Yıl: 2014 Cilt: 0 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 201 - 227 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı

Öz:
Bu makale, Almanyada Nazi iktidarının başlamasının ardından takibata uğrayanakademisyenlerden biri olup, aynı zamanda 1933 Üniversite Reformu vesilesiyle Türki- yeye sığınan profesörler arasında da yer alan Gerhard Kesslerin Türkiyede tanıttığı sos- yoloji anlayışının Alman entelektüel geleneği içindeki köklerini ve Türkiyedeki etkilerinigöstermeyi amaçlamaktadır. Makale boyunca Kesslerin biyografisi, etkilendiği Almanentelektüel geleneği, sosyoloji anlayışı ve bu anlayışın Türkiyedeki etkileri ele alınmış- tır. Kesslerin sosyoloji anlayışı değerlendirilirken, 1930lara kadar Türkiyede hakim olansosyoloji geleneği dikkate alınmış ve Kessler ile özellikle Ziya Gökalp arasında karşılaş- tırmalar yapılmıştır. Alman Tarihçi İktisat Okulu geleneği içinde yetişmiş bir isim olanKesslerin sosyal politikacı kökenleri, onun sınıflı bir toplumun akademisyeni olmasınınbir sonucudur. Kessler, Türkiyeye geldikten sonra bir yandan Türkiyenin sosyo-iktisadiyapısı üzerine çalışmalar ortaya koyarken, diğer yandan da Alman sosyolojisinin kurucuisimlerinde kökenini bulan ve sosyal ilişkiler teorisi olarak adlandırdığı bir sosyoloji yakla- şımını derslerinde işlemiştir. Kesslerin eserlerinde Almanyadaki sosyal liberalizmden neşeteden hürriyetçi kolektivizm diyebileceğimiz anlayışın içkin olduğu görülmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji

Gerhard Kessler s Contribution to the Sociological Understanding in Turkey

Öz:
This article aims to show the roots of Gerhard Kessler s understanding of soci- ology in the German intellectual tradition and also its influences in Turkey. Kessler wasone of the academicians prosecuted in Germany right after the Nazi ideology had seizedpower, and was also among refugee-professors thanks to the 1933 Turkish University Re- form. In the article, Kessler s biography, the German intellectual tradition he was influ- enced by, his understanding of sociology and also the influence of this understanding inTurkey have been covered. While evaluating Kessler s studies in Turkey, the sociologicaltradition in Turkey was taken into consideration and also comparisons were made betweensociologies of Kessler and Ziya Gökalp. Kessler s main academic formation in social policywas a result of the fact that he was an academician of a class-based society. Following his ar- rival into Turkey, Kessler dealt with issues regarding the social structure of Turkey. Besidesthis, he lectured a sociological understanding based on, what he calls, the theory of socialrelations. His works presented also an approach of liberal collectivism which originatedin social liberalism in Germany.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Altıparmak, A. (2002). Türkiye’de devletçilik döneminde özel sektör sanayiin gelişimi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 13: 35-59.
  • Boettcher, E. (1957). Sozialpolitik und Sozialreform, Tübingen: J.C.B. Mohr.
  • Çelebi N. ve Kızılçelik, S. (2008). Gerhard Kessler. Türkiye’de Sosyoloji (İsimler-Eserler) içinde, M. Çağatay Özdemir (der.) Ankara: Phoenix.
  • Dölen, E. (2010). Türkiye üniversite tarihi, Cilt 4: İstanbul Üniversitesi (1933- 1946), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Giddens, A. (2009). Kapitalizm ve modern sosyal teori, İstanbul: İletişim.
  • Gözaydın, İ. ve Gülsoy, N. Ö. (2010) “Durkheim sosyolojisinde dinin tarihsel ve güncel olanakları”, Sosyoloji Dergisi. 3.Dizi, 21. sayı, 2010, s. 1-15.
  • Gözaydın, İ. (2011) “’Tuba ağacının feyizli ve velut üç dalından biri’: Ziya Gökalp düşüncesinde din”. Ziya Gökalp içinde, (ed.) Korkut Tuna, İsmail Coşkun,. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı, s. 254-268.
  • Hänlein, A. (2006). Gerhard Kessler: Türkiye’de sürgün bir Alman sosyal politikacı. Çalışma ve Toplum. 9: 31-47.
  • Keleş, İ. (1997). Türkiye’de göç eğilimleri ve şehirleşme süreci. Gazi Üniversitesi Hukuk Falültesi Dergisi. Aralık, 1 (2): 167-187.
  • Kessler, G. (1930). Arzt und Arbeiter. Mannheim. (Der wissenschaftliche Assistent dergisi No:1/2’den ayrı basım)
  • Kessler, G. (1933). Kampf und Aufbau, Leipzig:Felix Meiner.
  • Kessler, G. (1934). Sosyoloji. Hikmet Sadık (Çev.). İstanbul: Selâmet Matbaası.
  • Kessler, G. (1935). Türkiye’de sosiolojinin vazifeleri. Hikmet Sadık (Çev.). İstanbul Üniversitesi açılış dersleri 1933-1934 ve 1934-1935 içinde. İstanbul: Ahmed İhsan Ltd.
  • Kessler, G. (1939a). Die socialpolitischen Probleme der Türkei. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 1: 105-131.
  • Kessler, G. (1939b). Tarih felsefesi meseleleri. Üniversite Konferansları 1937-1938 içinde. İstanbul: Ülkü Basımevi.
  • Kessler, G. (1951a). İçtimaiyat ve içtimai siyaset dersleri hakkında rapor. İş. 1 Ocak, 17 (113): 6-11.
  • Kessler, G. (1951b). Kendi hayat yolum. İş. 1 Ocak, 17 (113): 33-40.
  • Kessler, G. (1985). Sosyolojiye başlangıç, Z. F. Fındıkoğlu (Çev.). İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi.
  • Lamprecht, R. ve Morgenstren, U. (2010). Der Lebensweg des Leipziger Nationalökonomen Gerhard Kessler (1883-1963). Neues Archiv für sächsische Geschichte. 81: 145-179.
  • Lindenlaub, D. (1967). Die Richtungskämpfe im Verein für Socialpolitik. Wiesbaden: Franz Steiner.
  • Neumark, F. (2006). Boğaziçine sığınanlar, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Basım ve Yayınevi Müdürlüğü.
  • Parla, T. (2009). Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de korporatizm, Ankara: Deniz.
  • Schmoller, G. (1888). Zur Litteraturgeschichte der Staats- und Sozialwissenschaften, Leipzig: Duncker und Humblot.
  • Simmel, G. (1932). İçtimaiyatın ülkesi. Orhan Saadettin (Çev.). Darülfünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası, Temmuz, 8 (4): 54-73.
  • Soyak, A. (2003) Türkiye’de iktisadi planlama. DPT’ye ihtiyaç var mı? Doğuş Üniversitesi Dergisi. 4 (2): 167-182.
  • Tuna, O. (1963). Prof. Gerhard Kessler. Şahsiyeti ve eserleri. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. Nisan-Eylül, 23 (3-4)
  • Ülgener, S. F. (1939). G. Kessler: İçtimaiyata başlangıç. İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası. 1: 277-283.
  • Ünsaldı, L. ve Geçgin, E. (2013). Sosyoloji tarihi, Ankara: Heretik.
  • Weber, M. (2012). Sosyal bilimlerin metodolojisi, V. S. Öğütle (Çev.) İstanbul: Küre.
APA Baş M (2014). Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. , 201 - 227.
Chicago Baş Muhammed Fazıl Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. (2014): 201 - 227.
MLA Baş Muhammed Fazıl Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. , 2014, ss.201 - 227.
AMA Baş M Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. . 2014; 201 - 227.
Vancouver Baş M Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. . 2014; 201 - 227.
IEEE Baş M "Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı." , ss.201 - 227, 2014.
ISNAD Baş, Muhammed Fazıl. "Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı". (2014), 201-227.
APA Baş M (2014). Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 0(28), 201 - 227.
Chicago Baş Muhammed Fazıl Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi 0, no.28 (2014): 201 - 227.
MLA Baş Muhammed Fazıl Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, vol.0, no.28, 2014, ss.201 - 227.
AMA Baş M Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi. 2014; 0(28): 201 - 227.
Vancouver Baş M Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı. İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi. 2014; 0(28): 201 - 227.
IEEE Baş M "Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı." İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi, 0, ss.201 - 227, 2014.
ISNAD Baş, Muhammed Fazıl. "Gerhard Kessler'in Türkiye'deki Sosyoloji Anlayışına Katkısı". İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi 28 (2014), 201-227.