HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS

GÜMÜŞ, Sefer; YÜCEL, ALİ SERDAR; Kılıç, Doç. Dr. Bülent; KORKMAZ, MURAT; TOKER, Fikriye; Aytac, Ayhan

HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS

Murat KORKMAZ, (Güven Group Inc Finans Müdürlüğü, İstanbul, Türkiye)

Ayhan AYTAÇ, (Trakya Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Edirne, Türkiye)

Ali Serdar YÜCEL, (Fırat Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Elazığ, Türkiye)

Bülent KILIÇ, (Boş)

Fikriye TOKER, (Trakya Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Sağlık Yönetimi Bölümü, Edirne, Türkiye)

Sefer GÜMÜŞ (Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul, Türkiye)

IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal

31 7

Yıl: 2014 Cilt: 5 Sayı: 15 Sayfa Aralığı: 229 - 246 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS

Öz:

Dünyanın pek çok bölgesindeki insanlar, ülkelerindeki sağlık hizmetlerinin teknolojik olanaklara sahip olmaması, sağlık hizmetlerinin pahalı sunulması, yetersiz insan gücü kaynakları ya da düşük hizmet kalitesi gibi nedenlerden ötürü daha ucuz ve daha kaliteli tedavi imkanlarına sahip farklı ülkelere gitmektedirler. Sağlık turizmi alanında Türkiye geçmiş 20 yıllık süreç içerisinde önemli gelişmeler kaydetmiş ve dünyanın sağlık turizmi alanındaki en başarılı ülkeleri ile rekabet etmeye başlamıştır. Ayrıca sağlık turizminden elde edilen gelir Türkiyede sağlık sektörü gelirlerinde önemli etkiye sahip olmakla beraber ülke ekonomisine de büyük katkı sağlamaktadır. Bu nedenle Sağlık Bakanlığının 2013-2017 stratejik eylem planında ele alınan bu konuya ilişkin olarak 2023 vizyonu kapsamında Türkiyenin sağlık alanında pek çok ülkeyle işbirliği içerisinde olarak bölgesinde üstün bir konum elde etmesi hedeflenmektedir. Çalışmada sağlık turizminin sağlık sektörü içerisinde yeri ve etkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda 2004-2013 yılları arasındaki sağlık harcamaları ve sağlık turizmi ile ilişkili çeşitli istatistiksel verilerden faydalanılmıştır. TUİKden (Türkiye İstatistik Kurumu) elde edilen veriler PASW Statistic 18 (SPSSStatistical Package for Social Sciences) paket programında analiz edilmiştir. Analiz kapsamında, frekans tabloları kullanılmıştır. Ayrıca toplam sağlık turizmi verileri, yabancı ve Türk vatandaşların dağılımları, toplam sağlık turizmi harcaması verileri değerlendirilmiş ve aralarındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla regresyon metodu kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, sağlık turizminde özel hastanelerin daha çok tercih edildiği, Almanya, Bulgaristan ve Irakın en çok sağlık turisti gönderen ülkeler arasında yer aldığı, hizmet alımında diğer branşlar ile göz ve onkoloji alanında daha çok hizmet alındığı ve sağlık turizmi gelirlerinin turizmci sayısından etkilediği belirlenmiştir. Bununla beraber Toplam sağlık turizmi gelirleri, toplam ziyaretçi sayısından 2,3 birim, yabancı ziyaretçilerden 3,1 birim, Türk ziyaretçilerden ise 8,6 birim etkilenmektedir. Toplam turizm gelirleri ise, toplam sağlık gelirlerinden 49,9 birim etkilenmektedir. Bir diğer önemli bulgu ise bütün sağlık branşlarında özel hastaneler ilk sırada yer alırken, kamu hastaneleri diğer sağlık branşlarında (göz, onkoloji, kardiyoloji, ortopedi, plastik cerrahi, beyin cerrahi ve diş dışındaki branşlar) daha fazla tercih edilmektedir. Araştırma sonunda, 2013 yılı toplam sağlık turistlerinin %70ini yabancıların oluşturduğu, sağlık turizminde sağlık harcamaları oranının %2.3 olduğu ve sağlık turizmi gelirlerinin toplam sağlık gelirlerinde önemli bir artış sağladığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelime:

TÜRKİYE DE SAĞLIK TURİZMİ ve EKONOMİK BOYUTLARININ UYGULAMALI ÖRNEĞİ

Öz:

