Yıl: 2016 Cilt: 53 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 38 - 44 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi

Öz:
Amaç: Madde kullanım bozukluklarının ortaya çıkmasında aile yapısı ve aile tutumu önemli etkenler olarak bildirilmektedir. Bu çalışmada Madde Kullanım Bozukluğu olan ergenlerde aile işlevlerinin, anne baba tutumunun ve çift uyumunun Madde Kullanım Bozukluğu ile ilişkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır Yöntem: Bu çalışma Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi, Ço-cuk Ergen Madde Araştırma Tedavi ve Eğitim Merkezi'nde (ÇEMA-TEM) DSM-5 ölçütlerine göre Madde Kullanım Bozukluğu nedeniyle tedavi görmekte olan 14-18 yaş aralığında 9'u kız, 41'i erkek 50 ergen hasta ve ebeveynleri ile herhangi bir psikopatolojisi, Madde Kullanım Bozukluğu olmayan 50 ergen ve ebeveynleriyle gerçekleştirilmiştir. Kontrol ve olgu grubu yaş ve cinsiyet olarak birbirine benzer olarak tasarlanmıştır. Her iki gruba Sosyodemografik Veri Formu (SVF), Anne Baba Tutum Ölçeği (ABTÖ), Çift Uyum Ölçeği (ÇUÖ), Aile Değerlen-dirme Ölçeği (ADÖ) uygulanmıştır.Bulgular: Olgu ve kontrol gruplarına ait ABTÖ puanları değerlendirildi-ğinde "kabul-ilgi", "psikolojik özerklik" ve "kontrol-denetleme" boyut-larındaki puanların olgu grubunda istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu saptanmıştır. Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında biyolojik anne baba ile yaşama, anne baba birlikteliği ve "bağlılık", "fikir birliği" ve "duygusal ifade" açısından çift uyumunun istatistiksel olarak anlamlı derecede düşük olduğu saptanmıştır. ADÖ puanları değerlendirildiğin-de "problem çözme", "iletişim", "roller", "duygusal tepki verebilme", "gereken ilgiyi gösterme", "davranış kontrolü", "genel işlevler" boyut-larındaki puanların olgu grubunda istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek olduğu saptanmıştır.Sonuç: Madde kullanan ergenlerde kontrol grubu ile karşılaştırıldığında anne baba birlikteliğinin düşük olduğu, ebeveynlerinin çift uyumunun düşük olduğu, ebeveynlerin ve ergenlerin algıladıkları aile işlevlerinin daha sağlıksız olduğu saptanmıştır. Bu bulgular ailesel risk etkenlerinin belirlenmesi, bunlara yönelik koruyucu önlemler oluşturulması açısın-dan risk gruplarında aile işlevlerinin, çift uyumunun ve anne baba tutum özelliklerinin değerlendirilmesi gerektiğine işaret etmektedir. Bu tür değerlendirmeler iyi klinik uygulamalar ve koruyucu önlemlerin oluş-turulması için klinisyenler ve politika geliştirenlere rehberlik edebili
Anahtar Kelime:

Konular: Madde Bağımlılığı Sosyoloji Kadın Araştırmaları Pediatri Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri Davranış Bilimleri

The Assessment of Family Functions, Dyadic Adjustment, and Parental Attitude in Adolescents with Substance Use Disorder

Öz:
Introduction: Family structure and family attitudes have been reported to be important factors in the development of substance use disorders. In this study, we aimed to assess the relationship between substance use and family functions, parental attitude, and parental dyadic adjustment of adolescents with substance use disorder.Methods: The study was conducted on 50 patients, comprising 9 female and 41 male adolescents between the ages of 14 and 18 years, treated at Bakırköy Mental Health Hospital, Substance Abuse Research, Treatment and Education Center for Children Adolescents (ÇEMATEM), Turkey, with the diagnosis of substance use disorder according to DSM-5 and their parents and a control group comprising 50 healthy adolescents without any psychopathology or substance use disorder and their parents. The study was designed as a matched case-control study for age and gender. Sociodemographic Data Form (SDF), Parental Attitude Scale (PAS), Dyadic Adjustment Scale (DAS), and Family Assessment Device (FAD) were applied to both groups.Results: When the study and control groups were compared with regard to the PAS, the study group scores determined for "involvement-acceptance,""psychologicalautonomy,"and"control-supervision"dimensions were significantly lower than the control group scores. Compared with the control group, dyadic adjustment was lower in terms of "dyadic cohesion," "dyadic consensus," and "affectional expression." Living with biological parents and the togetherness of parents were lower in the study group. "Problem solving," "communication," "roles," "affective responsiveness," "affective involvement," "behavior control," and "general functioning" dimension scores according to FAD were also significantly higher in the study group.Conclusion: Compared with togetherness of the controls, the dyadic adjustment of their parents was lower and family functions as perceived by the parents and adolescents were unhealthier in the adolescents using substances. These findings indicate that the family functions, dyadic adjustment, and parental attitude styles need to be assessed in the risk groups to determine familial risk factors and to structure protective measures. These assessments may guide clinicians and policy-makers toward good clinical practice and help build protective measures
Anahtar Kelime:

Konular: Madde Bağımlılığı Sosyoloji Kadın Araştırmaları Pediatri Psikoloji Aile Çalışmaları Psikiyatri Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ögel K, Taner S, Yılmazçetin C. Ergenlerde madde kullanım bozukluklarına yaklaşım kılavuzu. İstanbul: IQ Yayıncılık; 2003.
