ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM

DARCAN, Hasan

ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM

Hasan DARCAN (Fatih Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Dinler Tarihi, Bölümü, İstanbul, Türkiye)

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ

2 0

Yıl: 2015 Cilt: 0 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 271 - 297 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM

Öz:

Novatianizm, Novatian‟ın (ö:258) görüşleri etrafında oluşan erken dönem Hıristiyan akımıdır ve kilise tarafından heretik ve ayrılıkçı kabul edilmektedir. Bundan dolayı da Novatianistler kilisenin eleştirilerinin hedefi haline gelmişlerdir. Onlar temel olarak, lapsilerin (mürtetler) dine geri dönmeleri konusunda takındıkları sert tavır ve ayrı bir kilise yapısı tesis etmeleri sebebiyle eleştirilmişlerdir. Ancak Novatian ve Novatianizm eleştirisinde kilisenin ne kadar objektif olduğu sorgulanabilir. Bu çalışmada da, kısaca Novatian ve Novatianizm tanıtılmış ve kilisenin bu konudaki duruşu nesnel bir tavırla sorgulanmaya çalışılmıştır. Sonuçta, karşılıklı olarak hem Novatianistlerin hem de merkezi kiliseyi temsil eden bazı teologların birtakım uygulamalarında tutarsızlıkların olduğu görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

APOSTASY CASES IN THE THIRD CENTURY OF CHRISTIANITY AND NOVATIANISM

Öz:

Novatianism was a early Christian movement which was formed around Novatian (d. 258) and considered heretical and schismatic by the Catholic Church. Therefore, the Novatianists became the target of the Church's criticism. Basically they were criticized because of their view about readmission of lapsi (apostates) into the Christianity and establishment of different kind of church. However, objectivity of church‟s criticism about Novatian and Novatianism, can be questioned. In this paper, Novatian and Novatianism were briefly introduced and Church‟s objectivity about them was discussed. As a conclusion, it was figured out that both Novatianists and some teologians who represent the Catholic Church had some inconsistencies in their attitudes.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Batuk, Cengiz, Millenarianist Bir Hareket Olarak Montanizm, Milel ve Nihal, 1/1, 2003, 41-71.
Blumell, Lincoln, A Note on Dionysius of Alexandria‟s Letter to Novatian in Light of Third-Century Papyri, Zeitschrift für Antikes Christentum / Journal of Ancient Christianity (ZAC), 2010, 14/2, 356-61.
Bryant, Joseph M., The Sect-Church Dynamic and Christian Expansion in the Roman Empire: Persecution, Penitential Discipline, and Schism in Sociological Perspective, The British Journal of Sociology, 44/2, 1993, 303- 39.
Chadwick, Henry, The Church in Ancient Society, Oxford University Press, Oxford 2001.
Chapman, John, Novatian and Novatianism, The Catholic Encyclopedia, Robert Appleton Company, New York 1911, XI, 138-41.
Clarke, G. W., Two Measures in the Persecution of Decius: Two Recent Views, Bulletin of the Institute of Classical Studies, 20, 1973, 11823.
Cyprian, The Epistles of Cyprian, (Anf 05), ccel.org‟daki edisyon.
Çoban, Bekir Zakir, Geçmişten Günümüze Papalık, İnsan Yayınları, İstanbul 2009.
Darcan, Hasan, Athanasius ve İznik Konsili, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XV/28, 2013/2, 169-91.
Erbaş, Ali, Hıristiyanlıkta İbadet, Ayışığı Kitapları, İstanbul 2003.
Eusebius, The Church History, (Npnf 2/1), ccel.org‟daki edisyon.
Frend, W. H. C., Review: The Empire and the Christians, The Classical Review, New Series, 22/3, 1972, 392-94.
Harnack, Adolf, Novatian, A Religious Encyclopaedia or Dictionary of Biblical, Historical, Doctrinal, and Practical Theology, ed., Philip Schaff, Funk & Wagnalls Company, Toronto, New York & London 1894, III, 1669-72.
Harnack, Adolf,, Adolf, Outlines of the History of Dogma, çev. Edwin Knox, Funk & Wagnalls Company, New York 1893.
Hauser, F., Lapsi, New Catholic Encyclopedia, Thomson & Gale, USA 2003, VIII, 333.
Hefele, Charles Joseph, A History of Christian Councils, T & T Clark, Edinburgh 1883, I.
Heine, Ronald E., Cyprian and Novatian, The Cambridge History of Early Christian Literature, ed. Frances Young, vd., Cambridge University Press, Cambridge 2008, 152-60. http://orthodoxwiki.org/Novatian, 21.11. 2014, 19:00.
Jerome, Lives of Illustrious Men, (Npnf 2/3), ccel.org‟daki edisyon.
Kelly, J.N.D., Early Christian Doctrines, Adam & Charles Black, London 1968.
Kirsch, J. P., Lapsi, The Catholic Encylopedia, Robert Appleton Company, New York 1910, IX, 1-3.
Leo The Great, Letters, (Npnf 2/12), ccel.org‟daki edisyon.
Llewellyn , P. A. B., The Roman Church during the Laurentian Schism: Priests and Senators, Church History, 45/4, 1976, 417-42.
McGiffert, Arthur Cushman, (Çeviren ve notlar ekleyen), Eusebius, The Church History, (Npnf 2/1),ccel.org‟daki edisyon.
Milman, Henry Hart, The History of Latin Christianity, Sheldon and Company, New York 1867, I.
Novatian, A Treatise of Novatian Concerning the Trinity, (Anf 05), ccel.org‟daki edisyon.
Peper, Bradley M., The Development of Mater Ecclesia in North African Ecclesiology, (Basılmamış Doktora Tezi), Vanderbilt University, Tennessee 2011. Philostorgius, Church History, çev. Philip R. Amidon, Society of Biblical Literature, Atlanta 2007.
Quasten, Johannes, Patrology, Christian Classics Inc, United States of America 1986, II.
Schaff, Philip, The Seven Ecumenical Council, (Npnf 2/14), ccel.org‟daki edisyon.
Socrates, The Ecclesiastical History, (Npnf 2/2), ccel.org‟daki edisyon.
Sozomen, The Ecclesiastical History, (Npnf 2/2), ccel.org‟daki edisyon.
Tylor, Charles, Early Church History, Headley Brothers, London 1906.
Watson, E. W., Novatianists, Encyclopedia of Religion and Ethics, ed. James Hasting, Charles Scribner‟s Sons, New York 1917, IX, 399-401.
Weyer, P. H., Novatian (Antipope) and Novatianism, New Catholic Encyclopedia, Thomson Gale, Washington 2003, X, 464-6.

APA	DARCAN H (2015). ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. , 271 - 297.
Chicago	DARCAN Hasan ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. (2015): 271 - 297.
MLA	DARCAN Hasan ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. , 2015, ss.271 - 297.
AMA	DARCAN H ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. . 2015; 271 - 297.
Vancouver	DARCAN H ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. . 2015; 271 - 297.
IEEE	DARCAN H "ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM." , ss.271 - 297, 2015.
ISNAD	DARCAN, Hasan. "ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM". (2015), 271-297.

APA	DARCAN H (2015). ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0(41), 271 - 297.
Chicago	DARCAN Hasan ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 0, no.41 (2015): 271 - 297.
MLA	DARCAN Hasan ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.0, no.41, 2015, ss.271 - 297.
AMA	DARCAN H ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2015; 0(41): 271 - 297.
Vancouver	DARCAN H ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2015; 0(41): 271 - 297.
IEEE	DARCAN H "ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM." DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ, 0, ss.271 - 297, 2015.
ISNAD	DARCAN, Hasan. "ÜÇÜNCÜ YÜZYIL HIRİSTİYANLIĞINDA DİNDEN DÖNME HADİSELERİ VE NOVATİANİZM". DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ İLAHİYAT FAKÜLTESİ DERGİSİ 41 (2015), 271-297.