Yıl: 2015 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 167 - 204 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Roma Hukukunda Hısımlık

Öz:
Roma hukukunda doğumla ya da bazı hukukî ilişkiler sonucunda bir Roma vatandaşının, belli kişilerle arasında hısımlık kurulduğu ka- bul edilirdi. Roma hukuk dönemlerine göre hısımlık farklı esaslar üzeri- ne kurulmuştur. Romanın eski ve klasik hukuk döneminde geçerli olan hısımlık hâkimiyet esasına dayanan hısımlık (agnatio) idi. Ius civilede, modern hukuklardan farklı olarak kan hısımlığı esas alınmamıştır. Ius civile, aynı aile reisinin hâkimiyeti altında olanlar arasında doğan bağı hısımlık olarak görmektedir. Bu çeşit hısımlığın tanınmasının pek çok sakıncalar doğurması sebebiyle praetorların faaliyetleri kapsamında kan hısımlığının hukuken tanınması sağlanmıştır. Ius gentiumda kabul edilen kan hısımlığı (cognatio), zamanla ius civile tarafından da benim- senmeye başlamıştır. Iustinianus döneminde ise cognatio tek hısımlık biçimi olarak kabul edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Relationship in Roman law

Öz:
In Roman law, it was accepted that a kinship was established between a Roman citizen and certain people by birth or as a result of some legal relationships. According to the Roman law periods, kinship was based on different principles. The kinship that was valid in Rome s early and classical law periods, was the kinship based on paternal po- wer (agnatio). In ius civile, in contrast to modern laws, blood kinship was not taken as a basis. Ius civile construes the relationship between persons who are under the paternal power (patria potestas) of the same pater familias as kinship. As the recognition of this kind of kinship gave rise to various drawbacks, it was provided that the blood kinship is legally recognized within the framework of the praetors activities. The blood kinship (cognatio) that was accepted by ius gentium, eventually started getting adopted by ius civile as well. In the time of Iustinianus, cognatio was accepted as the only form of kinship.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ARİES P./DUBY G., Özel Hayatın Tarihi 1, Roma İmparatorluğu’ndan 1000 Yılına,çev.Turhan Ilgaz, İstanbul 2006.
  • AYİTER K., Roma Hukuku Dersleri Aile Hukuku, Ankara 1963.
  • BACHOFEN J.J., Söylence, Din ve Anaerki, çev. Nilgün Şarman, İstanbul 1997.
  • BERGER A., Encyclopedic Dictionary Of Roman Law, New York 1953.
  • BLANCK H., Eski Yunan ve Roma’da Yaşam, çev.İslam Tanrıkut, İs- tanbul 1999.
  • CEYLAN GÜNEŞ S., Roma Hukukundan Günümüze Velayet-Vesa- yet Hukuku, Ankara 2004 (Vesayet).
  • CEYLAN GÜNEŞ S., Roma Hukukunda Evlenme (Matrimonium), Ankara 2010 (Evlenme).
  • COUCH J.A., (çev.İpek Sevda Söğüt), Roma’nın Eski Hukuk Dö- neminde Kadın, Prof.Dr.Ali Güzel’e Armağan, İstanbul 2010, C.II.
  • ÇELEBİCAN KARADENİZ Ö., Roma Hukuku, Ankara 2014.
  • DEMİRİŞ B., Gaius Suetonius Tranquillus, Gramerciler ve Retorik Ustaları Üzerine (De Grammaticis Et Rhetoribus), Şairler Üzerine (De Poetis), İstanbul 2006.
  • DI MARZO S., Roma Hukuku, çev. Ziya Umur, İstanbul 1959.
  • EVANS-GRUBBS J., Law And Family In Late Antiquity, The Empe- ror Constantine’s Marriage Legislation, Oxford 1995.
  • EVANS-GRUBBS J., Women and the Law in the Roman Empire, New York 2002.
  • FINDIKOĞLU Z.F., Geştalt Sosyolojisi Bakımından Eski Roma’daki Ahlâkî ve Hukukî Fikirlerin Tahlili, İÜHFM, C.X, S.1-2, 1944.
  • FRİER BRUCE W./MCGINN THOMAS A.J., A Case Book on Roman Family Law, New York 2004.
  • GARDNER J. F. – WİEDEMANN T., The Roman Household A Sourcebook, London-New York 1996.
  • GÖNENÇ F.İ., Roma Hukukunda Kadın, İstanbul 2010.
  • GÜNAL A.N., Roma Miras Hukuku’na Genel Bir Bakış ve Vasiyet Yoluyla Miras, AÜHFM, C.44, 1995, S.1-4.
  • GÜNVEREN G.B., Roma Hukukunda Evlat Edinme (Adoptio), Ya- yınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul 2013.
  • İPEK N., Concubinatus, YÜHFD, C.V, S.2, 2008. İPEK N., Roma Hukukunda Yardım Nafakası Yükümlülüğü, MÜHF- HAD,Y.2013, C.19, S.3 (Nafaka).
  • JACOBI Cujacij, J.C. Praestantissimi Tomus Quintus vel Secundus Operum Postumorum, Neapoli 1722 (https://books.google.com.tr/books/about/Opera_omnia. html?id=qZH7wyCkbJsC&redir_esc=y- erişim tarihi: 13.09.2015).
  • KARAKOCALI A., Roma Hukukunda Hâkim ve Sorumluluğu, An- kara 2011.
  • KOSCHAKER P./AYİTER K., Modern Özel Hukuka Giriş Olarak Roma Özel Hukukun Ana Hatları, İzmir 1993.
  • LORİO K.V., Roman Sources and Constitutional Mandates: The Alpha and Omega of Louisiana Laws on Concubinage and Natural Children, Louisiana 1995.
  • PLESCİA J., Roma Hukukunda Boni Mores Doktrini,(çev. Diler Ta- mer Güven), Prof.Dr.M.Kemal Oğuzman’ın Anısına Armağan, İs- tanbul 2000.
  • PUEGLİESE G., Roma Ailesine Tarihi Bir Bakış, (çev.Umur Z.), İÜHFM, 1957, C.XII, S.1-4.
  • RADO-BASMAN T., Eski Roma Hukukunda Bazı Evlenme Şekilleri, İÜHFM, 1942, C.VIII.
  • TAHİROĞLU B., Roma Hukukunda Iniuria, İstanbul 1969.
  • TAHİROĞLU B./Erdoğmuş B., Roma Hukuku Dersleri, İstanbul 2014 (Dersler).
  • TAHİROĞLU B., Aristo Düşüncesinin Roma Hukuku Üzerindeki Et- kileri, İstanbul Kültür Üniversitesi’nin düzenlediği “Aristo Düşün- ce Sistemi ve Günümüze Etkileri Konulu Assos Sempozyumu’nda (Eylül 2001) verilen tebliğ, s.84. (http://www.iku.edu.tr/userfi- les/20120425011855187.pdf erişim tarihi: 13.09.2015).
  • TAMER D., Roma Hukukunda Kadının Mirasçılığı, İÜHFM, C.LVII, 1999, S.1-2 (Miras).
  • TELLEGEN-COUPERUS O., Father and Foundling in Classical Ro- man Law, The Journal of Legal History, 2013 (http://dx.doi.org/10. 1080/01440365.2013.810372 erişim tarihi: 13.09.2015).
  • TREGGIARI S., Roman Marriage, Iusti Coniuges From the Time of Cicero to the Time of Ulpian, Oxford 1991.
  • UMUR Z., Roma Miras Hukukunun Ana Hatları, İÜHFM, 1966, CXXXI, S.1-4 (Miras).
  • UMUR Z., Roma Hukuku, İstanbul 1982.
  • UMUR Z., Roma Hukuku Lügatı, İstanbul 1983(Lügat).
  • WATSON A., The Law of Persons in the Later Roman Republic, Ox- ford 1967.
  • The Institutiones of Gaius, Translated with an Introduction by W.M. Gordon and O.F. Robinson with the Latin text of Seckel and Ku- ebler, Ithaca, New York, 1988.
  • The Digest of Iustinian, Mommsen T./Krueger P./Watson A., Phila- delphia-Pennsylvania 1985.
  • Iustinianus Institutiones, çev. Umur Z., İstanbul 1968. XII Tabulae http://archive.org/stream/romanantiquitie00fussgoog#page/n311/ mode/2up/search/XII+tabulae (erişim tarihi 13.09.2015). Dünya Tarihi, NTV Yayınları, 5. Baskı, çev.Aysun Yavuz, İstanbul 2013.
APA İPEK N (2015). Roma Hukukunda Hısımlık. , 167 - 204.
Chicago İPEK NURCAN Roma Hukukunda Hısımlık. (2015): 167 - 204.
MLA İPEK NURCAN Roma Hukukunda Hısımlık. , 2015, ss.167 - 204.
AMA İPEK N Roma Hukukunda Hısımlık. . 2015; 167 - 204.
Vancouver İPEK N Roma Hukukunda Hısımlık. . 2015; 167 - 204.
IEEE İPEK N "Roma Hukukunda Hısımlık." , ss.167 - 204, 2015.
ISNAD İPEK, NURCAN. "Roma Hukukunda Hısımlık". (2015), 167-204.
APA İPEK N (2015). Roma Hukukunda Hısımlık. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 21(1), 167 - 204.
Chicago İPEK NURCAN Roma Hukukunda Hısımlık. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 21, no.1 (2015): 167 - 204.
MLA İPEK NURCAN Roma Hukukunda Hısımlık. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, vol.21, no.1, 2015, ss.167 - 204.
AMA İPEK N Roma Hukukunda Hısımlık. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2015; 21(1): 167 - 204.
Vancouver İPEK N Roma Hukukunda Hısımlık. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi. 2015; 21(1): 167 - 204.
IEEE İPEK N "Roma Hukukunda Hısımlık." Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 21, ss.167 - 204, 2015.
ISNAD İPEK, NURCAN. "Roma Hukukunda Hısımlık". Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi 21/1 (2015), 167-204.