  • Siyez D. Ergenlerde problem davranışlar: okul temelli önleme çalışmaları ile ilgili uygulama örnekleri. İkinci Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2010.
  • Choquet M, Hassler C, Morin D, Falissard B, Chau N. Perceived parenting sty- les and tobacco, alcohol and cannabis use among French adolescents: Gender and family structure differentials. Alcohol Alcohol 2008; 43:73-80. [CrossRef]
  • Broman CL, Reckase MD, Freeman-Doan CR. The role of parenting in drugs use among black, latino, and white adolescents. J Ethn Subst Abuse 2006; 5:39- 50. [CrossRef]
  • Petraitis J, Flay BR, Miller TQ. Reviewing theories of adolescent substance use: Organizing pieces of the puzzle. Psychol Bull 1995; 117:67-86. [CrossRef]
  • Ögel K. Sigara, alkol ve madde kullanım bozuklukları: tanı, tedavi ve önleme. İstanbul: Yeniden Yayınları; 2010.
  • Heymen RB, Adger H. Office approach of substance abuse prevention. Pedi- atr Clin North Am 1997; 44:1447-1455. [CrossRef]
  • Ögel K, Tamar D. Uyusturucu maddeler ve bağımlılık okul eğitim paketi, öğren- ci anketi bulguları. İstanbul: AMATEM-Özel Okullar Derneği Yayını Prive Ltd; 1996.
  • Kumpfer KL, Alvarado R. Family-strengthening approaches for the prevention of youth problem behaviors. Am Psychol 2003; 58:457-465. [CrossRef]
  • Davis SJ, Spillman S. Reasons for drug abstention: A study of drug use and resilience. J Psychoactive Drugs 2011; 43:14-19. [CrossRef]
  • Amato P. Dimensions of the family environment as perceived by children: A multidimensional scaling study. J Marriage Fam 1990; 52:613-620. [CrossRef]
  • Ögel K, Taner S, Eke CY. Madde bağımlılığını önlemede öğretmen ve ebeveyn eğitimlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2004; 5:213-221.
  • McVie S, Holmes L. Family functioning and substance use at ages 12 to 17. The Edinburgh Study of Youth Transition and Crime (No.9).Edinburgh: The University of Edinburgh; 2005.
  • Clark DB, Thatcher DL, Maisto SA. Supervisory neglect and adolescent al- cohol use disorders: Effects on AUD onset and treatment outcome. Addict Behav 2005; 30:1737-1750. [CrossRef]
  • Luyckx K, Tildesley EA, Soenens B, Andrews JA, Hampson SE, Peterson M, Duriez B. Parenting and trajectories of children's maladaptive behaviors: A 12- year prospective community study. J Clin Child Adolesc Psychol 2011; 40:468- 478. [CrossRef]
  • Tamar D, Ögel K. Ergenlik döneminde madde kullanımı, ergenlikte ruhsal so- runlara yaklaşım. İzmir: Ege Psikiyatri Sürekli Yayınları; 1997.
  • American Psychiatric Association, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5) Arlington, VA: APA; 2013.
  • Epstein NB, Baldwin LM, Bishop DS. The McMaster family assessment device. J Marital Fam Ther 1983; 9:171-180. [CrossRef]
  • Bulut I. Aile değerlendirme ölçeği (ADÖ) El Kitabı. Ankara: Özgüzeliş Matba- ası; 1990.
