Behice Boranla ilgili yapılmış pek çok çalışma bulunmaktadır. Her ne kadar buçalışmalardan bir bölümü akademisyen- sosyolog Boranın yazıları ve çalışmalarıüzerine olsa da, daha çok siyasetçi-kuramcı Behice Boran üzerinedir. Bu makaledeBehice Boranın Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde akademisyen sosyolog olarakbulunduğu yıllarda yaptığı çalışmalara odaklanılarak sosyoloji anlayışının ayrıntılı birdeğerlendirmesi yapılmıştır. Burada ileri sürülen ve ortaya konulmaya çalışılan, BoranınTürkiyede mevcut sosyolojiden farklı bir sosyoloji anlayışını başlattığı ve gelişmesineöncülük yaptığı ve bu sosyoloji anlayışının da özgün olduğu düşüncesidir. Diğer bir ifadeile ileri sürülen düşünce Boranın sosyolojik çalışmalarının Türkiyede sonraki yıllardayapılan pek çok tartışmanın nüvelerini içinde barındırdığı ve o tartışmaları öncelediğidir.Bu temel düşünce doğrultusunda makalenin amacı Boranın incelikli ya da derinbir okuma ile farklı yazılarında ve bazen de satır aralarında belirttiği düşüncelerininsosyolojik değerlendirmesi üzerinden özgün sosyoloji anlayışının açığa çıkartılmasıdır.Bu amaçlar doğrultusunda makalede öncelikle Boran ve DTCF sosyoloji öncesindeTürkiyedeki mevcut sosyolojinin temel özelliklerine değinilmiş ve Boran sosyolojisi ilearalarındaki farklılıklara yer verilmiştir. İkinci olarak Boranın akademi yıllarında sosyologolarak yaptığı çalışmaların bir sınıflandırması yapılmış ve farklı alanlardaki çalışmalarıüzerinden onun sosyolojisinin temel özellikleri ortaya konulmaya çalışılmıştır ArdındanBoranın sosyolojisinde öne çıkardığı kavramlar ve bu kavramlara yüklediği anlamlarincelenmeye ve kavramlar üzerinden Boran sosyolojisinin metodoloji anlayışı onuntoplum, toplumsal gerçeklik ve toplumsal değişme kavramlarına yüklediği anlamlarüzerinden irdelenmiş ve Boranın sosyolojiyi bir bilim olarak nasıl tanımladığı ve bubilimin özelliklerinin neler olduğu konusundaki düşünceleri irdelenmiştir. Üçüncüolarak Boranın sosyolojiyi değişimin bilimi olarak görmesi nedeni ile toplumun dahademokratik bir yöne doğru evrilmesinin hangi etmenler ile ve nasıl olacağına ilişkingörüşlerine yer verilmiştir. Bu konuda Boranın toplumsal değişme ile bilim, biliminsanı sorumluluğu ve sanat arasında nasıl bir ilişki kurduğu incelenmeye çalışılmıştır.Ardından her bir eserinin katkısının ayrıntılı biçimde verilmesi ile Boranın o dönem vesonrası Türkiyedeki sosyoloji ve sosyal ilimlere katkıları ortaya konulmuştur. Boran diğerçalışmalarında da alana önemli katkılar yapmış olsa da onun asıl katkısının ToplumsalYapı Araştırmaları adlı çalışmasında yaptığı katkı öne çıkmaktadır. Onun gerçekleştirdiğiçalışmalarla teori/kuram ile pratiği/alanı buluşturan bir gelenek oluşumuna öncülükyaptığı rahatlıkla söylenebilir. Son olarak da Boran sosyolojisinin neden etkili olamadığıve Boranın neden bedeller ödemek durumunda kaldığını anlamak açısından önemliolan dünyada ve Türkiyedeki oluşumlara ve Boran sonrasında DTCF sosyolojidekideğişimlere kısaca yer verilmiştir.