Yıl: 2010 Cilt: 51 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 151 - 176 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği

Öz:
Makale, Kadı Abdulcebbarın düşünce-bilgi ilişkisi konusundaki yaklaşımını ele almaktadır. Bu çerçevede konu, düşünce ile bilginin tevlîd teorisi içerisinde nasıl ele alındığı tartışılmaktadır. Makale, bunun yanı sıra Kadı Abdulcebbarın nazar, delîl, medlûl, taalluk, manâ, hâl, sukûnun-nefs ve itikâd gibi epistemolojik kavramları birbiriyle ilişkisi açısından tartışmakta ve Kadı Abdulcebbarın, bilginin tanımı ve mahiyeti sorununu bu kavramsal ağ içerisinde nasıl aşmaya çalıştığı irdelenmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

The Relationship Between Thought (Nazar) And Knowledge in Mu tazilite Theo- logy Qadi Abd al-Jabbar Case

Öz:
This article deals with Qadi Abd al-Jabbar s approach to the relationship between thought and knowledge. In this framework, how thought and knowledge should be considered in the context of the tawlîd theory is discussed. Besides this, epistemological concepts such as nazar, dalîl, madlûl, ta alluq, ma nâ, hâl, sukûn al-nafs, and i tiqâd are discussed from the point of their relations to each other. Abd al-Jabbâr searches for the definition and nature of knowledge as what can be called a conceptional network through his approach at issue.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Amidî, Ebkâru’l-Efkâr, tah. A. M. Mehdî, Kahire, 2002.
  • Bağdadî, el-Fark beyne’l-Firak, Beyrut, 1990.
  • Bakıllanî, Temhîd, Beyrut, 1957.
  • Cabirî, Muhammed Âbid, Arap İslam Kültürünün Akıl Yapısı, terc. B. Köroğlu, H. Hacak, E. Demirli, İstanbul, 1999.
  • Câhız, Resâil, Beyrut, 1991.
  • Cürcânî, S. Şerif, Ta’rifât, Beyrut, 1983.
  • _____, Şerhu’l- Mevâkıf, Beyrut, 1997.
  • Cüveynî, İrşâd, tah. M.Y. Mûsa, Mısır, 1950.
  • Ebû Reşîd en-Nisâbûrî, ‘Divânu’l-Usûl Fî’t-Tevhîd’, tah. M. Abdu’l-Hâdî Ebu Ride, Mısır, 1969.
  • _____, Mesâil fi’l-Hilâf, tah. M. Ziyade, R. Seyyîd, Beyrut, 1979.
  • Eş’ârî, Makâlât, İstanbul, 1928.
  • Fârâbî, Kitâbu’l-Burhân, tah. Macid Fahrî, Beyrut, 1987.
  • Georges Vajda, Pour Le Dossier Nazar, Resherches d’Islamologie, Lourain, 1977.
  • Hasan Basrî, Risâletun fî’l-Kader, Resâilu’l-Adl ve’t-Tevhîd içinde, Mısır: Dâru’l-Hilal, tsz.
  • Hüsnü Zîne, el-Akl inde’l-Mutezile, Beyrut, 1980.
  • İbn Faris İbn Zekeriya, el-Mekayîs fî’l-Luğa, tah. Şihâbu’d-Dîn Ebû Amr, Dâru’l-Fikr, Beyrut-Lübnan, 1994.
  • İbn Sinâ, Necât, tah. M. S. Kürdî, Kahire, 1938.
  • İmam Kasım er-Ressî, Mecmuu Kutub ve’r-Resâil, tah. A. A. Cedbân, San’a, 2001.
  • Kadı Abdulcebbar, Mecmuu’l-Muhît bi’t-Teklîf, tah. Ö. Azmî ve A. el-Ehvânî, Mısır, tsz.
  • _____, el-Muğnî, -en-Nazar ve’l-Meârif-, tah. İbrahim Medkûr, Mısır, tsz.
  • Kadı Abdulcebbar, el-Muğnî,-Kitâbu’t-Ta’dîl ve Tecvîr-, tah. Mahmûd Muhammed Kâsım, Mısır, tsz.
  • _____, Mecmuu’l-Muhit bi’t-Teklîf, tah.Cîn Yusuf Hoben el-Yesûî, Beyrut 1986.
  • _____, el-Muğnî, -et-Tenebbuât ve’l-Mu’cizât-, tah. M. Muhammed Kasım, Taha Hüseyin (ed.), c. XV, Mısır tz.
