TY - JOUR TI - Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleri İle Yaşanabilir İllerin Sıralanması AB - Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV); birçok kriteri birlikte değerlendirerek alternatiflere değerler atama süreci olarak ifade edilmektedir. Çok kriterli karar verme yaklaşımları; çok nitelikli karar verme ve çok amaçlı karar verme olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Eğer problem bir takım özelliklere puanlar verilerek alternatiflerin değerlendirilmesi ve en iyisinin seçilmesi esasına dayalı ise bu tip problemlere çok nitelikli karar verme problemi denmektedir. Çok amaçlı karar verme problemi ise çelişen amaçlara dayalı en iyi alternatifin seçimi ile ilgilidir. Her iki problem tipinde de bir ya da birden fazla karar verici vardır. Bu çalışmada da çok nitelikli karar verme problemi ele alınmıştır. Çok kriterli karar verme, birden fazla ve aynı anda uygulanan alternatiflerin içerisinden en iyi tercihin seçilmesini sağlayan yöntemdir. Rasyonel bir karar verme ortamında en çok tercih edilen seçim, genellikle kısıtlar ve yönetimin amaçları doğrultusunda sınırlandırılmaktadır. Çok kriterli karar verme; teorik gelişimi ile birlikte pratik uygulamaları açısından da karar analizi alanında çok hızlı bir gelişme göstermiştir. Güçlü bir mantık yapısı ile karar tespitlerindeki başarısıyla kendini kabul ettirmiş, geniş bir uygulama alanına sahiptir. Ülkemizde her ilin kendine özgü birtakım özellikleri bulunmaktadır. Bu özellikler illeri kendi aralarında farklı kılmaktadır. Bu nedenle yaşanabilir illerin belirlenmesinde illerin taşıdığı farklı özelliklerin hepsi aynı anda değerlendirilmelidir. Bu durum da çok kriterli karar vermeyi gerektirmektedir. Bu çalışmada seksen bir ili dikkate alarak yaşanabilir iller sıralaması yapılmıştır. Çalışmada ekonomi, eğitim, sağlık, kent hayatı, güvenlik ve kültür sanat kriterleri dikkate alınmıştır. Çalışmada çok kriterli karar verme yöntemlerinden SAW (Ağırlıklı Toplam Model-Weighted Sum Model), TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to Ideal Solution) ve Gri İlişkisel Analiz (Grey Relational Analysis) yöntemleri kullanılmıştır. Yöntemlerin sonuçlarından elde edilen bulgular sonucunda seksen bir ili kapsayan sıralamada genelde ilk üçte yer alan iller Ankara, Antalya ve Eskişehir olup; son üçte ise Muş, Bitlis ve Hakkâri yer almıştır. AU - KARAATLI, Meltem AU - budak, ibrahim AU - OMÜRBEK, NURI AU - DAĞ, OKAN PY - 2015 JO - Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi VL - 0 IS - 33 SN - 1302-1796 SP - 215 EP - 228 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/195922 ER -