SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ
Yıl: 2014 Cilt: 19 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 29 - 50 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ
Öz: Soya fasülyesi lifi (SPF), protein esaslı botanik bir liftir. Lifler sahip olduğu yumuşaklık, dökümlülük ve parlaklık gibi fiziksel özelliklerinin yanında antibakteriyellik gibi sağlık açısından faydalı özelliklere de sahiptir. SPF ilk olarak 20. yyın ortalarında üretilmeye başlanmıştır. Fakat liflerin üretimi sırasında mukavemet ile ilgili karşılaşılan önemli zorluklar, liflere olan ilgiyi azaltmıştır. 20.yyın sonlarında ekolojik ve yenilenebilir kaynaklardan üretilen liflere olan ilginin artması sonucu SPFde tekrar gündeme gelmeye başlamıştır. Soya fasülyesinin ucuz ve bol olması da bu life olan ilgiyi arttırmıştır. Ayrıca liflerin mukavemeti, liflere polivinil alkol (PVA) dahil edilmesi ile geliştirilmiştir. Günümüzde SPF, artan bir hızla tekstil sektöründe kullanılmaya devam edilmekte ve genellikle diğer lifler ile karışım halinde kullanılmaktadır. Türkiyede de SPF kullanılarak çeşitli ürünler üretilmektedir. SPF hakkında yazılmış bu derleme iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde; SPFnin genel yapısı, üretim aşamaları ve çevresel etkisi hakkında, ikinci bölümde ise SPFnin özellikleri ve kullanım alanları hakkında bilgi verilmektedir. Bu derlemenin amacı biyo-bozunur, yenilenebilir ve sürdürülebilir SPF lifi hakkında bulunan Türkçe literatür eksikliğini doldurmaktır.
Anahtar Kelime: Soybean Protein Fibres Part 1: Structure, Production and Environmental Effects of Soybean Protein Fibres
Öz: Soybean fiber (SPF) is a protein based botanic fibre. These fibers exhibit very good physical properties such as brightness, softness and drape. Moreover, SPF has a variety of health functionalities and anti-bacterial properties. Fibers were first produced in the 20th mid-century. However due to the significant challenges encountered during the production of SPF, interest for these fibers was decreased. At the end of the 20 th century, SPF re-captured attention due to an increased awakening on ecological, renewable and sustainable fiber concept. Soybean is cheap and abundant. Tenacity of SPF was improved by including polyvinyl alcohol (PVA). Therefore, the production and the usage of SPF are increasing rapidly because of these key advantages. Soybean fibers usually is used in blends with other fibers. In Turkey, a variety of different products are produced from this special fiber. This review, about SPF, is divided into two sections. In the first part; structure and production stages of SPF and its enviromental effects have been described. In the second part of this review, properties and application areas of SPF have been described. The purpose of this review is to fill a gap in the Turkish literature about this bio-degradable, renewable and sustainable SPF.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- 1. Agricultural Statistics Board (1990), Agricultural prices report, NSSA, USDA.
- 2. Astbury W. T., Chibnal A. C. and Bailey K., Improvements relating production artificial filaments threads films like, Patent GB 467, 812.
- 3. Atwood F C (1940), Natural Protein-Base Spun Fibers, Industrial and Engineering Chemistry, 32: p. 1547-1549.
- 4. Atwood F. C., (1944), Method of Treating Fibrous Material and Product Resulting Therefrom, US Patent 2,342,634.
- 5. AvincO., ErenH. A., UysalP., WildingM., (2012), The effects of ozone treatment on soybean fibres, Ozone: Science and Engineering, Vol. 34 Issue 3 P. 143 150, Doi: 10.1080/01919512.2012.654762.
- 6. Barac M.B, Stanojevic S.P, Jovanovic S.T., and Pesic M.B., (2004), Soy protein modificationa review, UDC 664:633.34:577.112.37, BIBLID: 1450-7188, 35, 3-16.
- 7. Barman B G, Hansen J R, and Mossey A R (1977), Modification of the physical properties of Soy Protein Isolate by Acetylation, journal of Agricultural and Food chemistry.