  • Miller IW, Epstein NB, Bishop DS, Keitner GI. The McMaster family assess- ment device: reliability and validity. J Marital Fam Ther 1985; 11:345-356. [CrossRef]
  • Lamborn SD, Mounts NS, Steinberg L, Dornsbuch SM. Patterns of compe- tence and adjustment among adolescents from authoritative, authoritorian, indulgent and neglectful families. Child Dev 1991; 62:1049-1065. [CrossRef]
  • Yılmaz A. Anne baba yutum ölçeği'nin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2000; 7:60-72.
  • Spanier GB. The measurement of marital quality . J Sex Marital Therapy 1979; 5:288-300. [CrossRef]
  • Yavuz AA. The dyadic ddjustment ccale. A validation study with a Turkish sample, Master of Arts in Psychology. İstanbul: Boğaziçi University; 1995.
  • Hibell B, Guttormsson U, Ahlstroem S, Balakireva O, Bjarnason T, Kokkevi A, Kraus L. The 2011 ESPAD Report. Substance Use Among Students in 36 European Countries. Stockholm: The Swedish Council for Information on Al- cohol and Other Drugs; 2011.
  • Sutherland I, Shepherd JP. Social dimensions of adolescent substance use. Ad- diction 2001; 96:445-458. [CrossRef]
  • Townsend L, Flisher A, King G. A Systematic review of the relationship betwe- en high school dropout and substance use. Clin Child Fam Psychol Rev 2007; 10:295-317. [CrossRef]
  • Lemstra M, Bennett NR, Neudorf C, Kunst A, Nannapaneni U, Warren LM, Kershaw T, Scott CR. A meta-analysis of marijuana and alcohol use by socio-e- conomic status in adolescents aged 10-15 years. Can J Public Health 2008; 99:172-177.
  • Ergil D. Profile of drug addiction and resistance in Turkey. Ankara: UN report; 1993.
  • Ögel K. Madde Kullanıcılarının özellikleri: Türkiye'de çok merkezli bir çalışma (İkinci aşama) 3P Dergisi 1999; (Özel Sayı 4):1-65.
  • Yüncü Z, Aydın C, Coskunol H, Altıntoprak E, Bayram AT. Çocuk ve ergenlere yönelik bir bağımlılık merkezinin 2 yıllık poliklinik kayıtlarının değerlendirilmesi. Bağımlılık Dergisi 2006; 7:31-37.
  • Baumrind D. The influence of parenting style on adolescent competence and substance use. J Early Adolesc 1991; 11:56-95. [CrossRef]
  • Sitnick SL, Shaw DS, Hyde LW. Precursors of adolescent substance use from early childhood and early adolescence: Testing a developmental cascade mo- del. Dev Psychopathol 2013; 13:1-16.
  • Denton RE, Kampfe CM. The relationship between family variables and ado- lescent substance abuse: a literature review. Adolescence 1994; 29:475-495.
  • Chilcoat HD, Dishion TJ, Anthony JC. Parent monitoring and the incidence of drug sampling in urban elementary school children. Am J Epidemiol 1995; 141:25-31.
  • Siyez MD, Gürçay EG, Yüncü Z. Madde kullanım bozukluğu olan ve olmayan ergenlerin çocukluk dönemi aile yaşantılarına ilişkin algıları. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2012; 13:299-305.
  • Wills TA, Yaeger A. Family factors and adolescent substance use: models and mechanisms. Am Psychol Soc 2003; 12:222-226.
  • Gürol TD. Madde Bağımlılığı Açısından Riskli Adolesanlar. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri. İstanbul: Adöloesan Sağlığı II. Sempoz- yum Dizisi 2008; 63:65-68.
  • Bulut I. Ruh Hastalığının Aile İşlevlerine Etkisi. Ankara: Başbakanlık Kadın ve Sosyal Hizmetler Müsteşarlığı Yayınları; 2003.
  • EMCDDA (European Monitoring Centre for Drus and Drug Addiction) 2007. Drug Use And Related Problems Among Very Young People (Under 15 Years Old). http://www.emcdda.europa.eu/ publications/ selectedissues / minors, 25/11/2010.
  • Burlew AK, Johnson CS, Flowers AM, Peteet BJ, Henry KDG, Buchanan ND. Neighborhood Risk, Parental Supervision and the Onset of Substance Use among African American Adolescents. J Child Fam Studies 2009; 18:680-689. [CrossRef]
  • Peltzer K. Prevalence and Correlates of Substance Use Among School Child- ren in Six African Countries. Int J Psychol 2009; 44:378-386. [CrossRef]
  • Slomkowski C, Conger KJ, Rende R, Heylen E, Little WM, Shebloski B, Fox P, Craine JL, Conger RD. Sibling contagion for drinking in adolescence: a micro process framework. Eur J Dev Sci 2009; 3:161-173.
  • Weichold K, Silbereisen RK. Cross-cultural research on the development of adolescent substance misuse. Sucht 2006; 52:229-231. [CrossRef]
  • Kaltiala-Heino R, Koivisto A, Marttunen M, Fröjd S. Pubertal timing and subs- tance use in middle adolescence: a 2-year follow-up study. J Youth Adolesc 2011; 40:1288-1301. [CrossRef]
  • Wang M, Dishion T, Stormshak E, Willett J. Trajectories of family manage- ment practices and early adolescent behavioral outcomes. Dev Psychol 2011; 47:1324-1341. [CrossRef]
  • Dishion TJ, Nelson SE, Bullock BM. Premature adolescent autonomy: parent disengagement and deviant peer process in the amplification of problem be- haviour. J Adolesc 2004; 27:515-530. [CrossRef]
  • Brody GH, Ge X. Linking parenting processes and selfregulation to psycho- logical functioning and alcohol use during early adolescence. J Fam Psychol 2001; 15:82-94. [CrossRef]
  • Shelton KH, Van den Bree MBM. The moderating effects of pubertal timing on the longitudinal associations between parent-child relationship quality and adolescent substance use. J Res Adolesc 2010; 20:1044-1106.[CrossRef]
APA ÖNGEL ATAR A, Yalcin O, UYGUN E, ÇİFTÇİ DEMİRCİ A, ERDOĞAN A (2016). Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. , 38 - 44.
Chicago ÖNGEL ATAR Ayça,Yalcin Ozhan,UYGUN Ersin,ÇİFTÇİ DEMİRCİ Arzu,ERDOĞAN Ayten Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. (2016): 38 - 44.
MLA ÖNGEL ATAR Ayça,Yalcin Ozhan,UYGUN Ersin,ÇİFTÇİ DEMİRCİ Arzu,ERDOĞAN Ayten Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. , 2016, ss.38 - 44.
AMA ÖNGEL ATAR A,Yalcin O,UYGUN E,ÇİFTÇİ DEMİRCİ A,ERDOĞAN A Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. . 2016; 38 - 44.
Vancouver ÖNGEL ATAR A,Yalcin O,UYGUN E,ÇİFTÇİ DEMİRCİ A,ERDOĞAN A Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. . 2016; 38 - 44.
IEEE ÖNGEL ATAR A,Yalcin O,UYGUN E,ÇİFTÇİ DEMİRCİ A,ERDOĞAN A "Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi." , ss.38 - 44, 2016.
ISNAD ÖNGEL ATAR, Ayça vd. "Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi". (2016), 38-44.
APA ÖNGEL ATAR A, Yalcin O, UYGUN E, ÇİFTÇİ DEMİRCİ A, ERDOĞAN A (2016). Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. Nöropsikiyatri Arşivi, 53(1), 38 - 44.
Chicago ÖNGEL ATAR Ayça,Yalcin Ozhan,UYGUN Ersin,ÇİFTÇİ DEMİRCİ Arzu,ERDOĞAN Ayten Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. Nöropsikiyatri Arşivi 53, no.1 (2016): 38 - 44.
MLA ÖNGEL ATAR Ayça,Yalcin Ozhan,UYGUN Ersin,ÇİFTÇİ DEMİRCİ Arzu,ERDOĞAN Ayten Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. Nöropsikiyatri Arşivi, vol.53, no.1, 2016, ss.38 - 44.
AMA ÖNGEL ATAR A,Yalcin O,UYGUN E,ÇİFTÇİ DEMİRCİ A,ERDOĞAN A Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. Nöropsikiyatri Arşivi. 2016; 53(1): 38 - 44.
Vancouver ÖNGEL ATAR A,Yalcin O,UYGUN E,ÇİFTÇİ DEMİRCİ A,ERDOĞAN A Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi. Nöropsikiyatri Arşivi. 2016; 53(1): 38 - 44.
IEEE ÖNGEL ATAR A,Yalcin O,UYGUN E,ÇİFTÇİ DEMİRCİ A,ERDOĞAN A "Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi." Nöropsikiyatri Arşivi, 53, ss.38 - 44, 2016.
ISNAD ÖNGEL ATAR, Ayça vd. "Madde Kullanım Bozukluğu Olan Ergenlerde Aile İşlevlerinin, Çift Uyumunun ve Anne Baba Tutumunun Değerlendirilmesi". Nöropsikiyatri Arşivi 53/1 (2016), 38-44.