  • _____, el-Muğnî, -İ’câzu’l-Kur’ân-, c. XVI, tah. Emîn el-Hûlî, Mısır, tsz.
  • _____, Muteşabihu’l-Kur’ân, tah. Adnan Muhammed Zarzûr, Mısır: Dâru’t-Turâs, tsz.
  • _____, Şerhu’l-Usûli’l-Hamse, tah. A. Osman, Kahire, 1996.
  • Margaretha T. Heemskerk, Suffering in The Mu’tazilite Theology, Leiden, 2000.
  • Muhit, Mert, “Kelamcıların Bilgi Tanımları üzerine Bir Tahlil Denemesi,” AÜİFD, XLIV: 1, Ankara 2003.
  • Nâşî el-Ekber, Kitâbu’l-Evsat, thk. J. Van Ess, Beyrut 1971.
  • Osman b. Sa’îd ed-Darimî, ‘Reddu’l-İmam ed-Darimî’, tah. M. H. el-Fakî, Lübnan, 1358 H.
  • Richard M. Frank, al-Ma’na: Some Reflections on The Technical Meanings of The Term in The Kalam and its Use in The Physics of Muammer, Journal of The American Oriental Society, 87:3 (1967).
  • Richard M. Frank, The Metaphysics of Created Being According to Abu’l-Hudhayl al-Allaf, Leiden, 1966.
  • Soheil M. Afnan, Philosophical Terminology in Arabic and Persian, Leiden, 1964.
  • Şehristanî, el-Milel ve’n-Nihal, Lübnan- Beyrut, tsz.
  • Taşçı, Özcan, Takiyyüddin Necrani`nin Mu`tezile Bilgi Teorisindeki Yeri ve Önemi, Basılmamış Doktora Tezi, A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, 2005.
  • Toshiko Izutsu, İslam Düşüncesinde İman Kavramı, terc. Selahattin Ayaz, İstanbul, 2000.
  • Wolfson, Kelam Felsefeleri, terc. K. Turhan, İstanbul, 2001.
  • Yahya b. Hüseyin, ‘er-Redd ve’l-İhticâc’, Resâilu’l-Adl ve’t-Tevhîd içinde, tah. Muhammed Ammâre, Mısır: Dâru’l-Hilal, tsz.
  • Yahya b. Murtaza, Bahru’z-Zehhar, tah. M. M. Tâmir, Beyrut, 2001.
APA Aslan İ (2010). Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. , 151 - 176.
Chicago Aslan İbrahim Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. (2010): 151 - 176.
MLA Aslan İbrahim Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. , 2010, ss.151 - 176.
AMA Aslan İ Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. . 2010; 151 - 176.
Vancouver Aslan İ Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. . 2010; 151 - 176.
IEEE Aslan İ "Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği." , ss.151 - 176, 2010.
ISNAD Aslan, İbrahim. "Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği". (2010), 151-176.
APA Aslan İ (2010). Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51(1), 151 - 176.
Chicago Aslan İbrahim Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 51, no.1 (2010): 151 - 176.
MLA Aslan İbrahim Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, vol.51, no.1, 2010, ss.151 - 176.
AMA Aslan İ Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2010; 51(1): 151 - 176.
Vancouver Aslan İ Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2010; 51(1): 151 - 176.
IEEE Aslan İ "Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği." Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 51, ss.151 - 176, 2010.
ISNAD Aslan, İbrahim. "Mutezile Kelâmında Düşünce (Nazar)-Bilgi İlişkisi Kadı Abdulcebbar Örneği". Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 51/1 (2010), 151-176.