- 8. Başer İ., (1992), Elyaf Bilgisi, Marmara Üni. Yayın No:54, İstanbul.
- 9. Bergen, W. Von (1944), The soybean fiber as seen by a wool man, Rayon Textile Monthly, XXV (5) May, 57-58.
- 10. Blackburn R.S., (2005), Biodegradable and Sustainable Fibres , CRC Press, UK.
- 11. http://1.bp.blogspot.com/-Nt5fPZYo6g/TixQ8KLIt7I/AAAAAAAADmg/wsAfDxY1HE0/s1600/soybean+%2528glycin e+max%2529+cd.jpg, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Blogspot
- 12. Boyer R.A., Atkinson W.T., and Robinette C.F., (1945), Artificial Fibers and Manufacture Thereof, US Patent 2, 377, 854.
- 13. Carter M E, (1971), Essential Fiber Chemistry, Marcel Dekker, New York.
- 14. Casselle, T. (2003), Making a meal of fashion: soybean fibre arrive, Market News Express, 10 Dec. www.tdctrade.com/mne/germent/clothing115.htm, Erişim Tarihi: 16.11.2012.
- 15. Choi. J-h., Kang M-j., Yoon C, (2005), Dyeing properties of soya fibre with reactive and acid dyes, Color Technol., 121, 81-85.
- 16. Cook J G, (1984), Handbook of Textile Fibers, Merrow Publishing Co, Watford, England.
- 17. http://www.csiro.au/news/newsletters/Food/0905_food/htm/story02.htm, Erişim Tarihi: 01.11. 2012, Konu; Csiro.
- 18. http://www.doshi-group.com/ecora.asp, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Doshi-group.
- 19. http://ecoelle.com.au/pages/soyluxe, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Ecoelle.
- 20. Education and Research Network (2001), China develops worlds first soybean garment, http://www.edu.cn/20010101/22557.shtml, Erişim Tarihi: 01.01. 2012.
- 21. Environmental Protection Agency, (1987)
- 22. http://www.ethicalcommunity.com/ethical-living/Fashion/Soybean-protein-fibre-a-recycledwonder-fibre, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Ethicalcommunity.
- 23. http://euroflax.com/products_imports%20of_textiles.htm, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Euroflax.
- 24. The role and business case for existing and emerging fibres in sustainable clothing, (2010), Final Report to the Department for Environment, Food and Rural Affairs, http://randd.defra.gov.uk/Document.aspx?Document=EV0420_9092_FRP.pdf, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; EV0420.
- 25. http://fabmanindia.com/soybean-fabric.html, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Fabmanindia.
- 26. Fletcher, H.M., (1942) Synthetic Fibers and Textiles. Agricultural Experiment Station Bulletin 300, Kansas State College of Agiculture and Applied Science, 35-36, Kansas
- 27. http://www.food-info.net/tr/intol/soy.htm, Erişim Tarihi: 01.01.2012, Konu; Food-info.
- 28. http://www.general-files.com/download/gs5d4e98bfh32i0/PROTEI%20altb.pdf.html, Erişim Tarihi: 01.11.2012, Konu; General-files.
- 29. Harris, M. (1954), Handbook of textile Fibres, Washington, Harris Research Laboratories, 82
- 30. Tahir Haytoğlu - Hayteks Ekolojik Tekstil San. Ve Tic. Ltd. Şti., Ankara TÜRKİYE www.hayteks.biz.tr, Erişim Tarihi: 01.11.2012, Konu; Hayteks.
- 31. http://www.hellotrade.com/ttet-union-corporation/high-protein-soybean-flake.html, Erişim Tarihi: 01.11. 2012, Konu; Hellotrade.
- 32. Huankantianyuan High-Tech Co. Ltd. (n.d.), (2004), Introduction to SPF, www.soybeanfibre.com.
- 33. Huang, H C, Hammond E G, Reitmeier C A and Myers D J (1995), Properties of Fibers produced from Soy Protein Isolate by Extrusion and Wet Spinning, Journal of the American Oil Chemistry Society, 72 (12): p.1453-1460.
- 34. Huppert O., (1943), Treatment of artificial protein films and filaments, Patent US 2,309, 113.
