KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ

ÇALIŞKAN, Zafer

KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ

Zafer ÇALIŞKAN (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Ankara, Türkiye)

Sosyal Güvence

17 0

Yıl: 2016 Cilt: 0 Sayı: 10 Sayfa Aralığı: 1 - 24 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ

Öz:

Hastaneler bir sağlık sisteminin en büyük ve en maliyetli birimleri olması nedeniyle yönetimsel ve finansal bakımdan birçok sorunla karşı karşıya kalmaktadır. Bu yüzden hastanelerin her iki bakımdan da performanslarının değerlendirilmesi önem taşımaktadır. Bu çalışmanın amacı ise Türkiye sağlık sisteminde yeni role sahip Kamu Hastane Birliklerinin performansının Pabón Lasso modeli yardımıyla incelenmesidir. Pabón Lasso (PL) modeli Türkiye'de hastanelerin kapasite kullanımı performansı çalışmalarında kullanılmamış bir modeldir. Bu yatay kesit çalışma 2014 yılına dayanmaktadır. Çalışmaya Türkiye'deki 89 Kamu Hastane Birliği dahil edilmiştir. Çalışmada ortalama kalış süresi, yatak doluluk oranı ve yatak devir hızı olarak üç performans göstergesi kullanılmıştır. Sonuçlara göre birlik hastanelerinin % 25'i iyi bir performans (yüksek yatak devir hızı ve yüksek yatak doluluk oranı) gösterirken geriye kalan birlik hastaneleri bir ya da daha çok performans göstergesi bakımından zayıf bir performansa sahiptir.

Anahtar Kelime:

Konular: Sağlık Politikaları ve Hizmetleri

AN ANALYSIS OF PUBLIC HOSPITAL UNIONS PERFORMANCE USING PABÓN LASSO MODEL

Öz:

Since hospitals are the largest and most costly units of a health system, they face many administrative and financial problems. Therefore, it is important to evaluate the performances of hospitals in those two aspects. The objective of this study is to investigate the performance of the Public Hospital Unions (PHU) that have a new role in the delivery of health services of Turkey using with Pabón Lasso model. Studies on capacity utilization of hospitals, using the Pabón Lasso (PL) model have not been used in Turkey before. This cross-sectional study was undertaken in 2014. The study involved all of the 89 Public Hospital Unions in Turkey. Three performance indicators, namely average length of stay (ALOS), bed occupancy rate (BTO) and bed turnover rate (BOR) are used in this study. The results showed that while some of the studied unions hospitals (25 %) had significantly good performance indicators (both high BOR and high BTO), the rest of the union hospitals had a poor performance in one or more of the performance indicators.

Anahtar Kelime:

Konular: Sağlık Politikaları ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ajlouni, M. M., Zyoud, A., Jaber, B., Shaheen, H., Al-Natour, M., and Anshasi, R. J. (2013). The relative efficiency of Jordanian public hospitals using data envelopment analysis and Pabón Lasso diagram. Global Journal of Business Research, 7 (2), 59- 72.
Asandului, L., Roman, M., ve Fatulescu, P. (2014). The Efficiency of Healthcare Systems in Europe: A Data Envelopment Analysis Approach. Procedia Economics and Finance, 10, 261-268.
Asbu, E., Walker, O., Kirigia, J., Zawaira, F., Magombo, F., ve Zimpita, P. (2012). Assessing the efficiency of hospitals in Malawi: An application of the Pabón Lasso technique. African Health Monitor, 14 (1), 28-33.
Atılgan, E., ve Çalışkan, Z. (2015). Türk Hastanelerinin Maliyet Etkinliği: Stokastik Sınır Analizi. İktisat İşletme ve Finans, 30 (355), 9-30.
Bahadori, M., Sadeghifar, J., Hamouzadeh, P., Hakimzadeh, S. M., ve Nejati, M. (2011). Combining multiple indicators to assess hospital performance in Iran using the Pabón Lasso Model. Australasian Medical Journal, 4 (4), 175-179.
Berki, E (1972). Silvester. Hospital Economics, Massachusetts, Lexington Books.
Beylik, U., Kayral, İ. H., ve Naldöken, Ü. (2015). Sağlik Hizmet Etkinliği Açisindan Kamu Hastane Birlikleri Performans Analizi. Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 39(2), 203-224.
Çakmak, M., Öktem, M. K., ve Ömürgönülşen, U. (2009). Türk Kamu Hastanelerinde Teknik Verimlilik Sorunu: Veri Zarflama Analizi Tekniği ile Sağlık Bakanlığı'na Bağlı Kadın Doğum Hastanelerinin Teknik Verimliliklerinin Ölçülmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 12(1), 1-36.
Ersoy, K., Kavuncubaşı, Ş. Özcan, Y.A. Haris M.J. (1997) TechnicalEfficiency of Turkish Hospitals: DEA Approach. Journal of Medical Systems 21(2):67-74.
Feldstein, J. Paul. (1993) Health Care Economics, New York, Delmar Publishers.
Forootan, S., Arab, M., Hoseini, M., ve Khosravi, B. (2015). Determining the efficiency of social security hospitals of Tehran based on Pabón Lasso Model. Journal of Health Administration (JHA), 18(59), 7-18.
Gholipour, K., Delgoshai, B., Masudi-Asl, I., Hajinabi, K., ve Iezadi, S. (2013). Comparing performance of Tabriz obstetrics and gynaecology hospitals managed as autonomous and budgetary units using Pabón Lasso method. The Australasian medical journal, 6(12), 701-707.
Goshtasebi, A., Vahdaninia, M., Gorgipour, R., Samanpour, A., Maftoon, F., Farzadi, F., ve Ahmadi, F. (2009). Assessing hospital performance by the Pabón Lasso Model. Iranian Journal of Public Health, 38(2), 119-24.
Hollingsworth, B. (2003). Non-parametric and parametric applications measuring efficiency in health care. Health Care Management Science, 6 (November), 203-218.
Imamgholi, S., Khatami Firouzabadi, S. M. A., Goharinezhad, S., Fadaei Dehcheshmeh, N., Heidarinejad, A., ve Azmal, M. (2014). Assessing the efficiency of hospitals by using Pabon Lasso graphic model. Journal of Research ve Health, 4(4), 890-897.
Kalhor, R; Salehi, A; Keshavarz, A; Bastani, P and Orojloo, PHeidari (2014). Assessing hospital performance in Iran using the Pabon Lasso model. Asia Pacific Journal of Health Management, Vol. 9, No. 2, 2014: 77-82.
Kamu Hastaneleri Birlikleri Kurumu, (2015). Kamu Hastaneleri İstatistik Yıllığı 2014.
Kavuncubaşı, Ş. (1995). Hastanelerde Göreceli Verimlilik Ölçümü: Veri Çevreleme Analizinin Uygulanması. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara.
Linna, M., Häkkinen, U., ve Magnussen, J. (2006). Comparing hospital cost efficiency between Norway and Finland. Health policy, 77(3), 268-278.
Lotfi, F., Kalhor, R., Bastani, P., Zadeh, N. S., Eslamian, M., Dehghani, M. R., ve Kiaee, M. Z. (2014). Various indicators for the assessment of hospitals' performance status: differences and similarities. Iranian Red Crescent Medical Journal, 16(4).
Marnani, A. B., Sadeghifar, J., Pourmohammadi, K., Mostafaie, D., Abolhalaj, M., ve Bastani, P. (2012). Performance assessment indicators: How DEA and Pabón Lasso describe Iranian hospitals' performance. Health Med, 6(7), 791-796.
Masoompour, S. M., Petramfar, P., Farhadi, P., ve Mahdaviazad, H. (2015). Five- Year Trend Analysis of Capacity Utilization Measures in a Teaching Hospital 2008- 2012. Shiraz E-Medical Journal, 16(2), 1-4.
Masoumi, G., Hoseini Kasnaviyeh, M., Taherizade, A., Panahi, M., ve Najafi, E. (2014). Hospital Performance Evaluation Using Pabon Lasso Analysis. International Journal of Hospital Research, 3(1), 267-272.
Mehrtak, M., Yusefzadeh, H., ve Jaafaripooyan, E. (2014). Pabón Lasso and Data Envelopment Analysis: A Complementary Approach to Hospital Performance Measurement. Global journal of health science, 6(4), 107-116.
Nwagbara, V. C., ve Rasiah, R. (2015). Rethinking health care commercialization: evidence from Malaysia. Globalization and health, 11(1), 11-44.
OECD (2014) Health at a Glance- OECD Indicators 2014. OECD. Paris, France.
Özcan, Y. A., ve Luke, R. D. (1993). A national study of the efficiency of hospitals in urban markets. Health Services Research, 27(6), 719-739.
Özcan, Y. A. (2008). Health care benchmarking and performance evaluation. An assessment using data envelopment analysis (DEA). Markets in Turkey. Journal of Medical Systems, 24(6): 307-320.
Özcan, Y. A. (2014). Health Care Benchmarking and Performance Evaluation: An Assessment using Data Envelopment Analysis (DEA), Springer US.
Özgen, H., Şahin, İ., ve Gülcü, A. (2008). Veri Zarflama Analizi İle Üniversite Hastanelerinin Verimlilik Ölçümü. İçinde: Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi (Uluslararası Katılımlı) Bildiri Kitabı, Ankara, 115-124.
Özkul, A. (1994). Ekrem. Sağlık Sistemleri Planlama ve Kontrolü, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayın No: 819, Eskişehir.
Pabón Lasso, H. (1986). Evaluating hospital performance through simultaneous application of several indicators. Bulletin of the Pan American Health Organization (PAHO), 20(4), 341-57.
Park, J. S., Fowler, K. L., ve Giebel, S. A. (2011). Measuring hospital operating efficiencies for strategic decisions. International Journal of Business and Social Science, 2(13), 56-60.
Rahimi, H., Khammar-nia, M., Kavosi, Z., ve Eslahi, M. (2014). Indicators of hospital performance evaluation: a systematic review. International Journal of Hospital Research, 3(4), 199-208.
Şahin, İ. (2009). Sağlık Bakanlığı'na devredilen SSK hastanelerinin teknik etkinliği ve toplam faktör verimliliği analizi. İktisat İşletme ve Finans, 24(283), 9-40.
Şahin, İ., ve Özcan, Y. A. (2000). Public sector hospital efficiency for provincial markets in Turkey. Journal of Medical Systems, 24(6), 307-320.
Şahin, İ., ve Özgen, H. (2000). Sağlık Bakanlığı İl Devlet Hastanelerinin Karşılaştırmalı Verimlilik Analizi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 5(3), 41-61.
Seçim, Hikmet. (1994) Hastane Yönetim ve Organizayonu, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayın No: 797, Eskişehir.
Sezen, B., ve Gök, M. S. (2009). Veri zarflama analizi yöntemi ile hastane verimliliklerinin incelenmesi. METU Studies in Development, 36(2), 383-403.
T.C. Sağlık Bakanlığı, (2001). Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönerge.
T.C. Sağlık Bakanlığı, (2005). Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği.
T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık İstatistikleri Yıllığı, 2014.
T.C. Sağlık Bakanlığı, Yataklı Tedavi Kurumları İstatistik Yıllığı, Ankara, 2001.
Tatchell, Michael. (1983). Measuring Hospital Output: A Review of The Service Mix and Case Mix Approaches., Social Science and Medicine, Vol. 17 (13),: 871-883.
Temür, Y. ve Bakırcı, F. (2008). Türkiye'de Sağlık Kurumlarının Performans Analizi: Bir VZA Uygulaması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2): 261-282.
Timor, M. (2001) Hastane Performansını Belirlemede Veri ZarflamaAnalizi. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 1, 69-79.
Tokat, M. ve Kısaer, H. (1991) Hastanelerde Maliyet Etkinlik ve Performans Analizi, Ankara, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları: 455, 1991.
Yıldırım, S. (1994). Sağlık Hizmetlerinde Harcama ve Maliyet Analizi, Ankara, DPT, Yayın No: 2350.

APA	ÇALIŞKAN Z (2016). KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. , 1 - 24.
Chicago	ÇALIŞKAN Zafer KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. (2016): 1 - 24.
MLA	ÇALIŞKAN Zafer KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. , 2016, ss.1 - 24.
AMA	ÇALIŞKAN Z KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. . 2016; 1 - 24.
Vancouver	ÇALIŞKAN Z KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. . 2016; 1 - 24.
IEEE	ÇALIŞKAN Z "KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ." , ss.1 - 24, 2016.
ISNAD	ÇALIŞKAN, Zafer. "KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ". (2016), 1-24.

APA	ÇALIŞKAN Z (2016). KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. Sosyal Güvence, 0(10), 1 - 24.
Chicago	ÇALIŞKAN Zafer KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. Sosyal Güvence 0, no.10 (2016): 1 - 24.
MLA	ÇALIŞKAN Zafer KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. Sosyal Güvence, vol.0, no.10, 2016, ss.1 - 24.
AMA	ÇALIŞKAN Z KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. Sosyal Güvence. 2016; 0(10): 1 - 24.
Vancouver	ÇALIŞKAN Z KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ. Sosyal Güvence. 2016; 0(10): 1 - 24.
IEEE	ÇALIŞKAN Z "KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ." Sosyal Güvence, 0, ss.1 - 24, 2016.
ISNAD	ÇALIŞKAN, Zafer. "KAMU HASTANE BİRLİKLERİ PERFORMANSININ PABÓN LASSO MODELİ İLE ANALİZİ". Sosyal Güvence 10 (2016), 1-24.