Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları
Yıl: 2015 Cilt: 14 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 235 - 239 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları
Öz: Bu araştırma dönemdeki kadınların kendi kendine meme muayenesini uygulama, mamografi çektirme ve pap smear yaptırma durumlarının incelenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Araştırma kapsamına olasılıksız olarak araştırmaya katılmayı kabul eden, araştırmanın yapıldığı tarihte üniversitede çalışan, veri toplama formunda hata bulunmayan 373 kadın alınmıştır. Anket formunda tanıtıcı bilgilerle beraber meme ve serviks kanseri riskini, taramalara katılım durumunu ve taramalar konusunda kadınların bilgi durumunu değerlendire 41 soru sorulmuştur. Araştırma kapsamına alınan kadınların yaş ortalaması 33.2±6.8 (min 2, max 54) % 69,6'si evli, %65,9 lisans mezunu olup,%69,1'nin orta gelir durumuna sahip oldukları bulunmuştur. mamografi çektiren kadınların çektirmeyen kadınlara göre 4 kat daha fazla pap smear yatırdıkları saptanmıştır (OR = 4.45, 95% CI 2.21, 9.34). aradaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır (P<0.001). KKMM'ni yapan kadınlar yapmayan kadınlara göre 2 kat daha fazla pap smear yatırdıkları saptanmıştır (OR = 1.87, 95% CI 1.14, 3.01). Aralarındaki ilişki istatistiksel olarak da anlamlı bulunmuştur (P<0.05). Bu araştırmada kadınların meme ve serviks kanseri taramalarını orta düzeyde bildikleri ve taramalara ise düşük düzeyde katıldıkları saptanmıştır. Ayrıca araştırmada kendi kendine meme muayenesi yapan ve mamografi yaptıran kadınların daha yüksek oranda pap smear yaptırdıkları bulunmuştur
Anahtar Kelime: Konular:
Attitudes of women about breast cancer and cervical cancer screening
Öz: Aim:T his research was conducted as a descriptive study with the aim of investigating their self breast examination, having mammography and Pap smear. Method: The Descriptive study was conducted in Samsun between March 2013 and Apri 2013 with a total of 373 women who aggreed for participation. Data were collected via a questionnaire form including questions about knowledge and practices about breast and cervical cancer. Descritive statistics and chi square test were used for data analysis. Results: Mean age of the participants was 33.2±6.8 years (min 2, max 54), 69,6% were married, 65,9% were graduates of licence programs, 69,1% were found to have moderate income. Education level was found to affect having mammography, graduates of university were found to have mammography more (x2= 20.036, p=0.000). The women who have mammography were found to have Pap smear more than the women who do not have mammography (OR = 4.45, 95% CI 2.21, 9.34). The difference is statistically significant (P<0.001). The women who had BSE were detected to have Pap smear 2 fold more (OR = 1.87, 95% CI 1.14, 3.01). Conclusion: This research revealed that the women had moderate knowlege about breast and cervical cancer screening and partcipation in screening is low. Beside, the women who had BSE and mammography had more PAP smear
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Dünya Kanser Raporu 2008. http://whqlibdoc.who.int/ publications/2009/9789283204237_tur_p1-104.pdf. Erişim:26.04.2014.
- Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kanser Daire Başkanlığı. http:// www.kanser.gov.tr/daire-faaliyetleri/kanser-istatistikleri.html Erişim:28.04.2014.
- Smith RA, Saslow D, Sawyer KA, Burke W, Costanza ME, Evans WP 3rd, et al. American Cancer Society guidelines for breast cancer screening: update 2003. CA Cancer J Clin. 53 (2003): 141-69. (PMID: 12809408)
- Isaacs C., Peshkin B.N., Schwartz M., DeMArco T.A., Main D., Lerman C. "Breast and Overian Cancer Screening Practices in Healthy Women with A Strong Family History of Breast or Ovarian Cancer", Breast Cancer Research and Treatment; 71 (2002): 103-112.
- Özdemir O. ve Çalışkan D. "Meme Kanserinin Erken Tanısında Kullanılan Yöntemler " Sağlık ve Toplum; 12 (2002): 10-14.
