Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması

Aysel KARACA, (Düzce Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Düzce, Türkiye)
NURİYE YILDIRIM ŞİŞMAN, (Düzce Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Düzce, Türkiye)
Handan ANKARALI, (Düzce Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyosistatistik ve Tıbbi Bilişimi Anabilim Dalı, Düzce, Türkiye)
Ferhan AÇIKGÖZ, (Düzce Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Düzce, Türkiye)
Dilek AKKUŞ (Düzce Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü, Düzce, Türkiye)
Psikiyatri Hemşireliği Dergisi
19 0
Yıl: 2015 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 15 - 25 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması

Öz:
Amaç: Bu araştırma hemşirelik lisans öğrencilerinin klinik uygulamalar sırasında algıladıkları stres türü ve derecesini, strese verdikleri biyo-psiko-sosyal cevapları ve stresli durumlarla baş etme davranışlarının belirlenmesi için geliştirilen algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini test etmek amacı ile yapılmıştır.Gereç ve Yöntem: Metodolojik tipteki araştırmanın örneklemini hemşirelik lisans programında öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Hemşirelik öğrencileri için algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Türk diline uyarlaması yapıldıktan sonra, geçerlik için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, güvenirliği için iç tutarlık analizleri kullanılmıştır.Bulgular: Analiz sonucunda algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Kaiser- Meyer-Olkin değerleri sırası ile 0.94, 0.93, 0.87 olarak belirlenmiştir. Algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Barlett testi sonucuna göre elde edilen ki-kare değerinin anlamlı olduğu görülmüştür. Algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ölçeklerinin Cronbach's alfa güvenirlik katsayıları 0.67-0.93 arasında değerler alırken, Stresle Baş Etme Davranışları ölçeğinin iki alt boyutunun Cronbach's alfa değerleri katsayıları (0.04-0.40) bulunmuştur.Sonuç: Türkçe'ye uyarlaması yapılan algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin hemşirelik lisans öğrencilerinin klinik uygulamaları sırasında yaşadıkları stresi, strese verdikleri cevapları ve baş etmelerinin belirlenmesi için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araçtır. Geniş örneklemlerde denenmesi ve hemşirelik öğrencilerinin yaşadıkları stresin belirlenmesine yönelik çalışmalarda kullanılması önerilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Turkish Adaptation of Perceived Stress Scale, Bio-psycho-social Response, and Coping Behaviours of Stress Scales for Nursing Students

Öz:
Objectives: This study was undertaken in order to test the validity and reliability of Turkish forms of three scales developed to determine the type and degree of stress perceived by nursing undergraduates during clinical practices, their bio-psycho-social responses to stress, and their behaviours for overcoming stress.Methods: This study was composed of undergraduate nursing students. Following the Turkish adaptation of perceived stress scale, bio-psycho-social response, and coping behaviours of stress scales, exploratory and confirmatory factor analysis was used for validity, and consistency analysis was used for reliability.Results: Kaiser-Meyer-Olkin measures of the perceived stress scale, biopsycho-social response, and coping behaviours of stress scales were determined as 0.94, 0.93, and 0.87, respectively. For perceived stress scale, biopsycho-social response, and coping behaviours of stress scales, chi-square values obtained by Bartlett's test were significant. While Cronbach's alpha reliability coefficients of the perceived stress scale and bio-psycho-social response ranged from 0.67-0.93, Cronbach's alpha coefficients of the two subdimensions of the Scale Regarding Behavior for Overcoming Stress were found as 0.04-0.40.Conclusion: Turkish adaptations of perceived stress scale, bio-psycho-social response, and coping behaviours of stress scales are valid and reliable tools, which may be used to determine the stress encountered by undergraduate nursing students during clinical practices, their response against stress, and the means by which they overcome it. This method is recommended for use with different samples and in studies intended to determine the stress encountered by nursing students.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Sheu S, Lin HS, Hwang SL. Perceived stress and physio-psycho-social sta- tus of nursing students during their initial period of clinical practice: the effect of coping behaviors. Int J Nurs Stud 2002;39:165-75.
  • Pulıdo Martos M, Augusto Landa JM, Lopez Zafra E. Sources of stress in nursingstudents: a systematic review of quantitative studies. Int Nurs Rev 2011;59:15-25.