- 35. Huppert O., (1945), Process of Manufacture of Synthetic Woll From Soybean Protein, U.S. Patent 2,377,885.
- 36. http://www.ito.org.tr/Dokuman/Sektor/1-84.pdf, Erişim Tarihi: 01.01.2012, Konu; İto.
- 37. Ishino, K. And Okamoto, S. (1975), Molecular interaction in alkali denaturated soybean proteins, Cereal Chemistry.
- 38. Kajita, T. & Inoue, R. (1940). Process for manufacturing artificial fiber from protein contained in soya bean, US Patent 2,191,194.
- 39. Kajita T and Inoue R. (1940a), Process for manufacturing artificial fiber from protein contained in soybean, US Patent 2,192,194.
- 40. Kajita T and Inoue R. (1940b), Process for manufacturing artificial fiber from protein contained in soybean, US Patent 2,198,538.
- 41. Kelly, K.K. and Pressey, R, (1966), Cereal Chemistry, 43 (2), 195.
- 42. Kiplinger, J. (2003), Meet the azlons from A-Z: Regenerated &Rejuvenated, www.fabrics.net/joan103.asp.
- 43. Lundgren, H.P. and OConnell, R.A., (1944), Artifical fibers from corpuscular and fibrious proteins, Industrial & Engineering Chemistry, 36 (4), 370
- 44. Monticello T M, Morgan K T, Everitt J I and Popp J A, (1989), Effects of Formaldehyde Gas on the respiratory- Tract of Rhesus-Monkeys-pathology and cell-proliferation, American Journal of Pathology, 134 (3): p. 515-527
- 45. Montly Energy Review, (1991), Crude il price Summery, Energy Information Administration.
- 46. Motonaga, K, Misaka E, Nakajima E, Ueda S and Nakanish K, (1965), Structure of Yeast Cytochrome C. I. Monomer and Dimer Interconversion, Journal of Biochemistry, 57 (1): p.22
- 47. http://www.mustafaaltinisik.org.uk/89-1-07.pdf, Erişim Tarihi: 01.11.2012, Konu; Proteinler. 48. Myers, D. (1993). Past, present and potential uses of soy proteins in non-food industrial applications, Proceedings of the World Conference on Oilseed Technology and Utilization, ISBN 0-935315-45-4, March 10, 2011, Budapest.
- 49. Nielsen, N.C., (1985), Structure of Soy Proteins, New Protein Foods Vol 5: Seed Storage Proteins, A.M. Altschul, Academic Press, New York.
- 50. Pearson, A.M., (1984), Soy proteins, Developments in Soy Proteins- 2, B.J.F. Hudson, Elsevier Applied Science Publishers, New York.
- 51. Petersen H, (1987), Chemistry of crease-resist Crosslinking Agents, Review of progress in Coloration, 17: p. 7-22.
- 52. http://www.polimernedir.com/polimer-nedir-2/, Erişim Tarihi: 01.11.2012, Konu; Polimernedir.
- 53. Ramseyer, D.R., (1941), Ford develops soybean uphostery fiber, Soybean Digest, 11,12.
- 54. Rijavec T. and Zupin Z., (2011), Recent Trends for Enhancing the Diversity and Quality of Soybean Products, Soybean Protein Fibres (SPF), Chapter 23, Edited by Dora Krezhova, ISBN 978-953-307-533-4, InTech, http://cdn.intechopen.com/pdfs/22617/InTechSoybean_protein_fibres_spf_.pdf, Erişim Tarihi: 01.01. 2012.
- 55. Sakurada I. (1985), Poly(vinyl alcohol) Fibers, Marcel Dekker, New York.
- 56. http://www.scribd.com/doc/56709310/Application-of-Contemporary-Fibres-in-ApparelSoybean , Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Scribd.
- 57. Sherman J.V. and Sherman S.L (1946), The New Fibers, D van Nostrand Company, 32, New York.
- 58. www.soyasilk.com, Erişim Tarihi: 01.01.2012, Konu; Soyasilk.
- 59. http://www.swicofil.com/soybeanproteinfiber.html, Erişim Tarihi: 01.01.2012, Konu; Swicofil.
