GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ

AKBAŞ, SAMİ OĞUZHAN; ÖZTÜRK, Yusuf Ziya; ÜNSAL, NAİL

GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ

Yusuf Ziya ÖZTÜRK, (Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)

Nail ÜNSAL, (Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)

Sami Oğuzhan AKBAŞ (Gazi Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)

Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi

4 0

Yıl: 2015 Cilt: 30 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 309 - 318 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ

Öz:

Bu çalışmada, Gölbaşı (Ankara) yerleşim alanı killerinin şişme potansiyeli ve kireç katkısının bu killerin şişme davranışı üzerindeki iyileştirici etkisi incelenmiştir. Yapılan değerlendirmeler neticesinde, inceleme alanında lokal olarak yüksek şişme potansiyeline sahip killerin yer aldığı, yüksek plastisiteli kil CH sınıfına giren numunelerin şişme yüzdelerinin yaklaşık %3.5 - %9.0, şişme basınçlarının ise yaklaşık 65-250 kPa aralıklarında değiştiği belirlenmiştir. Çalışma alanında bulunan düşük plastisiteli kil CL sınıfına giren numunelerin ise şişme yüzdesi %0.5 - %1.6, şişme basınçları 6-11 kPa arasındadır. Hafif yapılar için risk oluşturabilecek, şişme potansiyeli yüksek olarak belirlenen CH sınıfındaki killere ağırlıkça farklı oranlarda (%1, %3, %5, %7, %9) kireç katılarak şişme basıncı ve şişme yüzdelerindeki değişim incelenmiştir. Kireç yüzdesinin %5 veya daha yüksek olduğu durumlarda şişme yüzdesinin ve şişme basıncının sırası ile ortalama %91 ve %73 oranlarında azaldığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

ASSESSMENT OF THE SWELLING AND LIME STABILIZATION POTENTIAL OF GÖLBAŞI (ANKARA) RESIDENTIAL AREA CLAYS

Öz:

The swelling potential and the effect of lime as a stabilizing agent on the swelling behavior of clays found in the residential area of Gölbaşı (Ankara) district was investigated. It was determined that, high plasticity clays (CH) that have medium to high swelling potential exists locally in the area with swelling potentials and swelling pressures that range between about 3.5% and 9.0%, and 65 kPa and 250 kPa, respectively. The corresponding values for clays of the area that are classified as CL were determined to be between 0.5% and 1.5%, and 5 kPa and 10 kPa, respectively. Samples of CH clays that pose a threat to lighter structures were treated with the addition of various amounts of lime (from 1% to 9% by weight) and the resulting changes in the swelling pressure and potential were examined. The results indicate that addition of 5% or more lime by weight results in a reduction of swelling potential and the swelling pressure by 91% and 73% respectively.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Chen, F.H., Foundations on Expansive Soils, Elsevier Scientific Publishing Company, New York, 1975.
2. Jones, D.E. ve Holtz, W.G., Expansive Soils The Hidden Disaster, Civil Engineering, ASCE, Cilt 43, No 8, 49-51, 1973.
3. Küçükali, Ö., Kireç ve Jipsin, Üst Pliyosen Yaşlı Yüksek Plastisiteli Killerin (Ankara) Şişme ve Dayanım Özelliklerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü
4. Yağbasan, Ö., Modeling of Mogan and Eymir Lakes Aquifer System, Doktora Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2007.
5. Coduto, D.P., Foundation Design: Principles and Practices, Prentice Hall, New Jersey, 1994.
6. Nelson, J.D. ve Miller, D., Expansive Soils: Problems and Practice in Foundation and Pavement, John Wiley & Sons, New York, 1992.
7. Holtz, W.G. ve Gibbs, H.J., Engineering Properties of Expansive Clays, ASCE Transactions, Cilt 121, 641-663, 1956.
8. Wayne, A.C., Osman M.A. ve Elfatih M.A., Construction on Expansive Soils in Sudan, J. Construction Engineering and Management, ASCE, Cilt 110, No 3, 359-379, 1984.
9. Dakshanamurthy, V. ve Raman, V., A Simple Method of Identifying Expansive Soil, Soils and Foundations, Cilt 13, 97-104, 1973.
10. Van der Merwe, D.H., The Prediction of Heave from the Plasticity Index and Percentage Clay Fraction of Soils, Civil Engineers in South Africa, Cilt 6, 103-107, 1964.
11. Seed, H.B., Woodward, R.J., ve Lungreen R., Predicting of Swelling Potential of Compacted Clays, J of Soil Mechanics and Found. Div. ASCE, Cilt 88, 53-87, 1962.
12. Küçükali, Ö., Kilic, R. ve Ulamış, K., Effect of Lime and Gypsum on Stabilization of high Plasticity Clay Stabilization, 3. New Developments in Soil Mechanics and Geotechnical Engineering Conference, 369-375, 2012.
13. TS 1900-1, İnşaat Mühendisliğinde Zemin Laboratuar DeneyleriBölüm 1: Fiziksel Özelliklerin Tayini, Türk Standartları Enstitüsü, 2006.
14. ASTM D 4546-03, Standard Test Method for One-Dimensional Swell or Settlement Percent of Cohesive Soils, Annual Book of ASTM Standards, 1993

APA	ÖZTÜRK Y, ÜNSAL N, AKBAŞ S (2015). GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. , 309 - 318.
Chicago	ÖZTÜRK Yusuf Ziya,ÜNSAL NAİL,AKBAŞ SAMİ OĞUZHAN GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. (2015): 309 - 318.
MLA	ÖZTÜRK Yusuf Ziya,ÜNSAL NAİL,AKBAŞ SAMİ OĞUZHAN GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. , 2015, ss.309 - 318.
AMA	ÖZTÜRK Y,ÜNSAL N,AKBAŞ S GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. . 2015; 309 - 318.
Vancouver	ÖZTÜRK Y,ÜNSAL N,AKBAŞ S GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. . 2015; 309 - 318.
IEEE	ÖZTÜRK Y,ÜNSAL N,AKBAŞ S "GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ." , ss.309 - 318, 2015.
ISNAD	ÖZTÜRK, Yusuf Ziya vd. "GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ". (2015), 309-318.

APA	ÖZTÜRK Y, ÜNSAL N, AKBAŞ S (2015). GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30(2), 309 - 318.
Chicago	ÖZTÜRK Yusuf Ziya,ÜNSAL NAİL,AKBAŞ SAMİ OĞUZHAN GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 30, no.2 (2015): 309 - 318.
MLA	ÖZTÜRK Yusuf Ziya,ÜNSAL NAİL,AKBAŞ SAMİ OĞUZHAN GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol.30, no.2, 2015, ss.309 - 318.
AMA	ÖZTÜRK Y,ÜNSAL N,AKBAŞ S GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2015; 30(2): 309 - 318.
Vancouver	ÖZTÜRK Y,ÜNSAL N,AKBAŞ S GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2015; 30(2): 309 - 318.
IEEE	ÖZTÜRK Y,ÜNSAL N,AKBAŞ S "GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ." Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30, ss.309 - 318, 2015.
ISNAD	ÖZTÜRK, Yusuf Ziya vd. "GÖLBAŞI (ANKARA) YERLEŞİM ALANINI KİLLERİNİN ŞİŞME VE KİREÇ İLE İYİLEŞTİRİLME POTANSİYELLERİNİN BELİRLENMESİ". Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi 30/2 (2015), 309-318.