TY - JOUR TI - Can Yücel: Konuşmacı mı Çevirmen mi? Yücel'in William Shakespeare'in 66. Sone'sinin Çevirisi Üzerine Bir Değerlendirme AB - Shakespeare'in 66. Sone'yi yazdığı tarihten günümüze bu sone defalarca sayısız dile çevrildi. Bu sone o denli ilgi uyandırdı ve dikkat çekti ki hali hazırda seslendirilmeye, sahnelendirilmeye ve üzerinde çalışılmaya devam ediliyor. Türkiye'de çeşitli meslek gruplarından birçok kişi soneyi dilimize taşıdı ve taşımayı sürdürüyor. En fazla hayranlık duyulan ve bir o kadar da eleştirilen çeviri ise Can Yücel'e aittir. Çoğunlukla bu eleştirilerin sebebi Yücel'in çeviri yaklaşımı ve kendine özgü dil kullanımından ileri gelmektedir. Çeviri eleştirilerinde sık karşımıza çıkan çevirmenin görünürlüğü, çevirinin çeviri amacına uygunluğu ve erek metnin kaynak metne olan sadakati sorunu özellikle şiir çevirilerinde gerek içeriğin gerekse şeklin birlikte ele alınmasıyla katlanarak karşımıza çıkar. Şair, yazar, haberci ve aynı zamanda eğitimli ve bilinçli bir çevirmen olan Yücel, verdiği demeçlerde çeviri amacını açıklar ve kararlarını savunur. Böylece çeviri eylemini meşrulaştırmaya çalışan Yücel, çevirmen kimliğine ve çevirilerine yöneltilen eleştirilere karşılık olarak kendisine "Türkçe Söyleyen" unvanını yakıştırır. Peki kendisi gerçekten bir erek dilde söyleyen midir yoksa çevirmen midir? Ortaya koyduğu erek metinler birer çeviri midir yoksa uyarlama mıdır? Bu soruların yanıtı şimdiye kadar pek çok çeviri eleştirmenini ve okuyucuyu meşgul etmiştir. Elinizdeki makalenin amacı, yukarıdaki sorulara Yücel'in Shakespeare'in 66. Sone'sinin çevirisi ışığında yanıt aramaktır. Bu amaç uğrunda, öncelikle kaynak metin ve yazarı, sonra erek metin ve çevirmeni tarihsel bağlam, alımlanma, dilsel özellikler ve söz sanatları göz önünde bulundurularak ele alınmıştır. Makalenin kuramsal altyapısında Reiss'ın metin türleri ulamından faydalanılarak ele alınan metin türünün özellikleri ve zorlukları ortaya konmaya çalışılmış, Vermeer'in skopos kuramından yararlanılarak Yücel'in çeviri amacının belirlenmesine gayret edilmiştir. Ayrıca Ammann'ın çeviri eleştirisinin kuramı üzerine dile getirdiği görüşlere yer verilmiş ve son olarak Cicero'nun başarılı bir konuşmacı ve çevirmen tanımlamaları irdelenmiştir. Yücel'in çeviri amacını belirlemek için kendi verdiği demeçlerinden yararlanılmış ve erek metin örneğinde Yücel'in Cicero ve Vermeer'in fikir birliğine vardığı iyi bir konuşmacı ve çevirmen görüşünü başarılı bir şekilde hayata geçirdiği görüşüne varılmıştır. Bu görüşe göre Yücel, kaynak metnin şekil, ileti ve etkisine sadık kalarak kaynak metni erek dildeki okuyucunun beğenisini toplayarak kazandırmıştır. AU - BABAHAN, Arev PY - 2015 JO - Çeviribilim ve Uygulamaları VL - 2015 IS - 21 SN - 1301-4145 SP - 147 EP - 169 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/202668 ER -