Yıl: 2015 Cilt: 52 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 353 - 362 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi

Öz:
Bu araştırmada; İzmir ili metropol kıyı ilçelerinin (Konak, Bayraklı, Karşıyaka,Çiğli, Balçova, Narlıdere ve Güzelbahçe) 1963, 1995 ve 2005 yıllarındaki peyzaj yapısı ve kentsel gelişiminin zaman içinde peyzaj yapısı üzerindeki etkileri peyzaj metrikleri kullanılarak analiz edilmiştir. Bu amaçla; 1963 yılına ait CORONA uydu görüntüsü, 1995 yılına ait hava fotoğrafları ve 2005 yılına ait IKONOS uydu görüntülerinden arazi kullanım haritaları üretilmiştir. İlçelerin peyzaj yapısının analiz edilmesinde sınıf alanı (CA), parça sayısı (NP), peyzajın oranı (PLAND), peyzaj şekil indeksi (LSI), ortalama parça büyüklüğü (AREA_MN ve bağlantılılık indeksi (CONNECT) olmak üzere altı adet peyzaj metriğinden yararlanılmış, analizler, FRAGSTATS 3.4 yazılımı kullanılarak yapılmıştır. Analiz sonuçları; incelenen dönemler içerisinde ilçelerin peyzaj yapısında önemli değişimler olduğunu göstermektedir. Bu değişimlerin temel nedeni kentleşmedir. Yapılaşmış alanlar büyük ölçüde düşük ve orta eğimli tarım arazileri ve başta maki vejetasyonu olmak üzere doğal alanlar üzerinde yayılmıştır. Bu yayılmanın oransal olarak en yoğun olduğu ilçeler Güzelbahçe ve Balçovadır. Orman vejetasyonunun ise tüm ilçeler bazında bölünme sürecinde olduğu belirlenmiştir. Tarım alanlarındaki kaybın en büyük olduğu ilçeler ise Bayraklı ve Narlıderedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Çevre Bilimleri