- Rutledge D.N.,Barsevick A., Knobf M.T., Bookbinder M. "Breast Cancer Detection: Knowledge, Attidues, and Behaviors of Women from Pennsylvania", Oncology Nursing Forum. 28 (2001) 1032-1040.
- Zemheri E, Koyuncuer A. Servikal Kanserlerin Erken Tanısında Pap Testinin Önemi. Sted. 4 (2005):1-4.
- Bilge A, Çam O Kanseri önlemede önemli bir faktör olarak kadınların stres ile başa çıkma tarzları ve sağlık inanışlarının incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 9(2008):16-21.
- Garcia F, Newton J, Baldwin S. Cervical and Endometrial Cancer Prevention. In: Fundamentals of Cancer Prevention, Ed: Alberts DS, Hess LM. Springer, 2005;315-342.
- World Cancer Report 2008. Ed: Boyle P, Levin B. World Health organization/ International Agency for Research on Cancer, Lyon, 2008.
- Ekici E, Utkualp N. Kadın öğretim elemanlarının meme kanserine yönelik davranışları. Meme Sağlığı Dergisi. 3(2007): 136-139.
- Dündar PE, Özmen D, Öztürk B, Haspolat G. The knowledge and attitudes of breast self- examination and mammography in a group of women in a rural area in western Turkey. BMC Cancer. 6 (2006): 43.
- Açıkgöz A, Çehreli R, Ellidokuz H. Women's Knowledge And Attıtude About Cancer And The Behavıour For Early Dıagnosıs Procedures. 25(2011):145 - 154
- Istihabi M, Miyoshi Y, Hasegawa S, Egawa C, Tamaki Y, Monden M. Noquchis. Mutational analysis of BARD1 in familial breast cancer patients in Japan. Cancer Lett. 200 (2003): 1-7.
- McCredie M, Paul C, Skegg DC, Williams S. Family history and risk of breast cancer in New Zealand. Int J Cancer. 73(1997): 503- 507.
- Hirose K, Tajimo K, Hamajima N, Takezaki T, Inoue M, Kuroishi T, Miura S, Tokudomc S. Association of family history and other risk factors with breast cancer risk among Japanese premenopausal and postmenopausal women. Cancer Causes Control. 12 (2001): 349- 358.
- Özaydın A.N., Güllüoğlu M.B., Ünalan P.C. Gorpe S. Cabioğlu N.Öner B.R. Özmen V. Bahçeşehir'de oturan kadınların meme kanseri bilgi düzeyleri, bilgi kaynakları ve meme sağlığı ile ilgili uygulamaları. Meme Sağlığı Dergisi. 5(2009):214-224.
- YıldırımA.D. Özaydın A.D. İstanbul / Moda'da Oturan Kadınların Meme Kanseri İle İlgili Bilgileri, Bilgi Kaynakları ve Meme Kanseri Taramalarına Katılımları. Meme sağlığı dergisi. (2014): 47-56.
- Golbaşı Z. Universite Oğrencisi Kızların Meme Kanseri ve Kendi Kendine Meme Muayenesi İle İlgili Bilgi ve Davranışları. Meme Sağlığı Dergisi. 6 (2010): 69-73.
- Parlar S, Bozkurt A, Ovayolu N. Ana Cocuk Sağlığı ve aile planlaması (ACSAP) merkezine başvuran kadınlarda kendi kendine meme muayenesi (KKMM) ile ilgili bilgi, tutum ve davranışların değerlendirilmesi. Sağlık ve Toplum. 14 (2004): 53-8.
- Cevik C, Akbulut G, Erkal S. Kadınların kendi kendine meme muayenesi hakkındaki bilgi duzeylerinin kitlenin fark edilmesin etkisi. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2 (2005): 44-9.
- Chioma C, Asuzu SRN. Knowledge, attitude and practice of self breast examination among the female students of the university of Ibadab, Nigeria. Pakistan Journal of Social Sciences. 4 (2007): 400-2.
