Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi

MUNDAN, DURHASAN; DOĞANER, Mehmet; MERAL, Bayram Ali; Demir, Abdullah

Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi

Durhasan MUNDAN, (Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Zootekni Anabilim Dalı, Şanlıurfa, Türkiye)

Bayram Ali MERAL, (Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Şanlıurfa, Türkiye)

Abdullah DEMİR, (Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Şanlıurfa, Türkiye)

Mehmet DOĞANER (Harran Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Şanlıurfa, Türkiye)

Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

2 0

Yıl: 2015 Cilt: 4 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 84 - 89 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi

Öz:

Süt sığırı işletmelerinde kar oranını azaltan ve ulusal ekonomiyi olumsuz yönde etkileyen birçok faktörler mevcuttur. Bu faktörlerden mastitis, en önemli sürü sağlığı problemi olarak bilinmektedir. Toplam bakteri (TB) ve somatik hücre sayısı (SHS), meme sağlığı ve sütün kalitesini belirlemede güvenilir bir ölçüt olarak kullanılmaktadır. Normal şartlar altında sağlıklı bir inekten elde edilen sütteki SHS, 200x103 hücre/ml altında olmalıdır. Dünya genelinde ve Türkiye'de süt kontrolleri, süt soğutma tankından alınan süt örnekleri ile yapılmaktadır. Yapılan çalışmaların sonuçlarına göre SHS'nın artışından kaynaklanan süt verim kaybı %5-25 arasında, meme sağlığı problemlerinin sürü bazında oranı ise %21.2-34.5 arasında değişmektedir. Sonuç olarak; SHS'nın belirlenmesi, sağlıklı ve kaliteli çiğ süt üretimi ile süt sığırı işletmelerinde sürü yönetimi hakkında önemli bilgiler vermektedir. Çiftlik yönetiminde, SHS'nın belirlenmesiyle subklinik mastitisin ön aşamaları tespit edilebilmektedir

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Evaluation an Economic of Total Bacteria and Somatic Cell Count in Dairy Cattle Farms

Öz:

In dairy cattle enterprises there are many factors reducing the rate of profit, there by negatively affecting the national economy. Mastitis is known as the most important health problem in herds. TB and SCC are used as reliable measures for determining the quality of the milk and udder health. Under normal conditions the SCC in milk obtained from a healthy cow, should not exceed 200x103 cells/ml. Milk controls are generally made worldwide with milk samples taken from the bulk-tank samples. Studies have shown that loss of milk yield resulted from increased SCC ranged between 5-25% while udder health problems ranged between 21.2-34.5%. As a result, determining the SCC provides important information about herd management in dairy cattle enterprises with healthy and quality raw milk production. In Farm management is subclinical mastitis can be determined by the SCC determined preliminary stages

