Büyük bir değişim ve dönüşüm projesinin adı olan cumhuriyet, yurttaşlarını belirlenen yeni hedefler doğrultusunda yetiştirmeyi birincil amaç edinmiştir. Belirlenen yeni değerlerin tüm topluma mal edilmesi düzenli, devamlı ve tutarlı bir eğitimi gerektirir. Bu da elbette eğitim ve onun temel taşlarından olan programlarla mümkündür. En genel anlamda eğitim programları, okul içinde ve dışında gerçekleşecek eğitsel amaçlı etkinliklerin sistematik bir biçimde planlanmasını içerir. Bu çalışmada sosyal, siyasal ve ekonomik açıdan karmaşık hale gelmiş bir dünyada inisiyatif sahibi, demokrat ve etkin bireylerden kurulu bir ulus inşa etmeyi amaç edinen genç Cumhuriyetin ilköğretim programlarında, bu yolu nasıl aldığına ilişkin bir perspektif tutmak amaçlanmıştır. Bu doğrultuda veriler belgesel tarama modeliyle elde edilmiştir. Özetle cumhuriyetin ilk yıllarında milliyetçi, laik birey, çok partili dönemle demokratik kimlikli birey, 1980'li yıllarda pragmatist uslu birey gibi topluma uyum ve faydayı amaç edinen yerel ölçekli bir yurttaşlık formasyonu hakimken 2005 programlarında evrensel dünya vatandaşı yetiştirmek en belirgin ve yeni amaç olarak karşımıza çıkmaktadır.