Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler

AYTEKİN ÖZDEMİR, AYNUR; GÜNDÜZ, Gökçe

Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler

Gökçe GÜNDÜZ, (Erzurum Mareşal Çakmak Askeri Hastanesi, Erzurum, Türkiye)

AYNUR AYTEKİN ÖZDEMİR (Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye)

İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi

8 0

Yıl: 2015 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 184 - 192 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler

Öz:

Amaç: Çalışma, annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapıldı.Yöntemler: Araştırma, 01 Mart 2014-12 Haziran 2015 tarihleri arasında Türkiye'nin doğu bölgesindeki bir il merkezinde bulunan bir Aile Sağlığı Merkezi (ASM) bölgesinde tanımlayıcı ve kesitsel olarak yapıldı. Çalışmanın evrenini, ilgili ASM'ne kayıtlı 1-3 yaş grubu en az bir çocuğu olan 1152 anne oluşturdu. Araştırmanın örneklemini, yukarıda belirtilen evrenden olasılıksız rastlantısal örnekleme yöntemiyle seçilen 400 anne oluşturdu. Veriler "Soru Formu" ve "0-6 Yaş Çocuklarda Annenin Ev Kazalarına Yönelik Güvenlik Önlemlerini Tanılama Ölçeği" ile araştırmacı tarafından toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik dağılımlar, ortalama, standart sapma, bağımsız gruplarda t-testi, varyans analizi, Kruskal Wallis testi ve Cronbach alfa katsayı hesaplaması kullanıldı. Araştırmanın yapılabilmesi için etik onay, resmi izin ve annelerden aydınlatılmış onam alındı.Bulgular: Araştırmada annelerin %57,3'ünün çocuğunun ev kazası geçirdiği, ev kazası yaşayan çocukların %55,0'ının düşme, %15,2'sinin çarpma ve %12,5'inin yanık tipinde kaza yaşadığı belirlendi. Annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerini tanılama ölçeği puan ortalamasının 179,74±12,91 olduğu saptandı. Annelerin eğitim ve çalışma durumunun, baba eğitim durumunun ve çocuk sayısının annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumlarını etkilediği belirlendi (p<0,05).Sonuç: Ev kazası geçirmeyen çocukların annelerinin, çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumlarının ev kazası geçiren çocukların annelerinin tutumlarından daha iyi düzeyde olduğu saptandı. Ek olarak annelerin bu tutumlarını, anne eğitim ve çalışma durumu, baba eğitim durumu ve çocuk sayısı değişkenlerinin etkilediği belirlendi. Çocuklarda ev kazalarının önlenmesi amacıyla hemşirelerin eğitimci, danışmanlık, rehberlik rollerini kullanarak annelerde/ailelerde farkındalık, tutum ve davranış değiştirmeye yönelik girişimlerde bulunması önerilebilir

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Araştırmaları Pediatri Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları

Attitudes of mothers towards protecting their children from home accidents and the affecting factors

Öz:

rotecting their children from home accidents and the affecting factors.Methods: The study was carried out as a cross-sectional and descriptive study between March 01, 2014 and June 15, 2015 in a region of Family Health Center (FHC) in a city center located in Eastern Turkey. The study population consisted of mothers having at least one child aged betwe-en 1 and 3 years who were registered at this FHC. The study population consisted of 400 mothers selected by non-random accidental sampling method from the population mentioned above. The data were collected through "Information Form" and "Knowledge of the Mothers of 0-6-Year Old Children about Safety Precautions for the Prevention of Home Accidents Scale". Percentage distributions, mean, standard deviation, independent samples t-test,variance, kruskal Wallis and Cronbach's alpha coefficient calculation were used to assess the data.Results: It was found that the children of 57.3% of the mothers experienced a home accident and among these children, 55.0% fell from a height , 15.2% hit somewhere or something and 12.5% had burns. It was determined that mean score of "Knowledge of the Mothers of 0-6 -Year Old ChildrenaboutSafetyPrecautionsforthePreventionofHomeAccidentsScale"was 179.74±12.91. It was also found that mother's education and employment status, education sta-tus of the father and the number of children affected the attitudes of mothers towards protecting their children from home accidents (p<0.05).Conclusion: It was determined that the attitudes of the mothers of children who did not have a home accident were better than the attitudes of those whose children experienced any home acci-dent. The variables of the mother's education and employment status, education status of the father and the number ofchildren affected these attitudes of mothers. As a recommendation, the nurses should asume their roles as instructors, counsellors, so as to encourage mothers/families to change their awareness, attitudes, and behaviours with the intention to prevent home accidents

