Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması

Mesut BUDAK, (Hakkari Üniversitesi,Çölemrik Meslek Yüksek Okulu,Bahçe Tarımı Programı,Hakkari, Türkiye)
Hikmet GÜNAL (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bölümü, Tokat, Türkiye)
Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi
1 0
Yıl: 2015 Cilt: 52 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 191 - 200 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması

Öz:
Kurak bölgelerde bitkisel üretimi sınırlandıran önemli unsurlardan biri tuzlulukla birlikte suda çözülebilir bor konsantrasyonunun yüksek olmasıdır. Bu çalışmanın amacı, tuzlu ve alkali topraklarda bitkiye yarayışlı bor konsantrasyonunun mesafeye bağlı değişkenliğinin jeoistatistiksel yöntemlerleharitalanmasıdır. Toprak örneklemeleri, Niğde ili, Bor ilçesine bağlı Kızılca Köyünün güneyinde yer alan 2650 halık bir arazide yapılmıştır. Çalışma alanında, 0-30 cm toprak derinliğinden 202 toprak örneği alınmıştır. Toprakların bor konsantrasyonu, tekstür, OM, kireç, pH, EC, ESP ve SAR analizleri yapılmıştır. Jeoistatistiksel yöntemlerle belirlenmiş en uygun model kullanılarak çalışma alanındaki örneklenmeyen noktalar için krigleme yöntemi ile tahminler yapılmış ve her bir toprak özelliği için haritalar hazırlanmıştır. Çalışma alanı bor konsantrasyonu 1.41 ile 97.84 mg kg-1 arasında değişirken ortalama konsantrasyonun 47.76 mg kg-1 olduğu tespit edilmiştir. Sonuçlar, çalışma alanı topraklarının büyük bir kısmında bor konsantrasyonun çoğu ürün için toksik sınır olan 5 mg kg-1'ın üzerine çıktığını göstermiştir. Arazide oldukça büyük değişkenlik gösteren bor konsantrasyonun dağılımını gösteren haritalar, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğinde gerekli önlemlerin alınması ve ıslah programlarının başarısı için mutlak önem arz etmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Ekoloji Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi

Geostatistical Analysis and Mapping Spatial Distribution of Boron Concentration in Saline-Alkaline Soils

