Yıl: 2016 Cilt: 2016 Sayı: 19 Sayfa Aralığı: 137 - 157 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA)

Öz:
Kuzeydoğu Anadolu Bölgesi'nin önemli bir kısmını meydana getiren Erzurum Ovası ve çevresi, barındırdığı büyük nehirler, verimli otlaklar ve tarım alanları ile Eskiçağ'dan itibaren kesintisiz yerleşim görmüştür. Erzurum ilinin yüksek rakımı, hayvancılık için müsait alanlar oluştururken, ovalar, tarım için uygun sahalar meydana getirmiştir. İlk Tunç Çağı'ndan itibaren yerleşim gören bölge, önemli yol güzergâhlarının kesişme noktasında olmasından dolayı bölgeler arası kültürlerin yayılmasında ve taşınmasında kilit bir rol oynamıştır. Özellikle İran-DoğubayazıtAğrı-Horasan-Pasinler-Erzurum-Erzincan yolu, Eskiçağdan itibaren bütün Kuzeydoğu Anadolu'da yaşamış HurriDiauehi-Urartu uygarlıklarının kullanmış oldukları en işlek yoldur. MÖ. I. Binden itibaren bölgede ağırlığını hissettiren Urartular, başkent Tuşpa'dan başlayarak kuzeye doğru bir genişleme siyaseti izlemişlerdir. Bu süreçte Erzurum'daki Dia(u)ehi Krallığı'nı da hâkimiyet altına almak için birçok sefer düzenleyen Urartular, bölgedeki hâkimiyetlerini kuvvetlendirmek, askeri ve lojistik manada kontrolü tam anlamıyla sağlayabilmek için önemli yol kavşaklarına kaleler ve garnizonlar inşa etmişlerdir Bu araştırma, Urartuların Erzurum Ovası'ndaki hâkimiyetlerini sağlamlaştırmak ve Palandöken Dağları'nın eteğindeki Tepeköy (Pir Ali Baba) Kalesi'ni tanıtmak üzere kurgulanmıştır. Bu kalenin, Erciş/Patnos/Tahir Geçidi/ Horasan/Hasankale/Erzurum yollarını ve maden yataklarını kontrol altında tutmak için yapılmış olduğunu ileri sürebiliriz
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya

A STRATEGIC URARTIAN FORTRESS IN ERZURUM: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA)

Öz:
The Plain of Erzurum and it's surrounding area that forms the significant part of the Northeaste in Anatolia Region has been a settled area since the ancient times due to it's large rivers, fertile pastures and farmlands. While the higher altitudes of Erzurum provides suitable areas for the animal husbandry, its plains provide land for agriculture. This area, settled since the Bronze Age, is at the intersection of important routes and thus it plays an important role in spreading and expanding cultures. Specifically Iran-Doğubeyazıt-Ağrı-Horasan-Pasinler-Erzurum-Erzincan route was the busiest route among the Ancient North-Eastern civilizations such as Hurri, Diauehi and Urartu that kept the rulling power in the region and expanded from its capital Tuşpa towards north beginning with the 1st millennium BC. In this period, Urartians built fortresses and posts at the important intersections in order to strengthen their power on the region and seize the control af military might This research is aimed to introduce Tepeköy Fortress (Pir Ali Baba) which is located at the outskirts of Palandöken Mountain which fortified the Presence of Urartians in the Erzurum Plain. We can assume that this fortress was built in order to keep the Ercis/Patnos/Tahir Pass/ Horasan/Hasankale/Erzurum route and the surrounding mines under control.
Anahtar Kelime:

Konular: Coğrafya
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
APA ÖZGÜL O (2016). ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). , 137 - 157.
Chicago ÖZGÜL OKTAY ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). (2016): 137 - 157.
MLA ÖZGÜL OKTAY ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). , 2016, ss.137 - 157.
AMA ÖZGÜL O ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). . 2016; 137 - 157.
Vancouver ÖZGÜL O ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). . 2016; 137 - 157.
IEEE ÖZGÜL O "ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA)." , ss.137 - 157, 2016.
ISNAD ÖZGÜL, OKTAY. "ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA)". (2016), 137-157.
APA ÖZGÜL O (2016). ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, 2016(19), 137 - 157.
Chicago ÖZGÜL OKTAY ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 2016, no.19 (2016): 137 - 157.
MLA ÖZGÜL OKTAY ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, vol.2016, no.19, 2016, ss.137 - 157.
AMA ÖZGÜL O ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi. 2016; 2016(19): 137 - 157.
Vancouver ÖZGÜL O ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA). TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi. 2016; 2016(19): 137 - 157.
IEEE ÖZGÜL O "ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA)." TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi, 2016, ss.137 - 157, 2016.
ISNAD ÖZGÜL, OKTAY. "ERZURUM'DA STRATEJİK BİR URARTU KALESİ: TEPEKÖY (PİR ALİ BABA)". TÜBA-AR: Türkiye Bilimler Akademisi Arkeoloji Dergisi 2016/19 (2016), 137-157.