AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ

CENİKLİ, Elvan

AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ

Elvan CENİKLİ (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Kamu Yönetimi Bölümü, Muğla, Türkiye)

ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ

58 0

Yıl: 2015 Cilt: 3 Sayı: 6 Sayfa Aralığı: 85 - 103 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ

Öz:

Yirminci yüzyılın ikinci yarısında turizm, dünya ekonomisindeki en büyük ve en hızlı büyüyen sektörlerden birisi haline gelmiştir. Turizm ekonomik ve sosyal anlamda olumlu etkileri bulunduğu kadar olumsuz etkilere de sahiptir. Gerek bu olumsuz etkilerin bertaraf edilmesi gerekse gelir getirme saikiyle turizm, özellikle 1970'li yıllardan bu yana önemli bir vergi kaynağı haline gelmiştir. Çoğu zaman dolaylı vergilere konu olan turizm faaliyetleri bazı ülkelerde farklı isimlerle spesifik vergiler yoluyla vergilendirilmektedir. En sık rastlanan vergi türü ise konaklama vergileridir. Konaklama işletmeleri doğal çevreyle etkileşim halinde olduğundan çeşitli yollarla negatif dışsallık yaymaktadırlar. Bu yüzden kamusal politikalarla düzenlenmesi gereken bir sektör olduğu ve bir kamusal politika olarak konaklama işletmelerinin türlü yollarla vergilendirilmesinin tüm dünyada giderek yaygınlaştığı görülmektedir.Bu çalışma, turizm ve konaklama vergilerini, vergilemenin genel amaç ve ilkeleriyle birlikte ele almayı hedeflemiş ve Avrupa Birliği örnekleriyle Türkiye için konaklama vergilerinin gerekliliğini tartışmıştır. Vergilemenin gereklilik olarak görülmesi halinde dahi gelir sağlama amacının vergilemenin genel ilkelerinin önüne geçmemesi ve Avrupa uygulamaları örnek alınarak sektör tarafından da kabul edilebilir düşük oranlarda bir vergilemenin gerekliliği vurgulanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Coğrafya

TOURISM AND ACCOMMODATION TAXES WITH THE EXAMPLES OF EUROPIAN UNION MEMBER COUNTRIES

Öz:

Tourism has positive economic and social effects along with negative effects. In order to eliminate these negative effects and with the motivation to generate revenue it has become one of the important sources of tax especially since the 1970's. In some countries, tourism activities, which are often the subject to indirect taxes, are taxed by specific taxes with different names. The most common type of taxes are accommodation taxes. Accommodation managements emit negative externalities in various ways due to their interaction with the natural environment. Therefore tourism is a sector that should be regulated with public policies and it is seen that as a public policy, accommodation managements are being increasingly taxed by various ways all over the world.This study aims to examine tourism and accommodation taxes along with the general objectives and principles of taxation and to discuss the need of accommodation taxes for Turkey with EU examples. Even the taxation is considered as a necessity, the purpose to generate revenue should not prevent the general principles of taxation and the necessity of taxation at lower rates that may be acceptable for the sector is emphasized by indicating examples of European implementations.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm Coğrafya