Öz:
High level water soluble boron concentration in arid regions is an importantfactor limiting plant production along with salinity. The purpose of this study was to map the spatial variability of plant available boron concentration in saline and alkaline soils by geostatistical methods. Soil samples were collected from 2650 ha area located at south of Kızılca Village at Bor Town in Niğde province. In the study area, 202 georeferenced soil samples were taken from depth of 0-30 cm. The soils were analyzed for Boron, texture, OM, CaCO3, pH, EC, ESP and SAR. Spatial variation of boron concentration was analyzed by semivariograms and data at unsampled locations were predicted and results were mapped by kriging. Boron concentration in study area ranged from 1.41 to 97.84 mg kg-1 and the mean concentration was 47.76 mg kg-1. The result showed that boron concentratiın of majority of soils in study area is greater than 5 mg kg-1 that is toxic to many crops. The maps showing the distribution of boron concentration in the study area have great importance to take the necessary measures to maintain and even promote sustainability of agricultural production and for the success of reclamation programs.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Ekoloji Ziraat Mühendisliği Ziraat, Toprak Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ardahanlıoğlu, O., T. Öztaş, S. Evren, H. Yılmaz ve Z. N. Yıldırım2003. Spatial variability of exchangeable sodium, electrical conductivity, soil pH and boron content in salt- and sodium-affected areas of the Igdir plain (Turkey. Journal of Arid Environments (2003) 54: 495–503 doi:10.1006/jare.2002.1073
  • Ayers, R.S. and D. W. Westcot. 1994. Water Quality for Agriculture, Irrigation and Drainage
  • Paper 29, rev. 1, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Rome.
  • Cambardella, C. A., T. B. Moorman, J. M. Novak, T. B. Parkin, D. L. Karlen, R. F. Turco and A.E. Konopka. 1994. Field –Scale Variability Soil Properties in Central Iowa Soils. Soil Sci. Soc. Am.J. 58:1501-1511.
  • Dent, D. and A. Young. 1981. Soil Survey and Land Evaluation: Allen & Unwin, London.
  • Driessen, P. M. 1970. Soil Salinity and Alkalinity in the Great Konya Basin, Turkey. Department of Tropical Soil Science, Agricultural University, Wageningen P: 45-46.
  • Elrashidi, M. A and G.A. O’connor. 1982. Boron Sorption And Desorption In Soils. Soil Sci. Soc. Am. J. 46, 27–31.
  • Emadi, M., M. Baghernejad. M. Emadi and M. Maftoun. 2008. Assessment of Some Soil Properties by Spatial Variability In Saline And Sodic Affected Soils In Arsanjan Plain, Fars Provınce, Southern Iran. Pakistan Journal of Biological Sciences 11 (2): 238-243
  • Fleming, G. A. 1980. Essential Micronutrients. I: Boron and Molybdenum. In Applied Soil Trace Elements. Ed. B.E. Davies. Pp 155-197. John Willey and Sons, New York.
  • Gee, G. W. and J. W. Bouder. 1986. Particle Size Analysis. In: A. Clute (Ed.) Methods of Soil Analysis. Part I Agronomy No: 9 Am Soc. of Agron. Madison, Wisconsin, USA.
  • Goldberg, S. 1997. Reactions of Boron With Soils Plant And Soil 193: 35-48, Kluwer Academic Publishers. USDA, US Salinity LaBoratory, 450 W Big Springs Road, Riverside, CA 92507,Usa.
  • Goovaerts, P. 1998. Geostatistical Tools for Characterizing the Spatial Variability of Microbiological and Physico-Chemical Soil Properties. Biology and Fertility of Soils, 27: 315-334.
  • Günal, E., H. Erdem, Y. Acir, C. Ç. Gence ve A. Polat. 2013. Suluova ve Merzifon Ovaları Topraklarının Bitkiye Yarayışlı Bor Konsantrasyonlarının Mesafeye Bağlı Dağılımı III. Ulusal Toprak ve Su Kaynakları Kongresi 22-24 Ekim 2013 -TOKAT S: 615-625
  • Havlin, J. L., J. D. Beaton, S. L. Tisdale and W. L. Nelson. 2005.
  • Soil Fertility and Fertilizers, 7th ed. Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
  • John, M. K., H. H. Chuah and J. H. Neufeld. 1975. Application of Improved Azomethine-H Method to the Determination of Boron in Soil and Plants. Anal.Lett. 8:559-568
  • Kalivas, D. P., D. P. Triantakonstantis and V. J. Kollias. 2002. Spatial Prediction of Two Soil Properties Using Topographic Information Agricultural. University of Athens. Laboratory of soils and Agricultural Chemistry75 Iera Odos, Botanikos, 11855 Athens, Greece.
  • Kelling, K. A. 2010. Soil and applied boron. From: http://corn.agronomy.wisc.edu/Management/pdfs/a 2522.pdf
  • Khan, M. J., M. Rashid, S. Ali, I. Khattak, S. Naveed and Z. Hanif. 2014. Mapping of Variability in Major and Micro Nutrients for Site-Specific Nutrient Management. International Journal of Plant & Soil Science 3(3): 303-329, 2014; Article no. IJPSS.2014.008
  • Mulla, D. J. and A. B. Mc Bratney. 2001. Soil Spatial Variability. Handbook of Soil Science CRS. Pres: 321-352.
