Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım
Yıl: 2016 Cilt: 30 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 59 - 83 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım
Öz: Bu çalışmada, bilgi politikaları ile kütüphane kurumu arasında organik bir bağ bulunduğu varsayımından yola çıkılarak, Türkiye'de Kalkınma Bakanlığı'nın hazırlamış olduğu 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda, bilgi toplumunun bir unsuru olarak kütüphane kurumuna yaklaşım irdelenmiştir. 2015-2018 yıllarını kapsayan Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı; 8 ana konudaki, 72 eylemden oluşmakta olup, eylemler kapsamında 26 kuruma sorumluluk verilmiş ve bu eylemlerin 30 gösterge ile izleneceği belirtilmiştir. Çalışmada, öncelikle Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nın içeriğinde kütüphane teriminin ne sıklıkta geçtiği incelenmiştir. Daha sonra Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'ndaki tüm stratejiler, hedefler ve eylem planlarının, kütüphane kurumu ile ilişkili olabileceği noktalar belirlenmeye çalışılmıştır. Son olarak strateji belgesi, Bilgi ve Belge Yönetimi alanı açısından ele alınmıştır. Sonuç olarak sekiz ana eksenden sadece ikisinde doğrudan kütüphane terimi geçmektedir. Ancak bunların dışında bulut bilişim hizmetlerinin yaygınlaştırılması; sayısal bölünmeyi azaltacak altyapı tedbirleri; BİT sektörünün gereksinim duyduğu nitelikli insan kaynağının yetiştirilmesi; bilgi teknolojilerinin topluma nüfuzu gibi konuların da kütüphaneler ile ilgili olduğu görülmektedir. Strateji belgesinde kütüphane kurumunun ulusal bilgi politikalarının içinde yer alan organik bir unsur olarak görülmediği anlaşılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen sonuçlar çerçevesinde öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
The Approach to the Library Institution in 2015-2018 Information Society Strategy and Action Plan of Turkey
Öz: Starting from the assumption that there is an organic link between the information policies and the library institution, the approach towards library institution as a part of information society in Information Society Strategy and Action Plan of 2015-2018 prepared by the Turkish Ministry of Development is discussed in this study. Covering the time period between 2015 and 2018 Information Society Strategy and Action Plan consists of 72 actions in 8 main topics. 26 institutions have been held responsible for the actions, and it has been stated that these actions are going to be monitored by 30 indicators. In this study, it has been examined how frequently the library is used as a term in the content of Information Society Strategy and Action Plan. Afterwards, it is aimed to determine the points where all strategies, aims and action plans in Information Society Strategy and Action Plan might be in relation with the library institution. Lastly, the strategy document is examined in terms of the field of Information and Documentation Management. Consequently, the library was used directly as a term only in 2 main topics out of 8. Apart from these, however, it is understood that issues such as the dissemination of cloud services; the infrastructure measures to reduce the digital division; the training of qualified human resources needed in the ICT sector and the penetration of information technology in society are also in relation with the libraries. In the strategy document it is understood that the library institution is not seen as an organic element supporting national information policies. Some suggestions have been presented on the basis of the results obtained through this study.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, H. B. (2007). Dünü ve geleceğiyle bilgi toplumu. H. Odabaş ve H. Anameriç (Yay. Haz). Bilgi içinde (ss. 1-22). Ankara: Referans Yayıncılık.
- Arkun, M. E. (2003). Türkiye için bir enformasyon politikasının ana ögeleri neler olmalı? Bilgi Dünyası, 4 (2), 175-191.
- Basri, M., Yusof, Z. M. ve Zin, N. A. (2012). Information policy: the diminishing role of library. International Journal of Humanities and Social Science, 2 (19), special issue. 317-327.
- Başbakanlık. (1998). Kamu-Net Üst Kurulu genelgesi. 1988/13 no.lu, 19 Mart 1998 tarihli ve 04993 sayılı. 04993.pdf#page=4 Adresi:
- http://www.basbakanlik.gov.tr/genelge_pdf/1998/1998-0320
- Başbakanlık. (2002a). e-Türkiye genelgesi. 2002/20 no.lu, 19.06.2002 tarihli ve 9259 sayılı. Erişim Adresi: http://www.basbakanlik.gov.tr/genelge_pdf/2002/2002-0320-09259.pdf
- Başbakanlık. (2002b). Herkesi için bilgi toplumu: e-Türkiye girişimi eylem planı (taslak). Erişim Adresi: http://www.bilgitoplumu.gov.tr/Documents/1/Yayinlar/020800_E-TurkiyeEylemPlani.pdf
- Başbakanlık. (2003a). e-Dönüşüm Türkiye projesi genelgesi. 2003/12 no.lu, 22 Şubat 2003 tarihli ve 2013812 http://www.bilgitoplumu.gov.tr/Documents/1/Mevzuatlar/BasbakanlikGenelge_2003-12.pdf
- Başbakanlık. (2003b). e-Dönüşüm Türkiye projesi kısa dönem eylem planı genelgesi. 2003/48 no.lu. T.C. Resmi Gazete (25306, 4 Aralık 2003). Erişim Adresi: http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2003/12/20031204.htm#3
- Başbakanlık. (2007). e-Dönüşüm Türkiye projesi kurumsal yapılanması. Genelge no: 2007/7. T.C. Resmi Gazete (26482, 3 Aralık 2007).
- Birinci, G. (2012). Türkiye'nin ulusal bilgi politikası sürecinde T. C. Kültür ve Turizm Bakanlığının etkisi. Uzmanlık tezi. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı.
- Blázquez, F. J. C. (2001). European Commission: eEurope Plus Action Plan Launched. Erişim Adresi: http://merlin.obs.coe.int/iris/2001/7/article7.en.html BTD. (2015). Bilgi toplumu dairesi hakkında. Erişim Adresi: http://www.bilgitoplumu.gov.tr/bilgitoplumu/bilgi-toplumu-dairesi-hakkinda/
- BTSEP. (2015). 2015-2018 Bilgi toplumu stratejisi ve eylem planı. Bilgi Toplumu Stratejisi Proje ve Katılımcılık Portalı. Erişim Adresi: tarihinde http://www.bilgitoplumustratejisi.org/tr
- Çakmak, T. ve Yılmaz, B. (2012). Overview of the digitization policies in cultural memory institutions in Turkey. S. Kurbanoğlu, U. Al, P. L. Erdoğan, Y. Tonta, N. Ö. Uçak (Yay. Haz/ Eds.). E- Bilim ve Belge Yönetimi: 3. Uluslararası Değişen Dünyada Bilgi Yönetimi Sempozyumu, 19-21 Eylül 2012, Ankara, Türkiye. Bildiriler içinde (ss.146-154). Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü.
- Çelik, A. (2014). 5N 1K ile Kütüphan-e Türkiye Projesi. Türk Kütüphaneciliği, 28 (1), 72-74.
- DPT. (2004). e-Dönüşüm Türkiye projesi kısa dönem eylem planı: 2003-2004. Erişim Adresi: http://www.bilgitoplumu.gov.tr/Documents/1/Yayinlar/040900_KDEPKitapcik.pdf DPT. (2006). Bilgi toplumu http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/07/20060728-7.htm stratejisi eylem planı. Erişim Adresi:
- eEurope Plus Action Plan. (2001). eEurope plus action plan. A co-operative effort to implement the information content/uploads/2015/02/010600_eAvrupa+EylemPlani_EN.pdf in Europe.
- Erişim Adresi: http://www.bilgitoplumu.gov.tr/wp
- Ekonomi Bakanlığı. (2015). Türkiye'de e-ticaretin tarihçesi. Erişim Adresi: http://www.ekonomi.gov.tr European Parliament. 20 Santa Conclusions the Presidency. Council Adresi: 19 http://www.europarl.europa.eu/summits/fei1_en.htm 2000. of Erişim
- Hız, G. (2005). Avrupa Birliği bilgi politikası: Gelişmiş ülkelerdeki bilgi politikalarının az gelişmiş ülkelere ışık tutması. ÜNAK 2005: Bilgi hizmetlerinin organizasyonu ve pazarlanması. Erişim Adresi: http://kaynak.unak.org.tr/bildiri/unak05/u05-24.pdf
- IFLA. (2015). Libraries and implementation of the UN 2030 Agenda. Erişim Adresi: http://www.ifla.org/files/assets/hq/topics/libraries-development/documents/toolkit- libraries_and_implementation_of_the_un_2030_agenda.pdf Karaaslan, V. (2015). Bilgi toplumu olmak ne demektir? Erişim Adresi: http://teknosektor.com/2015/03/05/bilgi-toplumu-olmak-ne-demektir/
- Kurulgan, M. (2005). Bilgi toplumunun kütüphaneler üzerine etkisi. ÜNAK 2005 Bildiriler. Erişim Adresi: http://kaynak.unak.org.tr/bildiri/unak05/u05-19.pdf
- Kütüphan-e Türkiye. (2014). Türkiye'de bilgi toplumuna dönüşüm çabaları ve sonuçları değerlendirme raporu. Erişim Adresi: http://docplayer.biz.tr/29222-Kutuphan-e-turkiye-planlama-ve-pilot-uygulama- projesi-turkiye-de-bilgi-toplumuna-donusum-cabalari-ve-sonuclari-degerlendirme-raporu.html
- McClure, C. R. (1996). Libraries and federal information policy. Journal of Academic Librarianship, 22 (3), 214-218.