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Akdoğan, A., Kamu Maliyesi, Gazi Kitabevi, 8. Baskı, Ankara, 2002.
Bird, R.M., "Taxing Tourism in Developing Countries", World Development, Vol. 20, No. 8, ss. 1145-1158, 1992.
Bonham C., Fujıı E., Im E., ve Mak J., "The Impact of the Hotel Room Tax: an Interrupted Time Series Approach", National Tax Journal, Vol. 45, no. 4, ss. 433-41, December, 1992.
Bozdoğanoğlu, B., "Konaklama Vergisi Uygulaması ve Türkiye'de Uygulanabilirliği", Mali- ye Dergisi, Sayı 164, Ocak-Haziran, 2013.
Çelikkaya, A., "Türkiye ve Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde Konaklama ve Yiyecek-İçecek Hiz- meti Sunan Turizm İşletmelerinde Katma Değer Vergisi Uygulamalarının Karşılaştırıl- ması", Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 22, Sayı 2, Güz: 167-182, 2011.
Deloitte ve Touche "The economic effects of changing VAT rates on the British tourism and leisure industry", British Tourist Authority, London, 1998.
Eadington William R., Redman M.,, "Economics and Tourism", Annals of Tourism Rese- arch, Vol. 18, ss. 41-56, 1991.
Ekins, P., "European environmental taxes and charges: recent experience, issues and trends", Ecological Economics, Vol. 31, pp.39-62, 1999.
Emeksiz, M., "Küçük Otel İşletmeleri ve Çevre Yönetimi", Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 10 S.18 ss.141-156, Aralık 2007.
Fujii, E., Khaled, M.ve Mak, J., "The Exportability of Hotel Occupancy and Other Tourist Taxes. National Tax Journal, Sayı: 38, 169-177, 1985.
Gago, A., Labandeira, X., Picos, F., ve Rodríguez, M., "Specific and general taxation of tourism activities. Evidence from Spain", Tourism Management, Sayı: 30(3), ss.381- 392, 2009.
Gooroochurn, N., Sinclair M. T., "Economics of Tourism Taxation, Evidence from Mauriti- us", Annals of Tourism Research, Vol. 32, No. 2, ss. 478-498, 2005.
Gray, Peter H., "The Contributions of Economics to Tourism", Annals of Tourism Rese- arch, Vol. 9, ss. 105-125, 1982.
Jensen Thomas C.ve Wanhill S., "Tourism's taxing times: value added tax in Europe and Denmark", Tourism Management, Vol. 23, ss 67-79, 2002.
Karadeniz, H., "Avrupa Birliği Üyesi Ülkelerde ve Türkiye'de Katma Değer Vergisi: Yakınsa- ma Gerçekleşiyor Mu?", Sosyoekonomi, Sayı: 2, ss. 265-286, 2013.
Köroğlu, Ö. ve Karaman, S., "Doğaya Dayalı Turizm Faaliyetlerinin Gelişiminde Toplum Temelli Doğal Kaynak Yönetiminin Önemi", KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Sayı: 16 (26), ss 95-106, 2014.
Piga Claudio, A.G., "Terrıtorıal Planning and Tourism Development Tax", Annals of Tou- rism Research, Sayı: 30(4), ss. 886-905, 2003.
Ranson, G., "Comparision of tax reliefs, tourist taxes and VAT thresholds in Europe", Ma- yıs, 2014 (http://www.cuttourismvat.co.uk/wp-content/uploads/2013/08/140614- EU-Tourism-tax-comparison-tables-Final.pdf-, (09.09.2015)
Spengler, John 0. ve Uysal, M., "Considerations in the hotel taxation process", Int. J. Hos- pitality Management, Vol. 8 No. 4, ss. 309-316, 1989.
Tezcan K., Karadeniz, E., Kandır, Yılmaz, S.ve Önal, Yıldırım, B., "Türk Turizm Sektörünün Gelişimi Açısından Uygulanan Vergi Politikalarının Değerlendirilmesi" IV. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi: 827-851, 23-27 Nisan 2008,
Turhan, S., Vergi Teorisi ve Politikası, 5. Baskı, Filiz Kitabevi, İstanbul, 1993.
Türksoy, A., "Konaklama İşletmelerinde Mali Başarısızlığa Yol Açan Etmenler", Ege Aka- demik Bakış, S.7(1), ss. 99-115, 2007.
Valle, P.O., Pintassilgo, P., Matias, A., André, F., "Tourist attitudes towards an accom- modation tax earmarked for environmental protection: A survey in the Algarve", Tourism Management, Sayı: 33, ss. 1408-1416, 2012.
Vjekoslav, B., Bejakovic, P. ve Anton, D., "Tax system as a factor of tourism competi- tiveness: The case of Croatia", Procedia-Social and Behavioral Sciences, S.44, ss. 250-257, 2012.
Yıldız, Z., "Turizmin Sektörünün Gelişimi ve İstihdam Üzerindeki Etkisi", Süleyman Demi- rel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, C.3, S.5. ss. 54-71, 2011.
Internet Kaynakları:
Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik Şartı, http://www.tbb.gov.tr/mevzuat/kanunlar/Av- rupa_Yerel_Yonetimler_ozerklik_Sarti.pdf, (24.09.2015)
ETOA, Tourist Taxes, http://www.etoa.org/policy/regulation-and-taxation/tourist-ta- xes/accommodation-taxes-in-italy, (08.10.2015)
Inventory of Taxes in the EU, http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/docu- ments/tax_inventory_18_at.pdf, s.25, (06.09.2015)
İl Özel İdaresi ve Belediye Gelirleri Kanunu Tasarısı, http://www.verginet.net/ Dokumanlar/%C4%B0L%20%C3%96ZEL%20%C4%B0DARES%C4%B0%20VE%20 BELED%C4%B0YE%20GEL%C4%B0RLER%C4%B0%20KANUNU%20TASARISI%20 VE%20GEREK%C3%87ES%C4%B0%20_2_.pdf, (24.09.2015)
Tassa Dı Soggiorno in İtalia, http://www.expert-travel.it/it/tassa-di-soggiorno-in-italia. php, (08.10.2015)
Taxes in Europe database, http://ec.europa.eu/taxation_customs/resources/docu- ments/taxation/gen_info/info_docs/tax_inventory/list_minor_taxes_en.pdf, (10.10.2015)
Tourist taxes in Italy, http://www.freedom-tour.com/italy/touristtaxes.html. (08.10.2015)
VAT Rates Applied in the Member States of the European Union, http://ec.europa.eu/ taxation_customs/resources/documents/taxation/vat/how_vat_works/rates/ vat_rates_en.pdf, (10.10.2015)

APA	CENİKLİ E (2015). AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. , 85 - 103.
Chicago	CENİKLİ Elvan AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. (2015): 85 - 103.
MLA	CENİKLİ Elvan AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. , 2015, ss.85 - 103.
AMA	CENİKLİ E AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. . 2015; 85 - 103.
Vancouver	CENİKLİ E AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. . 2015; 85 - 103.
IEEE	CENİKLİ E "AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ." , ss.85 - 103, 2015.
ISNAD	CENİKLİ, Elvan. "AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ". (2015), 85-103.

APA	CENİKLİ E (2015). AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 3(6), 85 - 103.
Chicago	CENİKLİ Elvan AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 3, no.6 (2015): 85 - 103.
MLA	CENİKLİ Elvan AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, vol.3, no.6, 2015, ss.85 - 103.
AMA	CENİKLİ E AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2015; 3(6): 85 - 103.
Vancouver	CENİKLİ E AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ. ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ. 2015; 3(6): 85 - 103.
IEEE	CENİKLİ E "AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ." ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ, 3, ss.85 - 103, 2015.
ISNAD	CENİKLİ, Elvan. "AVRUPA BİRLİĞİ ÜYESİ ÜLKE ÖRNEKLERİYLE TURİZM VE KONAKLAMA VERGİLERİ". ULUSLARARASI ANTALYA ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ DERGİSİ 3/6 (2015), 85-103.