Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi
Yıl: 2014 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 139 - 170 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi
Öz: Ulusal tarih yazımında, Millî Mücadele döneminin düşünce hayatı büyükölçüde ihmal edilmiştir. Buna paralel olarak da Ziya Gökalp üzerine yapılan biyografiçalışmalarında, bu dönemin anlatımına ilişkin önemli bir eksiklik göze çarpar. Buda, II. Meşrutiyet döneminin düşünce hayatında büyük bir önem arz eden Gökalpve onun temsil ettiği Durkheim sosyolojisine yönelik eleştirilerdir. Millî Mücadeledöneminde Gökalp ve Durkheim sosyolojisine tavır alan yazarlar, Dergâh (1921- 1923) dergisinde bir araya gelen bir grup Darülfünun hocası ve öğrencileridir. Dergâhyazarlarının eleştirel yaklaşımı, tarihsel bağlamı ve felsefî kaynakları itibarıyla Gökalpedaha önce getirilen eleştirilerden farklı bir çerçevede değerlendirilmelidir. Bu eleştirelyaklaşımın kavramsal çerçevesi, I. Dünya Savaşının hemen ardından Osmanlı-Türkdüşünce hayatında büyük bir popülerlik kazanan Bergson felsefesine dayanır. Bunun- la beraber, eleştirilerin arka planında kültürel milliyetçiliğin sınırlarını belirleme mü- cadelesi ve siyasî ve kişisel çekişmeler önemli bir rol oynamıştır.
Anahtar Kelime: Konular:
Ambiguous Plays of Light (Ziya) : The Critics against Ziya Gökalp and Durk- heim s Sociology throughout the National Struggle in Turkey and the Journal of Dergâh
Öz: The intellectual life of the period of National Struggle has been disregardedin the national historiography of Turkey. In parallel, there is an important gap in thebiographical studies narrating Ziya Gökalp s intellectual life during the period. It isthe critics against Gökalp and the sociology of Durkheim represented by him whichwas very popular during the Second Constitutional Period. The writers criticizingZiya Gökalp and his understanding of Durkheim s sociology during the NationalStruggle were a group of Dârülf ünun professors and their students publishing thejournal of Dergâh (1921-1923). The critical approach of Dergâh writers should beanalyzed in a different context than the previous critics against Gökalp in the SecondConstitutional Period because of its historical context, objectives and especially intel- lectual sources. The conceptual frame of this critical approach is based on Bergson sphilosophy gaining great popularity in the Ottoman-Turkish intellectual life after theFirst World War. However, on the background of those critics, the struggle for de- termining the borders of cultural nationalism and the political and personal conflictshave an important role.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- The intellectual life of the period of National Struggle has been disregarded in the national historiography of Turkey. In parallel, there is an important gap in the biographical studies narrating Ziya Gökalps intellectual life during the period. It is the critics against Gökalp and the sociology of Durkheim represented by him which was very popular during the Second Constitutional Period. The writers criticizing Ziya Gökalp and his understanding of Durkheims sociology during the National Struggle were a group of Dârülf ünun professors and their students publishing the journal of Dergâh (1921-1923). The critical approach of Dergâh writers should be analyzed in a different context than the previous critics against Gökalp in the Second Constitutional Period because of its historical context, objectives and especially intel- lectual sources. The conceptual frame of this critical approach is based on Bergsons philosophy gaining great popularity in the Ottoman-Turkish intellectual life after the First World War. However, on the background of those critics, the struggle for de- termining the borders of cultural