Yıl: 2015 Cilt: 11 Sayı: 20 Sayfa Aralığı: 76 - 98 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları

Öz:
İstanbul'daki performans sanatları yapılarının dünyadaki örneklerle karşılaştırıldıkları zaman sahip oldukları teknik donanımın yetersiz olduğu gözlemlenmektedir. Ziyaretçiler ve sanatçılar tarafından sıklıkla dile getirilen bu durum; mimari platformda henüz rekabet gerektirmeyen ve maliyetli yapı türleri olan opera, tiyatro binaları ve konser salonlarının, İstanbul şehrinde sanatsal etkinliklerin sahneleneceği mekânlardan çok, kamusal alan, konut veya alışveriş merkezi gibi yapıların inşa edilmesi nedeni ile geri planda kalmasından kaynaklanmaktadır. Müzik ve mekân kavramlarının tarihsel gelişim süreci ve ilişkisi kapsamında ele alınan bu çalışmada; İstanbul'daki "müzik mekânları"nın nasıl daha işlevsel ve dünya standartlarına yakın bir konuma getirilebilecekleri; Avrupa, Amerika ve özellikle Japonya'nın başkenti Tokyo'da bulunan sahnelerin / salonların genel özellikleri incelenerek, ülkemizdeki salonlara örnek teşkil edecek tasarım kriterlerininin belirlenmesi ve mevcut probleme çözüm önerileri sunabilmesi hedeflenmiştir. Tokyo ve İstanbul'da incelenen performans sanatları binaları üzerinden yapılan karşılaştırmalar sonrasında, İstanbul'da bulunan binaların mekânsal hacimlerinin kapasiteleri ve teknik verilerinin ortalamaların altında kaldığı gözler önüne serilerek, bu yapı türlerinin inşasını arttırarak mekânsal gelişimlerini sağlayacak, topluma sanat bilinci katarak insanları bu yapı türlerini daha sık kullanmaya teşvik edecek öneriler sonuç bölümünde sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık

-

Öz:
It is observed that the technical facilities of the performing arts building in Istanbul city are insufficient when it is compared with the examples from the world. The reason of this problem depends on the fact of the tremendous developing constructions of housing, shopping malls or public spaces instead of concert halls, opera houses or theatre buildings which require big investments with high cost. The visitors and artists complain about this a lot in order to have spaces which mainly serve for art. Performing arts architecture is still not a primary subject in the competitive platform of design in Turkey and stays behind as an architectural symbol of the city. The aim of this paper is to show how the musical spaces in Istanbul can be more functional and more closer to the technical standarts of the ideal examples around the world by the analysing the buildings in Europe, America and especially the ones from Tokyo to bring solutions to the current problems in the context of the relationship of music and space. The suggestions for providing architectural development of the performing arts buildings consist in Istanbul which present lower standarts of spatial volumes and technical qualities compared to Tokyo are stated at the results section of the thesis in order to create an awareness and make people conscious of art to encourage the usage and construction of these types of structures filled with art
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akyüz, E. 1993. Ege'de Tiyatro. Ege Mimarlık. 4, s.26-32.
  • Allmer, A. 2007. Simpsonlar, Frank Gehry ve Mimarlık. Arredamento Mimarlık. 200, s.84.
  • Altan, İ. 1993. Mimarlıkta Mekân Kavramı. İstanbul Üniversitesi Psikoloji Çalışmaları Dergisi. 1, s. 75-88.
  • Alton, T. 1998. Lütfi Kırdar Uluslar arası Kongre ve Sergi Sarayı. ArchiScope. 2, s.78-82.
  • Antel, A. 1990. Dünyada ve Türkiye'de Çağdaş Rasyonalist Mimari. İstanbul. Yayınlanmamış Doktora Tezi, MSGSÜ, FBE.
  • Appleton, I. 2008. Buildings for the Performing Arts. Oxford. Elsevier Limited.
  • Arslan, A.A. 2009. Lefebvre'in Üçlü-Algılanan, Tasarlanan, Yaşanan Mekân- Diyalektiği, Mimarlık ve Mekân Algısı. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Dosya 17, s. 7-16.
  • Aslanoğlu, İ. 2001. Erken Cumhuriyet Dönemi Mimarlığı 1923-1938. Ankara. ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları.
  • Ayverdi, A. 1965. Hiroshima Peace Memorial Hall'den Tokyo National Gymnasium Hall'e... Kenzo Tange ve Çağdaş Japonya Mimarlığı Üzerine Bir Deneme. Mimarlık Dergisi. Sayı 10, s.22-25.
  • Balamir, A. 2003. Mimarlık ve Kimlik Temrinleri- I: Türkiye'de Modern Yapı Kültürünün Bir Profili. Mimarlık. 313, s.24-29.
  • Barron, M. 2010. Auditorium Acoustics and Architectural Design. Oxon: Spon Press.
  • Batur, A. 1994. Hilton Oteli. İstanbul Ansiklopedisi. İstanbul: Kültür Bakanlığı Tarih Vakfı Ortak Yayını.
  • Bekiroğlu, S. 2003. Walt Disney Konser Salonu. [çevri- miçi]. Erişim yeri: http://v3.arkitera.com/proje/ waltdisney/index.htm [Erişim tarihi: 6 Ağustos 2014].
  • Beranek, L.L. 2013. Concert Hall Design: Some Considerations. Içinde: International Symposium on Room Acoustics. Toronto, 9-11 June, 2013. Toronto: Royal Conservatory of Music.
  • Birol, G. 2006. Modern Mimarlığın Ortaya Çıkışı ve Gelişimi. Megaron: Mimarlar Odası Balıkesir Şubesi Dergisi. Ekim, S.3-16.
  • Blake, P. 1963. Le Corbusier : Architecture and Form. UK: Pelican Books.
  • Bozdoğan, S. 2002. Modernizm ve Ulusun İnşası: Cumhuriyet Döneminde Türk Mimari Kültürü. İstanbul. Metis Yayınları.
  • Cleghorn, C. 1928. Ancient and Modern Art Historical and Critical. Edinburg and London: William Blackwood and Sons.
  • Colquhoun, A. 1990. Mimari Eleştiri Yazıları. İstanbul: Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı.
  • "Conard, J. N. ve Malina, M. ve Münzel, C. S. 2009. New Flutes Document the Earliest Musical Tradition in Southwestern Germany. Nature. 460, pp. 737-740."
  • Craven, R.C. 1994. Indian Art. London: Thames and Hudson Ltd.
  • Dissanayake, E., 2001. Antecedents of the Temporal Arts in Early Mother-Infant Interaction. İçinde: The Origins of Music. USA: MIT Press, pp. 389-410.
  • Dostoğlu, N. 1995. Modern Sonrası Mimarlık Anlayışları. Mimarlık. 263, s.46-50.
  • Dostoğlu, S. 1984. Modern Mimarlığın Ötesi. Mimarlık. 204, s.17-21.
  • Ek, İ. ve Şengel. D. 2008. Mısır, Etrüsk, Roma: Piranesi ve Bir On sekizinci Yüzyıl Tartışması. METU JFA, Sayı 25(1), s.27-51.
  • Erdem Aknesil, A. 2001. Salonlarda Akustik Tasarım. [çevrimiçi]. Erişim yeri: http://www.evkultur. com/mimarlik/salonlardaakustik/salonlardaakus- tik.htm [Erişim tarihi: 10 Mart 2015].
  • Forbes, R. 2013. Rambles in Rome. [online]. Available at: http://www.gutenberg.org/ files/43416/43416-h/43416-h.htm [Accessed: 26 Feb 2014].
  • Giedion, S. 1941. Space Time & Architecture. Cambridge: Harvard University Press.
  • Guvenc, M. 2014. Mekân Kavramının Kısa Tarihi. [çev- rimiçi]. Erişim yeri: http://database.emrearolat. com/2012/12/21/murat-guvenc%E2%80%- 99ten-%E2%80%9Cmekân-kavraminin-kisa-tari- hi%E2%80%9D/ [Erişim tarihi: 10 Ocak 2014].
  • Güler, N. 2011. Crystal Palace'ın (1851) "Müze Tarihi" Açısından Önemi.[çevrimiçi]. Erişim yeri: http://necmiguler.blogspot.com.tr/2011/12/crys- tal-palace-buyuk-bir-sergi.html [Erişim tarihi: 21.05.2014].
