Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı

Gül DİKEÇ, (Koç Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)
FATMA YASEMİN KUTLU (İstanbul Üniversitesi, Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi, Ruh Sağlığı ve Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)
Psikiyatri Hemşireliği Dergisi
29 0
Yıl: 2015 Cilt: 6 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 40 - 46 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı

Öz:
Ruhsal bozukluklarda tedavi uyumu önemli bir sorundur ve psikiyatri hemşireleri ruhsal bozukluğu olan hastaların tedavi uyumunu artırmada farklı programlar kullanmaktadırlar. Bu programlardan biri "Tedaviye Uyum Programı"dır. Bu derlemenin amacı, ruhsal bozukluklarda tedavi uyumunu artırmak için kullanılan yöntemlerden biri olan Tedaviye Uyum Programının özelliklerini ve uygulama yöntemini açıklamaktır. Tedaviye Uyum Programı, bilişsel davranışçı yaklaşımdan temelini alan, işbirliğine dayanan, hasta merkezli ve hastaya birebir uygulanan bir programdır. Bu program, hem yatan hastalara hem de tedaviye uyumu düşük olan ayaktan takip edilen hastalara uygulanmaktadır Yapılandırılmış bir program olan Tedaviye Uyum Programı'nın ülkemiz psikiyatri hemşireliği uygulamalarında kullanılmasına rehberlik edeceği düşünülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik

Method for Increased Treatment Adherence in Mental Disorders: Adherence Therapy

Öz:
Adherence is a significant issue in the treatment of mental disorders. Various approaches are used by psychiatric nurses in order to increase adherence among patients with mental disorders. One such method is Adherence Therapy, an individually-applied, patient-centred, cooperative cognitive behavioural approach. This programme is applied to both inpatients and outpatients with non-adherence. Adherence therapy may serve as a guide in aiding interventions of psychiatric nurses in Turkey. The purpose of this review is to explain the feature and intervention method, one approach for increasing adherence among patients with mental disorders.
Anahtar Kelime:

Konular: Hemşirelik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Potter PA, Perry AG. Basic Nursing Theory and Practice. 3th ed. St. Louis: Mosby Year Book; 1995.
  • Amstrong MA. Adjustment disorders. In: Fortinash KM, Holoday-Worret PA, editors. Psychiatric Mental health Nursing. St. Louis: Mosby Year Book; 1996. p. 474-86.
  • Luckmann J, Sorensen KC. Basic Nursing: A psychophysiologic Approach. Second edition, Philadelphia: W.B. Sounders Company; 1986.
  • Tel H, Doğan S, Özkan B, Çoban S. Hasta Yakınlarına Göre Kronik Psikiyatrik Bozukluğu Olan Hastaların Tedaviye Uyumu. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2010;1:7-12.
  • Hussain A, Hussain K, Bukhari NI, Hashmi FK, et al. Study of non-compli- ance and its reasons in outdoor patients with mental illness of a public hospital. Pakistan Journal of Pharmacy 2006;16-19:21-3.
  • Çakır F, İlhem C, Yener F. Kronik Psikotik Hastalarda Taburculuk Sonrası Takip ve Tedaviye Uyum. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2010;23:50-9.
  • Kao YC, Liu YP. Compliance and schizophrenia: the predictive potential of insight into illness, symptoms, and side effects. Compr Psychiatry 2010;51:557-65.
  • Kousalya K, Vasantha J, Ponnudura R, Sumitkumar G, et al. Study on non- adherence and the effect of counselling in the pharmacological manage- ment of psychiatric patients. International Journal of Pharma and Bio Sci- ences 2012;3 (1 Suppl.):102-9.
  • Çobanoğlu ZSÜ, Aker T, Çobanoğlu N. Şizofreni ve Diğer Psikotik Bozukluğu Olan Hastalarda Tedaviye Uyum Sorunlar. Düşünen Adam Psi- kiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2003;16:211-8.
  • Yılmaz S. Psikiyatri Hastalarında İlaç Yan Etkileri ve İlaç Uyumu. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2004.
  • Possidente CJ, Bucci KK, McClain WJ. Motivational interviewing: a tool to improve medication adherence? Am J Health Syst Pharm 2005;62:1311-4.
  • Dilbaz N. Tedavi İşbirliği Işığında Şizofreni Tedavisinde Tedavi Uyumu. In: Dilbaz N, editor. Kronik Ruhsal Hastalıklarda Tedavi İşbirliği. Uzman Görüşleri. Sigma Publishing: İstanbul; 2011. p. 12-23.
  • World Health Organization. Adherence to long term therapies, Geneva: World Health organization Publishing, 2003.
  • Gray R. Adherence Therapy; working together to improve health. A treat- ment manual for healthcare workers. University of East Anglia, United Kingdom. 07 Aralık 2012, http://www.academia.edu/2436503/Adher- ence_therapy_manual.
  • Kelleci M, Ata EE. Psikiyatri kliniğinde yatan hastaların ilaç uyumları ve so- syal destekle ilişkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011;2:105-10.
  • Barkhof E, Meijer CJ, de Sonneville LM, Linszen DH, et al. Interventions to improve adherence to antipsychotic medication in patients with schizo- phrenia-a review of the past decade. Eur Psychiatry 2012;27:9-18.
  • Boyd MA. Psychiatric Nursing: Contemporary Practice. 4th ed. China: Lip- pincott; 2008. p. 31-45.
  • David AS. Treatment adherence in psychoses. Br J Psychiatry 2010;197:431-2.
  • Byerly MJ, Nakonezny PA, Lescouflair E. Antipsychotic medication adher- ence in schizophrenia. Psychiatr Clin North Am 2007;30:437-52.
  • Masand PS, Roca M, Turner MS, Kane JM. Partial adherence to antipsy- chotic medication impacts the course of illness in patients with schizo- phrenia: a review. Prim Care Companion J Clin Psychiatry 2009;11:147-54.
  • Koç A. Kronik psikoz hastalarında tedavi uyumunun ve tedavi uyumu ile ilişkili etkenlerin değerlendirilmesi. [Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi] An- kara: Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı; 2006.
  • Uçok A, Polat A, Cakir S, Genç A. One year outcome in first episode schizophrenia. Predictors of relapse. Eur Arch Psychiatry Clin Neurosci 2006;256:37-43.
  • Chanut F, Brown TG, Donguier M. Motivational interviewing and clinical psychiatry. Can J Psychiatry 2005;50:715-21.
  • Tsang HW, Fung KM, Corrigan PW. Psychosocial and socio-demographic correlates of medication compliance among people with schizophrenia. J Behav Ther Exp Psychiatry 2009;40:3-14.
  • Beck EM, Cavelti M, Kvrgic S, Kleim B, et al. Are we addressing the 'right stuff' to enhance adherence in schizophrenia? Understanding the role of insight and attitudes towards medication. Schizophr Res 2011;132:42-9.
  • Day JC, Bentall RP, Roberts C, Randall F, et al. Attitudes toward antipsy- chotic medication: the impact of clinical variables and relationships with health professionals. Arch Gen Psychiatry 2005;62:717-24.
  • Arslan T, Işık U. Antipsikotik ilaçlar, yan etkiler, tedaviye uyum ve hasta takibi. Güncel Psikiyatri ve Psikonörofarmakoloji 2012;2(1 Suppl.):28-35.
  • Yenilmez Ç, Güleç G, Büyükkınacı A, Dayı A, ve ark. Bir üniversite hasta- nesinde yatan hastalarda çoklu ilaç kullanımı: geriye dönük bir çalışma. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2012;25:43-50.
  • Doğan O. Şizofrenik Bozukluklarda Psikososyal Yaklaşımlar. Anadolu Psiki- yatri Dergisi 2002;3:240-8.
  • Addington J, Piskulic D, Marshall, C. Psychosocial Treatments for Schizo- phrenia. Current Directions in Psychological Science 2010;19:260-3.
  • Demiralp M, Oflaz F. Bilişsel-davranışçı terapi teknikleri ve psikiyatri hemşireliği uygulaması. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007;8:132-9.
  • Yüksel ÇT, Oflaz F. Antipsikotik ilaç kullanan bir grup yatan hastada ilaç yönetimi eğitiminin değerlendirilmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012;3:67-74.
  • Thornicroft G, Susser E. Evidence-based psychotherapeutic interventions in the community care of schizophrenia. Br J Psychiatry 2001;178:2-4.
  • Wykes T, Steel C, Everitt B, Tarrier N. Cognitive behavior therapy for schizo- phrenia: effect sizes, clinical models, and methodological rigor. Schizophr Bull 2008;34:523-37.
  • Jung XT, Newton R. Cochrane Reviews of non-medication-based psycho- therapeutic and other interventions for schizophrenia, psychosis, and bipolar disorder: A systematic literature review. Int J Ment Health Nurs 2009;18:239-49.
  • Duman ZÇ, Kocaman N, Üçok A, Er F, ve ark. Yatan Hastalarda Psikoeğitsel Tedavi Grubunun Etkinliği. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 2006;19:64-71.
  • Zygmunt A, Olfson M, Boyer CA, Mechanic D. Interventions to improve medication adherence in schizophrenia. Am J Psychiatry 2002;159:1653- 64.
  • McDonald HP, Garg AX, Haynes RB. Interventions to enhance pa- tient adherence to medication prescriptions: scientific review. JAMA 2002;288:2868-79.
  • Dolder CR, Lacro JP, Leckband S, Jeste DV. Interventions to improve an- tipsychotic medication adherence: review of recent literature. J Clin Psy- chopharmacol 2003;23:389-99.
  • Kurtz MM, Mueser KT. A meta-analysis of controlled research on social skills training for schizophrenia. J Consult Clin Psychol 2008;76:491-504.
  • Yıldırım A, Aşılar RA, Erdiman S, Camcıoğlu TH, ve ark. Şizofreni Hastalarında Ruhsal Toplumsal Beceri eğitiminin hastalık belirtisi, içgörü, içselleştirilmiş damgalanma ve sosyal işlevsellik üzerine etkisi. II. Uluslararası & VI. Ulusal Psikiyati Hemşireliği Kongresi 'Poster Bildiri',Erzurum: 4-7 Ekim 2012. p. 149-50.
  • Liberman RP, Wallace CJ, Blackwell G, Eckman T, et al. Innovations in skills training for the seriously mentally ill. Innovations and Research 1993;2:43-60.
  • Yıldız M. Şizofreni Hastaları İçin Ruhsal Toplumsal Beceri Eğitimi. İstanbul: Türkiye Sosyal Psikiyatri Derneği; 2011.
  • Britt E, Hudson SM, Blampied NM. Motivational interviewing in health set- tings: a review. Patient Educ Couns 2004;53:147-55.
  • Dunn C, Deroo L, Rivara FP. The use of brief interventions adapted from motivational interviewing across behavioral domains: a systematic re- view. Addiction 2001;96:1725-42.
  • Rubak S, Sandbaek A, Lauritzen T, Christensen B. Motivational interviewing: a systematic review and meta-analysis. Br J Gen Pract 2005;55:305-12.
  • Rüsch N, Corrigan PW. Motivational interviewing to improve insight and treatment adherence in schizophrenia. Psychiatr Rehabil J 2002;26:23-32.
  • Ögel K. Motivasyonel Görüşme Tekniği. Turkiye Klinikleri, Journal Psychia- try-Special Topics 2009;2:41-4.
  • Miller WR, Rollnick S. Motivasyonel Görüşme. (Ögel K, Çeviri Editörü) Hek- imler Yayınlar Birliği; Ankara: 2009.
  • Hettema J, Steele J, Miller WR. Motivational interviewing. Annu Rev Clin Psychol 2005;1:91-111.
  • Swanson AJ, Pantalon MV, Cohen KR. Motivational interviewing and treat- ment adherence among psychiatric and dually diagnosed patients. J Nerv Ment Dis 1999;187:630-5.
  • Yıldırım A, Ekinci M. Ruhsal eğitimin şizofreni hastalarının ailelerinin aile işlevleri, hastaların sosyal destek düzeyleri ve tedaviye uyum üzerine et- kisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2010;11:195-205.
  • Mari J, Streiner D. Family interventions for those with schizophrenia. Co- chrane Library London: BMJ Publications; 1996.
  • Macleod SH, Elliott L, Brown R. What support can community mental health nurses deliver to carers of people diagnosed with schizophrenia? Findings from a review of the literature. Int J Nurs Stud 2011;48:100-20.
  • Duman ZÇ, Aştı N, Üçok A, Kuşçu MK. Şizofreni hastalarına ve ailelerine 'bağımsız ve sosyal yaşam becerileri topluma yeniden katılım programı' uygulaması, izlenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2007;8:91-101.
  • Kemp R, Kirov G, Everitt B, Hayward P, et al. Randomised controlled trial of compliance therapy. 18-month follow-up. Br J Psychiatry 1998;172:413-9.
  • Gray R, Wykes T, Gournay K. The effect of medication management train- ing on community mental health nurse's clinical skills. Int J Nurs Stud 2003;40:163-9.
  • Gray R, White J, Schulz M, Abderhalden C. Enhancing medication adher- ence in people with schizophrenia: an international programme of re- search. Int J Ment Health Nurs 2010;19:36-44.
  • O'Donnell C, Donohoe G, Sharkey L, Owens N, et al. Compliance therapy: a randomised controlled trial in schizophrenia. BMJ 2003;327:834.
  • Byerly MJ, Fisher R, Carmody T, Rush AJ. A trial of compliance therapy in outpatients with schizophrenia or schizoaffective disorder. J Clin Psychia- try 2005;66:997-1001.
  • Gray R, Leese M, Bindman J, Becker T, et al. Adherence therapy for people with schizophrenia. European multicentre randomised controlled trial. Br J Psychiatry 2006;189:508-14.
  • Maneesakorn S, Robson D, Gournay K, Gray R. An RCT of adherence ther- apy for people with schizophrenia in Chiang Mai, Thailand. J Clin Nurs 2007;16:1302-12.
  • Maneesakorn S. A RCT of adherence therapy for schizophrenia. [Yayınlanmamış Doktora Tezi] London: King's College Florence Nightin- gale School of Nursing: 2008.
  • Staring AB, Van der Gaag M, Koopmans GT, Selten JP, et al. Treatment adherence therapy in people with psychotic disorders: randomised con- trolled trial. Br J Psychiatry 2010;197:448-55.
  • Anderson KH, Ford S, Robson D, Cassis J, et al. An exploratory, randomized controlled trial of adherence therapy for people with schizophrenia. Int J Ment Health Nurs 2010;19:340-9.
  • Brown E, Gray R, Jones M, Whitfield S. Effectiveness of adherence therapy in patients with early psychosis: a mirror image study. Int J Ment Health Nurs 2013;22:24-34.
  • Schulz M, Gray R, Spiekermann A, Abderhalden C, et al. Adherence therapy following an acute episode of schizophrenia: a multi-centre ran- domised controlled trial. Schizophr Res 2013;146:59-63.
  • National Institute for Health and Clinical Excellence, Clinical Guideline (NICE) Schizophrenia Core interventions in the treatment and manage- ment of schizophrenia in adults in primary and secondary care (Clini- cal Guideline CG82), London: National Collaborating Centre for Mental Health, 2009.
  • Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı. Ankara: TC Sağlık Bakanlığı; 2011.
APA Dikec G, Kutlu F (2015). Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. , 40 - 46.
Chicago Dikec Gul,Kutlu Fatma Yasemin Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. (2015): 40 - 46.
MLA Dikec Gul,Kutlu Fatma Yasemin Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. , 2015, ss.40 - 46.
AMA Dikec G,Kutlu F Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. . 2015; 40 - 46.
Vancouver Dikec G,Kutlu F Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. . 2015; 40 - 46.
IEEE Dikec G,Kutlu F "Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı." , ss.40 - 46, 2015.
ISNAD Dikec, Gul - Kutlu, Fatma Yasemin. "Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı". (2015), 40-46.
APA Dikec G, Kutlu F (2015). Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 6(1), 40 - 46.
Chicago Dikec Gul,Kutlu Fatma Yasemin Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 6, no.1 (2015): 40 - 46.
MLA Dikec Gul,Kutlu Fatma Yasemin Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, vol.6, no.1, 2015, ss.40 - 46.
AMA Dikec G,Kutlu F Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2015; 6(1): 40 - 46.
Vancouver Dikec G,Kutlu F Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2015; 6(1): 40 - 46.
IEEE Dikec G,Kutlu F "Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı." Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 6, ss.40 - 46, 2015.
ISNAD Dikec, Gul - Kutlu, Fatma Yasemin. "Ruhsal Bozukluklarda Tedavi Uyumunu Artırmak İçin Bir Yöntem: Tedaviye Uyum Programı". Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 6/1 (2015), 40-46.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 23:5

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları