TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ
Yıl: 2015 Cilt: 3 Sayı: 5 Sayfa Aralığı: 41 - 65 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ
Öz: Giderek fazlalaşan ekonomik ve teknolojik gelişmeler beraberinde, hukuksal manada kusursuz sorumluluk hallerinin tanınmasını getirmiştir. Bu çerçevede hukuk âlemine giren tehlike sorumluluğu prensibi, bazı faaliyetlerin ağır tehlikeler taşıması karşısında, bu faaliyeti yapan kişi, faaliyeti yürüten müessese sahibi veya faaliyeti yürüten müesseseyi işletenlerin tehlikeli faaliyet nedeniyle meydana gelen zarardan kusurları olmaksızın mesul tutulmaları şeklinde tanımlanmaktadır. Tehlike sorumluluğu prensibi idarenin kusursuz sorumluluk hallerinden olan risk sorumluluğu prensibinin de temelinde yatmaktadır. Dolayısıyla özel hukuktaki tehlike sorumluluğunun incelenmesi idare hukuku bakımından da son derece önemlidir. Tehlike sorumluluğu prensibinin mevzuatta nasıl düzenlenmesi gerektiği doktrinde tartışma konusu olmuştur. Yasa koyucu, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 71 inci maddesinde tehlike sorumluluğunu genel bir düzenleme ile hükme bağlamıştır. Ancak bunun yanında 71 inci maddenin üçüncü fıkrasında, tehlike sorumluluğuna ilişkin özel hükümlerin saklı olduğunu hükme bağlamak suretiyle de, konu ile ilgi hususî düzenlemelerin yapılabileceğine de cevaz vermektedir. Çalışmada konuya ilişkin açıklamalar yapılmak suretiyle sorun oluşturduğu düşünülen meselelere yeri geldiğince çözüm önerilerinde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
PREFERENCE REGULATIONS AGAINST THE GENERALIZED OF DANGER RESPONSIBILITY
Öz: The increasing economic and technological developments have resulted in the recognition of strict liability in the legal sense. In this respect, the principle of danger liability in the legal context requires that a person, the proprietor of an enterprise or the enterprise carrying out an activity that poses a certain amount of danger are liable for the damages caused by the activity concerned even when they have no direct fault. The principle of danger liability lays the ground for risk liability, which is one of the strict liability states of the administration. Thus, investigating the danger liability in private law has also implications with respect to the administrative law. It has been controversial in the doctrine how to regulate the principle of danger liability in the legislation. The law maker sets forth a general regulation on danger liability in Article 71 of Turkish Code of Obligations (Law no. 6098). Additionally, the Code allows some further specific regulations on danger liability by stipulating in paragraph 3 of Article 71 that some specific provisions related to danger liability are reserved. This study sets out to make explanations about danger liability in the legislation and offers solutions to relevant problematic issues.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- AKKAYAN-YILDIRIM, Ayça, "6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Düzenlemeleri Çerçevesinde Kusursuz Sorumluluğun Özel Bir Türü Olarak Tehlike Sorumluluğu", İÜHFM, Y. 2012, C. LXX, S.1, s.203-220.
- ANTALYA, Gökhan, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. I, Beta Yayınları, İstanbul 2012. BÜYÜKSAĞİŞ, Erdem, "Tehlike Esasına Dayanan Genel Sorumluluk Kuralı Üzerine Eleştirel Değerlendirmeler", DEÜHFD, Y. 2006, C. 8, S.1, s.1-20.
- ERDEM, Mehmet, "Türk Borçlar Kanunu Uyarınca Tehlike Sorumluluğu", 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu Hükümlerinin Değerlendirilmesi Sempozyumu, Prof. Dr. Cevdet YAVUZ'a Armağan, İstanbul 2001, s.217-226.
- EREN, Fikret, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Yetkin Yayınevi, Ankara 2012.
- ERİŞGİN, Nuri "Türk Borçlar Kanunu Madde 71: Genel Tehlike Sorumluluğu", Yeni Türk Borçlar Kanunu ve Yeni Türk Ticaret Kanunu Sempozyumu Makaleler Tebliğler, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2013. ERİŞGİN, Nuri, "Tehlike Bağı", AÜHFD, Y. 2000, C. 49, S.1-4, s.137-154.
- GÖZLER, Kemal, İdare Hukuku Dersleri, Ekin Kitabevi, Bursa 2005.
- KILIÇOĞLU, Ahmet, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Turhan Kitapevi, Ankara 2012.
- KOÇHİSARLIOĞLU, Cengiz/ERİŞGİN, Özlem, "Yeni Borçlar Kanunu Tasarısında Haksız Filler", Prof. Dr. Rona SEROZAN'a Armağan, C. II, s.1243-1275.