- Pajaro, R. ve Betancourt, V. (2007). What is a national information policy: in. Abali, I. F. (Ed.). Building national information policies: Experiences in Latin America içinde (ss. 20-27). Kingston: UNESCO.
- TDK. (2015). Güncel Türkçe Sözlük. Erişim Adresi: http://www.tdk.gov.tr
- Toffler, A. (2008). Üçüncü dalga. İstanbul: Koridor Yayıncılık.
- Tonta, Y. (1999). Bilgi toplumu ve bilgi teknolojisi. Türk Kütüphaneciliği, 13 (4), 363-375.
- Tonta, Y. ve Küçük, M.E. (2005). Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş sürecinde temel dinamikler. Türk Kütüphaneciliği, 19 (4), 1-14.
- Toplu, M. (2006). Ulusaldan evrensele enformasyon politikası: Süreçler, değişimler. H. Odabaş ve H. Anameriç (Yay. Haz.). Bilgi... içinde (ss. 129-166). Ankara: Referans Yayıncılık.
- TUENA (1999). Türkiye ulusal enformasyon altyapısı ana planı: sonuç raporu: Ankara: Ulaştırma Bakanlığı.
- Uzunosmanoğlu, H.E. (2007). Türk ulusal bilgi politikalarında bilgi merkezi sorunsalı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Webster, F. (1996). The information society: Conceptions and critique. Allen Kent (ed.). Encyclopedia of Library and Information Science içinde (Vol. 58, Supp. 21, ss. 74-112). New York: MarcelDekker.
- Weingarten, F. W. (1996). Technological change and the evolution of information policy. American Libraries, 27 (11), 45-47.
- World Bank. (1993). Turkey: Informatics and economic modernization. Erişim Adresi: http://www.wds.worldbank.org/external/default/WDSContentServer/IW3P/IB/1993/03/01/00000 9265_3970128104047/Rendered/PDF/multi0page.pdf
- Yılmaz, B. (2013). Halk kütüphaneleri bölge seminerleri 2006-2012: Türkiye'de bir hizmetiçi eğitim modelinin değerlendirilmesi. Türk Kütüphaneciliği, 27 (1), 180-185.
- Yılmaz, B. (2010). Türkiye'nin bilgi toplumu politikasında kütüphane kurumuna yaklaşım. Bilgi Dünyası, 11 (2), 263-289.
- Yüksek Planlama Kurulu. (2015). 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'na ilişkin Yüksek Planlama Kurulu Kararı. T.C. Resmi Gazete. (29287, 6 Mart 2015).
- Yüksek Planlama Kurulu. (2005). e-Dönüşüm Türkiye Projesi 2005 Yılı Eylem Planı. Yüksek Planlama Kurulu http://www.resmigazete.gov.tr/Eskiler/2005/04/20050401-12.htm 24/3/2005, Karar No: 2005/5. Erişim Adresi:
| APA | KARADENİZ Ş, Yılmaz B (2016). Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. , 59 - 83. |
| Chicago | KARADENİZ ŞENOL,Yılmaz Bülent Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. (2016): 59 - 83. |
| MLA | KARADENİZ ŞENOL,Yılmaz Bülent Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. , 2016, ss.59 - 83. |
| AMA | KARADENİZ Ş,Yılmaz B Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. . 2016; 59 - 83. |
| Vancouver | KARADENİZ Ş,Yılmaz B Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. . 2016; 59 - 83. |
| IEEE | KARADENİZ Ş,Yılmaz B "Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım." , ss.59 - 83, 2016. |
| ISNAD | KARADENİZ, ŞENOL - Yılmaz, Bülent. "Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım". (2016), 59-83. |
| APA | KARADENİZ Ş, Yılmaz B (2016). Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. Türk Kütüphaneciliği, 30(1), 59 - 83. |
| Chicago | KARADENİZ ŞENOL,Yılmaz Bülent Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. Türk Kütüphaneciliği 30, no.1 (2016): 59 - 83. |
| MLA | KARADENİZ ŞENOL,Yılmaz Bülent Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. Türk Kütüphaneciliği, vol.30, no.1, 2016, ss.59 - 83. |
| AMA | KARADENİZ Ş,Yılmaz B Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. Türk Kütüphaneciliği. 2016; 30(1): 59 - 83. |
| Vancouver | KARADENİZ Ş,Yılmaz B Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım. Türk Kütüphaneciliği. 2016; 30(1): 59 - 83. |
| IEEE | KARADENİZ Ş,Yılmaz B "Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım." Türk Kütüphaneciliği, 30, ss.59 - 83, 2016. |
| ISNAD | KARADENİZ, ŞENOL - Yılmaz, Bülent. "Türkiye'nin 2015-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı'nda Kütüphane Kurumuna Yaklaşım". Türk Kütüphaneciliği 30/1 (2016), 59-83. |