Turkey has made significant progress in health tourism within the last 20 years and began to compete with the most successful countries in health tourism. Also, the income obtained from health tourism has an important impact on the income obtained in health sector in Turkey and makes great contribution to the economy. This study aims to investigate the place of health tourism in health sector and its impacts on it. Within this context, various statistical data regarding the spending on health and health tourism between 2004-2013 was used. The data obtain from TUIK (Turkish Statistical Institute) was analysed via PASW Statistics 18 (SPSS-Statistical Package for Social Sciences) package program. Within the scope of the analysis, frequency tables and regression tests were used. The research findings illustrated that private hospitals were preferred more in health tourism, Germany, Bulgaria and Iraq are among the countries that send most health tourists, service is obtained more in other branches and eye and oncology fields and health tourism income is affected by the number of the tourists. The results of the study indicated that foreigners make up 70% of total health tourists in 2013, the rate of health spending in health tourism is 2.3% and health tourism income increased total heath income significantly.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

ANNETTE, B. and DE ARELLANO, R., (2007). Patients Without Borders: The Emergence of Medical Tourism. International Journal of Health Services, 37(1):193-8
AYDIN, D., (2009). Medikal Turizmin Başkenti İstanbul. Sağlık Turizmi Bullettin 8: 1
BAKA, (2013). Sağlık Turizmi Sector Report
BAKA, (2011). Sağlık Turizmi Sector Report
ÇIÇEK, R. and AVDEREN, S., (2013). Sağlık Turizmi Açısından İç Anadolu Bölgesindeki Kaplıca ve Termal Tesislerin Mevcut Yapısının ve Potansiyelinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma, KMU Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Journal 15 (25): 25-35
ÇONKAR, K. and GÜLMEZ, M., (2004). Termal Turizm Açısından Sivasın Yeri ve Önemi, Cumhuriyetin 80. yılında Sivas Sempozyumu: 289-310
ÇUKUROVA KALKINMA AJANSI, (2012). Sağlık Turizmi Kümelenme Çalışması, Access: http://astd.org.tr/uploads/files/cka%20 sunumu.pdf, access date: 02.07.2014
DÜNYADA VE TÜRKIYEDE SAĞLIK TURIZMI RAPORU, (2010). Durum Tespit Raporu ve Çözüm Önerileri: 52
MINISTRY OF ECONOMY, (2012). 2012/4 Sayılı Döviz Kazandırıcı Hizmet Ticaretinin Desteklenmesi Hakkında Tebliğ, Annex A-4
EMIR, O., SOYBALI, H.H. and BAYTOK, A., (2008). Afyonkarahisarda Termal Turizm Potansiyeli ve Geleceğine İlişkin Beklentiler. Termal ve Maden Suları Konferansı (24-25 April, Afyon, pp. 396-407), Ankara: Sözkesen Matbaacılık.)
GENÇAY, C., (2007). Sağlık Turizmi, (Ed.) M. Bulu and İ.H.Eraslan, Sürdürülebilir Rekabet Avantajı Elde Etmede Turizm Sektörü, (pp.172-180). İstanbul: Kazancı Hukuk Yayımevi
GÜLEN, G.K. and DEMIRCI, S., (2012). Türkiyede Sağlık Turizmi Sektörü, İstanbul Chamber of Commerce publications, pub. no: 2011-39, İstanbul
HACIOĞLU, N. and ŞAHIN, B., (2008). Üçüncü Yaş Turizmi. (Ed.) N. Hacıoğlu and C. Avcı- kurt Turistik Ürün Çeşitlendirmesi.(pp.17-39) İçinde. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım
İÇÖZ, O., (2009). Sağlık Turizmi Kapsamında Medikal (tıbbi) Turizm ve Türkiyenin Olanakları, Journal of Yasar University, 4 (14), 2257-2279
KÜÇÜKASLAN, N., (2006). Özel İlgi Turizminde Niş Pazarlamanın Yeri, Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Journal, 2: 1-32
MINISTRY OF CULTURE AND TOURISM, (2010). Turizm Çeşitleri October 2010, www. kultur.gov.tr
MINISTRY OF CULTURE AND TOURISM, GENERAL DIRECTORATE OF INVESTMENT AND BUSINESSES, (2014). Sağlık ve Termal Turizmi Tanımı, access: http:// www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,11492/ saglik-ve-termal-turizmi-tanimi.html, access date: 01.07.2014
MERT, G., (2013). Sağlık turizmi ve uygulanabilirliği, IAAOJ, Social Science, 1(1), 103-126
OECD, 2011. Medical Tourism: Treatments, Markets and Health System Implications: A Scoping Review, Directorate for Employment, Labour and Social Affairs)
TURSAB, (2011). Turizm Gelirleri ve Turist Sayıları, http://www.tursab.org.tr/tr/istatistikler/ turist-sayisi-ve-turizmgeliri/1963-sayi-gelirve-degisim 68.html access date: 19.01.2011
TÜRKIYE SAĞLIK TURIZMI REHBERI, (2012). http://www.saglik.gov.tr/SaglikTurizmi/dosya/178962/h/medikalturizmweb.pdf
THE HEALTH FOUNDATION OF TURKEY, (2010). Dünyada ve Türkiyede Sağlık Turizmi, 2010 Durum Analiz Raporu ve Çözüm Önerileri, November, Ankara
TÜRKIYE SAĞLIK KENTLERI BIRLIĞI, (2014). Kentli Journal, Access: http://www. skb.org.tr/wp-content/uploads/2014/04/Kentli- 15-Web.pdf, Access date: 02.07.2014
TÜSİAD, (2009). Sosyal işler Komisyonu Sağlık Çalışına Grubu Raporu.
WTO, Tourisın 2020 Vision. Access: http:// www.unwto.org/facts/eng/vision.htm, Access date: 01.07.2014
YILMAZ, C., (2010). Medikal Turizm Araştırması, http://tuyev.org/yayinlarimiz/SB.pdf, Access date: 03.07.2014
http://www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,11492/ saglik-ve-termal-turizmi-tanimi.html, Access date: 01.07.2014)
http://www.turizmyatirimdergisi.com.tr, Access date: 02.07.2014
Note: This paper was presented orally in 8th Health and Hospital Management Congress held in Cyprus on 10/12/2014.

APA	KORKMAZ M, Aytac A, YÜCEL A, Kılıç D, TOKER F, GÜMÜŞ S (2014). HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. , 229 - 246.
Chicago	KORKMAZ MURAT,Aytac Ayhan,YÜCEL ALİ SERDAR,Kılıç Doç. Dr. Bülent,TOKER Fikriye,GÜMÜŞ Sefer HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. (2014): 229 - 246.
MLA	KORKMAZ MURAT,Aytac Ayhan,YÜCEL ALİ SERDAR,Kılıç Doç. Dr. Bülent,TOKER Fikriye,GÜMÜŞ Sefer HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. , 2014, ss.229 - 246.
AMA	KORKMAZ M,Aytac A,YÜCEL A,Kılıç D,TOKER F,GÜMÜŞ S HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. . 2014; 229 - 246.
Vancouver	KORKMAZ M,Aytac A,YÜCEL A,Kılıç D,TOKER F,GÜMÜŞ S HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. . 2014; 229 - 246.
IEEE	KORKMAZ M,Aytac A,YÜCEL A,Kılıç D,TOKER F,GÜMÜŞ S "HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS." , ss.229 - 246, 2014.
ISNAD	KORKMAZ, MURAT vd. "HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS". (2014), 229-246.

APA	KORKMAZ M, Aytac A, YÜCEL A, Kılıç D, TOKER F, GÜMÜŞ S (2014). HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 5(15), 229 - 246.
Chicago	KORKMAZ MURAT,Aytac Ayhan,YÜCEL ALİ SERDAR,Kılıç Doç. Dr. Bülent,TOKER Fikriye,GÜMÜŞ Sefer HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal 5, no.15 (2014): 229 - 246.
MLA	KORKMAZ MURAT,Aytac Ayhan,YÜCEL ALİ SERDAR,Kılıç Doç. Dr. Bülent,TOKER Fikriye,GÜMÜŞ Sefer HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, vol.5, no.15, 2014, ss.229 - 246.
AMA	KORKMAZ M,Aytac A,YÜCEL A,Kılıç D,TOKER F,GÜMÜŞ S HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal. 2014; 5(15): 229 - 246.
Vancouver	KORKMAZ M,Aytac A,YÜCEL A,Kılıç D,TOKER F,GÜMÜŞ S HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS. IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal. 2014; 5(15): 229 - 246.
IEEE	KORKMAZ M,Aytac A,YÜCEL A,Kılıç D,TOKER F,GÜMÜŞ S "HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS." IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal, 5, ss.229 - 246, 2014.
ISNAD	KORKMAZ, MURAT vd. "HEALTH TOURISM IN TURKEY AND PRACTICAL EXAMPLE OF ITS ECONOMIC DIMENSIONS". IIB International Refereed Academic Social Sciences Journal 5/15 (2014), 229-246.