla mesleğin getirdiği olumsuz durumlara bağladıkları saptandı. Çalışmamıza katılan hemşire ve ebelerin %92.1inin mesleki örgütlenmeyi gerekli gördüğü halde ancak %37.3ünün herhangi bir mesleki örgüte üye olduğu belirlendi. Katılımcıların mesleki örgütlenme-bilinci artırmaya yönelik önerileri arasında %24.5 oranıyla mesleki örgüt tanıtımlarının iyi yapılması ve çalışma koşullarının düzeltilmesi isteği (%22.7) ilk sırada yer aldı. Hemşire ve ebelerin iş doyum puanları çalışılan bölümler, öğrenim durumları, mesleklerini tercih etme nedenleri ve mesleki örgüt katılımlarıyla karşılaştırıldığında; gruplar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p< 0.05). Sonuç: Araştırma sonucunda, hemşire ve ebelerin mesleki bilinç ve örgütlenmeye yönelik bilgilerinin istendik düzeyde olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Job Satisfaction Levels of Nurses and Midwives and Their Ideas About Professional Awareness and Professional Organizations

Öz:

Objective: This study was carried out to learn what nurses and midwives working in obstetrics and children s wards think about professional awareness and professional organizations, and also to determine their levels of job satisfaction. Methods: This descriptive study was carried out in an obstetrics hospital in Istanbul between January 2007 and March 2007. The sample group of the study was composed of 102 nurses and midwives who agreed to participate in the study and who actively work in obstetrics and children s wards at the time of the study. Personal information forms from the nurses and midwives along with the Minnesota Job Satisfaction Questionnaire were used for data collection. Results: 34.3% of the participants defined professional awareness as taking ownership of their jobs and 90.2% stated that they do not have any professional awareness. It was found that 35.9% attributed the reason for this to the adverse conditions of the job. Although 92.1% of the nurses who took part in the study deemed professional organizations necessary, only 24.5% of them were members of an professional organizations. Among the suggestions for increasing professional awareness and organizations, offering good introductions to professional organizations and improving work conditions took the first place at 22.7%. After analyzing job satisfaction points, departments worked, educational backgrounds, and the reasons for choosing their jobs in comparison to the reasons for participating in professional organizations, the differences between the groups were found to be statistically significant. Conclusion: The knowledge and attitudes of the nurses towards professional awareness and professional organizations were not at the desired levels.

Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Koelbel PW, Fuller SG, Misener TR. Job satisfaction of nurse practitioners: an analysis using Herzberg s Theory. Nurse Practitioner 1991; 25(2):43-56.
2. Baysal A, Paksoy M. Mesleğe ve örgüte bağlılığın çok yönlü incelemesinde Meyer-Allen Modeli. İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi 1999; 28(1):7-15.
3. Çelik M. Örgüt kültürü ve örgütsel vatandaşlık davranışı-bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi. Erzurum: 2007.
4. Meyer John P, Allen Natalie J, Smith CA. Commitment to organizations and occupations: extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology 1993; 78(3):538-551.
5. Allen TD, Herst D, Bruck C, Sutton M. Consequences associated with work-to-family conflict: a review and agenda for future research. Journal of Occupational Health Psychology 2000; 5(2):278-308.
6. Gözüm S, Ünsal A, Demirci P, Birel Ş, Çamuşoğlu S. Hemşirelerin mesleki örgütler ve dergilere ilişkin görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000; 3(2):19-28.
7. Korkut H. Hemşirelerin mesleki dernekleri ve dernekler kanununa ilişkin bilgileri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara: 2005.
8. Korkmaz F. Hemşirelerin hemşirelik mesleğine ilişkin görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. Ankara: 2002.
9. Ünsal A, Yıldırım T, Aymelek N. Hemşirelik öğrencileri ve ameliyathane hemşirelerinin Türk Cerrahi ve Ameliyathane Hemşireler Derneğine ilişkin görüşleri. 6. Türk Cerrahi Ve Ameliyathane Hemşireliği Kongresi (Kongre Özet Kitabı). Kuşadası: Meta Basım Matbaacılık Hizmetleri; 2009. ss.285-289.
10. Hayta G, Kıvrak A, Baybek H. Hemşirelerin mesleki örgütlenme konusundaki düşüncelerinin belirlenmesi. 8. Ulusal ve Uluslar Arası Katılımlı Hemşirelik Öğrencileri Kongresi (Kongre Özet Kitabı). Ankara: 2009. s.71.
11. Hrebiniak LG, Alutto JA. Personal and role-related factors in the development of organizational commitment. Administrative Science Quarterly 1972; 17(4):555-573.
12. N İnanç, Üstünsöz A. Kadın, güç ve hemşirelik. Hemşirelik Forumu 1998; 1(2):65.
13. Çetinkaya A, Özbaşaran F. Üniversite hastanesinde görev yapan hemşirelerin iş doyumu düzeyleri ve etkileyen faktörler. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2004; 20(1):57-76.
14. Erigüç G. Sağlık personelinin kişisel özelliklerine göre iş doyumu üzerine bir inceleme. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi 2000; 5(3):7-40.
15. Vara Ş. Yoğun bakım hemşirelerinde iş doyumu ve genel yaşam doyumu arasındaki ilişkinin incelenmesi. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İzmir: 1999.
16. Akgöz S, Özçakır A, Kan İ, Tombul K, Altınsoy Y, Sivrioğlu Y. Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezinde çalışan hemşirelerin mesleki doyumları. Türkiye Klinikleri 2005; 13(2):86-96.
17. Gölbaşı Z, Kelleci M, Doğan S. Relationships between coping strategies, individual characteristics and job satisfaction in a sample of hospital nurses: cross-sectional questionnaire survey. International Journal of Nursing Studies 2008; 45(3):1800-1806.
18. Baycan FA. Farklı gruplarda iş doyumunun bazı yönlerinin analizi. Boğaziçi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi. İstanbul: 1985.
19. Tözün M, Çulhancı A, Ünsal A. Aile Hekimliği sisteminde birinci basamak sağlık kurumlarında çalışan hekimlerin iş doyumu. TAF Preventive Medicine Bulletion 2008; 7(5):377-384.
20. Yavuzyılmaz A, Topbaş M, Çan E, Çan G, Özgür Ş. Trabzon İl Merkezindeki sağlık ocakları çalışanlarında tükenmişlik sendromu ile iş doyumu düzeyleri ve ilişkili faktörler. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(1):50.
21. Aydın R, Kutlu. Hemşirelerde iş doyumu ve kişiler arası çatışma eğilimi ile ilgili değişkenler ve iş doyumunun çatışma eğilimi ile olan ilişkisini belirleme. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2001; 5(2):37-45.
22. Karaöz S. Hemşirelik Öğrencilerinin eğitimleri sırasında mesleğe ilişkin algılarındaki değişimin incelenmesi, hemşireliğe giriş dersinin bu değişimdeki rolü. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2002; 6(2):10-20.
23. Erbil N, Öztorun F, Deniz G, Hemşirelerin güç ve örgütlenme konusunda görüş, tutum ve davranışlarının belirlenmesi. IV. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongre Özet Kitabı, Ordu: 5-6 Mayıs 2005.
24. Yiğit R. Klinik sorumlu hemşirelerinin liderlik davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2000; 4(1):21-32.
25. Kiger AM. Accord and discord in students images of nursing. Journal of Nursing Education 1993; 32(7):309-317.
26. Farrell GA, Dares G. Nursing staff satisfaction on a mental health unit. Aust N Z J Ment Healthnurse 1999; 8:51-57.
27. Wallace JE, Organizational and professional commitment in professional and nonprofessional organizations. Administrative Science Quarterly 1995; 40(3):228-255.
28. Arcak R, Kasımoğlu E. Diyarbakır merkezdeki hastane ve sağlık ocaklarında çalışan hemşirelerin sağlık hizmetlerindeki rolü ve iş memnuniyetleri. Dicle Tıp Dergisi 2006; 33(1):23-30.
29. Çimen M, Şahin İ. Bir kurumda çalışan sağlık personelinin iş doyum düzeyinin belirlenmesi. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi 2004; 19(1):54-66.

APA	DOGAN MERİH Y, ARSLAN H (2012). Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. , 40 - 46.
Chicago	DOGAN MERİH Yeliz,ARSLAN Hediye Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. (2012): 40 - 46.
MLA	DOGAN MERİH Yeliz,ARSLAN Hediye Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. , 2012, ss.40 - 46.
AMA	DOGAN MERİH Y,ARSLAN H Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. . 2012; 40 - 46.
Vancouver	DOGAN MERİH Y,ARSLAN H Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. . 2012; 40 - 46.
IEEE	DOGAN MERİH Y,ARSLAN H "Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi." , ss.40 - 46, 2012.
ISNAD	DOGAN MERİH, Yeliz - ARSLAN, Hediye. "Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi". (2012), 40-46.

APA	DOGAN MERİH Y, ARSLAN H (2012). Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 9(3), 40 - 46.
Chicago	DOGAN MERİH Yeliz,ARSLAN Hediye Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 9, no.3 (2012): 40 - 46.
MLA	DOGAN MERİH Yeliz,ARSLAN Hediye Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, vol.9, no.3, 2012, ss.40 - 46.
AMA	DOGAN MERİH Y,ARSLAN H Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2012; 9(3): 40 - 46.
Vancouver	DOGAN MERİH Y,ARSLAN H Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma. 2012; 9(3): 40 - 46.
IEEE	DOGAN MERİH Y,ARSLAN H "Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi." Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma, 9, ss.40 - 46, 2012.
ISNAD	DOGAN MERİH, Yeliz - ARSLAN, Hediye. "Hemşire ve Ebelerin Mesleki Bilinç - Örgütlenmeye Yönelik Görüşlerinin ve İş Doyumlarının Belirlenmesi". Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma 9/3 (2012), 40-46.