Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği
Yıl: 2016 Cilt: 4 Sayı: Special issue 1 Sayfa Aralığı: 228 - 243 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği
Öz: Akdeniz havzasında kurulmuş uygarlıkların kültürlerinde çok önemli bir yer teşkil eden zeytinin Yunanistan ve Ege Adalarından önce Anadolu'da üretildiği ve sonrasında deniz ticaretiyle dünyaya yayıldığı en kabul gören görüştür. Zeytin ağacının asıl yurdunun neresi olduğu ile ilgili farklı görüşler ortaya atılmakla beraber anavatanı Güney Ön Asya olarak kabul edilmektedir. Bölge, günümüzde Doğu Akdeniz ile ülkemiz sınırlarıiçerisindeki Hatay, Gaziantep ve Kahramanmaraş dolayları olarak kabul edilmektedir. Kilikya bölgesinde ise zeytinyağı üretim alanları yapılan arkeolojik araştırmalar ve kazılar neticesinde ortaya çıkarılmıştır. Hitit metinlerine bakıldığında Kilikya bölgesinde binlerce yıl önce zeytincilik ve zeytinyağı üretimi ve ticaretinin yapıldığı anlaşılmıştır. Çalışmada zeytinin kökeni, antik çağda zeytin ve zeytinyağı, antik çağdazeytin ve zeytinyağının kullanım alanları, antik Kilikya bölgesinde zeytinyağı üretimi yapılan yerler, Anadolu kültüründe zeytin ve zeytinyağı ve gastronomi turizmi konuları irdelenmiş ve birtakım önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: Konular:
Olive and Olive Oil in the Ancient Age: Cilicia Region Example
Öz: The most common opinion about the olive which has a significant importance in the culture of the civilizations of the Mediterranean region, is that it was produced in Anatolia before Greece and Aegean Islands and then spread throughout the world by maritime trade. Although there are various opinions about the origin of the olive tree, South Asia Minor is accepted as its origin. Today, the said region is around Eastern Mediterranean and Hatay, Gaziantep and Kahramanmaraş in our country. As a result of the archeological researches and digs, the olive oil production areas were revealed in Cilicia region. It was understood from the Hittite scripts that olive cultivation and olive oil production and trading had been made thousands year ago in Cilicia region. In the study, the following topics are discussed and a few suggestions are made: the origin of olive, olive and olive oil in ancient age, areas of use of olive and olive oil in ancient age, the olive oil productions places in ancientCiliciaregion,oliveand oliveoilinAnatoliancultureand gastronomy tourism.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Aşkın, E. (2008). "Antik Çağda Korykos'taki Zeytinyağı ve Şarap Üretimine Yönelik Yapılanmalar ve Bunların Yerleşim Düzenlemesi İçerisindeki Yeri", Olive Oil and Wine Production in Anatolia During the Antiquity, International Symposium, 06-08 November, Mersin, Turkey, 33-52.
- Başoğlu, M.İ. (2009). "Antik Çağda Kilikya Bölgesinde Zeytinyağı Üretimi" Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
- Boynudelik, M. ve Boynudelik, İ.Z. (2007), "Zeytin Kitabı, Zeytinden Zeytinyağına, İstanbul: Oğlak Yayıncılık.
- Can, Ş. (1994). "Klasik Yunan Mitolojisi", İstanbul: Inkılap Kitabevi.
- Diler, A. (1993). "Akdeniz bölgesi Antik Çağ Zeytinyağı ve Şarap İşlikleri", XI. Araştırma Sonuçları Toplantısı sosudd, Ankara, 505-520. (http://www.envanter.gov.tr/files/belge/AIIASR0434.pdf).
- Eğilmez, M. (2005). "Hitit Ekonomisi", İstanbul:Türk Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları.
- Göktaş, M.A. (1966). "Zeytin ve Zeytinyağının Türkiye Ekonomisindeki Rolü", Doktora Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
- Güterbock, H.G. (1968). "Oil Plants in Hittite Anatolia", Journal of the American Oriental Society, Vol.88 No.1, pp.66-71.
- Haji-Costa, I. (1944). "Some Traditional Customs of the People of Cyprus", Folklore, 55(3), 107-117.
- Kaplan, M. ve Arıhan, S.K. (2012). "Antik Çağdan Günümüze Bir Şifa Kaynağı: Zeytin ve Zeytinyağının Halk Tıbbında Kullanımı", Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, 52( 2), Ankara Üniversitesi Basımevi, 41-56.