  • Hasol, D. 2008. Mimarlığı Tanımlamak. Yapı Dergisi. 316, s.46-47.
  • Hasol, D. 2011. Mimarlık Sanat Değil mi? [çevrimiçi]. Erişim yeri: http://www.doganhasol.net/mimar- lik-sanat-degil-mi.html [Erişim tarihi: 24 Nisan 2014].
  • Hidaka,T. ve Beranek, L.L. 2000. Objective and Subjective Evaluations of Twenty-Three Opera Houses in Europe, Japan and the Americas. The Journal of the Acoustical Society of America.107, s.340-354.
  • Hillyer, V.M. ve Huey, E.G. 1967. The Story of our Heritage Architecture. Amsterdam: Thomas Nelson and Sons Ltd.
  • İplikçioğlu, B. 1990. Eskiçağ Tarihinin Anahatları. İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları. Yayın No 486, Edebiyat Fakültesi Basımevi.
  • Jencks, C. 1991. The Language of Postmodern Architecture. London: Academy Editions.
  • Kak, S. 2005. Early Indian Architecture and Art. Migration & Diffusion - An International Journal. 6 (23), pp. 6-27.
  • Kaplan, A. 2010. Sanat Eğitiminde Müziğe Felsefe Penceresinden Bakmak. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 1, s.71-84.
  • Kütahyalı, Ö. 1981. Çağdaş Müzik Tarihi. Ankara: Yayınlayan N. Leblebicioğlu.
  • Lefebvre, H. 1991. The Production of Space. Oxford: Çev. Donald Nicholson Smith. Blackwell Publishing.
  • Macun, İ. 1990. Hindistan'da Türk- Müslüman Mimari. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi. Sayı 1.2 (33) s. 347-359.
  • Mazı, F. 2008. Antik Çağda Düşüncenin Kentsel Mekâna Yansıması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı 10 (5), s.34.
  • Merker, B., 2001. Synchronous Chorusing and Human Origins. İçinde: The Origins of Music. USA: MIT Press, pp. 315-328.
  • Moneo, R. 1984. Aldo Rossi ve Mimarlık Düşüncesi. Mimarlık. 205, s. 20-28.
  • Neufert, E. 1998. Yapı Tasarımı. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.
  • Özdoğan, M. 1996. Kulübeden Konuta: Mimarlıkta İlkler, Tarihten Günümüze Anadolu'da Konut ve Yerleşme. İçinde: II. Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Konferansı. İstanbul, 3-14 Haziran, 1996, İstanbul: s. 19-30.
  • Özer, B. 1981. Mimari Nedir. Yapı. 41, s.37.
  • Özer, B. 2009. Kültür, Sanat, Mimarlık. İstanbul: YEM Yayın.
  • Özer, F. 1982. Çağdaş Mimari Dizaynlamada Tarihsel Sürekliliğin Değerlendirilmesi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.
  • Öziş, F. ve Vergili, S. 2008. Dinleyici-Orkestra-Müzisyen Perspektifinde Konser Salonlarının Akustik Tasarım Parametreleri. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi. 13, s.35-41.
  • Platon. 2008. Epinomis. İstanbul. Çev. Diren Yardımlı. Sosyal Yayınları.
  • Popley, Herbert. 1921. The Music of India. Calcutta: Oxford University Press.
  • Rauscher, H.F. ve Shaw. L. G. ve Ky. N. K. 1993. Music and Spatial Task Performance. Nature. 365, pp. 611.
  • Roaf, M. 1990. Cultural Atlas of Mesopotamia and the Ancient Near East. Oxford: Equinoks.
  • Roth, L.M. 2000. Mimarlığın Öyküsü Öğeleri, Tarihi ve Anlamı. İstanbul. Çev. Ergün Akça. Kabalcı Yayınevi.
  • Sacchi, L. Ve Purini, F. 2005. Tokyo City and Architecture. Milano: Skira Editore.
  • Sachs, C. 1965. Kısa Dünya Musikisi Tarihi. Istanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Şahinler, O. 1971. İstanbul Ticaret Odası Sarayı. Arkitekt. 342,s. 57-62.
