ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM

HACIMAHMUTOĞLU, Sibel

ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM

Sibel HACIMAHMUTOĞLU (Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Ticaret Hukuku Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi

5 0

Yıl: 2015 Cilt: 31 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 23 - 56 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM

Öz:

Anonim ortaklığın yönetim kurulu üyelerinin ve yöneticilerin özen yükümlülüklerinin işlevini yerine getirebilmesi, onun iki unsuruna bağlıdır. Bunlar, üyelerin ve yöneticilerin özen yükümlülüklerinin özen ölçütünün belirlenmesi ve özen ölçütünün yerine getirilip getirilmediğinin ispat yükünün paylaştırılmasıdır. Makale üyelerin ve yöneticilerin özen yükümlülüklerinin bu iki unsurunu incelemektedir. Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile getirilen tedbirli yönetici kavramı, objektif özen ölçütüne işaret eder. Objektif özen derecesi tek bir standart olup, bütün yönetim kurulu üyelerine aynı ölçüt uygulanır. Ancak, yönetim kurulu üyesinin ortaklığın yönetiminde oynadığı role göre kendisinden beklenen özen ölçütü farklılık gösterir. Bu çalışma, Türk hukukunun üyelerin özen ölçütü konusunda uluslararası standartları karşılayabilmesi için, TTK ile düzenlenmiş olan objektif özen derecesinin, genel kusur sorumluluğundaki özen ölçütü ile birlikte değerlendirilmesi gerektiğini açıklamaktadır. Yönetim kurulu üyelerinin özen yükümlülüklerinin özen ölçütünün ispat yükünün paylaştırılması konusunda, yönetim görev ve yetkilerinin devrinde yetkilerin devredildiği kişilerin seçiminde gerekli özenin gösterilmediğinin ispatı dışında, TTKda genel bir hükme yer vermemiştir. Makale; yöneticilerin özen yükümlülüğüne uygun davrandığı konusundaki ispat yükünün paylaştırılmasında, yönetim kurulu üyelerinin görev ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesinden doğan iki tür sorumluluğun birbirinden ayırt edilmesi gerektiğini savunmaktadır. Bunlar, sonucun gerçekleşip gerçekleşmediğine bakılmaksızın belli bir sonuca erişmek için izlenen prosedürden ve elinden gelenin en iyisinin yapılmasından doğan sorumluluktur. Diğer tür sorumluluk ise yönetim kurulu üyelerinin kusurlu olup olmadığına karar verilirken istenen sonuca erişmek için yapılanlarla birlikte, sonucun gerçekleşip gerçekleşmediğinin de hesaba katıldığı yükümlülüklerden doğan sorumluluktur. Makale, anılan ilk tür sorumluluğu doğuran yükümlülükler için yönetim kurulu üyelerinin özen ölçütünü yerine getirmediklerini ileri süren tarafın ispat yükünü taşımasını, anılan sonraki sorumluluğu doğuran yükümlülükler için ise, özen ölçütünün yerine getirildiğinin ispat yükünün yönetim kurulu üyelerine ait olmasını önermektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Öz:

The duty of care of corporate directors to perform its function is based on its two elements. These are determination of the standard of duty of care and the allocation of burden of proof for showing that the required standard was fullfilled. The article examines these two elements of the duty of care. The concept of the prudent director that has been introduced by the Turkish Commercial Code (TCC) refers to the objective standard. Under the objective standard all directors are subject to one uniform test. But, in a particular situation, every director has been expected to exercise different level of care relying on his/her role in the management of the company. This study demonstrates that the objective standard of the duty of care, as regulated by the TCC, must be evaluated together with the general law of negligence in Turkish law so as to meet international standards of the duty of care of corporate directors. Apart from the burden of proving that the director acted with due care in selecting the person to whom management functions are delegated, TCC does not include a general provision on the allocation of the burden of proof for showing that the standard of care was met. The article argues that in determining the allocation of the burden of proving that the director acted with due care, two types of directorsliabilities should be identified. One type of liability stems from directos duties to follow prosedures and to employ best efforts so as to achieve a particular result without taking account of that certain result aimed at by directors acts. The other type of liability flows from directors duties to be considered in terms of both whether prosedures were followed and that particular result was achieved by directors. The article suggests that the burden of proof for the former duties should be on the claimant, whereas directors should bear the burden of proof for the latter duties.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

APA	HACIMAHMUTOĞLU S (2015). ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. , 23 - 56.
Chicago	HACIMAHMUTOĞLU Sibel ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. (2015): 23 - 56.
MLA	HACIMAHMUTOĞLU Sibel ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. , 2015, ss.23 - 56.
AMA	HACIMAHMUTOĞLU S ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. . 2015; 23 - 56.
Vancouver	HACIMAHMUTOĞLU S ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. . 2015; 23 - 56.
IEEE	HACIMAHMUTOĞLU S "ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM." , ss.23 - 56, 2015.
ISNAD	HACIMAHMUTOĞLU, Sibel. "ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM". (2015), 23-56.

APA	HACIMAHMUTOĞLU S (2015). ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 31(3), 23 - 56.
Chicago	HACIMAHMUTOĞLU Sibel ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 31, no.3 (2015): 23 - 56.
MLA	HACIMAHMUTOĞLU Sibel ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, vol.31, no.3, 2015, ss.23 - 56.
AMA	HACIMAHMUTOĞLU S ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2015; 31(3): 23 - 56.
Vancouver	HACIMAHMUTOĞLU S ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2015; 31(3): 23 - 56.
IEEE	HACIMAHMUTOĞLU S "ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM." Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 31, ss.23 - 56, 2015.
ISNAD	HACIMAHMUTOĞLU, Sibel. "ANONİM ORTAKLIĞIN YÖNETİM KURULU ÜYELERİNİN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ: FONKSİYONEL BİR YAKLAŞIM". Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 31/3 (2015), 23-56.