- Küçükkömürler, S. ve Ekmen, Z. (2008). "Barışın Simgesi Zeytin ve Anadolu Kültürü", ICANAS- 38.10-15 Eylül (Bildiri Kitabı. s.809-820), Ankara. (www.ayk.gov.tr)
- Lodge, O. (1935). "Dzamurtaar.the Bridegroom; Soome Marriage Customs in the Villages around Tetevo in Serbian Macedonia or Southern Serbia", Folklore, 46(4), 306-330. (part 2)
- Long, L. (2003). "Culinary Tourism", Lexington, ABD: The University of Press of Kentucky.
- Pamir, H. (2008). "Antiokheia ve Yakın Çevresinde Zeytinyağı Üretimi ve Zeytinyağı İşlikleri", Olive Oil and Wine Production in Anatolia During the Antiquity, International Symposium, 06-08 November, Mersin, Turkey, 75-96.
- Tekocak, M. ve Adıbelli H. (2008). "Tarsus-Sağlıklı (Bayramlı) Köyü Sakızlıklı Mevkii Şarap ve Zeytinyağı İşlikleri", Olive Oil and Wine Production in Anatolia During the Antiquity, International Symposium, 06-08 November, Mersin, Turkey, 53-73.
- Uyar H. ve Zengin B. (2015). "Gastronomi Turizminin Alternatif Turizm Çeşidi Olarak Değerlendirilmesi Bağlamında Gastronomi Turizm İndeksinin Oluşturulması", The Journal of Academic Social Science, 3(17), 355-376.
- Ünsal, A. (2006). "Ölmez Ağacın Peşinde, Türkiye'de Zeytin ve Zeytinyağı", İstanbul
- Ünsal, A. (2007). "Ölmez Ağacın Peşinde, Türkiye'de Zeytin ve Zeytinyağı" (6.baskı), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Ünsal, A. (2011). "Ölmez Ağacın Peşinde, Türkiye'de Zeytin ve Zeytinyağı" (8.baskı), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- İnternet Kaynakçası
- Demirözü, Bediha. "Coğrafi İşaretle Korunan Homeros'un Altın Sıvısı: Zeytinyağı" http://www.dünyagida.com.tr/yazar.php?id=17 Erişim tarihi 05.04.2015
- Zeytin ve Zeytinyağı Tanıtım Komitesi http://www.zztk.org.tr/Asp/Content Erişim tarihi 01.04.2015
- "Zeytin ve Zeytinyağı Kültürü", http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR,131507/zeytin-ve-zeytinyağı- kulturu.html. Erişim tarihi 29.03.2015
- "Akdeniz'de Bir Mutfak Geleneği", www.turkish-cuisine.org
- http://tr.wikipedia.org/wiki/%C3%87ukurova. Erişim tarihi 05.04.2015
- Ölümsüz Ağaç Zeytin: Kutsal Tören (Derleme), http://apelasyon.com/Yazi/97-olumsuz-aggac-zeytin- kutsal-toren-derleme. Erişim tarihi 07.04.2015
- http://agaclar.net/forum/zeytin/35941.htm. Erişim tarihi 27.03.2015
| APA | ESKİYÖRÜK D (2016). Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. , 228 - 243. |
| Chicago | ESKİYÖRÜK DİĞDEM Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. (2016): 228 - 243. |
| MLA | ESKİYÖRÜK DİĞDEM Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. , 2016, ss.228 - 243. |
| AMA | ESKİYÖRÜK D Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. . 2016; 228 - 243. |
| Vancouver | ESKİYÖRÜK D Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. . 2016; 228 - 243. |
| IEEE | ESKİYÖRÜK D "Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği." , ss.228 - 243, 2016. |
| ISNAD | ESKİYÖRÜK, DİĞDEM. "Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği". (2016), 228-243. |
| APA | ESKİYÖRÜK D (2016). Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Special issue 1), 228 - 243. |
| Chicago | ESKİYÖRÜK DİĞDEM Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4, no.Special issue 1 (2016): 228 - 243. |
| MLA | ESKİYÖRÜK DİĞDEM Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, vol.4, no.Special issue 1, 2016, ss.228 - 243. |
| AMA | ESKİYÖRÜK D Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2016; 4(Special issue 1): 228 - 243. |
| Vancouver | ESKİYÖRÜK D Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies. 2016; 4(Special issue 1): 228 - 243. |
| IEEE | ESKİYÖRÜK D "Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği." Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4, ss.228 - 243, 2016. |
| ISNAD | ESKİYÖRÜK, DİĞDEM. "Antik Çağda Zeytin ve Zeytinyağı: Kilikya Bölgesi Örneği". Journal of Tourism and Gastronomy Studies 4/Special issue 1 (2016), 228-243. |
