DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

AYTEN, ALI; BATAN, S. Nazlı

DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

S. Nazlı BATAN, (Alemdağ Mehmet Akif Ersoy Ortaokul, İstanbul, Türkiye)

Ali AYTEN (Marmara Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Din Psikolojisi Bilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi

208 51

Yıl: 2015 Cilt: 15 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 67 - 92 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Öz:

Makalede, yetişkin bireylerin dinî başa çıkma tutum ve davranışları, psikolojik dayanıklılıkları ve yaşam doyumu düzeyleri arasındaki ilişki ve etkileşim ele alınmıştır. Ayrıca bireylerin cinsiyet, yaş ve medeni durum gibi demografik özellikleriyle ilgili bilgilere de yer verilmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama yöntemine uygun olarak yapılmıştır. Araştırmada yaşları 18 ile 59 arasında değişen 512 kişiye, "Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği", "Dinî Başa Çıkma Ölçeği" ve "Yaşam Doyumu (Hayat Memnuniyeti) Ölçeği" uygulanmıştır. Bulgular, olumlu dini başa çıkma ile yaşam doyumu ve psikolojik dayanıklılık arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu; psikolojik dayanıklılığın artmasıyla birlikte yaşam doyumunun da arttığını göstermiştir. Bulgulara göre, olumsuz dinî başa çıkma ile yaşam doyumu ve psikolojik dayanıklılık arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Değişkenler arası ilişkiler ve yaşam doyumunu açıklayıcılık gücünü yansıtan regresyon analizi sonuçları ise, olumlu dinî başa çıkma ve psikolojik dayanıklılığın yaşam doyumu üzerinde olumlu bir etki yarattığını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

A Study on the Relationship Among Psychological Resilience, Religious Coping and Life Satisfaction

Öz:

This article examines the relationship between psychological resilience, religious coping and life satisfaction among adults. Socio-demographic variables (gender, age, marital status etc.) are also examined in the study. Correlational survey method and questionnaire technique are used. The sample covers 512 individuals whose age range is from 18 to 59. "Resilience Scale for Adults", "Religious Coping Scale", and "The Satisfaction with Life Scale" are applied. The findings indicate that positive religious coping has positively correlated with life satisfaction and psychological resilience. Yet, negative religious coping does not have any relationship with these two variables. The other finding is that life satisfaction is rising with psychological resilience. According to regression analysis both positive religious coping and psychological resilience have positive effect on life satisfaction. Implications of these results and suggestions for future research are discussed.

Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abolghasemi, Abbas ve Somayeh Taklavi Varaniyab, (2010)."Resilience And Perceived Stress: Predictors Of Life Satisfaction İn The Students Of Success And Failure", Procedia-Social and Behavioral Sciences, 5, (2010), ss. 748-752.
Altıparmak, Saliha, "Huzurevinde Yaşayan Yaşlı Bireylerin Yaşam Doyumu, Sosyal Des- tek Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler", Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri ve Tıp Dergisi, 23(3), 2009, ss. 159-164.
Annalakshmi, Narayanan ve Mohammed Abeer, "Islamic Worldwiev, Religious Persona- lity And Resilience Among Muslim Adolescents Students in India", (2011)., Eu- rope's Journal of Psychology, 7(4), (2011), ss. 716-738.
Ayten, Ali, "Din ve Sağlık: Bireysel Dindarlık, Sağlık Davranışları ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi Üzerine Bir Araştırma", Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 13 (3), 2014, ss. 7-31.
Ayten, Ali, "Dindarlık Ruhsal ve Fiziksel Sağlığı Etkiler mi?", Din, Erdem ve Sağlık, (Ed. A.Ayten), İstanbul: Çamlıca Yayınları, 2015.
Ayten, Ali, Erdeme Dönüş: Psikoloji ve Mutluluk Yolu, İstanbul: İz Yayıncılık, 2014.
Ayten, Ali, Tanrıya Sığınmak: Dinî Başa Çıkma Üzerine Psiko-sosyal Bir Araştırma, İstan- bul: İz Yayıncılık, 2012.
Basım, H. Nejat ve Fatih Çetin, "Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği'nin Güveni- lirlik Ve Geçerlilik Çalışması", Türk Psikiyatri Dergisi, 22(2), (2011), ss. 104-114.
Bradley, Rebekah, Ann C. Schwartz ve Nadine J. Kaslow, "Posttraumatic Stress Disorder Symptoms Among Low-Income, African American Women With A History Of In- timate Partner Violence And Suicidal Behaviors: Self-Esteem, Social Support, And Religious Coping", Journal of Traumatic Stress, 18(6), (2005), ss. 685-696.
Cohn, Michael. A., Barbara L. Fredrickson, , Stephanie L. Brown, Joseph A. Mikels ve Anne M. Conway, "Happiness Unpacked: Positive Emotions Increase Life Satis- faction By Building Resilience", Emotion, 9(3), (2009), ss. 361-368.
Deveson, Anne, Resilience, South Australia: Griffin Press, 2003.
Diener, E., Emmons, R., Larsen, R. J. & Griffin, S. "The Satisfaction With Life Scale", Journal of Personality Assessment, 49, (1985), ss. 71-75.
Dost, Meliha Tuzgöl, Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Doyumunun Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (2), 2007, ss. 132-143.
Ekşi, Halil, Başaçıkma, Dinî Başaçıkma ve Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araş- tırma: Eğitim, İlahiyat ve Mühendislik Fakültesi Öğrencilerinin Karşılaştırılması. Doktora Tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2001.
Frieborg, Oddgeir, Odin Hjemdal, Jan H. Rosenvinge ve Monica Martinussen, "A New Rating Scale For Adults Resilience: What Are The Central Protective Resources Behind Healthy Adjustment?", International Journal of Methods in Psychiatric Re- search, 12(2), (2003), ss. 65-76.
Garmezy, Norman, Competence And Adaptation In Adult Schizophrenic Patients And Children At Risk. Schizophrenia: The First Ten Dean Award Lectures (Ed. Stanley S. Dean), NY: MSS Information Corporation, 1973, ss. 168-204.
Gerber, Monica M., Adriel Boals ve Darnell Schuettler, "The Unique Contributions of Positive And Negative Religious Coping To Posttraumatic Growth And PTSD", Psychology of Religion and Spirituality, 3(4), (2011), ss. 298-307.
Gizir, C. A., Akademik Sağlamlık: Yoksulluk İçindeki Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Aka- demik Başarılarına Katkıda Bulunan Koruyucu Faktörlerin İncelenmesi. Yayın- lanmamış Doktora Tezi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi SBE., 2004.
Hebert, Randy, Bozena Zdaniuk, Richard Schulz ve Michael Scheier, "Positive And Nega- tive Religious Coping And Well-Being in Women With Breast Cancer", Journal of Palliative Medicine, 12(6), (2009). 537-545.
Kasen, Stephanie, Priya Wickramaratne, Marc J. Gameroff ve Myrna M. Weissman, "Religiosity And Resilience In Persons At High Risk For Major Depression", Psyc- hological Medicine, 42(3), (2012), ss. 509-19.
Kenneth I. Pargament ve Curtis Brant, "Religion and Coping". Handbook of Religion and Mental Health (Ed. Harold Koenig), California: Academic Press, 1998.
Köse, Ali ve Talip Küçükcan, Deprem ve Din: Marmara Depremi Üzerine Psiko-Sosyolojik Bir İnceleme, İstanbul: Emre Yayınları, 2006.
Köylü, Mustafa, "Ruh Sağlığı Ve Din: Batı Toplumu Açısından Bir Değerlendirme" On dokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 23, (2007), ss. 65-92.
Langehough, Steven. O., Connor Walters, David Knox ve Michael Rowley, "Spirituality And Religiosity As Factors In Adolescents' Rsik For Anti-Social Behaviors And Use Of Resilient Behaviors", 59th Annual Conference of the NCFR Fatherhood and Motherhood in a Diverse and Changing World, Arlington, VA, November 7-10, 1997.
Pargament, Kenneth I. The Psychology of Religion and Coping: Theory, Research, Practice, New York: The Guilford Press, 1997.
Pargament, Kenneth I. ve Hisham Abu Raiya, "A Decade Of Research On The Psychology of Religion And Coping: Things We Assumed And Lessons We Learned", Psyke & Logos, 28, (2007), ss. 742-766.
Pargament, Kenneth I., Harold G. Koenig ve Lisa M. Perez,"The Many Methods Of Religi- ous Coping: Development And İnitial Validation Of The RCOPE", Journal of Cli- nical Psychology, 56, (2000), ss. 519-543.
Pargament, Kenneth., Margaret Feuille ve Donna Burdzy, "The Brief RCOPE: Current Psychometric Status Of A Short Measure Of Religious Coping", Religions, 2(1), (2011), ss. 51-76.
Rajabi, Mohammad, Ali Akbar Saremi ve Mohammad Hossein Bayazi, "The Relationship Between Religious Coping Patterns, Mental Health And Happiness", Developmen- tal Psychology (Journal of Iranian Psychologists), 8(32), (2012), ss. 363-371.
Ross, Keisha, Paul J. Handal, Eddie M. Clark, Jillon S. Vander Wal, "The Relationship Between Religion And Religious Coping: Religious Coping As A Moderator Between Religion And Adjustment", Journal of Religion and Health, (2009), 48, ss. 454-467.
Schuster, Mark. A. ve diğ., "A National Survey Of Stress Reactions After The September 11, 2001, Terrorist Attacks", New England Journal of Medicine, 345(20), (2001), ss. 1507-1512.
Smith, Timothy B., Michael E. McCullough ve Justin Poll, "Religiousness And Depression: Evidence For A Main Effect And The Moderating İnfluence Of Stressful Life Events", Psychological Bulletin, 129(4), (2003), ss. 614-636.
Şakûra, Şaban, "el-Mürûnetu'n nefsiyye ve alâkatuhâ bi'rrıda ani'l hayâti lede talebeti'l camiât'l Filistiniyye bi muhâfazâti Gazze", (Yüksek Lisans Tezi), Camiatu Ezher, Gazze, 2012.
Topuz, İlhan, "Dinî Gelişim Seviyeleriyle Dinî Başa Çıkma Tutumları Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma" (Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi, Bursa, 2003.
Ülker-Tümlü, Gamze ve Ergün Recepoğlu,"Üniversite Akademik Personelinin Psikolojik Dayanıklılık Ve Yaşam Doyumu Arasındaki İlişki", Yükseköğretim ve Bilim Dergisi, 3(3), (2013), ss. 205-213.
Wagnild, Gail. M. ve Heather M. Young, "Development And Psychometric Evaluation Of Resilience Scale", Journal of Nursing Measurement, 1(2), (1993), ss.165-178 ııı

APA	BATAN S, AYTEN A (2015). DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 67 - 92.
Chicago	BATAN S. Nazlı,AYTEN ALI DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. (2015): 67 - 92.
MLA	BATAN S. Nazlı,AYTEN ALI DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. , 2015, ss.67 - 92.
AMA	BATAN S,AYTEN A DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2015; 67 - 92.
Vancouver	BATAN S,AYTEN A DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. . 2015; 67 - 92.
IEEE	BATAN S,AYTEN A "DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." , ss.67 - 92, 2015.
ISNAD	BATAN, S. Nazlı - AYTEN, ALI. "DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". (2015), 67-92.

APA	BATAN S, AYTEN A (2015). DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 15(3), 67 - 92.
Chicago	BATAN S. Nazlı,AYTEN ALI DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 15, no.3 (2015): 67 - 92.
MLA	BATAN S. Nazlı,AYTEN ALI DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, vol.15, no.3, 2015, ss.67 - 92.
AMA	BATAN S,AYTEN A DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 2015; 15(3): 67 - 92.
Vancouver	BATAN S,AYTEN A DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 2015; 15(3): 67 - 92.
IEEE	BATAN S,AYTEN A "DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA." Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 15, ss.67 - 92, 2015.
ISNAD	BATAN, S. Nazlı - AYTEN, ALI. "DİNÎ BAŞA ÇIKMA, PSİKOLOJİK DAYANIKLILIK ve YAŞAM DOYUMU İLİŞKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA". Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi 15/3 (2015), 67-92.