Uyuşmazlıkların olağan çözüm zemini olan devlet yargısının aksine, tahkim özel bir yargılama biçimi olduğundan, mahkemelere nazaran pahalı bir çözüm yöntemi olarak bilinir. Bununla birlikte, tahkim anlaşmasının taraflarının çoğunlukla tacir olmalarından ötürü, bu ek maliyetin bilincinde oldukları varsayılır. Ancak, taraflar açısından, tahkim anlaşması akdedi- lirken mevcut olan mali denge sonradan bozulabilir ve taraflardan biri iflas etmiş veya daha genel anlamda ödeme güçlüğü içine düşmüş olabilir. Bu takdirde, tahkimdeki yargılama mas- raflarının yüksekliği, ödeme güçlüğü çeken taraf açısından adalete erişimi engelleyici ve hak arama özgürlüğünü kısıtlayıcı sonuçlar doğurabilmektedir. Yakın zamana dek, ne doktrinin, ne de mahkemelerin hiç ilgilenmediği bu mesele, tahkim çevreleri tarafından tam anlamıyla “pandora’nın kutusu” olarak nitelendirilmektedir. Zira, ödeme güçlüğü halinde tahkim yargı- lamasına ilişkin masrafların karşılanamaması yüzünden ortaya çıkan hukuki sonuçlar ve bu bağlamda tahkim anlaşmasının akıbeti meselesi, tahkim hukuku açısından önemli kavramları karşı karşıya getirmektedir. Bunun neticesinde, tahkim kurumunun üzerine inşa edildiği “taraf iradesi”, “sözleşme serbestisi” ve “pacta sund servanda” ilkeleri ile tahkimin bir adalet arama zemini olmasından ötürü, AİHS. md.6 uyarınca teminat altına alınan “hak arama özgürlüğü” ve “adalete erişim hakkı” gibi kavramlar arasında adeta bir tercih yapılması gibi bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Oysa, bu bakış açısı, meselenin arz ettiği derinliği yansıtmamaktadır. Bu sorun, tahkim kurumunun, tahkim anlaşmasının, irade serbestisinin, usul ve ispat meseleleri- nin de dahil olduğu, son derece titiz ve kapsamlı bir analizin yapılmasını gerekli kılar. Adalete erişim hakkı, adaletin yerine getirilmesinden imtina etme kavramı, tarafların eşitliği ilkesi ve âdil yargılanma hakkı, AİHS ve içtihatları, tüm bu hassas değerlendirmede teraziye konulma- sı gereken diğer menfaat ve unsurları oluşturur. Yakın zaman önce, Fransız mahkemelerinin önüne gelen bu mesele, çalışmamızda pek çok açıdan değerlendirilmiştir. Er geç başka ülke hukukları açısından da tavır alınmasını gerektirecek önemi haiz olan bu hukuki soruna, Avru- pa İnsan Hakları Mahkemesi’nin de, ülkemiz de dahil, diğer ülke mahkemelerinin de kayıtsız kalması mümkün gözükmemektedir. Bu çalışmanın amacı, bugüne dek pek üzerinde düşünül- memiş bu sorunun temas ettiği çeşitli hukuki meseleleri ortaya koyarak, konuya ilişkin olarak benimsenecek yaklaşımın etkileri açısından farkındalık yaratmaktır.