nationalism and the political and personal conflicts have an important role. Adıvar, H. E. (2005). Mor salkımlı ev. İstanbul: Özgür. Bayur, Y. H. (1991). Türk inkılâbı tarihi. Cilt: 3, Kısım: 4. Ankara: Türk Tarih Ku- rumu. Beysanoğlu, Ş. (1956). Doğumunun 80. y ıldönümü dolay ısıy la Ziya Gökalp ve açılan Ziya Gökalp Müzesi. İstanbul: Diyarbakırı Tanıtma Derneği. Beysanoğlu, Ş. (1956). Doğumunun 80. y ıldönümü münasebetiy le Ziya Gökalp ın ilk yazı hayatı 1894-1909. İstanbul: Diyarbakırı Tanıtma Derneği. Duru, K. N. (1949). Ziya Gökalp . İstanbul: Millî Eğitim. Erişirgil, M. E. (1984). Bir fi kir adamının romanı: Ziya Gökalp . İstanbul: Remzi. Fındıkoğlu, Z. F. (1955). Ziya Gökalp için yazdıklarım ve söy lediklerim. İstanbul: Tür- kiye Muallimler Birliği. Göksel, A. N. (1931). Ziya Gökalp ın hayatı. İstanbul: İkbal. Göksel, A. N. (1949). Ziya Gökalp : Hayatı ve eserleri. İstanbul: Ahmet Halit. Heyd, U. (1979). Türk ulusçuluğunun temelleri. Ankara: Kültür Bakanlığı. Hisar, A. Ş. (2008). Kitap lar ve muharrirler I: Mütareke dönemi edebiyatı. İstanbul: Yapı Kredi. Köroğlu, E. (2004). Türk edebiyati ve Birinci Dünya Savaşı (1914-1918): Prop agan- dadan millî kimllik inşâsina. İstanbul: İletişim. Parla, T. (1989). Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiy ede korp oratizm. İstanbul: İletişim. Sarınay, Y. (1994). Türk milliy etçiliğinin tarihî gelişimi ve Türk Ocakları 1912-1931. İstanbul: Ötüken. Şapolyo, E. B. (1943). Ziya Gökalp İttihat ve Terakki ve Meşrutiy et tarihi. İstanbul: İbrahim Berkalp. Tanpınar, A. H. (1982). Yahya Kemal. İstanbul: Dergâh. Tanyu, H. (1981). Ziya Gökalp in kronoloj isi. Ankara: Kültür Bakanlığı. Tütengil, C. O. (1956). Ziya Gökalp üzerine notlar. İstanbul: Türk Sosyoloji Cemi- yeti. Ülken, H. Z. (2005). Türkiy ede çağdaş düşünce tarihi. İstanbul: Ülken. Üstel, F. (2010). İmp aratorluktan ulus-devlete Türk milliy etçiliği: Türk Ocakları (1912-1931) . İstanbul: İletişim. Alkan, M. Ö. (1992). Laik bir ideolojinin doğuşu ya da II. Meşrutiyette Türkçülüğün toplumsal ideolojisi: Yeni Hayat ve Yeni Felsefe Mecmuası. Tarık Zaf er Tunayaya ar- mağan içinde. (377-407). İstanbul: İstanbul Barosu. Özön, N. (1993). Mustafa Nihat Özönle konuşma. Edebi mülakatlar içinde. Etem Çalık (Haz.). (115-147). İstanbul: Ötüken.
APA | ARIK E (2014). Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. , 139 - 170. |
Chicago | ARIK EFE Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. (2014): 139 - 170. |
MLA | ARIK EFE Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. , 2014, ss.139 - 170. |
AMA | ARIK E Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. . 2014; 139 - 170. |
Vancouver | ARIK E Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. . 2014; 139 - 170. |
IEEE | ARIK E "Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi." , ss.139 - 170, 2014. |
ISNAD | ARIK, EFE. "Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi". (2014), 139-170. |
APA | ARIK E (2014). Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 0(28), 139 - 170. |
Chicago | ARIK EFE Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi 0, no.28 (2014): 139 - 170. |
MLA | ARIK EFE Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, vol.0, no.28, 2014, ss.139 - 170. |
AMA | ARIK E Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi. 2014; 0(28): 139 - 170. |
Vancouver | ARIK E Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi. 2014; 0(28): 139 - 170. |
IEEE | ARIK E "Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi." İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 0, ss.139 - 170, 2014. |
ISNAD | ARIK, EFE. "Birtakım Muğlak Ziya Oyunları : Millî Mücadele'de Ziya Gökalp ve Durkheim Sosyolojisine Yönelik Eleştiriler ve Dergâh Dergisi". İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi 28 (2014), 139-170. |