6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları
Yıl: 2015 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 107 - 166 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları
Öz: 6102 sayılı eski TTK (eTTK) gibi TTK da ticari işletmeyi temel kav- ram olarak kabul etmiştir. Bir çok kavram ticari işletmeyi esas alarak tanım- lanmıştır. Ancak, eTTKda bulunmayan şirketler topluluğu kurumu TTKda düzenlenmiş ve teşebbüs kavramına yer verilmiştir. Bu çerçevede hakim te- şebbüsün de tacir olduğu kabul edilmiştir. Böylelikle eskiye kıyasla önemli bir fark ortaya çıkmıştır. Teşebbüs kavramının kapsamı geniştir. Tüzel kişiliği bulunmayan birlikler de teşebbüs olabilir. Bu sayede oldukça farklı bir tacir grubu ortaya çıkmıştır. Bu konu bilhassa tacir olmanın neticeleri açısından büyük önem taşımaktadır. Makalede öncelikle teşebbüs, ticari işletme ve ta- cir kavramları karşılaştırılmış, akabinde kimlerin ne surette şirketler toplulu- ğunun hakim teşebbüsü olabileceği değerlendirilmiştir. Son olarak da hakim teşebbüsün tacir sayılmasının neticeleri incelenmiştir. Tacir olmanın hüküm ve sonuçları tek tek ele alınmış ve bunların hakim teşebbüse uygulanıp uygu- lanamayacakları değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
-
Öz: Just like the Turkish Commercial Code numbered 6762, the Tur- kish Commercial Code (TCC) has adopted commercial enterprise as the basic concept. Many concepts have been defined on the basis of commercial enterprises. However, the concept of Group Companies and Undertakings have been regulated in the TCC, which did not exist in the former TCC. Within this framework Dominant Undertaking is considered as the merchant, by way of which a significant difference has emerged. The scope of the concept of Undertaking is broad. The associations without legal entities may be Undertakings. Thus, a quite different group of merchants have arisen. This, it is of great importan- ce in terms of the consequences of being a merchant. In this article primarily, the concepts of Undertaking, commercial enterprises and merchant are compared. Later, who and how may be the dominant undertaking in group of companies are evaluated. Finally, the conse- quences of dominated enterprises being merchant are examined. The consequences of being merchant are considered one by one and it is evaluated whether it will be applicable to the dominant Undertaking.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- AKER, Halit, Türk Ticaret Kanunu Madde 14 Hakkında Bazı Düşün- celer ve Yeni Bir Tacir Türü: "Hakim Teşebbüs", BATIDER 2009, C. XXV, S. 2.
- AKER, Halit, Hakim İşletme ve Bağımlı Şirket Arasındaki Hukuki İlişki ve Hakim İşletmenin Sadakat Borcu, BATIDER, 2003, C. XXII, S. 2, s. 153-204 (Sadakat Borcu).
- AKER, Halit, Ticari İşletme Kirası, Ankara 2012 (Kira). AKIN, İrfan, Şirketler Topluluğu Sorumluluk Hukuku, Ankara 2014.
- AKINCI, Ateş, Rekabetin Yatay Kısıtlanması, Ankara 2001. ALTAY, Sıtkı Anlam, Anonim Ortaklıklar Hukuku'nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler, İstanbul 2009.
- ARI, Zekeriya, Rekabet Hukukunda Danışıklılık Kavramı (Anlaşma, Karar, Uyumlu Eylem) ve Sonuçları, Ankara 2004.
- ARICI, Mehmet Fatih, Ticari İşletmenin Aktif ve Pasifi İle Devri, İstanbul 2008.
- ARKAN, Sabih, Ticari İşletme Hukuku, 20. Bası, Ankara 2015.
- ARSLANLI, Halil, Kara Ticareti Hukuku Dersleri, Umumi Hüküm- ler, 3. Bası, İstanbul 1960.
- ASLAN, İ. Yılmaz, Rekabet Hukuku, Teori-Uygulama-Mevzuat, 4. Bası, 2007.
- ASLAN, İ.Yılmaz/ŞENYÜZ, Doğan, İşletme Hukuku, 4. Bası, 2012.
- AŞÇIOĞLU ÖZ, Gamze, Avrupa Topluluğu ve Türk Rekabet Huku- kunda Hakim Durumun Kötüye Kullanılması, Ankara 2000.
- BADUR, Emel, Türk Rekabet Hukukunda Anlaşmalar (Uyumlu Ey- lemler ve Kararlar), Ankara 2001.
- BAŞÖZ, Lütfü/ÇAKMAKCI, Ramazan, Gerekçeli Karşılaştırma Tablolu Eski ve Yeni Kanun Maddeleri ile Birlikte Yeni Türk Tica- ret Kanunu, 2011.
- BOYACIOĞLU, Cumhur, Konzern Kavramı, Ankara 2006.
- BOZER, Ali, Sosyal Sigorta Kurumlarının Tacir Sıfatı, BATIDER, 1962, C. I, S. 4.
- DOMANİÇ, Hayri/Ulusoy, Erol, Ticaret Hukukunun Genel Esasla- rı, TTK Tasarısı ve Gerekçeleri ile Birlikte, 5. Bası, İstanbul 2007.
- EĞERCİ, Ahmet, Rekabet Hukuku Kararlarının Hukuki Niteliği ve Yargısal Denetimi, Ankara 2005.
- EREM, Turgut S., Ticaret Hukuku Prensipleri, C. I Ticari İşletme, 10. Bası, İstanbul 1983.
- ERİŞ, Gönen, Gerekçeli-Açıklamalı-İçtihatlı 6335 Sayılı Kanunla Güncellenmiş Yeni TTK Hükümlerine Göre Ticari İşletme ve Şir- ketler, Mart 2013.
- EROL, Kemal, Rekabet Kurallarının Ülke Dışı Uygulanması, Ankara 2000.
- GİRAY, Eda (Karahan, Sami (Edit.)), Şirketler Hukuku, 2. Bası, 2013.
- GÜNAY, Cevdet İlhan, Rekabet Kanunu Şerhi, Açıklama-Rekabet Kurulu Kararları-Yargı Kararları-İlgili Mevzuat, Ankara 2010.
- GÜVEN, Pelin, Rekabet Hukuku, 2. Baskı, Ankara 2008.
- İMREGÜN, Oğuz, Kara Ticareti Hukuku Dersleri, İstanbul 2001.
- KARAHAN, Sami, Ticari İşletme Hukuku, 27. Bası, Eylül 2015.
- KARAHAN, Sami, Ticari İşletme Kavramı, BATIDER, Aralık 1994, C. XVII, S. 4, s. 39-64 (İşletme).
- KARAMAN COŞGUN, Özlem, Avrupa Topluluğunu Kuran Antlaşma'nın 81(1). Maddesine Göre Rekabeti Ölçülebilir Şekilde Kısıtlamayan Tali Önemi Haiz Anlaşmalara İlişkin Komisyon Teb- liği, Doç.Dr. Mehmet Somer'e Armağan, İstanbul 2006, s. 187-192.
- KARAYALÇIN, Yaşar, Ticaret Hukuku I. Giriş- Ticari İşletme, 3. Bası, Ankara 1968.
- KENDİGELEN, Abuzer, Gerekçeli-Karşılaştırmalı Yeni Türk Ticaret Kanunu ile Türk Ticaret Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun, 2011. KURU, Baki, II. Ticaret ve Banka Hukuku Haftası, s. 52, 56.
- KURU, Baki, Ticareti Terk Eden Tacirlerin Tabi Bulunduğu Hüküm- ler, AÜHFD, C. XXVII, 1970, S. 1-2 (Tacir).
- MOROĞLU, Erdoğan, 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu (Başlangıç Hükümleri, Ticari İşletme, Ticaret Şirketleri, Kıymetli Evrak ve Son Hükümler) Değerlendirme ve Öneriler, İstanbul 2012.
- NOMER ERTAN, N. Füsun/ÜLGEN, Hüseyin/TEOMAN, Ömer/ HELVACI, Mehmet/KENDİGELEN, Abuzer/KAYA, Arslan, Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2015.
- OKTAY ÖZDEMİR, Saibe, Sınai Haklara İlişkin Lisans Sözleşmeleri ve Rekabet Hukuku Düzenlemelerinin Lisans Sözleşmelerine Uy- gulanması, 2002.
- OKUTAN NİLSSON, Gül, Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Şirketler Topluluğu Hukuku, 2009 (Okutan Nilsson) OKUTAN, Gül, Şirketler Topluluğu, Bankacılar Dergisi, 2011, S. 79 (Okutan).
- ÖZSUNAY, Ergun, Türk Kartel Hukukunda Teşebbüsler Arası An- laşmalar ve Teşebbüs Birliklerinin Kararları, Perşembe Konferans- ları 5, Ankara, Şubat 2000, s. 41-69.
- PASLI, Ali, Anonim Ortaklıkta Kontrol Sahibinin Özel Durumu, İÜHFM, 2008, C.LXVI, S.2, s. 345-358 http://www.journals.istan- bul.edu.tr/iuhfm/article/view/1023010512/1023009749 (Erişim ta- rihi 21.11.2014).
- PEKDİNÇER, Tamer, Ticaret Sicili Açısından Merkez " Şube " Satış Mağazası Kavramları, Prof. Dr. Fahiman Tekil'in Anısına Arma- ğan, İstanbul 2003, s. 471 -479.
- POROY, Reha/Yasaman, Hamdi, Ticari İşletme Hukuku, İstanbul 2012.
- PULAŞLI, Hasan, Türk Ticaret Kanunu Tasarısına Göre Şirketler Topluluğunun Temel İlkeleri ve Hakim Şirketin Güven Sorumlu- luğu, Gazi Ünv. Hukuk Fakt. Dergisi, Yrd.Doç.Dr. İbrahim Ongüne Armağan, 2009.
- PULAŞLI, Hasan, Yeni Şirketler Hukuku Genel Esaslar, Ankara 2012 (Genel Esaslar). SANLI, Kerem Cem, Rekabetin Korunması Hakkındaki Kanun'da Öngörülen Yasaklayıcı Hükümler ve Bu Hükümlere Aykırı Sözleş- me ve Teşebbüs Birliği Kararlarının Geçersizliği, Ankara 2000.
- SUSUZ, Kağan, Şirketler Topluluğuna İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı Bakımından Teşebbüs Kavramı, "6102 Sayılı Yeni Türk Tica- ret Kanunu'nu Beklerken" 10-11-12 Mayıs 2012,
- Marmara Üniver- sitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi Özel Sayı, C. 18, S. 2, 2012, s. 269-279.
- TAN, Turgut, Rekabet Hukukunun Uygulama Alanı Açısından Kamu Kuruluşlarının Faaliyeti (Türkiye, Fansa ve İtalya Örnekle- ri), Rekabet Dergisi, C.1, S. 4, 2000, s. 3-44. http://www.rekabet. gov.tr/File/?path=ROOT%2fDocuments%2fRekabet%2bDergisi%2fd ergi4.pdf (Erişim tarihi 21.11.2014).
- TEKİNALP, Ünal, Türk Ticaret Kanunu Tasarısının Şirketler Top- luluğuna İlişkin Düzenlemesinde Kontrol İlkesi, Prof.Dr. Hüseyin Hatemi'ye Armağan, C. II, İstanbul 2009.
- TEKİNALP, Ünal, Grup İçi Teşebbüsler Arasındaki Birleşme ve Dev- ralmalar İçin Rekabet Kurulunun İznine Gerek Olup Olmadığı So- runu, Cumhuriyetin 75. Yılı Armağanı, İstanbul 1999, s. 779-787.
- TEKİNALP, Ünal, Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, Anonim ve Limited Ortaklıklar, Tek Kişi Ortaklığı, Ortaklıklar Topluluğu, Birleşme, Bölünme, Tür Değiştirme, 3. Bası, İstanbul 2013 (Ortak- lıklar).
- TOMUR, Kerem, Kobiler ve Rekabet Politikası De Minimis Kura- lının Rekabet Hukukundaki Yeri, İşlevi ve Uygulama Prensipleri, Rekabet Kurumu Uzmanlık Tezleri Serisi No : 55, Ankara 2004.
- ÜLGEN, Hüseyin, Türk Ticaret Hukukunda Hukuki Görünüş Naza- riyesi (Ticari İşletme Bakımından Uygulama), İstanbul 2005.
- YALÇIN, Taner, Bankacılık Hukukunda Tüzel Kişilik Perdesinin Ara- lanması, Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Yolları, Marmara Üniversi- tesi Hukuk FAkültesi I. Uluslararası Ticaret Hukuku Sempozyumu "Tüzel Kişilik Perdesinin Aralanması" 2 Şubat 2008, s. 277-315.
- YANLI, Veliye, Anonim Ortaklıklarda Karın Tamamen Devrine İliş- kin Bir Tasarruf Yapılabilir mi?, İHFM, 1997, C. LV, S. 4.
- YANLI, Veliye, Anonim Ortaklıklarda Tüzel Kişilik Perdesinin Kal- dırılması ve Pay Sahiplerinin Ortaklık Alacaklılarına Karşı Sorum- lu Kılınması, İstanbul 2000 (Tüzel Kişilik Perdesi).
- YONGALIK, Aynur, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın "Ticaret Şirket- lerinin Tüzel Kişiliği Bulunmayan Bir Ortaklık Yapısı İle İşlettikle- ri Ticari İşletmelerin Ticaret Sicillerine Tescili Hakkında Tebliğ" (İç Ticaret: 2009/2) Hakkında Hukuki Değerlendirme, BATIDER 2009, C. XXV, S. 3.
| APA | KARAMAN COŞGUN Ö (2015). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. , 107 - 166. |
| Chicago | KARAMAN COŞGUN Özlem 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. (2015): 107 - 166. |
| MLA | KARAMAN COŞGUN Özlem 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. , 2015, ss.107 - 166. |
| AMA | KARAMAN COŞGUN Ö 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. . 2015; 107 - 166. |
| Vancouver | KARAMAN COŞGUN Ö 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. . 2015; 107 - 166. |
| IEEE | KARAMAN COŞGUN Ö "6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları." , ss.107 - 166, 2015. |
| ISNAD | KARAMAN COŞGUN, Özlem. "6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları". (2015), 107-166. |
| APA | KARAMAN COŞGUN Ö (2015). 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 21(1), 107 - 166. |
| Chicago | KARAMAN COŞGUN Özlem 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 21, no.1 (2015): 107 - 166. |
| MLA | KARAMAN COŞGUN Özlem 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, vol.21, no.1, 2015, ss.107 - 166. |
| AMA | KARAMAN COŞGUN Ö 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2015; 21(1): 107 - 166. |
| Vancouver | KARAMAN COŞGUN Ö 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2015; 21(1): 107 - 166. |
| IEEE | KARAMAN COŞGUN Ö "6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 21, ss.107 - 166, 2015. |
| ISNAD | KARAMAN COŞGUN, Özlem. "6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu'nda Teşebbüs Kavramı ve Tacir Sayılmasının Sonuçları". Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 21/1 (2015), 107-166. |
