BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ

UZUN ÇAM, MİNE

BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ

MİNE UZUN ÇAM (Gediz Üniversitesi, Adalet Meslek Yüksekokulu, Türkiye)

Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi

10 1

Yıl: 2014 Cilt: 63 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 219 - 245 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ

Öz:

Tanık beyanı, yargılama hukuklarında takdiri delil olarak nitelendirilsede sıklıkla başvurulan kanıt araçlarındandır. Gerek medeni usul hukukundagerek ceza usul hukukunda tanık beyanına dair ayrıntılı düzenlemeler yeralır. Vergi yargılaması açısından bakıldığında ise vergi mahkemelerinin detabi olduğu idari yargılama usulünde mahkemede tanık beyanı delilineilişkin her hangi bir yasal düzenleme bulunmamakta, bu da Danıştaytarafından idare ve vergi mahkemelerinde tanık dinletilemeyeceği şeklindeyorumlanmaktadır. Danıştay içtihatlarıyla fiilen oluşan bu yasağın anayasalbir hak olan adil yargılanma hakkı açısından sorgulanması gereklidir.Özellikle tanık beyanının önemli ölçüde etkili olduğu vergilendirmeişlemlerine karşı açılan davalarda tarafların aleyhe olan tanıkları sorgulamasıve kendi tanıklarını dinletmesinin, vergiyi doğuran olayın gerçekleşipgerçekleşmediğinin tespitine ne ölçüde katkı sağlayabileceği incelenmeyemuhtaçtır. Çalışmada öncelikle vergi yargılaması hukukunda tanığısorgulama ve tanık dinletme yasağı adil yargılanma hakkı açısından elealınacak, daha sonra bu hakkın kullanımının vergiyi doğuran olayıngerçekleşip gerçekleşmediğinin tespitine ne ölçüde etki edebileceğiincelenecektir.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

The Place of the Right to Question the Witness and the Right to Call Witness, Both Being Aspects of the Right to a Fair Trial, in Turkish Tax Litigation

Öz:

Despite the fact that witness statement is characterized as adiscretionary proof in the law of procedure, it is frequently used as a meansin the realization of justice as proof. Detailed legal arrangements regardingwitness statement exist in both civil procedure law and criminal procedurelaw. Looking from the perspective of tax litigation, there is no legalarrangement regarding witness proof in the administrative procedure law towhich tax courts are also subjected. Considering this situation, Council ofState decides that the witness should not be called in administrative and taxcourts. This prohibition, which de facto exists due to Council Stateprecedents, should be examined in terms of right to a fair trial which is aconstitutional right. Especially in the legal actions taken against taxationprocess in which witness statement influences significantly, contribution ofquestioning and calling of witnesses to the determination of the taxable eventoccurs can be of great importance and should be taken into consideration. Inthe beginning, the paper deals with the prohibition of questioning and callingof witness in tax litigation, discussing it in terms of the right to the fair trial.Then the paper considers what extent the exercising of this right can have aninfluence on the determination of the taxable event occurs will be examined.

Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akıncı, Müslüm. (2008). İdari Yargıda Adil Yargılanma Hakkı. Ankara: Turhan Kitabevi.
Alpar, Gül; Er, Nurhan; Boyraz, Fatma Uçar. (2007). Görgü Tanıklığında Bellek Hataları: Olay Sonrası Bilginin ve Tuzak Soruların Hatırlama ve Kaynak İzleme Üzerindeki Etkisi. Türk Psikoloj i Yazıları, Sayı 20, 1-17.
Centel, Nur; Zafer, Hamide. (2012). Ceza Muhakemesi Hukuku (9. bs.). İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
Çağlayan, Ramazan. (2003). İdari Yargılama Usulünde Tanık Delilinin Yeri. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 11, Sayı: 3-4, 195- 206.
Çırakman, Erol. (1991). Vergi Hukukunda Gelişmeler Semp ozyumu. Ankara: Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü Yayınları, 24-27.
Çiftçi, Erhan. (2003). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığı Altında Adil Yargılama İlkesi ve İdari Yargı, Danıştay Dergisi, Sayı 106. 2.2.2012 tarihinde http://www.danistay.gov.tr/3- AIHM_kararlari.htm adresinden erişildi.
Dinç, Güney. (2006). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Göre Adil Yargılanma Hakkı. İzmir: İzmir Barosu Yayınları.
Doğrusöz, Bumin. (1991). Vergi Hukukunda Gelişmeler Sempozyumu, Ankara: Maliye Bakanlığı Gelirler Genel Müdürlüğü Yayınları, 49-52.
Er, Nurhan. (2005). Bellek İzi ve Kanıtlarının Adalet Sistemi İçindeki Rolü: Kodlama, Hatırlama ve Bildirme. Adli Psikiyatri Dergisi, 2 (2): 9-21.
Ergün, Çağdaş Evrim. (2006). Vergi Yargılamasında Resen Araştırma İlkesi. A ÜHFD, 55 (2), 65-89. 1.9.2012 tarihinde http://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfd-arsiv/AUHF-2006-55- 02/AUHF-2006-55-02-Ergun.pdf adresinden erişildi. Er, Nurhan; Alpar, Gül; Uçar, Fatma. (2005). Görgü Tanığının Bellek Yanılsamaları ve Güven Kararları: Bağımsız Bellek Bildirimlerinden Sonraki Test ve Soru Türü Değişkenlerinin Etkisi. Türk Psikoloj i Dergisi, 20 (56), 45-56.
Ertanhan, Mesut. (2005). Medeni Yargılama Hukukunda Tanık ve Tanıklık. Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
Feyzioğlu, Metin. (1996). Ceza Muhakemesi Hukukunda Tanıklık. Ankara: US-A Yayıncılık Ltd. Şti.
Gümüşkaya, Gamze. (2008). Türk Vergi Yargılaması Hukukunda Duruşma. İ ÜHFM, LXVI (2), 15-48. 29.4.2013 tarihinde http://www.journals.istanbul.edu.tr/tr/index.php/hukukmecmua/article/v iew/10501/9738 adresinden erişildi.
Hondu, Selçuk. (2004). İdari Yargılama Usulünde Deliller ve Şahit. (Özay, İl Han. Günışığında Yönetim II Yargısal Koruma içinde). İstanbul: Filiz Kitabevi, 253-265.
İnceoğlu, Sibel. (2008). İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi Kararlarında Adil Yargılanma Hakkı-Kamu ve Özel Hukuk Alanlarında Ortak Yargısal Hak ve İlkeler (3.bs.). İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
Karakoç, Yusuf. (1997). Türk Vergi Yargılaması Hukukunda Delil Sistemi (2. bs.). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Döner Sermaye İşletmesi Yayınları. (1997-I olarak gösterilmiştir).
Karakoç, Yusuf. (1997). Vergi Yargılaması Hukukunda Tanık Beyanlarının Delil Olması. Vergi Sorunları Dergisi, Sayı 104, 90-120. (1997-II olarak gösterilmiştir).
Karakoç, Yusuf. (2011). Genel Vergi Hukuku (5. bs.). Ankara: Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım San. ve Tic. A. Ş.
Karakoç, Yusuf. (2013). Vergi Anlaşmazlıklarının/Uyuşmazlıklarının Çözüm Yolları (Vergi Yargılaması Hukuku) (2. bs.). Ankara: Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım San. ve Tic. A. Ş.
Kunter, Nurullah; Yenisey, Feridun; Nuhoğlu, Ayşe. (2010). Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi (18. bs.). İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
Kuru, Baki. (2001). Hukuk Muhakemeleri Usulü (6. bs.). İstanbul: Demir Demir Müşavirlik ve Yayıncılık Limited Şirketi.
Kuru, Baki; Arslan, Ramazan; Yılmaz, Ejder. (2013). Medeni Usul Hukuku (24. bs.). Ankara: Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım San. ve Tic. A. Ş.
Öncel, Mualla; Kumrulu, Ahmet; Çağan, Nami. (2013). Vergi Hukuku (22. bs.). Ankara: Turhan Kitabevi.
Özok, Özdemir. (2011). Türkiye Barolar Birliği Başkanı Av. Özdemir Özok'un Danıştay'ın Kuruluş Yıldönümü ve İdari Yargı Yılı Günlerinde Yaptığı Konuşmalar 2002-2009. Ankara: Türkiye Barolar Birliği. 25.4.2013 tarihinde http://tbbyayinlari.barobirlik.org.tr/TBBBooks/avozok-danistay-idari- konusmalar.pdf adresinden erişildi.
Postacıoğlu, E.İlhan. (1975). Medeni Usul Hukuku Dersleri (6. bs.). İstanbul: Sulhi Garan Matbaası Koll. Şti.
Sancakdar, Oğuz. (2007). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin Türk Yargı Sistemindeki Konumu ve Kararlarının İdari Yargı Hakiminin Vereceği Kararlara Etkisi. 2007 İdari Yargı Sempozyumu, 2.9.2012 tarihinde http://www.danistay.gov.tr/Sempozyum.htm adresinden erişildi.
Taylar, Yıldırım. (2013). Vergi Hukukunda Vergiyi Doğuran Olay . Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Kamu Hukuku Programı (Yayımlanmamış) Doktora Tezi. İzmir.
Tezcan, Durmuş. (2008). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Açısından Vergi Cezaları ve Adil Yargılanma Hakkı. Prof . Dr. Turgut Akıntürk'e Armağan. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş. 372-373.
Umar, Bilge. (2011). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi (2. bs.). Ankara: Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım San. ve Tic. A. Ş. Yaltı, Billur. (2006). Vergi Yükümlüsünün Hakları. İstanbul: Beta Basım Yayın Dağıtım A.Ş.
Yaltı, Billur. (2007). Bir Danıştay Kararının Ardından: Adil Yargılanma Hakkı (Anayasa, 36- İHAS, 6) Vergi Ceza Davalarına Uygulanır. Vergi Dünyası Dergisi, Sayı 305, 4-11. ,
Yılmaz, Ejder. (2013). Hukuk Muhakemeleri Kanunu Şerhi. Ankara: Yetkin Basım Yayım ve Dağıtım San. ve Tic. A. Ş.

