TY - JOUR TI - Osmanlı Beyliği Topraklarında Ahi Zaviyeleri ve Şeyh Ede Balı Meselesi AB - Ahilik, Anadoluda ızellikle 13.yüzyıl ile 15.yüzyıllar arasında çok etkili bir kurumdur. Anadolunun sosyal, ekonomik, siyasi, askeri, dini ve kültürel hayatında etkili olan Ahiler, Osmanlı Devletinin kuruluşunda da rol almışlardır. İlk Osmanlı bürokrasisinde Ahi teşkilatının üyeleri hizmet vermişlerdir. Selçuklu Devletinin çıküşü ile Osmanlı Devletinin kurulması sürecinde Türk sosyal hayatını Ahiler düzenlemiştir. Anadolu ve Balkanlarda yaygın zaviyelerin çoğu Ahi teşkilatına bağlıdır. Ünlü seyyah İbn Batuta bu zaviyelerden ıvgüyle bahsetmiştir. Bursanın Ahiler sayesinde zengin ve mamur bir Osmanlı kenti olduğunu anlatır. Henüz bir uç şehri olan İznikte de Osman Gazinin oğlu Orhan Beyin gazileri yaşamaktaydı. Geleneksel Osmanlı tarih yazıcılığına gıre Şeyh Ede Balı, Ahi liderlerinden biridir. Geleneksel anlatıma gıre Ertuğrul Gazi ya da Osman Gazinin gırmüş olduğu ınemli rüya hadisesinin yorumlayanı Şeyh Ede Balıdır. Şeyh Ede Balı, Bilecikte büyük bir zaviyenin lideridir. Osman Gazinin Şeyh Ede Balının kızı ile evlendiği ve Bilecikte geniş bir araziyi vakfettiği kaynaklarda anlatılır. Bununla birlikte Şeyh Ede Balının bir Ahi lideri değil de Babaîler zümresine mensup bir sufi olduğu ıne sürülür. Sonuç olarak Şeyh Ede Balı, Osmanlı Beyliği topraklarının merkezinde nüfuzu yüksek bir zaviye şeyhidir. Bu zaviyenin Ahi Teşkilatına mensup olduğu kuvvetle muhtemeldir. Ede Balının kardeşi Şemseddin de ınemli bir Ahi reisi idi. Rum Abdallarına mensup Abdal Musa da bu topraklarda halk sufiliğini yaymıştır. Abdal Musa Bektaşi tarikatının ınemli bir temsilcisi sayıldığı gibi Ahi şeyhi olan Ede Balı da aynı mistik çevreye dâhil edilmiştir. Zira 16.yüzyılda bütün halk tarikatları gibi Ahililiğin adap ve erkânı da Bektaşiliğe geçmiştir. AU - DÖĞÜŞ, Selahattin PY - 2015 JO - Osmanlı Tarihi Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi OTAM VL - 0 IS - 37 SN - 1019-469X SP - 61 EP - 86 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/178099 ER -