Landscape Pattern Analysis of the Coastal Metropolis District of Izmir

Öz:
This paper analyzed landscape pattern and the effects of urbanization on thelandscape pattern of the coastal metropolis districts of Izmir (Konak, Bayraklı, Karşıyaka, Çiğli, Balçova, Narlıdere and Güzelbahçe) in 1963, 1995 and 2005 by using landscape metrics. To accomplish this analysis, the land use/cover maps were derived from CORONA satellite images, aerial photographs and IKONOS satellite images taken in 1963, 1995, and 2005 respectively. The six landscape metrics were: Class Area (CA), Number of Patches (NP), Percentage of Landscape (PLAND), Landscape Shape Index (LSI), Mean Patch Size (AREA_MN), and Connectance Index (CONNECT). FRAGSTATS 3.4 was used to analyze landscape patterns of the aforementioned districts. The results suggested that the landscape pattern of Izmir has significantly changed over time. The main reason is conversion of natural vegetation and arable lands into urban fabric. Urban areas expanded over low or medium slope agricultural lands and natural vegetation (mostly maquis) cover in the study area. Additionally, forest vegetation has been fragmented in all districts. While Güzelbahçe and Balçova were the most urbanized settlements, Bayraklı and Narlıdere are the districts where the largest agricultural lands were lost and replaced by urbanization.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Çevre Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahern, J.F., Leitão, A.B., Miller, J.N., Silva, E.A., Erbil, A.O. and Meinke, K. 1999. An adaptive framework method for landscape planning: a brief evaluation of potential planning tools. In: Proceedings of the Poster Presented at IALE’99: The Science & The Action. The International Association for Landscape Ecology (IALE) 5th World Congress (29 July - 3 August 1999), Snowmass, CO, USA.
  • Bossard M., Feranec J. and Otahel J. 2000. Subject: CORINE land cover, technical guide–addendum 2000. Report No. 40. Retrieved from European Environmental Agency. http://europa.eu. Erişim: Nisan, 2007.
  • Botequilha Leitão, A. and Ahern, J. 2002. The role of landscape ecological concepts and metrics in sustainable landscape planning. Landscape and Urban Planning, 59 (2):65-93.
  • Botequilha Leitão, A., Miller, J., Ahern, J. and McGarigal, K. 2006. Measuring Landscapes: A Planner’s Handbook. Island Press, Washington, p.118.
  • Coşkun Hepcan, Ç. 2013. Quantifying landscape pattern and connectivity in a Mediterranean coastal settlement: the case of the Urla district, Turkey. Environmental Monitoring and Assessment, 185:143–155, DOI 10.1007/s10661-012-2539-7.
  • DiBari, J.N. 2007. Evaluation of five landscape-level metrics for measuring the effects of urbanization on landscape structure: the case of Tucson, Arizona, USA. Landscape and Urban Planning, 79:308-313.
  • ESRI, 2011. Arc View 9.10 Software, Environmental Systems Research Institute, Redlands, CA.
  • Forman, T.T. 1995. Land Mosaics. The Ecology of Landscapes and Regions. Cambridge University Press, New York, p.632.
  • Hepcan, Ş. 2013. Analyzing the pattern and connectivity of urban green spaces: A case study of Izmir, Turkey, Article in press. Urban Ecosystems, 16:279-293, DOI:10.1007/s11252-012-0271-2.
  • Hepcan, Ş., Hepcan, Coşkun Hepcan, Ç., Kılıçaslan, Ç., Özkan, M. B. and Koçan, N. 2013. Analyzing landscape change and urban sprawl of a Mediterranean coastal landscape: A case study of Izmir, Turkey. Journal of Coastal Research, 29(2):301-310, DOI:10.2112/ JCOASTRES-D-11-00064.1.
  • Leica Geosystems. 2006. ERDAS Imagine Professional 9.1. Software, Leica Geosystems, Sweden.
  • Marulli, J. and Mallarach, J.M. 2005. A GIS methodology for assessing ecological connectivity: application to the Barcelona metropolitan area. Landscape and Urban Planning, 71:243-262.
  • McGarigal, K. and Marks, B.J. 1995. FRAGSTATS: spatial pattern analysis program for quantifying landscape structure. USDA Forest Service General Technical Report PNW-351.
  • McGarigal K. and Marks, B.J. 2003. FRAGSTATS. Spatial Pattern Analysis Program for Quantifying Landscapes Structure. Version 3.4 Oregon State University, Corvallis.
  • Önen, E., 2015. Kentsel Açık-Yeşil Alan Stratejileri Belirlenmesi: Güzelbahçe (İzmir) İlçesi Örneği (Yayımlanmamış Doktora Tezi) Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Bornova, İzmir.
  • Özkan, M. B., Hepcan, Ç.C., Hepcan, Ş., Kılıçaslan, Ç. ve Koçan, N. 2010. İzmir Kenti Fiziksel Yapısında Zamansal Değişimlerin İzlenmesi Üzerine Bir Araştırma, 2008ZRF012 no.lu Bilimsel Araştırma Projesi Raporu, İzmir, 71 s.
  • TUİK, 2014. Konu: Adrese Dayalıı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Sonuçları, http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul. Erişim: Mart, 2014.
  • Wu, J. 2008. Making the case for landscape ecology an effective approach to urban sustainability, Landscape Journal, 27:41-50. ISSN 0277-2426.
APA COSKUN HEPCAN C, Özeren Alkan M, hepcan s, ÖZKAN M (2015). İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. , 353 - 362.
Chicago COSKUN HEPCAN CIGDEM,Özeren Alkan Merve,hepcan serif,ÖZKAN Mehmet Bülent İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. (2015): 353 - 362.
MLA COSKUN HEPCAN CIGDEM,Özeren Alkan Merve,hepcan serif,ÖZKAN Mehmet Bülent İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. , 2015, ss.353 - 362.
AMA COSKUN HEPCAN C,Özeren Alkan M,hepcan s,ÖZKAN M İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. . 2015; 353 - 362.
Vancouver COSKUN HEPCAN C,Özeren Alkan M,hepcan s,ÖZKAN M İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. . 2015; 353 - 362.
IEEE COSKUN HEPCAN C,Özeren Alkan M,hepcan s,ÖZKAN M "İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi." , ss.353 - 362, 2015.
ISNAD COSKUN HEPCAN, CIGDEM vd. "İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi". (2015), 353-362.
APA COSKUN HEPCAN C, Özeren Alkan M, hepcan s, ÖZKAN M (2015). İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(3), 353 - 362.
Chicago COSKUN HEPCAN CIGDEM,Özeren Alkan Merve,hepcan serif,ÖZKAN Mehmet Bülent İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 52, no.3 (2015): 353 - 362.
MLA COSKUN HEPCAN CIGDEM,Özeren Alkan Merve,hepcan serif,ÖZKAN Mehmet Bülent İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.52, no.3, 2015, ss.353 - 362.
AMA COSKUN HEPCAN C,Özeren Alkan M,hepcan s,ÖZKAN M İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2015; 52(3): 353 - 362.
Vancouver COSKUN HEPCAN C,Özeren Alkan M,hepcan s,ÖZKAN M İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2015; 52(3): 353 - 362.
IEEE COSKUN HEPCAN C,Özeren Alkan M,hepcan s,ÖZKAN M "İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi." Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52, ss.353 - 362, 2015.
ISNAD COSKUN HEPCAN, CIGDEM vd. "İzmir İli Metropol Kıyı İlçelerinin Peyzaj Yapı Analizi". Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 52/3 (2015), 353-362.