APA	UZUN ÇAM M (2014). BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. , 219 - 245.
Chicago	UZUN ÇAM MİNE BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. (2014): 219 - 245.
MLA	UZUN ÇAM MİNE BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. , 2014, ss.219 - 245.
AMA	UZUN ÇAM M BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. . 2014; 219 - 245.
Vancouver	UZUN ÇAM M BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. . 2014; 219 - 245.
IEEE	UZUN ÇAM M "BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ." , ss.219 - 245, 2014.
ISNAD	UZUN ÇAM, MİNE. "BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ". (2014), 219-245.

APA	UZUN ÇAM M (2014). BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 63(1), 219 - 245.
Chicago	UZUN ÇAM MİNE BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 63, no.1 (2014): 219 - 245.
MLA	UZUN ÇAM MİNE BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, vol.63, no.1, 2014, ss.219 - 245.
AMA	UZUN ÇAM M BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2014; 63(1): 219 - 245.
Vancouver	UZUN ÇAM M BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. 2014; 63(1): 219 - 245.
IEEE	UZUN ÇAM M "BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ." Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 63, ss.219 - 245, 2014.
ISNAD	UZUN ÇAM, MİNE. "BİR ADİL YARGILANMA HAKKI OLARAK TANIĞI SORGULAMA VE TANIK DİNLETME HAKKININ TÜRK VERGİ YARGILAMASINDAKİ YERİ". Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 63/1 (2014), 219-245.