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Allison JRD, 1985: Antibiotic residues in milk. Br J Pharmacol, 141, 9-16.
Alpan O, Aksoy AR, 2012: Sığır Yetiştiriciliği ve Besiciliği. 6.Basım, ISBN: 975-95445-0-4.
Anonim, 1992: Health and Hygiene Directive 92/46/EEC of 16 June 1992 Laying Down the Health Rules for the Production and Placing on the Market of Raw Milk, Heat-Treated Milk and Milk-Based Products. http://ec.europa.eu/food/fs/sfp/mr/mr03_en.pdf, Erişim Tarihi; 01.02.2015.
Anonim, 2000: Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği (Tebliğ No: 2000/6). http://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/23964.pdf, Erişim Tarihi; 27.03.2015.
Anonim, 2007: Sütçü İşletmelerde Buzağı, Süt ve Döl Kayıplarının Önlenmesi. http://www. egevet.com. tr/kayiplarin_onlenmesi.htm, 02.02.2015. Erişim Tarihi;
Anonim, 2015a: Somatik hücre süt analiz cihazı. http: //www.mayasan.com/content/view/274/229/lang, tr/, Erişim Tarihi; 12.05.2015.
Anonim, 2015b: Süt Kalitesi. http://www.egevet.com.tr/ sut-kalitesi.htm, Erişim Tarihi; 02.04.2015.
Atasever S, Erdem H, 2009: Estimation of Milk Yield and Financial Losses Related to Somatic Cell Count in Holstein Cows Raised in Turkey. J Anim and Vet Advances, 8 (8), 1491-1494.
Barkema HW, Van Der Ploeg JD, Schukken YH, Lam TJGM, Benedictus G, Brand A, 1999: Management style and its association with bulk milk somatic cell count and incidence rate of clinical mastitis. J Dairy Sci, 82, 1655-1663.
Bartlett PC, Van Wijk J, Wilson DJ, Gren CD, Miller GY, Majewski GA, Gill R, Howard WH, Leslie KE, Lissemore K, 1990: Economics of mastitis control. J Dairy Sci, 73, 3340-3348.
Blosser TH, 1977: Economic Losses from and the National Research Program on Mastitis in the United State. Symposium: Bovine Mastitis. J Dairy Sci, 62, 119-127.
Blowey B, Edmondson P, 2000: Mastitis control in dairy herds. Farming Press, United Kingdom.
Booth JM, 1989: Lameness and Mastitis Losses. Vet Rec, 125, 161.
Busato A, Trachsel P, Schällibaum M, Blum JM, 2000: Udder health and risk factors for subclinical mastitis in organic dairy farms in Switzerland. Prev Vet Med, 44, 205-220.
Frisch JE, 1982: The use of teat-size measurements or calf weaning weight as an aid to selection against teat defects in cattle. Anim Prod, 32, 127-133.
Halasa T, Huijps K, Østerås O, Hogeveen H, 2007: Economic effects of bovine mastitis and mastitis management: A review. Veterinary Quarterly, 29 (1), 18-31.
Harmon RJ, 1994: Physiology of mastitis and factors affecting somatic cell counts. J Dairy Sci, 77, 2103- 2112.
Harmon RJ, 2001: Somatic Cell Counts: A Primer. 40th Annual Meeting, National Mastitis Council, Reno, NV. USA, pp: 3-9.
Heringstad B, Klemedsdal G, Ruane J, 2000: Selection for mastitis resistance in dairy cattle: a review with focus on the situation in the Nordic countries. Livest Prod Sci, 64, 95-106.
Hortet P, Seegers H, 1998: Loss in milk yield and related composition changes resulting from clinical mastitis in dairy cows. Prev Vet Med, 37 (1-4), 1-20.
Howard WH, Gül R, LesUe KE, Lissemore K, 1991: Monitoring and Controlling Mastitis on Ontario Dairy Farms. Canada. J Agr Eco, 39, 299-318.
IDF, 1997: Recommendations for presantation of mastitis-related data. Bull Int Dairy Fed, 321, 6-25.
Janzen JJ, 1970: Economic losses resulting from mastitis. A review. J Dairy Sci, 53, 1151-1161.
Jasper DE, 1982: Environmental mastitis. Veterinary Record, 111 (11), 226-236.
Jones GM, Pearson RE, Clabaugh GA, Heald CM, 1984: Relationship between somatic cell counts and milk production. J Dairy Sci, 67, 1823-1831.
Keown JF, 1987: How to interpret the DHIA-230 somatic cell count report, G87-860.
Kleinschroth E, Rabold K, Deneke J, 1986: Mastitis- Euterkrankheiten erkennen, vorbeugen und behandeln. Top Agrar Extra. 2. Auflage. Landwirt schaftsverlag GmbH Münster-Hiltrup, pp: 11.
Kossaibati MA, Esslemont RJ, 1997: The costs of production diseases in dairy herds in England. The Veterinary Journal, 154, 41-51.
Larson BL, 1995: Lactation. Iowa State Uni, Press. Chapter 5. Iowa.
Lievaart JJ, Barkema HW, Kremer WDJ, van den Broek J, Verheijden JHM, Heesterbeek JAP, 2007: Effect of herd characteristics, management practices, and season on different categories of the herd somatic cell count. J Dairy Sci, 90, 4137-4144.
Longo F, Salat O, Van Gool F, 2001: Incidence of clinical mastitis in French dairy herds, epidemiological data and economic costs. Folia Veterinaria, 45, 1-.
McDonald JS, 1979: Bovine mastitis: Introductory remarks. J Dairy Sci, 62, 117.
Mtaallah B, Oubey Z, Hammami H, 2002: Assessment of milk yield losses and subclinical mastitis risk factors using bulk milk somatic cell counts in dairy herds. Revue de Med Vet, 153 (4), 251-260.
Mundan D, Karabulut O, 2008: Sütçü Sığırlarda Damızlıkta Kullanma Süresi ve Uzun Ömürlülüğün Ekonomik Açıdan Önemi. YYU Vet Fak Derg, 19 (1), 65-68.
Mundan D, Memiş H, 2011: Avrupa Birliği ile Müzakere Sürecinde Türkiye'de Hayvancılık Sektörünün Koruyucu Hekimlik Açısından Değerlendirilmesi. 7 Aralık Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Derg, 3(4),99-110.
Mungube EO, Tenhagen BA, Regassa F, Kyule MN, Shiferaw Y, Kassa T, Baumann MPO, 2005: Reduced milk production in udder quarters with subclinical mastitis and associated economic losses in crossbred dairy cows in Ethiopia. Tropical Anim Health and Prod, 37 (6), 503-512.
Nielsen US, 1994: Economic weights in Danish total merit index. In: Proceedings of the Workshop on "Economic Weights in Dairy Cattle" February 16- 17, Futterkamp, Germany.
Pösö J, Mäntysaari EA, 1996: Relationships between clinical mastitis, somatic cell score and production for the first three lactations of Finnish Ayrshire. J Dairy Sci, 79: 1284-1291.
Raubertas R, Shook GE, 1982: Relationship between lactation measures of somatic cell concentration and milk yield. J Dairy Sci, 65, 419-425.
Rougoor CW, Hanekamp WJA, Dijkhuizen AA, Nielen M, Wilmink JBM, 1999: Relationships between dairy cow mastitis and fertility management and farm performance. Prev Vet Med, 39, 247-264.
Schepers JA, Dijkhuizen AA, 1991: The Economics of mastitis and mastitis control in dairy cattle; A critical analyses of estimates published since 1970. Prev Vet Med, 10 (3), 213-224.
Schroeder JW, 1997: Bovine Mastitis and Milking Management. Extension Dairy Specialist North Dakota State University, Fargo, ND 58105, April.
Semacan A, 2001: Mastitisin Ekonomik Önemi. Süt İnekçiliğinde Mastitis Sempozyumu. Burdur, 04-05 Mayıs, Akdeniz Üniv Vet Fak Yay, 2, 1-5.
Seykora AJ, McDaniel BT, 1985: Udder and Teat Morphology Related to Mastitis Resistance; a review. J Dairy Sci, 68 (8), 2087-2093.
Shook GE, 1989: Selection for disease resistance. J Dairy Sci, 72, 1348-1353.
Tsenkova R, Atanassova S, Kawano S, Toyoda K, 2001: Somatic Cell Count Determination in Cow's Milk by Near-Infrared Spectroscopy: A New Diognastic Tool. J Anim Sci, 79 (10), 2550-2557.
Wattiaux MA, 2005: Prevention and detection, Dairy Essentials, Mastitis, Chap 24, Babcock Institute for International Dairy Research and Development. WI 53706, USA. http://babcock.wisc.edu/node/218, Erişim Tarihi; 15.03.2015.
Wolfova M, Stipkova M, Wolf J, 2006: Incidence and economics of clinical mastitis in five Holstein herds in the Czech Republic. Prev Vet Med, 77 (1-2), 48- 64.

APA	MUNDAN D, MERAL B, Demir A, DOĞANER M (2015). Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. , 84 - 89.
Chicago	MUNDAN DURHASAN,MERAL Bayram Ali,Demir Abdullah,DOĞANER Mehmet Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. (2015): 84 - 89.
MLA	MUNDAN DURHASAN,MERAL Bayram Ali,Demir Abdullah,DOĞANER Mehmet Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. , 2015, ss.84 - 89.
AMA	MUNDAN D,MERAL B,Demir A,DOĞANER M Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. . 2015; 84 - 89.
Vancouver	MUNDAN D,MERAL B,Demir A,DOĞANER M Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. . 2015; 84 - 89.
IEEE	MUNDAN D,MERAL B,Demir A,DOĞANER M "Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi." , ss.84 - 89, 2015.
ISNAD	MUNDAN, DURHASAN vd. "Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi". (2015), 84-89.

APA	MUNDAN D, MERAL B, Demir A, DOĞANER M (2015). Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 4(2), 84 - 89.
Chicago	MUNDAN DURHASAN,MERAL Bayram Ali,Demir Abdullah,DOĞANER Mehmet Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 4, no.2 (2015): 84 - 89.
MLA	MUNDAN DURHASAN,MERAL Bayram Ali,Demir Abdullah,DOĞANER Mehmet Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.4, no.2, 2015, ss.84 - 89.
AMA	MUNDAN D,MERAL B,Demir A,DOĞANER M Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2015; 4(2): 84 - 89.
Vancouver	MUNDAN D,MERAL B,Demir A,DOĞANER M Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2015; 4(2): 84 - 89.
IEEE	MUNDAN D,MERAL B,Demir A,DOĞANER M "Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi." Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 4, ss.84 - 89, 2015.
ISNAD	MUNDAN, DURHASAN vd. "Süt Sığırı İşletmelerinde Sütteki Toplam Bakteri ve Somatik Hücre Sayısının Ekonomik Açıdan Değerlendirilmesi". Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 4/2 (2015), 84-89.