  • Nelson, D. W. and L. E. Sommer. 1982. Total Carbon, Organic Carbon, and Organic Matter. p.539-579. In A.L. Page (ed.) Methods of Soil Analysis. 2nd Ed. ASA Monogr. 9(2). Amer. Soc.Agron. Madison, WI.
  • United States Salinity Laboratory Staff. 1954. Diagnosis and improvement of saline and alkali soils. US Department of Agriculture, Agricultural Handbook No. 60. Washington: US Government Printer
  • Uygan, D. ve O. Çetin. 2012. Maping Boron Polution Usıng CBSfor Boron-Affected Soils in Western Turkey. Carpathian Journal of Earth and Environmental Sciences, February 2012. Vol 7., No 1. p: 89-94
  • Rashid, A. and J. Ryan. 2004. Micronutrient constraints to crop production in soils with Mediterranean-type characteristics: A review. Journal of Plant Nutrition 27: 959–975.
  • Shorrocks, V. M. 1997. The occurrence and correction of boron deficiency. Plant and Soil 193: 121–148.
  • Soil Survey Staff. 1999 Soil Taxonomy- A Basic System of Soil Classification for Making and Interpreting Soil Surveys. United States Dept of Agriculture (USDA) United States Printing Office, Washington DC, USA.
  • Su, C., and D. L. Suarez. 1995. Coordination of adsorbed boron: A FTIR spectroscopic study. Environ. Sci. Technol. 29:302–311.
  • Su, C., and D. L. Suarez. 2004. Boron release from weathering of illites, serpentines, shales, and illitic/palygorskitic soils. Soil Sci. Soc. Am. J. 68:96Y105.
  • Sürücü, A., H. Günal ve N. Acir. 2013. Importance of Spatial Distribution In Reclamation Of Boron Toxic Soils From Central Anatolia of Turkey. 2013. Fresenius Environmental Bulletin by PSP Volume 22 – No 11.
  • Trangmar, B. B., Yost, R. S. and G. Uehara. 1985. Application of Geostatistics to Spatial Studies of Soil Properties. Adv. Agron. 38: 45–94
  • Van Es, H. M., C. L. Van Es and D. K. Cassel. 1989. Application of Regionalized Variable Theory to Large-Plot Field Experiments. Soil Sci. Soc. Am. J. 53,1178–1183.
  • Yang, F., G. Zhang, X. Yin and Z. Liu. 2011. Field-Scale Spatial Variation of Saline-Sodic Soil and Its Relation with Environmental Factors in Western Songnen Plain of China. International Journal of Environmental Research and Public Health ISSN 1660-4601
  • Yau, S. K., and J. Ryan. 2008. Boron toxicity tolerance in crops: A viable alternative to soil amelioration. Crop Science 48: 854–865
  • Yates, S. R. and A. W. Warrick. 2002. 1.5 Geostatistics. Book Chapter. In: Methods of Soil Analysis, Part 4, Physical Methods. J.H. Dane and G.C. Topp (eds.), SSSA, Madison, WI. Pp.81-118.
  • Xu, J. M., K. Wang, R. W. Bell, Y. A. Yang and L. B. Huang. 2001. Soil Boron Fractions And Their Relationships To Soil Properties. Soil Science Society of America Journal 65.133–138.
  • Webster, R. and M. A. Oliver. 2001. Geostatistics for Environmenntal Scientists. Statistics practice. Willy,Chichester, p. 265.
  • Webster, R. 2001. Statistics to support soil research and their presentation. European Journal of Soil Science, 52: 331-340.
APA BUDAK M, GÜNAL H (2015). Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. , 191 - 200.
Chicago BUDAK Mesut,GÜNAL HİKMET Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. (2015): 191 - 200.
MLA BUDAK Mesut,GÜNAL HİKMET Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. , 2015, ss.191 - 200.
AMA BUDAK M,GÜNAL H Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. . 2015; 191 - 200.
Vancouver BUDAK M,GÜNAL H Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. . 2015; 191 - 200.
IEEE BUDAK M,GÜNAL H "Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması." , ss.191 - 200, 2015.
ISNAD BUDAK, Mesut - GÜNAL, HİKMET. "Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması". (2015), 191-200.
APA BUDAK M, GÜNAL H (2015). Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52(2), 191 - 200.
Chicago BUDAK Mesut,GÜNAL HİKMET Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 52, no.2 (2015): 191 - 200.
MLA BUDAK Mesut,GÜNAL HİKMET Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, vol.52, no.2, 2015, ss.191 - 200.
AMA BUDAK M,GÜNAL H Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2015; 52(2): 191 - 200.
Vancouver BUDAK M,GÜNAL H Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi. 2015; 52(2): 191 - 200.
IEEE BUDAK M,GÜNAL H "Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması." Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 52, ss.191 - 200, 2015.
ISNAD BUDAK, Mesut - GÜNAL, HİKMET. "Tuzlu-Alkali Topraklarda Bor Konsantrasyonunun Uzaysal Değişkenliğinin Jeoistatistiksel Analizi ve Haritalanması". Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 52/2 (2015), 191-200.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
01-05-2024 20:7

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları