Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri

Guneroglu, Nilgun; Acar, Cengiz

Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri

Nilgün GÜNEROĞLU, (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Cengiz ACAR (Karadeniz Teknik Üniversitesi, Orman Fakültesi, Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Trabzon, Türkiye)

Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi

4 1

Yıl: 2016 Cilt: 17 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 38 - 51 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri

Öz:

Tarımsal peyzajların Türkiye'deki etkinliği oldukça büyük olup, geniş alanlar kaplamaktadır. Ülkemizin yer aldığı iklim kuşağı ve coğrafi konumundan dolayı geçiş zonlarında yer alması tarımsal ürün tiplerini oldukça çeşitlendirmektedir. Buna bağlı olarak çeşitli bölge ve yöreleri karakterize eden tarımsal faaliyetlerin oluşturduğu farklı tarımsal peyzaj tipleri ortaya çıkmıştır. Tarımsal peyzajlar sadece temel gıda ihtiyacı için değil, doğal yaşam için habitat oluşturma, sera etkisini azaltmaya yönelik karbon tutma, kültürel ve görsel peyzajlar sunma amacına yönelikte kullanılabilmektedir. Ayrıca peyzaj değerinin de sunulan ekosistem servislerine bağlı olarak ekonomik bir karşılığı olduğu bilinmektedir. Bu nedenle çalışma tarımsal anlamda Doğu Karadeniz bölgesini karakterize eden çay bitkisinin Türkiye'deki vatanı olan Rize ilinde gerçekleştirilmiştir. Yöntem açısından çalışma üç aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşama literatür derlemesi, ikinci aşama çalışma alanına ait kimlik kartlarının oluşturulması ve son aşamada ise gerçekleştirilen anket verilerine bağlı olarak çay alanlarının peyzaj değeri görsel algı ve turizm değeri dikkate alınarak incelenmiş ve alana ait peyzaj değeri haritası üretilmiştir. Elde edilen veriler ışığında 5 farklı peyzaj karakterinden 2 numaralı peyzaj karakterinin peyzaj değerinin en yüksek ve 4 numaralı peyzaj karakterinin en düşük peyzaj değerine sahip olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, bütünsel bir peyzaj algısı sunan alanların daha çok beğenildiği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği

Landscape value of the tea (Camellia sinensis) areas

Öz:

Agricultural fields are very effective and widespread in Turkey's rural landscape formation. Turkey is located on transitional climatic zone on mid-latitudes which leads to diversification of agricultural plants. Accordingly, many agricultural landscape types representing diferent regions and culture were naturally formed. Agricultural lands are not only fields for harvesting crops but also areas to form natural habitats, reduce greenhouse effect and create cultural landscapes with countable value. Moreover, it is well-known that landscape value has also economic compesation as result of offered ecosystem services. Therefore this study was carried out in Rize city located on Northeastern part of Turkey and characterized by Tea (Camellia sinensis) cultivation. This study was carried out in three steps. The first step is a literature search, the second one is the preparing of identity card for each survey point and the last step is based on data obtained from questionnaries and related field work to produce quantitative landscpae value map of the region by considering visual perception and tourism value of the study area. Finally, character number 2 has the highest landscape value whereas character number 4 has the lowest landscape value among previosuly determined 5 landscape characters of the study area. It is concluded that non-fragmented areas are generally more preffered as they offer integrated and perceivable landscapes to the users.

Anahtar Kelime:

Konular: Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acar H, Eroğlu E, Acar C (2013) Landscape Values of Rocky Habitats in Urban and Semi-Urban Context of Turkey: A Study of Tokat City, Journal of Food, Agriculture and Environment, In Press.
Ayhan N (2007) Canlı Çizgisel Eleman ve Kompozisyonların Peyzaj Mimarlığında Kullanımı; Trabzon Kent Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Brown G, Brabyn L (2012) The Extrapolation of Social Landscape Values to a National Level in New Zealand Using Landscape Character Classification, Applied Geography, 35, 84-94.
Dirik H (2005) Kırsal Peyzaj Planlama ve Uygulama İlkeleri, İstanbul Üniversitesi Yayın No, 4559, Orman Fakültesi Yayın No, 486, İstanbul Üniversitesi Basım ve Yayınevi Müdürlüğü, İstanbul, 453 s.
Fleischer A, Tsur Y (2000) Measuring The Recreational Value Of Agricultural Landscape, European Review of Agricultural Economicsm, 27, 385-398.
Garbini S (2012) Agricultural Landscape, Practice, and Identity in Transition. PhD, University of California.
Gökalp D, Yazgan ME (2013) Kentsel Tasarımda Kent Ekolojisi, Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 6, 28-31.
Güneroğlu N (2013) Çay Alanlarının Peyzaj Karakterinin Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Güneroğlu N, Acar C, Güneroğlu A, Dihkan M, Karsli F (2015) Coastal Land Degradation And Character Assessment Of Southern Black Sea Landscape, Ocean and Coastal Management, 118, 282-289.
Kandemir S, Altınkaya U, Şanal S, Hatinoğlu M, Aydın L, Varlık Ö (2006) Çevre Raporu, Rize Valiliği İl Çevre Orman Müdürlüğü, 328s.
Kareiva P, Watts S, McDonald R, Boucher T (2007) Domesticated Nature: Shaping Landscapes and Ecosystems for Human Welfare, Science, 316, 1866-1869.
Kay B (2012) Diagnosis of Landscape Assessment in The Chilean EIA, 32nd Annual Conference of The International Association For Impact Assessment, 27 Mayıs-1 Haziran, Porto, Portugal.
Lynam T, Cunliffe R, Mapaure I, Bwerinofa I (2003) Assessment of The Value of Woodland Landscape Function to Local Communities in Gorongosa and Muanza Districts, Sofala Province, Mozambique, Center for International Forestry Research, SMK Grafika Desa Putera, Jakarta, Indonesia, 111.
Plottu E, Plottu B (2012) Total Landscape Values: A Multidimensional Approach, Journal of Environmental Planning and Management, 55, 797-811.
Reis S, Bayrak T, Yalçın A, Sancar C, Erduran M, Atasoy M, Nişancı R, Ekercin S (2009) Rize İline (TR904) Ait Heyelan Risk Bölgeleri ve Uygun Yerleşim Alanlarının Coğrafi Bilgi Teknolojileri ile Belirlenmesi, Tübitak Proje Raporu, 106Y108, 153 s.
URL1.http://www.invest.gov.tr/trTR/infocenter/publications/Docum ents/TARIM.SEKTO RU.PDF. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı, Türkiye Tarım Sektörü Rapor, 3 Mart 2013.
URL2.http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler- istatistik.aspx?m=RIZE#s fB. Meteoroloji Bölge Müdürlüğü, 1 Nisan 2013.
Wu J, Hobbs R (2002) Key Issues and Priorities in Landscape Ecology: An Idiosynctaric Synthesis, Landscape Ecology 17, 355-365.
Var M (1992) Kuzeydoğu Karadeniz Bölgesi Doğal Odunsu Taksonlarının Peyzaj Mimarlığı Yönünden Değerlendirilmesi Üzerine Araştırmalar, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Yılmaz S (2008) Hayvanat Bahçesi Sergi Alanlarındaki Genişlik Etkisnin ArtTırlmasına Yönelik Algısal Yanılsamalara Dayalı Bir Tasarım Yaklaşımı, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
Yüksek T (2011) Rize Bölgesinde Yanlış Arazi Kullanımı ve Neden Olduğu Sorunlar, Elektronik Bildiri Kitapçığı, Doğu Karadeniz Bölgesi Heyelan ve Taşkınları Sempozyumu, Şubat, Trabzon.

APA	Guneroglu N, Acar C (2016). Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. , 38 - 51.
Chicago	Guneroglu Nilgun,Acar Cengiz Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. (2016): 38 - 51.
MLA	Guneroglu Nilgun,Acar Cengiz Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. , 2016, ss.38 - 51.
AMA	Guneroglu N,Acar C Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. . 2016; 38 - 51.
Vancouver	Guneroglu N,Acar C Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. . 2016; 38 - 51.
IEEE	Guneroglu N,Acar C "Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri." , ss.38 - 51, 2016.
ISNAD	Guneroglu, Nilgun - Acar, Cengiz. "Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri". (2016), 38-51.

APA	Guneroglu N, Acar C (2016). Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(1), 38 - 51.
Chicago	Guneroglu Nilgun,Acar Cengiz Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17, no.1 (2016): 38 - 51.
MLA	Guneroglu Nilgun,Acar Cengiz Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol.17, no.1, 2016, ss.38 - 51.
AMA	Guneroglu N,Acar C Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2016; 17(1): 38 - 51.
Vancouver	Guneroglu N,Acar C Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi. 2016; 17(1): 38 - 51.
IEEE	Guneroglu N,Acar C "Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri." Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17, ss.38 - 51, 2016.
ISNAD	Guneroglu, Nilgun - Acar, Cengiz. "Çay (Camellia sinensis) alanlarının peyzaj değeri". Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 17/1 (2016), 38-51.