- KORKUSUZ, Refik, "Hukukumuzda Tehlike Sorumluluğu Uygulaması ve Yeni Borçlar Kanunu Tasarısındaki Düzenlemesi", Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Sorumluluk Hukuku ve Tazminat Hukuku Sempozyumu, Ankara 2009, s.147-207.
- NOMER, Haluk N., Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınları, İstanbul 2012.
- OĞUZMAN, M. Kemal/ÖZ, M. Turgut, Borçlar Hukuku Genel Hükümler, C. II, Vedat Kitapçılık, İstanbul 2012.
- REİSOĞLU, Safa, Türk Borçlar Hukuku Genel Hükümler, Beta Yayınları, İstanbul 2012. SARAÇ, Senem, Türk Borçlar Kanununda Tehlike Sorumluluğu, XII Levha Yayınları, İstanbul 2013.
- TANDOĞAN, Haluk, "Tehlike Sorumluluğu Kavramı ve Türk Hukukunda Tehlike Sorumluluklarının Düzenlenmesi Sorunu", BATİDER, Y. 1979; C. X, S.2, s.291-321.
- TANDOĞAN, Haluk, Kusura Dayanmayan Sözleşme Dışı Sorumluluk Hukuku, Turhan Kitapevi, Ankara 1981.
- TİFTİK, Mustafa, Türk Hukukunda Tehlike Sorumluluklarının Genel Kural İle Düzenlenmesi Sorunu, Yetkin Yayınevi, Ankara 2005.
- ULUSAN, İhsan "Türk Borçlar Kanununda Yer Alan Genel Tehlike Sorumluluğu Kuralına İlişkin Birkaç Tespit ve Hukuk Düzeni Tarafından Faaliyetine İzin Verilmiş Önemli Öl- çüde Tehlike Arzeden İşletmelerin Yol Açtığı Zararların Uygun Bir Bedelle Denkleştirilmesi Sorunu", Journal of Yaşar University, C. 8, S. Özel, s.2897-2905.
- ULUSAN, İlhan, "Tehlike Sorumluluğu Üstüne", İÜMHAD, Y. 1970, C. 4, S.6, s.23-57.
- UYGUR, Turgut, 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu Şerhi, C. I, Seçkin Yayınları, Ankara 2012. ÜÇIŞIK, Güzin, "Tehlike Sorumluluğunun Genel Kural İle Düzenlenmesi", Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Sorumluluk Hukuku ve Tazminat Hukuku Sempozyumu, Ankara 2009, s.127-145.
- YILDIRIM, Ramazan, İdare Hukukuna Giriş, Editör: Mustafa Avcı, Anadolu Üniversitesi AÖF Yayınları, Eskişehir, 2014.
- YILMAZ, Süleyman, Türk Borçlar Kanunu Tasarısında Sebep Sorumluluklarına İlişkin Yeni Düzenlemeler, AÜHFD, Y. 2010, C. 59, S.3, s.551-578.
- YÜCEL, Özge, "Türk Borçlar Hukukunda İzin Verilen Riskten Doğan Tehlike Sorumluluğu", BATİDER, Y. 2014, C. XXX, S.3, s.177-227.
APA | AVCI M, UZUNKAYA M (2015). TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. , 41 - 65. |
Chicago | AVCI Mustafa,UZUNKAYA Mehmet Celal TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. (2015): 41 - 65. |
MLA | AVCI Mustafa,UZUNKAYA Mehmet Celal TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. , 2015, ss.41 - 65. |
AMA | AVCI M,UZUNKAYA M TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. . 2015; 41 - 65. |
Vancouver | AVCI M,UZUNKAYA M TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. . 2015; 41 - 65. |
IEEE | AVCI M,UZUNKAYA M "TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ." , ss.41 - 65, 2015. |
ISNAD | AVCI, Mustafa - UZUNKAYA, Mehmet Celal. "TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ". (2015), 41-65. |
APA | AVCI M, UZUNKAYA M (2015). TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 3(5), 41 - 65. |
Chicago | AVCI Mustafa,UZUNKAYA Mehmet Celal TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 3, no.5 (2015): 41 - 65. |
MLA | AVCI Mustafa,UZUNKAYA Mehmet Celal TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.3, no.5, 2015, ss.41 - 65. |
AMA | AVCI M,UZUNKAYA M TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2015; 3(5): 41 - 65. |
Vancouver | AVCI M,UZUNKAYA M TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2015; 3(5): 41 - 65. |
IEEE | AVCI M,UZUNKAYA M "TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ." ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 3, ss.41 - 65, 2015. |
ISNAD | AVCI, Mustafa - UZUNKAYA, Mehmet Celal. "TEHLİKE SORUMLULUĞUNUN GENELLEŞMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME TERCİHİ". ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 3/5 (2015), 41-65. |