Yıl: 2015 Cilt: 39 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 117 - 123 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması

Öz:
Amaç: Bu çalışma Kütahya çevresinde bulunan büyükbaş ve küçükbaş hayvanları enfeste eden kene türlerini, bunların mevsimsel aktivitelerini ve yaygınlıklarını belirlemek amacıyla yapılmıştır.Yöntemler: Ekim 2010-Ekim 2011 tarihleri arasında 10 köyde 2402 büyük ve küçükbaş hayvan ve barınakları kene enfestasyonu yönünden muayene edilmiştir.Bulgular: İncelenen hayvanlarda enfestasyon oranı %9,55 olarak saptanmıştır. Toplam 657 erişkin kene toplanmıştır. Ixodes ricinus, Ixodes hexagonus, Rhipicephalus (Boophilus) annulatus, Dermacentor marginatus, Hyalomma marginatum, Haemaphysalis parva, Haemaphysalis sulcata, Haemaphysalis punctata, Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus sanguineus, Rhipicephalus turanicus'dan oluşan 11 kene türü tespit edilmiştir. Kene türlerinin mevsimsel aktiviteleri de tespit edilmiştir. Ixodes ricinus ve R. (Boophilus) annulatus türüne en fazla sonbahar ve kış aylarında rastlanmıştır. Dermacentor marginatus genellikle kış aylarında bulunmuştur. Hyalomma marginatum nisan-temmuz ayları arasında görülmüştür. Haemaphysalis parva ekim, kasım ve mart aylarında bulunmuştur. Haemaphysalis sulcata kasım ve mart aylarında tespit edilmiştir. Haemaphysalis punctata sadece mart ve kasım ayında bulunmuştur. Rhipicephalus türleri genellikle ilkbahar sonu ve yaz aylarında bulunmuştur.Sonuç: Bu veriler yörede kene enfestasyonları ve keneyle bulaşan hastalıkların kontrol yöntemlerinin belirlenmesinde faydalı olacaktır
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Ekoloji

Distribution of Tick Species Spread in Kütahya Vicinity

Öz:
Objective: This study was performed to determine the tick species infested to the cattle and small ruminants in Kütahya Province and their seasonal activity and prevalence.Methods: Examination was performed in terms of infestation in 2402 farm animals and their shelters in 10 villages between October 2010 and October 2011.Results: The infestation rate of animals was detected as 9.55%. A total of 657 adult ticks were collected. A total of 11 tick species consisting of Ixodes ricinus, Ixodes hexagonus, Rhipicephalus (Boophilus) annulatus, Dermacentor marginatus, Hyalomma marginatum, Haemaphysalis parva, Haemaphysalis sulcata, Haemaphysalis punctata, Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus sanguineus and Rhipicephalus turanicus were determined. Seasonal fluctuations of tick species were also determined. Ixodes ricinus and R. (Boophilus) annulatus species were encountered mostly during fall and winter months. Dermacentor marginatus was usually found in winter time. Hyalomma marginatum, was found between April and July. Haemaphysalis parva was found in October, November and March. Haemaphysalis sulcata was found in November and March. Haemaphysalis punctata was found only in March and November. Rhipicephalus species were generally found in late spring and summer.Conclusion: Finally, these results will be helpful for the determination of control methods of tick infestations and tick-borne diseases in the region.
Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Ekoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Karaer Z, Yukarı BA, Aydın L. Türkiye Keneleri ve Vektörlükleri. Özcel MA, Daldal N, editörler. Parazitoloji'de Artropod Hastalıkları ve Vektörler. Türk Parazitoloji Derneği İzmir: Yayın 13; 1997. 363-434.
  • Yeruham I, Hadani A, Galker F, Rosen S. The Seasonal Occurence of Ticks (Acari: Ixodidae) on Sheepand in the Field in the Judean Area of Israel. Experimental & Applied Acarology 1996; 20: 47-56.
  • Bakırcı S. Batı Anadolu Sığırlarında Görülen Kene Türlerinin Yaygınlığı. Bursa: Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Doktora Tezi; 2009.
  • Hoogstral H. African Ixodoidea I Ticks of the Sudan. U.S. Naval Medical Research Unit Cario Egypt 1956; 3: 1-1101+II p.
  • Estrada Pena A, Bouattour A, Camicas JL, Walker AR. Ticks of Domestic Animals in the Mediterranean Region: A Guide to Identification of Species. Published by University of Zaragoza Spain 2004; 1-131+VI p.
  • Barker SC, Murrell A. Systematics and Evolution of Ticks with a List of Valid Genus and Species Names. Parasitology 2004; 129: 15-36. [CrossRef]
  • Aydın L, Bakırcı S. Geographical Distribution of Ticks in Turkey. Parasitol Res 2007; 101 (Suppl 2): 163-6. [CrossRef]
  • Oytun HŞ. Keneler, Zararları ve Savaş Çareleri. Ankara: Y. Z. E. Basımevi; 1947. p. 109.
  • Kurtpınar H. Türkiye Keneleri, Morfoloji, Biyoloji, Konakçı Yayılışları ve Medikal Önemleri. Ankara: Güven Matbaası; 1954. p. 112.
  • Merdivenci A. Türkiye Keneleri Üzerine Araştırmalar. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Cerrah Paşa Tıp Fakültesi Yayınları; 1969. p. 420.
  • Hoffman E, Horchner F, Schein E, Gerber H. Saisonal Auftreten von Zecken und Piroplasmen Bei Haustieren in Der Asiatrschen Provinzer Der Turkei. Berl Munch Tierarztl Wochenschr 1971; 84: 152-6.
  • Sayın F, Karaer Z. Ankara Yöresi Sığır ve Koyunlarında Kene Enfestasyonu Üzerine Araştırmalar. Türk Vet Hek. I Bilim Kongresi, Bildiri Özetleri; Ankara-Türkiye: 1987. Tebliğ No: 24.
  • Papadopoulos B. Les Tiques Des Animaux Domestiques et Les Hematozoaires Qu'elles Transmettent en Makedonie (Grece). Imprimatur Pour la These 1990; 201-3.
  • Aydın L. Güney Marmara Bölgesi Ruminantlarında Görülen Kene Türleri ve Yayılışları. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 1994.
  • Yukarı BA, Umur S. Burdur Yöresindeki Sığır, Koyun ve Keçilerde Kene (Ixodoidea) Türlerinin Yayılışı. Turk Journal Veterinary. Animal Science 2002; 26: 1263-70.
  • Ruiz Fons F, Isabel G, Fernández De M, Acevedo P, Hofle U, Vicente J, et al. Ixodid Ticks Parasiting Iberian Red Deer (Cervuselaphus hispani- cus) and European Wild Boar (Sus scrofa) from Spain: Geographical and Temporal Distribution. Vet Parasitol 2006; 140: 133-42. [CrossRef]
  • Gargılı A, Kar S, Yılmazer N, Cerit C, Sönmez G, Şahin F, et al. Evaluation of Ticks Biting Humans in Thrace Province, Turkey. Kafkas Univ Vet Fak Dergisi 2010; 16(Suppl A): 141-6.
  • Er A. Manisa Yöresinde Görülen Kene (Ixodidea) Türleri Üzerine Araştırma. Manisa: Yüksek Lisans Tezi C.B.Ü. Fen Bil Enstitüsü; 1996.
  • Mamak N, Gençer L, Özkanlar YE, Özçelik S. Sivas-Zara Yöresindeki Sığır, Koyun ve Keçilerde Kene Türlerinin Belirlenmesi ve Sağaltımı. Turkiye Parazitol Derg 2006; 30: 209-12.
  • İça A, İnci A, Vatansever Z, Karaer Z. Status of Tick Infestation of Cattle in the Kayseri Region of Turkey. Parasitol Res 2007; 101(Suppl 2): S167-9. [CrossRef]
  • Karataş A. Niğde Yöresi Koyunlarında Bulunan Kenelerin (Acari: Ixodoidea) Sistematik Yönden İncelenmesi. Niğde: Niğde Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi; 1998.
  • Sayın F, Dinçer Ş, Karaer Z, Dumanlı N, Çakmak A, İnci A et al. Status of Tick Infestation of Sheep and Goats in Turkey. Parassitologia 1997; 39: 145-52.
  • Mimioğlu M. Die Schildzecen (Ixodidea) Der Haustiere in Der Türkei. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 1954; 1: 20-35.
  • Harald N. Zecken Aus Der Türkei und Dem Karakorum (Acari, Ixodidae). Z. Parasitenkd 1962; 22: 111-3. [CrossRef]
  • Mohammed AN. The Seasonal Incidence of İxodid Ticks in the Netherlands. Tijdschr, Diergeneeskt 1976; 101: 408-12.
  • Güler S. Ankara ve Civarındaki Koyun ve Keçilerde Kış Ixodidae'leri Üzerinde Araştırmalar. Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 1982; 1: 45-54.
  • Zeybek H, Kalkan A. Ankara Yöresinde Mera Kenelerinin Yayılışı ve Mevsimlerle İlişkisi. Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Enstitüsü Dergisi 1984; 5: 14-21.
  • Beyazıt A. Bursa Yöresinde Sığırlarda Ixodidae Türlerinin Yayılışı. Bornova Veteriner Kontrol Araştırma Enstitüsü Dergisi 2000; 25: 17-23.
  • Sayın F, Dumanlı N. Elazığ Bölgesinde Evcil Hayvanlarda Görülen Kene (Ixodoidea) Türleri ile İlgili Epizootiyolojik Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 1982; 29: 344-62.
  • Taşçı S. Van Bölgesinde Sığır ve Koyunlarda Görülen Kene Türleri ile Bunların Taşıdığı Kan Parazitleri (Protozoon) Arasındaki İlişkiler. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 1989; 36: 53-63.
  • Akdemir C. Van Yöresi Koyunlarında Bulunan Kene Türlerinin (Fam: Ixodidae) Tespiti ve Epidemiyolojisi Üzerine Araştırmalar. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi; 2001.
  • Karaer Z. Anakara İli ve Civarında Bulunan Kene Türleri ile Hyalomma detritum'un (Schulze, 1919) Bazı Ekolojik Özellikleri Üzerine Araştırmalar. Tübitak VII. Bilim Kongresi Tebliğleri Ankara 1983; 371-7.
  • Robson J, Robb MJ. Ticks (Ixodoidea) of Domestic Animals in Iraq, Spring and Early Summer Infestations in the Liwas of Baghdad, Kut, Amara and Basra. J Med Entomol 1967; 4: 289-93. [CrossRef]
  • Robson J, Robb JM, Al-Wahayyib T. Ticks (Ixodoidea) of Domestic Animals in Iraq, Summer Infestations in the Liwas of Hilla, Karbala, Diwaniya and Nasiriya. J Med Entemol 1968; 5: 27-31. [CrossRef]
  • Robson J, Robb JM, Hawa, JN, Al-Wahayyib T. Ticks (Ixodoidea) of Domestic Animals in Iraq, Part 6 Distribution. J Med Entemol 1969; 6: 125-7. [CrossRef]
  • Robson J, Robb JM, Hawa JN, Al-Wahayyib T. Ticks (Ixodoidea) of Domestic Animals in Iraq, Part 7, Seasonal Incidence on Cattle, Sheep and Goats in the Tigris-Euphrathes Valley Plain. J Med Entemol 1969; 6: 127-30. [CrossRef]
  • Hoogstral H. Biological Observation on Certain Turkish Haemaphysalis Ticks (Ixodoidea, Ixodidae). J Parasitol 1959; 45: 227-32. [CrossRef]
  • Coşkuner MR. Yurdumuzda Görülen Kene Türlerinden Bazılarının Biyolojisi ve Naklettikleri Protozoon Hastalıkları Üzerine Araştırmalar. Etlik Vet Bak Enst Derg 1971; 3: 42-54.
  • Çiçek H. Ankara Yöresi Haemaphysalis Türleri Üzerinde Epizootiyolojik Çalışmalar. Ankara: Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi; 2000.
  • Available from: http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/sicak- lik-analizi.aspx?s=m
  • Hoogstral H, Kaiser MN. The Ticks (Ixodoidea) of Iraq Keys, Hosts and Distribution. J Iraqi Med Prof 1958; 6: 1-11.
  • Richl PD, Altan Y, Campbell JB, Enfstathiov GC. Ticks (Ixodoidea) of Domestic Animals in Cyprus. Bull Ent Res 1974; 64: 53-63. [CrossRef]
  • Sevinç F. Konya Yöresi Koyunlarında Babesiaovis'in ELISA ile Teşhisi. Konya: Selçuk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi; 1996.
  • Warnecke M. Asurvey of the Infestation Rate of Ixodid Ticks with Piroplasms in Turkey. J.K.H. editor. Tornbridge: Wilde Levis Reprints Ltd; 1978. p. 166-7.
  • Güler S, Özer E, Erdoğmuş SZ, Köroğlu E, Bektaş I. Malatya ve Bazı Güneydoğu Anadolu İllerinde Sığır, Koyun ve Keçilerde Bulunan Kene (Ixodidae) Türleri. Doğa-TurkJournal of Veterinary and Animal Sciences 1993; 17: 229-31.
  • Papadopoulos B, Morel PC, Aeschlimann A. Ticks of Domestic Animals in the Macedonia Region of Greece. Vet Parasitol 1996; 63, 25-40. [CrossRef]
  • Arslan ÖM, Umur Ş, Aydın L. Kars Yöresi Sığırlarında Ixodidae Türlerinin Yaygınlığı. Turkiye Parazitol Derg 1999; 23: 331-5.
  • Aktaş M, Altay K, Dumanlı N. A Moleculer Survey of Bovine Theileria Parasites Among Apparently Healty Cattle and with a Note on the Distribution of Ticks in Eastern Turkey. Vet Parasitol 2006; 138: 179- 85. [CrossRef]
  • Razmi GR, Glinsharifodini M, Sarvi S. Prevalance of Ixodid Ticks on Cattle in Mazandaran Province, Iran. Korean J Parasitol 2007; 45: 307-10. [CrossRef]
  • Mumcuoğlu KY, Frish K, Sarov B, Manor E, Gross E, Gat Z, et al. Ecological Studies on Brown Dog Tick Rhipicephalus sanguineus (Acari: Ixodidae) in Southern Israel and its Relationship to Spotted Fever Group Rickettsiae. J Med Entemol 1993; 114-21.
  • Göksu K. Rhipicephalus bursa Canestrini ve Fanzago, 1877 (Acarina: Ixodoidea)'nın Saha ve Laboratuvar Şartlarında Biyo-Ekolojisi Üzerinde Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 1969; 16: 295-312.
  • Suntur BM, Hepgüler KS. Kırım-Kongo Kanamalı Ateşi: Kütahya'dan İki Olgu Sunumu. İnfeksiyon Dergisi (Turkish Journal of Infection) 2007; 21: 45-7.
APA İÇA A, ozkan f (2015). Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. , 117 - 123.
Chicago İÇA Anıl,ozkan fatma Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. (2015): 117 - 123.
MLA İÇA Anıl,ozkan fatma Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. , 2015, ss.117 - 123.
AMA İÇA A,ozkan f Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. . 2015; 117 - 123.
Vancouver İÇA A,ozkan f Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. . 2015; 117 - 123.
IEEE İÇA A,ozkan f "Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması." , ss.117 - 123, 2015.
ISNAD İÇA, Anıl - ozkan, fatma. "Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması". (2015), 117-123.
APA İÇA A, ozkan f (2015). Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 39(2), 117 - 123.
Chicago İÇA Anıl,ozkan fatma Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi 39, no.2 (2015): 117 - 123.
MLA İÇA Anıl,ozkan fatma Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi, vol.39, no.2, 2015, ss.117 - 123.
AMA İÇA A,ozkan f Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2015; 39(2): 117 - 123.
Vancouver İÇA A,ozkan f Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 2015; 39(2): 117 - 123.
IEEE İÇA A,ozkan f "Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması." Türkiye Parazitoloji Dergisi, 39, ss.117 - 123, 2015.
ISNAD İÇA, Anıl - ozkan, fatma. "Kütahya Yöresi'nde Yayılış Gösteren Kene Türlerinin Araştırılması". Türkiye Parazitoloji Dergisi 39/2 (2015), 117-123.