Anahtar Kelime:

Konular: Kadın Araştırmaları Pediatri Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Özcebe H. Çocuk ve Kazalar. III. Ulusal Ana Çocuk Sağlığı Kongresi Bildiri Özetleri Sosyal Pediatri Dergisi Özel Sayısı, 2005, İzmir. p.154-163.
Health in Europe: Information and Data Interface (HEIDI). Development and cooperations-Europeaid 2012. https://web- gate.ec.europa.eu/sanco/heidi/index.php/Heidi/Lifestyle/ Injuries/European_Injury_Database
Kıran S, Şemin S, Ergör A. Kazalar ve toplum sağlığı yönün- den önemi. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2001;10(2):50-51.
Bertan M, Çakır B. Halk sağlığı yönünden kazalar. Bertan M, Güler Ç (eds). Halk Sağlığı Temel Kitabı, Ankara Kitabevi, 1997.
Peden M, Oyegbite K, Smith J. World report on child injury prevention. World Health Organization 2008: 15. http://apps. who.int/iris/bitstream/10665/43851/1/9789241563574_eng. pdf
Centers For Disease Control and Prevention 2011. http:// www.cdc.gov/nchs/fastats/accidental-injury.htm
The Royal Society For the Prevention Of Accidents, 2012. Public Health and Safety Services. http://www.patient.co.uk/ doctor/accidents-and-their-prevention.
Koçer N. Çocuklar İçin İlk Yardım ve İlk Yardım Uygulamaları. Ankara. Morpa Yayınları, 2006. p.12-16.
Köse OÖ, Bakırcı N. Çocuklarda ev kazaları. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2007;16(3):31-35.
Bilir N, Özcebe H, Vaizoğlu SA, Aslan D, Subaşı N. Van İli Merkez İlçesi Kentsel Nüfusunun Sosyodemografik Özellikleri, Yasam Kalitesi ve Sağlık Düzeyinin Belirlenmesi Araştırması Raporu. TÜBİTAK Projesi, Proje No:101YO92, Ankara, Mayıs 2003.
Yuwiler J. Reducing unintentional injuries among young children: a prop 10 opportunity. Certification Commission for Healthcare Interpreters Field Lessons 2000;1(4):1-4.
http://www.cippp.org/pubs/p10-rui.pdf
Arıkan D, Çelebioğlu A, Tüfekçi FG. Çocukluk Dönemlerinde Büyüme ve Gelişme. Conk Z, Başbakkal Z, Yılmaz HB, Bolışık B (eds). Pediatri Hemşireliği Ankara. Akademisyen Tıp Kitapevi, 2013, p.75-79.
Turan T, Dündar AS, Yorgancı M, Yıldırım Z. 0-6 yaş grubu çocuklarda ev kazalarının önlenmesi. Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derg 2010;16(6):552-557.
Çınar ND, Görak G. 0-6 yaş çocuklarda annenin ev kazaları- na yönelik güvenlik önlemlerini tanılama ölçeğinin geliştiril- mesi, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çocuk Forumu 2003;6(1):22-27.
Uskun E, Alptekin F, Öztürk M, Kişioğlu AN. Ev hanımları- nın ev kazalarını önlemeye yönelik tutum ve davranışları ile ev kazalarına yönelik ilkyardım bilgi düzeyleri. Ulusal Travma Acil Cerrahi Derg 2008;14:46-52.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), 2005. http://www.unicef.org/eapro/World_report.pdf,
İnanç DÇ, Baysal SU, Coşgun L, Taviloğlu K, Ünüvar E. Çocukluk çağı yaralanmalarında hazırlayıcı nedenler. Türk Pediatri Arşivi 2008;43:84-88.
Boztaş G. 0-48 Aylık Çocukların Ev Kazaları Sonucu Oluşan Yaralanmalarına İlişkin Annelerin Davranış ve Görüşlerini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi. 2008, Ankara.
Yıldırım N. 1-4 Yaş Dönemi Çocuklar İçin Ev Kazası Risklerinin Belirlenmesi ve Bu Risklerin Azaltılmasında Sosyal Öğrenme Teorisine Dayalı Hemşirelik Girişimlerinin Etkinliği. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Hemşireliği Anabilim Dalı, Doktora Tezi. 2010, Ankara.
Alasya E. 1-6 Yaş Grubu Çocuklarda Ev Kazası Görülme Sıklığı ve Annelerin Ev Kazaları İle İlgili Uygulamalarının Belirlenmesi. Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı, Yüksek Lisans Tezi. 2012, Lefkoşa.
Karatepe TU, Akış A. 0-6 Yaş Çocuklarda Ev Kazası Geçirme Sıklığı ve İlişkili Faktörler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2013;39:165-168.
Erkal S. Identification of the number of home accident per year involving children in the 0-6 age group and the measures taken by mothers to prevent home accident. Turk J Pediatr 2010;52(2):150-157.
Altundağ S, Öztürk MC. Ev kazaları nedeniyle hastaneye gelen 3-6 yaş grubu çocuklardaki kaza türleri ve bunu etkile- yen etmenler. Çocuk Forumu 2004;7:60-64.
Mull DS, Agran PF, Winn DG, Anderson CL. Injury in child- ren of low-income Mexican, Mexican America and non- Hispanic White mothers in the USA: a focused ethnography. Soc Sci Med 2001;52:1081-1091. http://dx.doi.org/10.1016/S0277-9536(00)00215-X
Çiçekler CY, Er KR, Pirpir AD, Büyükbayraktar Ç. 0-6 yaş grubunda çocuğu olan annelerin ev kazalarına yönelik güvenlik önlemlerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2012;21:157-174.
Şahin YY. Çocuklarda Görülen Ev Kazalarında Ailelerin Yaptığı Uygulamalar ve Alınan Güvenlik Önlemleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. 2012, Mersin.
Yalaki Z, Taşar MA, Kara N, Dallar Y. Sosyoekonomik düze- yi düşük olan ailelerin ev kazaları hakkındaki bilgi düzeyle- rinin ölçülmesi. Journal of Academic Emergency Medicine 2010;9:129-133.
Nathens AB, Neff MJ, Goss CH, Maier RV, Rivara FP. Effect of an older sibling and birth interval on the risk of childhood injury. Inj Prev 2000;6(3):219-222. http://dx.doi.org/10.1136/ip.6.3.219
Karataş B, Kettaş E, Yurtsever S. Interventions by mothers of 1-6 year old children after home accidents. International Journal of Human Sciences 2006;3(2):1-14.
Kurt FY, Aytekin A. 0-6 Yaş Grubu Çocuklarda Ev Kazaları. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi 2015;2:22-32. http://dx.doi.org/10.17681/hsp.26873
Dal Santo JA, Goodman RM, Glik D, Jackson K. Childhood unintentional injuries: factors predicting injury risk among preschoolers. J Pediatr Psychol 2004;29(4):273-283. http://dx.doi.org/10.1093/jpepsy/jsh029
Agran PF, Winn D, Anderson C, Trent R, Haynes LW. Rates of pediatric and adolescent injuries by year of age. Pediatrics 2001;108(3):e45. http://dx.doi.org/10.1542/peds.108.3.e45
Runyan CW, Perkis D, Marshall SW, Johnson RM, Coyne- Beasley T, Waller AE, et al. Unintentional injuries in the home in the United States. Part II: Morbidity. Am J Prev Med 2004;28:80-87. http://dx.doi.org/10.1016/j.amepre.2004.09.017
Chong S, Mitchell R. The use of mapping to identify priority areas for the prevention of home injuries. Int J Inj Contr Saf Promot 2009;16(1):35-40. http://dx.doi.org/10.1080/17457300802434015
Mahalakshmy T, Dongre AR, Kalaiselvan G. Epidemiology of childhood injuries in rural Puducherry, South India. Indian J Pediatr 2011;78(7):821-825. http://dx.doi.org/10.1007/s12098-010-0343-3
Turan T, Ceylan SS. 0-6 Yaş grubu çocukları olan annelerin ev kazalarını önlemek için aldıkları güvenlik önlemlerinin aile özelliklerine ve son bir aydaki ev kazaları sıklığına göre değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum 2007;17:52-8.
Phelan KJ, Khoury J, Xu Y, Lanphear B. Validation of a home injury survey. Inj Prev 2009;15(5):300-306. http://dx.doi.org/10.1136/ip.2008.020958
Kim HB, Kim do K, Kwak YH, Shin SD, Song KJ, Lee SC, Park JO, Jang HY, Kim SC. Epidemiology of traumatic head injury in Korean children. J Korean Med Sci 2012;27(4):437-442. http://dx.doi.org/10.3346/jkms.2012.27.4.437
Tezcan S, Aslan D, Yardım N, Demiröz AS, Coşkun E, Cengiz G, Bayram G, Bozkurt M, Çelik M, Çelebi M. Ankara ili Altındağ Merkez 1 No'lu Sağlık Ocağı bölgesinde kaza sıklığının saptanması ve kazaların bazı faktörlerle ilişkisinin belirlenmesi. Ege Tıp Dergisi 2001;40:165-73.
Sütoluk Z, Savaş N, Demirhindi H, Özdener N, Akbaba M. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi büyük acil servisine ev kazaları nedeniyle başvuranların etiyolojik ve demografik özellikleri. Toplum Hekimliği Bülteni 2007;26:29-34.
Kılıç B, Demiral Y. İzmir'de bir gecekondu bölgesinde evde yaralanma insidansı. Toplum Hekimliği Bülteni 2006;25:27-32.

APA	GÜNDÜZ G, AYTEKİN ÖZDEMİR A (2015). Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. , 184 - 192.
Chicago	GÜNDÜZ Gökçe,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. (2015): 184 - 192.
MLA	GÜNDÜZ Gökçe,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. , 2015, ss.184 - 192.
AMA	GÜNDÜZ G,AYTEKİN ÖZDEMİR A Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. . 2015; 184 - 192.
Vancouver	GÜNDÜZ G,AYTEKİN ÖZDEMİR A Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. . 2015; 184 - 192.
IEEE	GÜNDÜZ G,AYTEKİN ÖZDEMİR A "Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler." , ss.184 - 192, 2015.
ISNAD	GÜNDÜZ, Gökçe - AYTEKİN ÖZDEMİR, AYNUR. "Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler". (2015), 184-192.

APA	GÜNDÜZ G, AYTEKİN ÖZDEMİR A (2015). Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 5(3), 184 - 192.
Chicago	GÜNDÜZ Gökçe,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi 5, no.3 (2015): 184 - 192.
MLA	GÜNDÜZ Gökçe,AYTEKİN ÖZDEMİR AYNUR Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, vol.5, no.3, 2015, ss.184 - 192.
AMA	GÜNDÜZ G,AYTEKİN ÖZDEMİR A Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi. 2015; 5(3): 184 - 192.
Vancouver	GÜNDÜZ G,AYTEKİN ÖZDEMİR A Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi. 2015; 5(3): 184 - 192.
IEEE	GÜNDÜZ G,AYTEKİN ÖZDEMİR A "Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler." İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi, 5, ss.184 - 192, 2015.
ISNAD	GÜNDÜZ, Gökçe - AYTEKİN ÖZDEMİR, AYNUR. "Annelerin çocuklarını ev kazalarından korumaya yönelik tutumları ve etkileyen faktörler". İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastanesi Dergisi 5/3 (2015), 184-192.