- Cadır G, Eksen M, Butuner E, Tuzen H, Yetim H, Othan K, Arslan K. Muğla Merkez, Bayır, Yerkesik ve Yeşilyurt Sağlık Ocağı Bolgelerinde yaşayan kadınların kendi kendine meme muayenesi konusundaki bilgi ve uygulama durumlarının belirlenmesi. Uluslar arası İnsan Bilimleri Dergisi. 1(2004):1-16.
- Secginli S, Nahcıvan NO. Factors associated with breast cancer screening behaviors in a sample of Turkish women: a questionnaire survey. Int J of Nurs Stud. 43 (2006):161-171.
- Özen B. Zincir H. Zerten Z.K. ÖzkanF. Elmalı F. Genç Kadınların Meme Kanseri ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Konusunda Bilgi ve Tutumları ile Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları. Meme Sağlığı Dergisi. 9 (2013): 200-204.
- Jahan S, Al-Saigul AM, Abdelgadir MH. Breast cancer. Knowledge, attitudes and practices of breast self examination among women in Qassim region of Saudi Arabia. Saudi Med J. 27 (2006): 1737-41.
- Cevik C, Akbulut G, Erkal S. Kadınların kendi kendine meme muayenesi hakkındaki bilgi duzeylerinin kitlenin fark edilmesin etkisi. Hemşirelik Forumu Dergisi. 2 (2005): 44-9.
- Yılmazel G. Çorum İli Kırsalında Yaşayan 20 Yaş Ve Üzerindeki Kadınların Kendi Kendine Meme Muayenesi Yapma Durumları Ve Meme Kanseri Risk Faktörlerinin Belirlenmesi. J Breast Health. 9 (2013): 82-7.
- T.C. Sağlık bakanlığı sağlık istatistikleri yıllığı 2010. ss.27-8. http://sbu. saglik.gov.tr/ Eku tuphane/kitaplar/ saglikistatistikleriyilligi2010.pdf Ulaşım Tarihi: 05.2013
- Sağlık Bakanlığı. Kadınlarda meme kanseri taramaları için ulusal standartlar http://www.saglik.gov.tr/KSDB/ BelgeGoster.aspx?F6E10F8892433CFF6407999D5EC50F89 6A5A2497543C96C6 erişim 05.01.2009
- Kanserle Savaş Politikası ve Kanser Verileri T.C. Sağlık Bakanlığı Kanser Savaş Dairesi Başkanlığı Bakanlık 2005; 618: 145.
- Kanbur A. Çapık C. Servikal Kanserden Korunma, Erken Tanı-Tarama Yöntemleri ve Ebe/Hemşirenin Rolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2011; 61-72.
- Tu SP, Yasui Y, Kuniyuki AA, Schwartz SM, Jackson JC, Hislop TG, Taylor V. Mammography screening among Chinese- American women. Cancer. 97(2003 ):1293-1302.
- Tanjasiri SP, Sablan-Santos L. Breast cancer screening among Chamorro women in southern California. J Womens Health Gend Based Med. 10(2001):479-485.
- Karaca M, Palancı Y, Aksu SR. How common is pap smear test known and performed. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst. 8(2008): 22-28.
- Harlan LC, Bernstein AB, Kessler LG. Cervical cancer screening: Who is not screening and why? Am J Public Health. 81(1991): 885-890
- McPhee SJ, Nguyen TT, Shema SJ, et al. Validation of recall of breast and cervical cancer screening by women in an ethnically diverse population. Prev Med . 35(2002): 463-473.
- Jennings-Dozier K, Lawrence D. Sociodemographic predictors of adherence to annual cervical cancer screening in minority women. Cancer Nurs. 23(2000): 350-356.
- Ho V, Yamal JM, Atkinson EN, et al. Predictors of breast and cervical screening in Vietnamese women in Harris County, Houston, Texas. Cancer Nurs. 28(2005): 119-129.
- Islam N, Kwon SC, Senie R, Kathuria N. Breast and cervical cancer screening among South Asian women in New York City. J Immigr Minor Health . 8(2006): 211-221.
- Juneja A, Sehgal A, Mitra ZB, Pandey A. A survey on risk factors with cervical cancer. Indian J Cancer. 40 (2003):15-22.
- Akyüz A, Güvenç G, Yavan T, Çetintürk A, Kök G. Kadınların Pap smear yaptırma durumları ile bunu etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 48(2006): 25-29.
- Behbakht K, Lynch A, Teal S, Degeest K, Massad S. Social and Cultural Barriers to Papanicolaou Test Screening in an Urban Population. The American College of Obstetricians and Gynecologists.104(2004) 1355-1361.
- Rutten LJ, Iannotti RJ. Health beliefs, salience of breast cancer family history and involvement with breast cancer issues: adherence to annual mammography screening recommendations. Cancer Detection Prevention. 27(2003):353- 359
- Jirojwong, S., MacLennan, R. Health Beliefs, perceived self- efficacy, and breast self-examination among Thai Migrants in Brisbane. Journal of Advanced Nursing, 41(2003): 241-249.
- Aksakal OS. Distress subjects accompanying gynecologic examination and benefits of informing the patients about these. Türkiye Klinikleri Journal Medicine Ethics. 9(2001):102-106.
- Hilden M, Sidenius K, Langhoff-Roos J, Wijma B, Schei B. Women's experiences of the gynecologic examination:factors associated with discomfort. Acta Obstetricia et Gynecologica Scandinavica. 82(2003):1030-1036.
- © GATA. This is an open access article licensed under the terms
- of the Creative Commons Attribution Non-Commercial License
- (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits
- unrestricted, noncommercial use, distribution and reproduction
- in any medium, provided the work is properly cited.
- Source of Support: Nil, Confl ict of Interest: None declared
| APA | AYDIN AVCİ İ, Altay B, RIZALAR S, ÖZDELİKARA A, ÖZ H (2015). Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. , 235 - 239. |
| Chicago | AYDIN AVCİ İLKNUR,Altay Birsen,RIZALAR SELDA,ÖZDELİKARA AFİTAP,ÖZ Hatice Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. (2015): 235 - 239. |
| MLA | AYDIN AVCİ İLKNUR,Altay Birsen,RIZALAR SELDA,ÖZDELİKARA AFİTAP,ÖZ Hatice Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. , 2015, ss.235 - 239. |
| AMA | AYDIN AVCİ İ,Altay B,RIZALAR S,ÖZDELİKARA A,ÖZ H Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. . 2015; 235 - 239. |
| Vancouver | AYDIN AVCİ İ,Altay B,RIZALAR S,ÖZDELİKARA A,ÖZ H Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. . 2015; 235 - 239. |
| IEEE | AYDIN AVCİ İ,Altay B,RIZALAR S,ÖZDELİKARA A,ÖZ H "Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları." , ss.235 - 239, 2015. |
| ISNAD | AYDIN AVCİ, İLKNUR vd. "Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları". (2015), 235-239. |
| APA | AYDIN AVCİ İ, Altay B, RIZALAR S, ÖZDELİKARA A, ÖZ H (2015). Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 14(3), 235 - 239. |
| Chicago | AYDIN AVCİ İLKNUR,Altay Birsen,RIZALAR SELDA,ÖZDELİKARA AFİTAP,ÖZ Hatice Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 14, no.3 (2015): 235 - 239. |
| MLA | AYDIN AVCİ İLKNUR,Altay Birsen,RIZALAR SELDA,ÖZDELİKARA AFİTAP,ÖZ Hatice Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, vol.14, no.3, 2015, ss.235 - 239. |
| AMA | AYDIN AVCİ İ,Altay B,RIZALAR S,ÖZDELİKARA A,ÖZ H Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2015; 14(3): 235 - 239. |
| Vancouver | AYDIN AVCİ İ,Altay B,RIZALAR S,ÖZDELİKARA A,ÖZ H Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2015; 14(3): 235 - 239. |
| IEEE | AYDIN AVCİ İ,Altay B,RIZALAR S,ÖZDELİKARA A,ÖZ H "Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları." TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 14, ss.235 - 239, 2015. |
| ISNAD | AYDIN AVCİ, İLKNUR vd. "Kadınların meme ve servikal kanser taramalarına yönelik tutumları". TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 14/3 (2015), 235-239. |
