Yıl: 2015 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 99 - 128 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri

Öz:
Göynük fiziksel ve demografik yapıya bağlı olarak değişim yaşamasına karşın günümüze ulaşabilmiş geleneksel konutları ve anıtsal yapıları ile ön plana çıkan özgün bir yerleşimdir. Mevcut durumuyla çok az bozulmuş bir Osmanlı kasabası görünümündeki Göynük Anadolu'da Türk yaşam ve yerleşim kültürünün önemli örneklerinden biridir. Türk evi plan tipolojisine ve mekân kurgusuna uygun olarak biçimlenen ve geleneksel yaşam biçimini yansıtan Göynük evlerinin yaşatılması ve korunması kültür sürekliliğinin sağlanması açısından önemlidir. Bu çalışma Göynük kentsel dokusunda yer alan tescilli geleneksel konutların mekânsal yapısını irdelemeyi ve gelecek nesillerle aktarılarak yaşatılması gereken geleneksel ve tescilli konutların mekânsal özelliklerinin korunmasına yönelik öneriler üretmeyi amaçlanmaktadır. Çalışmanın kapsamında malzeme, yapım tekniği, süsleme ve plan özellikleri açısından 19. yüzyıl sonu ve 20. yüzyıl başına tarihlenen evler yerinde yapılan çalışmalarla değerlendirilmiştir. Çalışmanın yöntemi Göynük evlerinin mekânsal yapısının yerleşim, kat adedi, plan şeması, parsel, iç mekân ve cephe düzeni ile taşıyıcı sistemi açısından irdelenmesidir
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Coğrafya Kültürel Çalışmalar

Spatial Structure and Proposals of Protection of Traditional Houses Göynük

Öz:
Göynük is a original settlement which has traditional houses with the monumental buildings structures in the foreground from reaching to the present although it lived change depending on the physical and demographic structure. Göynük is one of the most important examples of the culture of life and settlement in Anatolia and within the current situation in a distorted view of Ottoman town. Turkish house plan is shaped in accordance to the typology of fiction and space, and maintaining and protecting the traditional way of life that reflects the culture of their home Göynük is important to ensure continuity. This study is aiming the spatial structure of the traditional Göynük houses registered in the urban texture, transferred to future generations to preserve the traditional houses is to produce proposals for the protection of the spatial characteristics.Within the context of the study houses which are built in the end of 19. and beginning the 20. Century in terms of material, construction, and ornament and plan specification is evaluated in study field. Method of study is examination of the Göynük houses spatial structure, settlement, flat numbers, schema plan, and lot, interior space and facade organization and structure system
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Coğrafya Kültürel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akurgal, E. 1998. Anadolu Kültür Tarihi, Tübitak Yayınları, Ankara.
  • ATN İmar Planlama A.Ş. 2012. Envanter Çalışması, Ankara.
  • Bolu İli 2011 Yılı Çevre Durum Raporu, 2012. T.C. Bolu Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, 2, Bolu.
  • Bolu İli Gelişme Planı (BİGEP) Raporu, 2003. DPT ve Bolu Valiliği, 40, Bolu.
  • Cuinet V. 1894. La Turquie D' Asia, Cilt: IV, 392, Paris.
  • Eldem, S. H. 1972. Türk Evi Plan Tipleri, İTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, 180-182, İstanbul.
  • Eldem, S. H, 1986. Türk Evi Osmanlı Dönemi, 57, İstanbul.
  • Erdem, A. 1999. Göynük Kenti Geleneksel Konut Mimarisi, Mimarlık Dergisi, (289), 58-62, İstanbul.
  • Evliya Çelebi, 1999. Seyahatname, 3. Kitap, 154, (Haz: Seyit A. Kahraman-Yücel Dağlı), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Hammer, 1983. Osmanlı Devleti Tarihi 1, 112, (Haz: M. Çevik-E Kılıç), İstanbul.
  • Hoca Sadeddin, 1974. Tacu'üt Tevarih (Sad: İ. Parmaksızoğlu), Cilt: 1, 43, İstanbul.
  • İbn Batuta, 1993. Seyahatname, (Haz: Mümin Çevik), 215, Üçdal Yayınları, İstanbul.
  • İslam Ansiklopedisi, 1944. Bolu, 265, 708, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul.
  • Kuban, D. 1966. Türkiye'de Malzeme Koşullarına Bağlı Geleneksel Konut Mimarisi Üzerine Görüşler, Mimarlık Dergisi, Sayı: 36, 15-19, Ankara.
  • Kuban, D. 1982. Türk Evi Geleneği Üzerine Gözlemler, Türk İslam Sanatı Üzerine Denemeler, 195-209, İstanbul.
  • Neşri, M. 1995. Kitab-ı Cihan-nüma, (Haz: Faik Reşit Unat-Mehmet Köymen), 163, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara.
  • ODTÜ, 1970. Göynük A Town in A Timber Region, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara.
  • Ramsey, W. 1960. Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası, (Çev: M. Pektaş), 264 İstanbul.
  • Sezgin, H. 1983. Geleneksel Türk Evinde Cephe, Yapı Dergisi, Sayı: 47, 33-37, İstanbul.
  • Solakzade, 1989. Solakzade Tarihi (Haz. Vahid Çubuk), 20, 31, 88, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Tatar Y. 2002. Bolu İl Gelişme Planı, Çevre ve Mekânsal Gelişme Raporu, 3-11, Bolu.
  • TUİK, 2012. Seçilmiş Göstergelerle Bolu, 10-15, Ankara.
  • Yücel, A. 1991. Anadolu Beylikleri Hakkında Araştırmalar (Çobanoğulları ve Candaroğulları Beyliği Mesalikü'l Ebsar'a Göre Anadolu Beylikleri), 184-203, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. www.google.com.tr (Erişim Tarihi: 24.06.2014).
APA DİKMEN Ç, TORUK F (2015). Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. , 99 - 128.
Chicago DİKMEN Çiğdem Belgin,TORUK Ferruh Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. (2015): 99 - 128.
MLA DİKMEN Çiğdem Belgin,TORUK Ferruh Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. , 2015, ss.99 - 128.
AMA DİKMEN Ç,TORUK F Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. . 2015; 99 - 128.
Vancouver DİKMEN Ç,TORUK F Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. . 2015; 99 - 128.
IEEE DİKMEN Ç,TORUK F "Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri." , ss.99 - 128, 2015.
ISNAD DİKMEN, Çiğdem Belgin - TORUK, Ferruh. "Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri". (2015), 99-128.
APA DİKMEN Ç, TORUK F (2015). Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 99 - 128.
Chicago DİKMEN Çiğdem Belgin,TORUK Ferruh Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17, no.1 (2015): 99 - 128.
MLA DİKMEN Çiğdem Belgin,TORUK Ferruh Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.17, no.1, 2015, ss.99 - 128.
AMA DİKMEN Ç,TORUK F Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015; 17(1): 99 - 128.
Vancouver DİKMEN Ç,TORUK F Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2015; 17(1): 99 - 128.
IEEE DİKMEN Ç,TORUK F "Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri." Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, ss.99 - 128, 2015.
ISNAD DİKMEN, Çiğdem Belgin - TORUK, Ferruh. "Geleneksel Göynük Evlerinin Mekânsal Yapısı ve Koruma Önerileri". Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 17/1 (2015), 99-128.