  • Parkes KR. Occupational stress among student nurses-1. A comparison of medical and surgical wards. Nurs Times 1980;76:suppl 25:113-6.
  • Kleehammer K, Hart AL, Keck JF. Nursing students' perceptions of anxiety- producing situations in the clinical setting. J Nurs Educ 1990;29:183-7.
  • Jack B. Ward changes and stress in student nurses. Nurs Times 1992;88:51.
  • Saxena S. Organisational role stress amongst nursing students. Nurs J In- dia 2001;92:269-70.
  • Shipton SP. The process of seeking stress-care: coping as experienced by senior baccalaureate nursing students in response to appraised clinical stress. J Nurs Educ 2002;41:243-56.
  • Pryjmachuk S, Richards DA. Predicting stress in pre-registration nursing students. Br J Health Psychol 2007;12:125-44.
  • Lees S, Ellis N. The design of a stress-management programme for nursing personnel. J Adv Nurs 1990;15:946-61.
  • Elliott M. The clinical environment: a source of stress for undergraduate nurses. Aust J Adv Nurs 2002;20:34-8.
  • Lo R. A longitudinal study of perceived level of stress, coping and self- esteem of undergraduate nursing students: an Australian case study. J Adv Nurs 2002;39:119-26.
  • Levett-Jones T, Lathlean J, Higgins I, McMillan M. Staff-student relations- hips and their impact on nursing students' belongingness and learning. J Adv Nurs 2009;65:316-24.
  • Öztürk Can H, Öner Öİ, Çelebi E. Üniversite öğrencilerinde eğitimin so- run çözme becerisine etkisinin incelenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009;4:35-7.
  • Güler Ö, Çınar S. Hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları stresörler ve kul- landıkları baş etme yöntemlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi [Sempozyum Özel Sayısı] 2010;3:253- 60.
  • Altıok HÖ, Üstün B. Hemşirelik öğrencilerinin stres kaynakları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 2013;13:747-66.
  • Seyedfatemi N, Tafreshi M, Hagani H. Experienced stressors and coping strategies among Iranian nursing students. BMC Nurs 2007;6:11.
  • Özkan S, Yılmaz E. Üniversite öğrencilerinin üniversite ortamına uyum du- rumları (Bandırma Örneği). Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2010;5:153-70.
  • Edwards D, Burnard P, Bennett K, Hebden U. A longitudinal study of stress and self-esteem in student nurses. Nurse Educ Today 2010;30:78-84.
  • Sawatzky JA. Understanding nursing students' stress: a proposed frame- work. Nurse Educ Today 1998;18:108-15.
  • Maville JA, Kranz PL, Tucker BA. Perceived stress reported by nurse practi- tioner students. J Am Acad Nurse Pract 2004;16:257-62.
  • Lee MH, Holzemer WL, Faucett J. Psychometric evaluation of the Nur- sing Stress Scale (NSS) among Chinese nurses in Taiwan. J Nurs Meas 2007;15:133-44.
  • Lazarus R, Folkman S. Stress, Appraisal and Coping. Springer, New York; 1984.
  • Shirom A. The effects of work stress on health. In The Handbook of Work and Health Psychology. 2nd edn (Schabracq MJ, Winnubst JAM, Cooper CL. eds). New York: Wiley; 2003. p. 63-82.
  • Chan CK, So WK, Fong DY. Hong Kong baccalaureate nursing stu- dents' stress and their coping strategies in clinical practice. J Prof Nurs 2009;25:307-13.
  • Evans W, Kelly B. Pre-registration diploma student nurse stress and coping measures. Nurse Educ Today 2004;24:473-82.
  • Deary IJ, Watson R, Hogston R. A longitudinal cohort study of burnout and attrition in nursing students. J Adv Nurs 2003;43:71-81.
  • Luo Y, Wang H. Correlation research on psychological health impact on nursing students against stress, coping way and social support. Nurse Educ Today 2009;29:5-8.
  • Ochieng BM. Factors affecting choice of a healthy lifestyle: implications for nurses. Br J Community Nurs 2006;11:78-81.
  • Jimenez C, Navia-Osorio PM, Diaz CV. Stress and health in novice and ex- perienced nursing students. J Adv Nurs 2010;66:442-55.
  • Shaban IA, Khater WA, Akhu-Zaheya LM. Undergraduate nursing students' stress sources and coping behaviours during their initial period of clinical training: a Jordanian perspective. Nurse Educ Pract 2012;12:204-9.
  • Sendir M, Acaroglu R. Reliability and validity of Turkish version of clinical stress questionnaire. Nurse Educ Today 2008;28:737-43.
  • Çokluk Ö, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik SPSS ve Lisrel uygulamaları. 2. baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2010. s. 177-400.
  • Bı J, Kuesten C. Intraclass correlation coefficient (ICC): A framework for monitoring and assessing performance of trained sensory panels and pa- nelists. J Sens Stud 2012;27:352-64.
  • Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. 11. baskı, Ankara: Pegem Akademi; 2010. s. 31-172.
  • Viera AJ, Garrett JM. Understanding interobserver agreement: the kappa statistic. Fam Med 2005;37:360-3.
  • Aytekin S, Gök Özer F, Beydağ B. Denizli Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin klinik uygulamada karşılaştıkları güçlükler. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2009;4:137-49.
  • Bayar K, Çadır G, Bayar B. Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelikdüşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. Preventive Medicine Bulletin 2009;8:37-42.
  • Yıldırım A, Ekinci M. Eğitimi hemşirelik olan ve olmayan üniversite öğren- cilerinin stresle başa çıkma düzeylerinin karşılaştırılması. Atatürk Üniver- sitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi2005;8:19-29.
  • Alpar R. Uygulamalı çok değişkenli istatistiksel yöntemlere giriş. 1. baskı. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım 2003. s. 375-93.
APA Karaca A, YILDIRIM ŞİŞMAN N, Ankarali H, AÇIKGÖZ F, AKKUŞ D (2015). Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. , 15 - 25.
Chicago Karaca Aysel,YILDIRIM ŞİŞMAN NURİYE,Ankarali Handan,AÇIKGÖZ Ferhan,AKKUŞ Dilek Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. (2015): 15 - 25.
MLA Karaca Aysel,YILDIRIM ŞİŞMAN NURİYE,Ankarali Handan,AÇIKGÖZ Ferhan,AKKUŞ Dilek Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. , 2015, ss.15 - 25.
AMA Karaca A,YILDIRIM ŞİŞMAN N,Ankarali H,AÇIKGÖZ F,AKKUŞ D Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. . 2015; 15 - 25.
Vancouver Karaca A,YILDIRIM ŞİŞMAN N,Ankarali H,AÇIKGÖZ F,AKKUŞ D Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. . 2015; 15 - 25.
IEEE Karaca A,YILDIRIM ŞİŞMAN N,Ankarali H,AÇIKGÖZ F,AKKUŞ D "Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması." , ss.15 - 25, 2015.
ISNAD Karaca, Aysel vd. "Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması". (2015), 15-25.
APA Karaca A, YILDIRIM ŞİŞMAN N, Ankarali H, AÇIKGÖZ F, AKKUŞ D (2015). Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 6(1), 15 - 25.
Chicago Karaca Aysel,YILDIRIM ŞİŞMAN NURİYE,Ankarali Handan,AÇIKGÖZ Ferhan,AKKUŞ Dilek Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 6, no.1 (2015): 15 - 25.
MLA Karaca Aysel,YILDIRIM ŞİŞMAN NURİYE,Ankarali Handan,AÇIKGÖZ Ferhan,AKKUŞ Dilek Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, vol.6, no.1, 2015, ss.15 - 25.
AMA Karaca A,YILDIRIM ŞİŞMAN N,Ankarali H,AÇIKGÖZ F,AKKUŞ D Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2015; 6(1): 15 - 25.
Vancouver Karaca A,YILDIRIM ŞİŞMAN N,Ankarali H,AÇIKGÖZ F,AKKUŞ D Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2015; 6(1): 15 - 25.
IEEE Karaca A,YILDIRIM ŞİŞMAN N,Ankarali H,AÇIKGÖZ F,AKKUŞ D "Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması." Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 6, ss.15 - 25, 2015.
ISNAD Karaca, Aysel vd. "Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçe'ye Uyarlanması". Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 6/1 (2015), 15-25.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
17-04-2024 4:30

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları