Türkiye Rusya ilişkilerinin tarihi geçmişine kısaca bakacak olursak; iki ülke arasındaki ilişkilerin temeli 15. yüzyıl sonlarında Osmanlı İmparatorluğu ile Çarlık Rusyası arasında başlayan çok eski tarihlere, yaklaşık 500 yıl öncesine dayanmaktadır. 15. yüzyılda Karadeniz ticaret yollarıyla ve 1497 yılında ikili ilişkiler resmen başlamıştır. Bu tarihten sonra Osmanlı Devleti ile Rus Çarlığı arasında savaşlar, ittifaklar, yardımlar, dostluklar ve Sovyet döneminde soğuk savaşla süren çeşitli alanlardaki ilişkiler başlamıştır (Gürsel 1968). Günümüzde ise, özellikle son 10 yılda iki ülke arasındaki ekonomi, siyaset, bölgesel sorunlar, toplumsal alan ve turizm gibi alanlardaki ilişkiler en üst noktaya gelmiş durumdadır. Turizm, Türkiye Rusya Federasyonu ilişkilerinde ekonomik ve politik kazanımları ifade etmenin yanı sıra iki farklı kültü- rün birbirini daha yakından tanımaları açısından SSCB sonrası önemli mesafe ve kazanımların yer aldığı bir sektör haline gelmiştir. Her iki ülke vatandaşlarının karşılıklı gidip gelmeleri bir takım toplumsal önyargıların kırılmasına neden olmuştur. Turizm vasıtasıyla Türkiye-Rusya toplumlarındaki olumsuz olan algılar, pozitif imaja çevrilmiştir. Türkiye Rusya Federasyonu ilişkilerinde turizmin bu kaynaştırıcı ve dönüştürücü etkisi iki ülke arasındaki siyasi ve ekonomik ilişkileri de pozitif yönde etkilemiştir (Özdal, 2013:115). Dolayısıyla turizm her iki ülkeye de kazanç sağlamaktadır. Bu vesileyle Türkiyenin son 10 yılda turizm sektöründen elde ettiği gelir artmış, Rusya Federasyonu vatandaşları ise daha ucuza tatil yapma ve dinlenme imkânını elde etmektedirler. Turizm, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ekonomisini canlandırmaktadır. Döviz kaynağı olmakla beraber, işsizlik sorununa büyük bir çözüm sunmaktadır. Dolayısıyla turizmle beraber istihdamın da artması kârlı ve gelecek vaat eden önemli bir hizmet sektörü kabul edilmektedir. Özellikle ekonomide tedavisi zor olan enflasyon ve işsizlik gibi hastalıkların tedavisine turizm sektörü ekonomik canlanma, toplam harcama ve ticaretin artması, yeni istihdam yerlerinin açılması gibi alanlarda yardımcı olmaktadır. Turizm sektörü hiçbir hammadde (doğal kaynak) kullanılmadan ülkeye kazandırdığı dövizler açısından kimilerine göre dumanı tütmeyen fabrika konumundadır. Hizmet sektörü vasıtasıyla ülkemizin doğal, tarihi ve kültürel güzellikleri ekonomiye kazandırılmaktadır. Ekonomideki ana sektörlerden biri olan hizmet sektörü, ülkemize gelen yabancılar sayesinde devamlı artış göstermektedir. Son yıllarda ülkemize gelen turist sayısında ve dolayısıyla turizm gelirlerinde önemli artış- lar görülmektedir. Özellikle Rusya Federasyonundan gelen turist sayısındaki artışlar gözden kaçmamaktadır. Ülkemiz 1990lı yıllara kadar SSCB vatandaşları tarafından ziyaret edilirken, günümüzde ise Sovyetler Birliğinin dağılmasıyla oluşan ayrı ayrı ülke (Bağımsız Devletler Topluluğu) vatandaşları tarafından ziyaret edilmektedir. Ülkemize gelen turistlerin büyük bir kısmını Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) vatandaşları oluşturmaktadır. Bunun da en büyük payını Rusya Federasyonu almaktadır. Turizm denince sadece deniz, kum, plaj, turistik otel ve pansiyon akla gelmemelidir. Ülkemiz bulunduğu konum itibariyle zengin kaplıcalara, endemik bitki çeşitlerine, birçok flora ve faunalara, yüksek dağlara, çeşitli av ve kuş türlerine, üç semavî dine ve zengin bir turizm potansiyeline sahiptir. Bunlar; sağlık turizmi, yayla turizmi, av turizmi, yat turizmi, hava sporları turizmi, akarsu turizmi, kuş gözlemciliği turizmi, kış sporları turizmi, dağcılık ve mağaracılık turizmi, botanik turizmi ve inanç turizmi gibi alternatif turizm çeşitlerini oluşturmaktadır. Rusya Federasyonu ise, turizm istenilen ölçüde gelişme gösterememiştir. Bunun birçok nedenleri vardır. En bilinen nedenler arasında; coğrafi konum itibariyle yeterli sıcak denizlere sahip olamaması, güneşli gün sayısının az olması ve Sovyetler Birliği döneminde serbest girişimciliğin kısıtlı olması gösterilebilir. Özellikle SSCB döneminde askerî yatırımlara, ağır sanayi ve tarıma büyük önem verilmesi, turizm ve hizmet sektörünü gölgede bırakmıştır. SSCBnin dağılmasından sonra Rusya Federasyonu turizme önem vermeye baş- lamıştır. Bunun en açık örneği, Rusya Federasyonunda 2012 yılında yurt dışına çıkan turist miktarı bir önceki yıla göre yüzde 15lik artış ile 14.49 milyon kişi olarak gerçekleşmiştir. Bu çalışmada her iki ülke arasındaki ilişkilerin turizm boyutu araştırılmıştır. Rus turistlerin önemli bir potansiyele sahip olduğu tespit edilmiştir. Ekonomik ilişkilerin ilerlemesinde turizmin önemi tespit edilmiştir. Böylece turizm vasıtasıyla her iki ülkenin kazançlı çıktığı gözlemlenmiştir. Turizmle ülkemizin tarihi ve doğal güzelliklerinin tanıtılması ve turist sayısındaki artış hedeflenmektedir. Bacasız fabrika konumunda olan turizm sektörünün her iki ülke ekonomisine katkıları analiz edilmiştir. Ayrıca çalışmada Bağımsız Devletler Topluluğundan (BDT) ülkemize gelen turistlere de yer verilmiştir. Bu çalışmada kullanılan bulgular ise turizmin; küresel barışa katkısı, karşılıklı ekonomik büyüme ve ilerlemenin temelini oluşturduğu, kültürel arası ilişkilerin gelişmesi ve ön yargıların kırılmasında katkıları saptanmıştır.