- 60. http://www.tarimkutuphanesi.com/SOYA_FASULYESI_TARIMI_01736.html, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Tarımkütüphanesi.
- 61. http://tejaratalvand.com/fa/pdf/Soybean.pdf, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Tejaratalvand.
- 62. http://www.tgsd.org.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=161:modadayesil-akim-ekolojik-trend&catid=106:trendler&Itemid=187, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; TGSD.
- 63. Traill, D., (1951), Some trails by ingenious inquisitive persons: regenerated proetin fibres, journal of the Society of Dyers and Colourists, 67, 265.
- 64. Vynias D. (2006), Investigation into the wet processing and surface analysis of soybean fabrics, PhD Thesis, University of Manchester, UK.
- 65. Vynias D., (2011), Soybean Fibre: A Novel Fibre in the Textile Industry, Soybean - Biochemistry, Chemistry and Physiology, 26: p. 461-494.
- 66. http://tr.wikipedia.org/wiki/Soya, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Wikipedia.
- 67. The woolmark company, (2001), http://www.wool.com, Erişim Tarihi: 01.01. 2012, Konu; Wool.
- 68. Wormell, R.L., (1954), New Fibers from Proteins, Butterworths Scientific Publications, 3, London.
- 69. Yi-you L. (2004), The soybean protein fibre-a healty and comfortable fibre for the 21 th century, Fibres and Textiles in Eastern Europe, 12 (2), [46], 9.
- 70. Zhang Y, Ghasemzadeh S, Kotliar A.M, Kumar S, Presnell S and Williams LD, (1999), Fibers from soybean protein and Poly(vinyl alcohol), Journal of applied polymer science, 71: p. 11- 19.
- 71. Zhang X, Min B, and Kumar S, (2003), Solution spinning and characterization of Poly(vinyl alcohol)/soybean Protein Blend Fibers, Journal of Applied Polymer Sience, 90 (3):p.716.
- 72. http://www.21food.com/products/soybean-cake-544427.html, Erişim Tarihi: 01.11. 2012, Konu; 21food.
| APA | YILDIRIM F, AVİNÇ O, YAVAŞ A (2014). SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. , 29 - 50. |
| Chicago | YILDIRIM Fatma Filiz,AVİNÇ OSMAN OZAN,YAVAŞ ARZU SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. (2014): 29 - 50. |
| MLA | YILDIRIM Fatma Filiz,AVİNÇ OSMAN OZAN,YAVAŞ ARZU SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. , 2014, ss.29 - 50. |
| AMA | YILDIRIM F,AVİNÇ O,YAVAŞ A SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. . 2014; 29 - 50. |
| Vancouver | YILDIRIM F,AVİNÇ O,YAVAŞ A SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. . 2014; 29 - 50. |
| IEEE | YILDIRIM F,AVİNÇ O,YAVAŞ A "SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ." , ss.29 - 50, 2014. |
| ISNAD | YILDIRIM, Fatma Filiz vd. "SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ". (2014), 29-50. |
| APA | YILDIRIM F, AVİNÇ O, YAVAŞ A (2014). SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 19(2), 29 - 50. |
| Chicago | YILDIRIM Fatma Filiz,AVİNÇ OSMAN OZAN,YAVAŞ ARZU SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 19, no.2 (2014): 29 - 50. |
| MLA | YILDIRIM Fatma Filiz,AVİNÇ OSMAN OZAN,YAVAŞ ARZU SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, vol.19, no.2, 2014, ss.29 - 50. |
| AMA | YILDIRIM F,AVİNÇ O,YAVAŞ A SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi. 2014; 19(2): 29 - 50. |
| Vancouver | YILDIRIM F,AVİNÇ O,YAVAŞ A SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi. 2014; 19(2): 29 - 50. |
| IEEE | YILDIRIM F,AVİNÇ O,YAVAŞ A "SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ." Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi, 19, ss.29 - 50, 2014. |
| ISNAD | YILDIRIM, Fatma Filiz vd. "SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİ BÖLÜM 1: SOYA FASÜLYESİ PROTEİN LİFLERİNİN GENEL YAPISI, ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ". Uludağ Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dergisi 19/2 (2014), 29-50. |
