Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi

ÇETİN, ASYA; GÖZÜN KAHRAMAN, Özlem

Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi

Özlem GÖZÜN KAHRAMAN, (Karabük Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Çocuk Gelişimi Bölümü, Karabük, Türkiye)

Asya ÇETİN (Karabük Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Çocuk Gelişimi Bölümü, Karabük, Türkiye)

INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION

26 0

Yıl: 2015 Cilt: 7 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 97 - 128 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi

Öz:

Özel eğitimde erkenlik ilkesi esastır. Gelişimsel süreç içerisinde özellikle çocukluğun ilk üç yılı kritik bir öneme sahiptir. Bebeklik ve erken çocukluk dönemi olarak adlandırılan bu dönem öğrenmeye en fazla açık olunan ve tüm gelişim alanlarındaki temellerin atıldığı dönem olarak görülmektedir. Gelişimin bu önemli döneminde gelişimsel geriliğe sahip bebeklere sunulacak erken müdahale hizmetleri, bebeğin sahip olduğu potansiyelin en üst düzeyde gerçekleşmesini sağlayarak gelişimini destekleyici çok önemli hizmetler sunmaktadır. Bu dönemde sunulacak olan hizmetler hem bebek hem de ailenin gereksinimleri dikkate alınarak planlanmaktadır. Ebeveynlerin yetersizlikten etkilenmiş çocuklarının eğitimine katılımını sağlamak ve artırmak için, çocuklarıyla etkileşimlerinin, aile yapısının, duygusal durumlarının, kaynaklarının ve gereksinimlerinin belirlenmesi gereklidir. Ebeveynlerin gereksinimlerinin belirlenebilmesi için, öncelikle ailenin yetersizlikten etkilenmiş bir çocukları olduğunu öğrendikleri andan itibaren yaşadıkları sorunların saptanması gerekmektedir. Ebeveyn gereksinimlerini belirlemeye yönelik yapılan araştırmalar, ebeveynlerin bilgi gereksinimi, destek gereksinimi, çocuğun durumunu başkalarına açıklayabilme, toplumsal hizmetler, maddi gereksinimler, ailenin işleyişiyle ilgili gereksinimler ve çocuğun eğitimine yönelik gereksinimleri olduğunu göstermektedir (Varol, 2006)

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları

Determining The Views and Needs Of Mothers Having A Baby With A Developmental Disability Over The Process They Experience After Diagnosis

Öz:

Earliness principle is essential in special education. Particularly the first three years is of critical importance in the developmental process. Called as the babyhood and early childhood, this period is regarded as a period which has the biggest openness to learning and where all developmental fields have their bases. Early intervention services to be given to babies having a developmental disability in this significant developmental period will provide the baby with realizing the potential the baby has at the highest level and offer very importance services to support their development. The services to be given in this period are planned by paying attention to both the baby and the family. It is necessary for the parents to determine their interaction with the children, family structure, their emotional status, sources and needs in order to provide the participation children of parents being affected by incapability into education and increase it. In order to determine the needs of parents, it is required that the problems experienced by them should be determined from the time when the family learn they have a child being affected by incapability onwards. The researches carried out to determine the needs of parents show that parents have information needs, supportive needs, being able to explain the status of the child, social services, economic needs, needs with regard to the running of the family and the needs regarding the education of the child (Varol, 2006). The purpose of the study was to determine the views of mothers of the babies with a developmental disability over the process they experience and their needs. The working group was comprised of 8 mothers of children with a developmental disability in 0-2 age group. The data of the study was gathered through semi-structured interview technique, one of the data collection methods. The mothers were asked 9 open-ended questions and the sub-questions of them and the responses were recorded with a recording device. The interviews took 30-45 minutes. The analysis of data gathered through interviews were made through descriptive analysis technique. The findings were analyzed paying attention to the literature and other researches.

Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akkök, F. (2003). Farklı özelliğe sahip olan çocuk aileleri ve ailelerle yapılan çalışmalar. Ayşegül Ataman (Ed.), Özel Eğitime Giriş. Ankara: Gündüz Eğitim Yayıncılık.
Akoğlu, G. (2011). Ailelerle İlişki Temelli Ekip Oluşturma. Gönül Akçamete (Çev.Ed.), Özel Gereksinimi Olan Küçük Çocuklar (s.51-102) . Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Bailey, D.B., & Simeonsson R.J (1988). Assessing needs of families handicapped infants. The Journal of Special Education, 22(1), 117-127.
Bailey, D. B.,& Powell, T. (2005). Assessing the information needs of families in early intervention. Michael Guralnick (Ed.), The developmental systems approach to early intervention (151-183). Baltimore: Paul H Brookes Publishing Company.
Bailey, D. B.,Skinner, D., Correa, V., Arcia, E., Reyes-Blanes, M. E., Rodriguez, P., &Skinner, M. (1999). Needs and supports reported by Latino families of young children MentalRetardation, 104(5), 437-451. developmental disabilities. AmericanJournal on
Barnhart, L. L.,Fitzpatrick, V. D., Sidell, N. L., Adams, M. J., Shields, G. S., &Gomez, S. J. (1994). Perception of familyneed in pediatriconcology. Child and Adolescent Social Work Journal, 11, 137-148.
Blackman J. A. (2002) Earlyintervention: A global perspective. Infants and Young Children.15 (2), 11-19.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem yayıncılık.
Castle, J. L. (1998). Parental feelings and grief experience: Having a child diagnosed with autism or other pervasive developmental disorder. Master's Thesis, California State University.
Cavkaytar, A., Batu, S., & Çetin, O. B. (2008). Perspectives of Turkish Mothers on Having a Child with Developmental Disabilities. International Journal of Special Education, 23(2), 101-109.
Cooper, C. S.,& Allred, K. W. (1992). A comparison of mothers' versus fathers' needs for support in caring for a young child with special needs. Infant-Toddler Intervention, 2, 205-221.
Cunningham, C. (1985). Training and education approaches for parents of children with special needs. British Journal of Medical Psychology, 58, 285-305.
Cameron, S. J. and Armstrong, S., M. (1991). Stress, Coping, andResources in Mothers of Adults with Developmental Disabilities. Counselling Psychology Quarterly, 4(4), 301-310.
Coşkun, Y., Akkaş, G. (2009). Engelli Çocuğu Olan Annelerin Sürekli Kaygı Düzeyleri İle Sosyal Destek Algıları Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD) 10 (1), 213-227.
Çetinkaya, Z. ve Öz, F. (2000). Serbral Palsili Çocuğu Olan Annelerin Bilgi Gereksinimlerinin Karşılanmasına Planlı Bilgi Vermenin Etkisi. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 4 (2).
Duygun, T., & Sezgin, N. (2003). Zihinsel engelli ve sağlıklı çocuk annelerinde stres belirtileri, stresle başa çıkma tarzları ve algılanan sosyal desteğin tükenmişlik düzeyine olan etkisi. Türk Psikoloji Dergisi, 18(52), 37-52.
Eker, D., Arkar, H., & Yaldız, H. (2001). Çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeğinin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1),17-25.
Ertem, Ö. İ. (2005). İlk Üç Yaşta Gelişimsel Sorunları Olan Çocuklar: Üç Sorun ve Üç Çözüm. Özel eğitim Dergisi, 6 (2), 13-25.
Farmer, J. E.,Marien, W. E., Clark, M. J., Sherman, A., & Selva, T. J. (2004). Primary care supports for children with chronic health conditions: identifying and predicting unmet family needs. Journal of Pediatric Psychology, 29(5), 355-367.
Fortier, L. M.,Wanlass R. L.(1984 ). Family crisis following thediagnosis of a handicapped child. Family Relations, 33, 13-24.
Guralnick, M. J. (Ed.) (2005). The developmental systems approach to early intervention. Baltimore: Paul H. Brookes Publishing Company.
Hız Kurul, S.(2007). Nörolojik Gelişme Geriliği Riski Olan Süt Çocuklarının Erken Belirlenmesinin Önemi ve Klinisyenin Rolü. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 21(3), 195-205.
Hebbeler, K., Spiker, D., Bailey, D., Scarborough, A., Malik, S., &Simeonsson, R.,et al. (2007). Early intervention for infants and toddlers with disabilities and their families: Participants, services, andoutcomes (Final Report of the National Early Intervention Longitudinal Study (NEILS). Menlo Park, CA: SRI International.
Hogan, N. S., Greenfield, D. B., & Schmidt, L. A. (2001). Development and validation of the Hogan Grief Reaction Checklist. Death Studies, 25, 1-32.
Horacek, H.J.,Ramey, C.T. Campbell, F.A., Hoffmann, K.P. &Fletcher, R.H. (1987). Predicting school failure and assessing early interventions withhigh-risk children. Journal of the American Academy of Child Psychiatry, 26, 758-763
Hutton, A. M., & Caron, S. L. (2005). Experiences of families with children with autism in rural New England. Focus On Autism and Other Developmental Disabilities, 20(3), 180-189.
Knoche, L. L.,Sheridan, S. M., Clarke, B. L,Cline, D (2012).Getting Ready: Results of a Randomized Trial Of a Relationship Focused Internention on the Parent-Infant Relatonship in Rural Early Head Start. Infant Mental Health Journal, 33(5): 439-458
Meşe, İ. (2013). Engellenmiş Annelik: Zihinsel Engelli Çocukların Anneleri. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 8 (12).
Özbek, A. ve Miral, S. (2003). Çocuk Ruh Sağlığı Açısından Prematürite. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 46, 317-327.
Özmert, E. N. (2006). Erken çocukluk gelişiminin desteklenmesi-III. Aile. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 49(3), 256-273.
Sucuoğlu, B., (1995). Özürlü Çocuğu Olan Anne-Babaların Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 2 (1), 10-18
Sucuoğlu, B.,&Aksaz, N. (1992). Otistik Çocuklara Bağımsız Yaşam Becerilerinin Kazandırılması. Psikoloji Dergisi, 27(7), 1526.
Sweet,M. A.,& Appelbaum M. I. (2004).Is Home Visiting an Effective Strategy? A Meta-Analytic Review of Home Visiting Programs for Families With Young Children. Child Development, 75(5) , 1435-1456
Sola C. ve Diken İ. (2008). Gelişimsel Gerilik Riski Altındaki Prematüre ve Düşük Doğum Ağırlıklı Çocuğa Sahip Annelerin Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Özel Eğitim Dergisi. 9 (2), 21-36
Shonkoff, J. P. (2003). From neurons to neighborhoods: Old and new challenges for developmental and behavioral pediatrics. Journal of Developmental Behavioral Pediatr, 24(1), 70-6.
Tomasello N. M.,Mannıng A. R.,& Dulmus C. N. (2010). Family-Centered Early Intervention for Infants and Toddlers With Disabilities. Journal of Family Social Work, 13, 163-172.
Şimşek, H., Yıldırım, A. (2003). SosyalEarliness principle is essential in special education. Particularly the first three years is of critical importance in the developmental process. Called as the babyhood and early childhood, this period is regarded as a period which has the biggest openness to learning and where all developmental fields have their bases. Early intervention services to be given to babies having a developmental disability in this significant developmental period will provide the baby with realizing the potential the baby has at the highest level and offer very importance services to support their development. The services to be given in this period are planned by paying attention to both the baby and the family. It is necessary for the parents to determine their interaction with the children, family structure, their emotional status, sources and needs in order to provide the participation children of parents being affected by incapability into education and increase it. In order to determine the needs of parents, it is required that the problems experienced by them should be determined from the time when the family learn they have a child being affected by incapability onwards. The researches carried out to determine the needs of parents show that parents have information needs, supportive needs, being able to explain the status of the child, social services, economic needs, needs with regard to the running of the family and the needs regarding the education of the child (Varol, 2006). The purpose of the study was to determine the views of mothers of the babies with a developmental disability over the process they experience and their needs. The working group was comprised of 8 mothers of children with a developmental disability in 0-2 age group. The data of the study was gathered through semi-structured interview technique, one of the data collection methods. The mothers were asked 9 open-ended questions and the sub-questions of them and the responses were recorded with a recording device. The interviews took 30-45 minutes. The analysis of data gathered through interviews were made through descriptive analysis technique. The findings were analyzed paying attention to the literature and other researches. bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Walker, T. & Johnson, D.L. (1988). A follow-upevaluation of the Houston Prent-Child Development Center: Intelligence test results. Journal of Genetic Psychology, 149(3), 377-381.

APA	GÖZÜN KAHRAMAN Ö, ÇETİN A (2015). Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. , 97 - 128.
Chicago	GÖZÜN KAHRAMAN Özlem,ÇETİN ASYA Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. (2015): 97 - 128.
MLA	GÖZÜN KAHRAMAN Özlem,ÇETİN ASYA Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. , 2015, ss.97 - 128.
AMA	GÖZÜN KAHRAMAN Ö,ÇETİN A Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. . 2015; 97 - 128.
Vancouver	GÖZÜN KAHRAMAN Ö,ÇETİN A Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. . 2015; 97 - 128.
IEEE	GÖZÜN KAHRAMAN Ö,ÇETİN A "Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi." , ss.97 - 128, 2015.
ISNAD	GÖZÜN KAHRAMAN, Özlem - ÇETİN, ASYA. "Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi". (2015), 97-128.

APA	GÖZÜN KAHRAMAN Ö, ÇETİN A (2015). Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION, 7(1), 97 - 128.
Chicago	GÖZÜN KAHRAMAN Özlem,ÇETİN ASYA Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION 7, no.1 (2015): 97 - 128.
MLA	GÖZÜN KAHRAMAN Özlem,ÇETİN ASYA Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION, vol.7, no.1, 2015, ss.97 - 128.
AMA	GÖZÜN KAHRAMAN Ö,ÇETİN A Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION. 2015; 7(1): 97 - 128.
Vancouver	GÖZÜN KAHRAMAN Ö,ÇETİN A Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi. INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION. 2015; 7(1): 97 - 128.
IEEE	GÖZÜN KAHRAMAN Ö,ÇETİN A "Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi." INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION, 7, ss.97 - 128, 2015.
ISNAD	GÖZÜN KAHRAMAN, Özlem - ÇETİN, ASYA. "Gelişimsel Geriliği Olan Bebeğe Sahip Annelerin Tanı Sonrası Yaşadıkları Sürece İlişkin Görüşlerinin ve Gereksinimlerinin Belirlenmesi". INTERNATIONAL JOURNAL OF EARLY CHILDHOOD SPECIAL EDUCATION 7/1 (2015), 97-128.