Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 93 - 106 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler

Öz:
Özet Bu çalışmanın amacı, ilköğretim okulu öğretmenlerinin algılarına göre örgütsel yapı ile örgüt sağlığı arasındaki ilişkileri incelemektir. Bu amaçla, ilköğretim okullarının yapısal özellikleri ile örgüt sağlığı ve boyutları arasındaki ilişkilere bakılmıştır. Nicel yöntemlerin kullanıldığı araştırmanın örneklemi, Denizli il merkezindeki ilköğretim okullarında çalışan ve oranlı küme örneklemi yoluyla seçilen 431 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından geliştirilen Yapısal Özellikler Ölçeği ve Akbaba (1997) tarafından geliştirilen Örgüt Sağlığı Ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin çözümlenmesinde Spermans rho korelasyon testleri ve lojistik regresyon analizinden yararlanılmıştır. Analizler sonucu elde edilen bulgulara göre, karmaşıklık ve formalleşme özellikleri örgüt sağlığı ile pozitif yönde, merkezileşme ise negatif yönde ilişkili çıkmıştır. Bir diğer sonuca göre, öğretmenlerin okullarındaki karmaşıklık ve formalleşme özelliklerine ilişkin algıları, okullarını sağlıklı ya da sağlıksız olarak algılamalarında etkilidir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

The Relationships between Organizational Structure and Organizational Health in Primary Schools

Öz:
Abstract The purpose of this study is to investigate the relationships between organizational structure and organizational health according to the perceptions of primary school teachers. For this purpose, it was examined that the relationships between primary schools structural properties and organizational health and its dimensions; whether structural properties affect organizational health and its dimensions. Selected by proportional cluster sampling, a total of 431 teachers working at the primary schools in centre of Denizli participated to the study. The data was collected by Primary Schools Structural Properties Inventorydeveloped by the researchers and Organizational Health Inventory developed by Akbaba (1997). The data was analyzed by using the Sperman rho correlation tests and logistic regression analysis. According to the results, there is a positive relationship between complexity, formalization and organizational health; and negative relationship between centralization and organizational health. Teachers perceptions of complexity and formalization in their schools affect their perceptions whether their school is healthy or not.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
  • Aiken, M.; Hage, J. (1966). Organizational alienation: A comparative analysis. American Sociological Review, 31 (4), 497-507. Akbaba, S. (1997). Ortaöğretim okullarının örgüt sağlığı (Bolu ili örneği). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Akıl, Ü. G. (2005). Bürokrasi ve ilköğretimde örgütsel sağlık. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar. Allison, M. D. (1992). Organizational health and student achievement in Missouri public high schools. Dissertation Abstracts International, A 54 (07), 2393, Jan 1994. Ash, P. M. (1992). Organizational health and teacher stages of concern about an innovation. Dissertation Abstracts International, A 53 (06), 1737, Dec1992. Balcı, A. (2002). Örgütsel Gelişme: Kuram ve Uygulama. Ankara: PegemA Yayıncılık. Barnes, K. M. (1994). The organizational health of middle schools, trust, and decision participation. Dissertation Abstracts International, A 55 (06), 1427, Dec 1994. Başaran, İ. E. (2000). Eğitim Yönetimi: Nitelikli Okul. Ankara: Feryal Matbaası. Bateman, C. L. (1999). Relationships among empowerment, organizational health, and principal effectiveness. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Missouri – Columbia, Missouri. Baughman, K. S. (1995). The contributing effect of organizational health to organizational climate in explaining public secondary school teacher job satisfaction. Dissertation Abstracts International, A 56 (05), 1589, Nov 1995. Beckman, J. C. (1992). State-supported and state- aided residential schools for the deaf and residential schools for the deaf and blind in The United States: Relationship among their organizational strategy-type, structure, and effectiveness. Unpublished Doctoral Dissertation, Gallaudet University, Washington. Buluç, B. (2008). Ortaöğretim okullarında örgütsel sağlık ile örgütsel vatandaşlık davranışları arasındaki ilişki. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (4), 571-602. Bursalıoğlu, Z. (2002). Okul Yönetiminde Yeni Yapı ve Davranış. Ankara: PegamA Yayıncılık. Can, H. (1992). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Adım Yayıncılık. Cemaloğlu, N. (2007). Okul yöneticilerinin liderlik stillerinin örgüt sağlığı üzerindeki etkisi. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11 (2), 165-194. Cemaloğlu, N. (2007). The relationship between organizational health and bullying that teachers experience in primary schools in Turkey. Educational Research Quarterly, 31 (2), 3-27. Çalışkan, K. (2001). Örgütün yapısal boyutları ve takım iklimine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Denizli Milli Eğitim Müdürlüğü. (2009-2010). Denizli Milli Eğitim Müdürlüğü 2009-2010 Eğitim- öğretim yılı istatistiki bilgiler. Denizli. Edwards, C. B. (2008). An invastigation of the relationship between transformational leadership and organizational health. Unpublished Doctoral Dissertation, Capella University, Minneapolis. El-Hage, F. T. (1980). The relationships of selected profile of organizational variables, A measure of organizational health and an indicator of organizational effectiveness. Dissertationa Abstracts International, A 41 (01), 38. Finkelstein, R. (1999). The effects of organizational health and pupil control ideology on the achievement and alienation of high school students. Unpublished Doctoral Dissertation, St. John’s University (New York), New York. George, J. R. ve Bishop, L. K. (1971). Relationship of organizational structure and teacher personality characteristics to organizational climate. Administrative Science Quarterly, 16 (4), 467-475. Gibson, J. L., Ivancevich J. M. ve Donnelly J. H. (1988). Organizations: Behavior, Structure, Processes. Homewood: Business Publications. Gibson, J. L., Ivancevich J. M. ve Donnelly J. H. (1997). Organizations: Behavior, Structure, Processes. Boston: Irwin McGraw-Hill. Goines, C. J. (1994). The relationship between secondary school principal leadership style and organizational health. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Arkansas, Arkansas. Goldfarb, L. M. (1995). The relationship among organizational structure, school climate, and teacher satisfaction in residantial schools for students who are deaf or deaf- blind. Unpublished Doctoral Dissertation, Gallaudet University, Washington. Grigsby, K. A. (1988). The organizational structure and organizational climate in two schools of nursing: A comparative analysis. The Unpublished Doctoral Dissertation, The University of Texas at Austin, Texas. Gül, H. (2007). İş stresi, örgütsel sağlık ve performans arasındaki ilişkiler: Bir alan araştırması. KMU İİBF Dergisi, Aralık, 318-332. Hage, J.; Aiken, M. (1967). Relationship of centralization to other structural properties. Administrative Science Quarterly, 12 (1), 72-92. Hage, J.; Aiken, M. (1970). Social Change in Complex Organizations. New York: Random House. Hall, R. H. (1999). Organizations: Structures, Processes and Outcomes. New Jersey: Prentice Hall. Hayward, M. L. (1987). The relationship between organizational health and the ağabeylity of a local educational agency to achieve a planned change. Dissertation Abstracts International, A 49 (07), 1640, Jan 1989. Holt, K. E. (1999). Relationship between the organizational health of selected public schools in Texas and strategies for communicating with the public. Unpublished Doctoral Dissertation, Columbia University Teachers College, New York. Hosley, N. S. (2005). Collective efficacy, organizational health and student performance: Implications for school reform initiatives. Unpublished Doctoral Dissertation, The Pennsylvania State University, Pennsylvania. Hoy, W. K.; Hannum, J. W. (1997). Middle school climate: an emprical assessment of organizational health and student achievement. Educational Administration Quarterly, 33 (3), 290-311. Hoy, W. K.; C. J. Tarter ve Bliss, J. R. (1990). Organizational climate, school health, and effectiveness: a comparative analysis. Educational Administration Quarterly, 26 (3), 260-279. Hoy, W. K.; C. J. Tarter ve Kottkamp R. B. (1991). Open Schools /Healthy Schools: Measuring Organizational Climate, C.A: Sage Publications. Hoy, W. K.; Woolfolk, A. E. (1993). Teachers’ sense of efficacy and the organizational health of schools. The Elementary School Journal, 93 (4), 355-371. Hubert, J. A. (1984). The relationship of school organizational health and teacher need satisfaction to teacher stres (burnout, unit of analysis, path analysis). Dissertation Abstracts International, A 45 (05), 1343. İçerli, L. (2010). Örgüt yapısının örgütsel adalet üzerine etkileri. Finans Politik &Ekonomik Yorumlar, 47 (540), 71-86. Jaworowski, H. L. (2003). The relationship of organizational health and school safety to student achievement. Unpublished Doctoral Dissertation, The College of William and Mary, Virginia. Kimpston, R. D.; Sonnabend, L. C. (1975). Public secondary schools: The interrelationships between organizational health and innovativeness and between organizational health and staff characteristics. Urban Education, 10 (1), 27- 45. Kondalkar, V.G. (2007). Organizational Behavior. New Delhi: New Age International Publishers. Korkmaz, M. (2005). İlköğretim okullarında örgütsel sağlık ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 44 (Güz), 529-548. Korkmaz, M. (2006). The relationship between organizational health and robust school vision in elementary schools. Educational Research Quarterly, 30 (1), 14-36. Lando, S. C. (1998). Professional support staff collaboration, organizational health, and secondary school effectiveness. Unpublished Doctoral Dissertation, St. John’s University (New York), New York. Licata, J. W.; Harper, G. W. (2001). Organizational health and robust school vision. Educational Administration Quarterly, 37 (1), 5-26. McLean, D. L. (1988). A study to measure the relationship of selected school profile variables to the dimensions of organizational health. Dissertation Abstracts International, A 50 (07), 1879, Jan 1990. Miles, M. B. (1965). Planned Change and Organizational Health – Figure and Ground. R. O. Carlson, A. Gallaher, M. B. Miles, R. J. Pellegrin ve E. M. Rogers, Change Processes in Public Schools (ss. 11- 35 ). Oregon: The Center for the Advanced Study of Educational Administration. Miskel, C. (1979). Demographic characteristics, faculty attitudes and school structure. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association. San Francisco, California, April 8-12. Miskel, C. G.; Fevurly, R. ve Stewart, J. (1979). Organizational structures and processes, perceived school effectiveness, loyalty, and job satisfaction. Educational Administration Quarterly, 15 (3), 97-118. Moses, N. A. E. (2010). Organizational health and teacher efficacy: A qualitative analysis of two measures in elementary schools. Unpublished Doctoral Dissertation, Alfred University, New York. Owens, R. G. (1981). Organizational Behavior in Education. Englewood Cliffs. New Jersey: Prentice Hall. Pakkeer-Jaufar, P. C. (2001). Organizational health and the achievement level of students in science at the secondary - level schools in Sri Lanka. Unpublished Doctoral Dissertation, Simon Fraser University, Canada. Payne, R. L.; Mansfield, R. (1973). Relationships of perceptions of organizational climate to organizational structure, context, and hierarchical position. Administrative Science Quarterly, 18 (4), 515-526. Pheysey, D. C.; Payne, R. L. ve Pugh, D. S. (1971). Influence of structure at organizational and group levels. Administrative Science Quarterly, 16 (1), 61-73. Podgurski, T. P. (1990). School effectiveness as it relates to group consensus and organizational health of elementary schools. Unpublished Doctoral Dissertation, Rutgers The State University of New Jersey, New Brunswick. Polo, J. F. (1996). Predicting perceived organizational effectiveness: The relative predictive qualities of organizational climate, and organizational health in the community college. Dissertation Abstracts International, A 57 (04), 1427, Oct 1996. Ransom, M. P. (1990). A study to determine the relationship between elements of participative management and organizational health. Dissertation Abstracts International, A 51 (11), 3587, May 1991. Roth, S. (1992). A study of the relationship between New York State elementary, middle and secondary school principals’ perceived communicator strategies and the perceived organizational health. Dissertation Abstracts International, A 53 (09), 3074, Mar 1993. Sanville, J. (2008). The relationship between teacher perceptions of principal emotional intelligence and organizational health. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Virginia, Virginia. Smith, P. A. (2000). The organizational health of high schools and dimensions of faculty trust. Unpublished Doctoral Dissertation, The Ohio State University, Ohio. Smith, P. A. (2002). The organizational health of high schools and student proficiency in mathematics. The International Journal of Educational Management, 16 (2), 98-104. Snider, J. A. (2000). The organizational health of high school departments and its relationship to departmental effectiveness. Unpublished Doctoral Dissertation, St. John’s University (New York), School of Education and Human Services, New York. Şimşek, H. (2007). Toplam Kalite Yönetimi: Kuram, İlkeler, Uygulamalar. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Tarter, C. J., Hoy, W. K. ve Kottkamp, R. B. (1990). School health and organizational commitment. Journal of Research and Development in Education, 23 (4), 236- 243. Thomas, P. H. (1991). An investigation of the relationship between organizational health on perceptions of stress for managers and subordinates in a mental health center. Dissertation Abstracts International, B 52 (03), 1345. Turingan, O. M. (2002). Organizational health of Philippine colleges of nursing cited as Centers of Excellence and its relationship to perceived organizational effectiveness and school performance. Unpublished Doctoral Dissertation, University of the Incarnate Word, Texas. Türker, Y. (2010). İlköğretim okullarının etkililik düzeyleri ile örgüt sağlığı arasındaki ilişki. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya. Uras, M. (1998). Lise öğretmenlerinin örgüt sağlığına ilişkin algıları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya. Watts, L. K. (1997). The relationships of school organizational health and teacher commitment to student achievement in selected West Virginia elementary schools. Unpublished Doctoral Dissertation, West Virginia University, West Virginia. Yıldırım, C. (2006). Okul müdürlerinin liderlik stillerinin örgütsel sağlık üzerindeki etkisi (Ankara ili örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
APA Ordu A, TENRIÖĞEN A (2013). İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. , 93 - 106.
Chicago Ordu Aydan,TENRIÖĞEN Abdurrahman İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. (2013): 93 - 106.
MLA Ordu Aydan,TENRIÖĞEN Abdurrahman İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. , 2013, ss.93 - 106.
AMA Ordu A,TENRIÖĞEN A İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. . 2013; 93 - 106.
Vancouver Ordu A,TENRIÖĞEN A İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. . 2013; 93 - 106.
IEEE Ordu A,TENRIÖĞEN A "İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler." , ss.93 - 106, 2013.
ISNAD Ordu, Aydan - TENRIÖĞEN, Abdurrahman. "İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler". (2013), 93-106.
APA Ordu A, TENRIÖĞEN A (2013). İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(33), 93 - 106.
Chicago Ordu Aydan,TENRIÖĞEN Abdurrahman İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 0, no.33 (2013): 93 - 106.
MLA Ordu Aydan,TENRIÖĞEN Abdurrahman İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.0, no.33, 2013, ss.93 - 106.
AMA Ordu A,TENRIÖĞEN A İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2013; 0(33): 93 - 106.
Vancouver Ordu A,TENRIÖĞEN A İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2013; 0(33): 93 - 106.
IEEE Ordu A,TENRIÖĞEN A "İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler." Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0, ss.93 - 106, 2013.
ISNAD Ordu, Aydan - TENRIÖĞEN, Abdurrahman. "İlköğretim Okullarında Örgütsel Yapı ile Örgüt Sağlığı Arasındaki İlişkiler". Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33 (2013), 93-106.