  • Say, A. 1994. Müzik Tarihi. Ankara Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
  • Sazak, N. 2008. Müziksel Algılamanın Temel Boyutları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. Sayı 1 (5), s.1-11.
  • Selanik, C. 1996. Müzik Sanatının Tarihsel Serüveni "Müziğin Görkemli Yolculuğu". Ankara: Doruk Yayımcılık.
  • Serçe, B. ve Çoğulu. T. 2010. Temel Müzik Eğitimi. İstanbul: Bgst Yayınları.
  • Sokullu, S. 1990. Tiyatroda Bitmeyen Bir Tartışma Çağdaş Sahne Biçimi Sorunu. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 33 (1.2), s.427-438.
  • Şen, D. ve Sarı, R. ve Sağsöz, A. ve Al, S. 2014 . 1960-80 Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarlığı. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume. 9/10, s.541-556.
  • Talaşlı, U. 2004. 'Psikoloji Edebiyattır'dan Edebiyatta Psikoloji'ye. [çevrimiçi]. Erişim yeri: http://www. biltek.tubitak.gov.tr/gelisim/psikoloji/deneme.htm [Erişim tarihi: 28 Ağustos 2013].
  • Tekeli, İlhan. 1998. "Türkiye'de Cumhuriyet Döneminde Kentsel Gelişme ve Kent Planlaması" 75 Yılda Değişen Kent ve Mimarlık. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları."
  • Tomlinson, R.A. 2003. Yunan Mimarlığı. İstanbul. Çev. Rıfat Akbulut. Homer Yayınları.
  • Tregear, M. 1997. Chinese Art. London: Thames and Hudson Ltd.
  • Vatsyayan, K. 1991. Concepts of Space, Ancient and Modern. India. Abhinav Publications: Vitruvius, M. 1998. Mimarlık Üzerine On Kitap. İstanbul. Şevki Vanlı Mimarlık Vakfı.
  • Wallin, L. N. ve Merker, B. ve Brown, S. 2001. The Origins of Music. USA. MIT Press.
  • Yener, F. 1983. Müzik. İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Beyaz Köşk Yayınları No.1. Apa Ofset Basımevi ve Sanayi ve Ticaret A.Ş.
  • Yıldırım, S. 1992. Modern ve Post Modernizm'de Kent- Mimarlık İlişkisi. Mimarlık. 249, s.25-29.
APA GÜNDEM Ö, ANTEL A (2015). 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. , 76 - 98.
Chicago GÜNDEM ÖZGE,ANTEL Ayla Fatma 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. (2015): 76 - 98.
MLA GÜNDEM ÖZGE,ANTEL Ayla Fatma 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. , 2015, ss.76 - 98.
AMA GÜNDEM Ö,ANTEL A 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. . 2015; 76 - 98.
Vancouver GÜNDEM Ö,ANTEL A 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. . 2015; 76 - 98.
IEEE GÜNDEM Ö,ANTEL A "20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları." , ss.76 - 98, 2015.
ISNAD GÜNDEM, ÖZGE - ANTEL, Ayla Fatma. "20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları". (2015), 76-98.
APA GÜNDEM Ö, ANTEL A (2015). 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. Tasarım+Kuram, 11(20), 76 - 98.
Chicago GÜNDEM ÖZGE,ANTEL Ayla Fatma 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. Tasarım+Kuram 11, no.20 (2015): 76 - 98.
MLA GÜNDEM ÖZGE,ANTEL Ayla Fatma 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. Tasarım+Kuram, vol.11, no.20, 2015, ss.76 - 98.
AMA GÜNDEM Ö,ANTEL A 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. Tasarım+Kuram. 2015; 11(20): 76 - 98.
Vancouver GÜNDEM Ö,ANTEL A 20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları. Tasarım+Kuram. 2015; 11(20): 76 - 98.
IEEE GÜNDEM Ö,ANTEL A "20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları." Tasarım+Kuram, 11, ss.76 - 98, 2015.
ISNAD GÜNDEM, ÖZGE - ANTEL, Ayla Fatma. "20. Yüzyıl'dan Günümüze Müzik ve Mekân: Tokyo ve İstanbul'da Performans Sanatları Yapıları". Tasarım+Kuram 11/20 (2015), 76-98.